Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

VI RCa 89/16 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Olsztynie z 2016-05-25

Sygn. akt VI RCa 89/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 maja 2016 roku

Sąd Okręgowy w Olsztynie VI Wydział Cywilny Rodzinny w składzie:

Przewodniczący: SSO Lech Dłuski

Sędziowie: SO Jolanta Piórkowska

SR del do SO Jolanta Litwinowicz (spr.)

protokolant: st. sekretarz. sądowy Anna Greifenberg-Krupa

po rozpoznaniu w dniu 25 maja 2016 roku w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa M. W.

przeciwko małoletniemu J. W. reprezentowanemu przez przedstawicielkę ustawową B. W.

o obniżenie alimentów

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Olsztynie

z dnia 16 marca 2016 roku

sygn. akt III RC 1142/15

I.  Oddala apelację.

II.  Zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 600 (sześćset) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu za instancję odwoławczą.

Sygn. akt VI RCa 89/16

UZASADNIENIE

Powód M. W. wniósł o obniżenie alimentów zasądzonych od niego na rzecz małoletniego pozwanego J. W. z kwoty 800 zł miesięcznie do kwoty 500 zł miesięcznie. W uzasadnieniu podał, iż dotychczasowa wysokość alimentów ustalona została w dużej mierze ze względu na to, iż małoletni uczęszczał do prywatnego przedszkola, za które opłata wynosiła 600 zł miesięcznie. Powód wskazał, iż od czasu uprawomocnienia się wyroku w sprawie o rozwód zarówno po stronie małoletniego pozwanego, jak i po stronie powoda wystąpiła istotna zmiana okoliczności. Zdaniem powoda koszty utrzymania małoletniego pozwanego zmniejszyły się, bowiem aktualnie nie chodzi on już do prywatnego przedszkola, lecz do państwowej szkoły podstawowej. Matka małoletniego, jak wskazał M. W., środki przekazywane tytułem alimentów przeznacza na cele inne niż zaspokajanie potrzeb dziecka. Powód podał również w uzasadnieniu pozwu, iż od czasu ustalenia wysokości alimentów, zmniejszyły się jego możliwości zarobkowe. Dodatkowo powód poza alimentami czyni na rzecz małoletniego pozwanego świadczenia- opłaca jego dodatkowe zajęcia i robi zakupy.

Matka małoletniego pozwanego- B. W. wniosła o oddalenie powództwa wskazując, iż w sprawie niniejszej nie zaszły okoliczności z art. 138 kro. Kwota alimentów ustalona przez Sąd Okręgowy w Olsztynie w sprawie o rozwód pozostaje adekwatna do aktualnych potrzeb dziecka. Nadto, jak podała, powód w czasie trwania postępowania w sprawie o rozwód pozostawał bez pracy, a mimo to uznał roszczenie o alimenty w kwocie 800 zł miesięcznie. Obecnie natomiast wymieniony pracuje na podstawie umowy o pracę oraz dodatkowo u tego samego pracodawcy jest zatrudniony na podstawie umowy zlecenia. Sam określił swoje dochody na kwotę ok. 3000 zł miesięcznie. Pozwana B. W. podniosła, że ona realizuje swój obowiązek alimentacyjny wobec małoletniego poprzez osobiste starania o jego utrzymanie i wychowanie, natomiast alimenty przekazywane przez powoda stanowią dla niej istotną finansową pomoc w zapewnieniu małoletniemu odpowiednich warunków bytowych.

Sąd Rejonowy w Olsztynie wyrokiem z dnia 16 marca 2016r. w sprawie III RC 1142/15 oddalił powództwo M. W. przeciwko małoletniemu J. W. o obniżenie alimentów, zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 600 zł tytułem zwrotu kosztów procesu tj. kosztów zastępstwa procesowego. Za podstawę swego orzeczenia Sąd Rejonowy przyjął przepisy art. 138 kro , art. 135§1 kro i uznał, że roszczenie powoda M. W. nie zasługiwało na uwzględnienie.

W uzasadnieniu Sąd Rejonowy wskazał, iż twierdzenia powoda M. W. dotyczącego podstawowej przesłanki ustalenia uprzednio alimentów na kwotę 800 zł miesięcznie nie znajdują potwierdzenia w uzasadnieniu wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie w sprawie VI RC 380/14. Z treści uzasadnienia Sądu Okręgowego wynika, iż opłata za przedszkole była tylko jedną z okoliczności mających wpływ na wysokość alimentów. Przedmiotem rozważań Sądu, jak wynika z uzasadnienia, były również osobiste starania matki małoletniego B. W. o jego utrzymanie i wychowanie oraz wysokość gwarantowanych małoletniemu przez matkę środków finansowych. Sąd Okręgowy w sprawie VI RC 380/14 uznał, iż kwota 800 zł miesięcznie, którą, co należy podkreślić, deklarował sam powód, mieści się w granicach jego możliwości zarobkowych, mimo iż w czasie orzekania o rozwodzie powód nie pracował i nie osiągał dochodów. Sąd Rejonowy ocenił możliwości zarobkowe powoda przez pryzmat jego wykształcenia, doświadczenia zawodowego oraz jego wieku.

W ocenie Sądu Rejonowego, wbrew twierdzeniom powoda, możliwości te nie uległy zmniejszeniu od czasu uprawomocnienia się wyroku w sprawie VI RC 380/14 a przeprowadzone postępowanie dowodowe nie wykazało również, aby od tego czasu uległy zmniejszenie usprawiedliwione potrzeby małoletniego.

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód, który zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił:

1. Na podstawie art. 368§1 pkt 2 kpc obrazę przepisów prawa procesowego, mogącą mieć istotny wpływ na treść wyroku, a mianowicie:

a) art. 233§1 kpc poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i dokonanie tej oceny w sposób dowolny, jednostronny i sprzeczny z zasadami logiki i doświadczenia życiowego polegające na:

- błędnym przyjęciu, że usprawiedliwione potrzeby małoletniego J. W. nie uległy zmniejszeniu, podczas gdy aktualne koszty edukacji małoletniego wynikające z przedłożonych przez jego matkę dokumentów nie pokrywają się z wysokością opłaty za prywatne przedszkole, która to opłata była wydatkiem ponadstandardowym,

- nie uwzględnienia w ostatecznym rozstrzygnięciu okoliczności, że powód poza przekazywaną kwotą alimentów uczestniczy w dodatkowych kosztach utrzymania małoletniego J. W. min. ponosi koszt dodatkowych zajęć piłki nożnej, badań lekarskich, usług fryzjerskich oraz kupuje małoletniemu zabawki edukacyjne i przedmioty szkolne, jak również zabezpieczył małoletniemu w swoim miejscu zamieszkania niezbędne wyposażenie pokoju oraz kilka kompletów odzieży,

- uznaniu, że brak jest podstaw do przyjęcia, że matka małoletniego pozwanego uzyskiwane z tytułu alimentów środki przeznacza na inne potrzeby niż potrzeby dziecka, podczas gdy matka małoletniego nie wykazała w jaki sposób wydatkuje pieniądze dotychczas przeznaczane na opłatę za przedszkole, dodatkowo po dziecku nie widać, by matka dokonywała regularnych zakupów odzieży czy innych regularnych wydatków związanych z jego zainteresowaniami,

- niedostatecznym uwzględnieniu wskazanych przez powoda okoliczności, w związku z którymi jego możliwości zarobkowe i majątkowe od czasu wydania ostatniego rozstrzygnięcia w przedmiocie alimentów uległy ograniczeniu

2. obrazę przepisów prawa materialnego, a mianowicie:

a) art. 138 kro poprzez jego błędną wykładnię i uznanie, że w niniejszej sprawie nie doszło do istotnej zmiany stosunków uzasadniających zmianę orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego,

b) art. 135§2 kro poprzez jego niezastosowanie i nieuwzględnienie, że powód realizując z małoletnim J. W. szerokie i regularne kontaktu wykonuje swój obowiązek alimentacyjny także przez osobiste starania o utrzymanie i wychowanie małoletniego.

Mając powyższe zarzuty na uwadze powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i o obniżenie alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 11 lipca 2015r. w sprawie VI RC 380/14 od powoda na rzecz małoletniego J. W. z kwoty 800 zł do kwoty 500 zł miesięcznie.

Matka małoletniego pozwanego, w odpowiedzi na apelację wniosła o oddalenie apelacji jako bezzasadnej. W uzasadnieniu odpowiedzi podała, że Sąd Rejonowy dokonał trafnego rozstrzygnięcia w przedmiocie alimentów i nie dopuścił się naruszenia przepisów postępowania wskazanych przez powoda w apelacji. Podniosła jednocześnie, że zarzuty powoda są całkowicie bezpodstawne. Niedorzeczne jest bowiem rozumowanie, że wraz z rozwojem dziecka zmniejszają się jego potrzeby życiowe. Wskazała, że orzeczenie sądu pierwszej instancji nie narusza interesów stron i ma na względzie wyłącznie dobro dziecka.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powoda jest niezasadna.

Zgodnie z treścią art. 138 kro, w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przez zmianę stosunków rozumieć należy wszelkie modyfikacje w statusie w statusie ekonomicznym stron mające wpływ zarówno na zwiększenie, jak i na zmniejszenie zakresu usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz zwiększenie lub zmniejszenie zakresu możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Przepis art. 133§1 kro stanowi natomiast, że rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba, że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Natomiast w myśl art. 135§1 kro zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

W ocenienie Sądu drugiej instancji, Sąd Rejonowy na podstawie zebranego materiału dowodowego prawidłowo ustalił stan faktyczny w niniejszej sprawie, a zajęte stanowisko w przekonujący sposób uzasadnił w pisemnych motywach orzeczenia.

W niniejszej sprawie bezspornym jest istnienie obowiązku alimentacyjnego powoda względem małoletniego pozwanego, zaś kwestią sporną była wysokość tego świadczenia. Sąd Rejonowy w sposób szczegółowy oszacował rzeczywiste koszty związane z utrzymaniem małoletniego pozwanego. Ustalenia Sądu Rejonowego w tym zakresie są słuszne i zostały w pełni podzielone przez Sąd drugiej instancji.

W ślad za Sądem Rejonowym uznać należy, że nie została wypełniona dyspozycja art. 138 kro albowiem wysokość alimentów ustalona przed Sądem Okręgowym w Olsztynie z w sprawie o rozwód jest nadal adekwatna do kosztów aktualnego utrzymania małoletniego pozwanego. Przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe wykazało, iż w stosunku do stanu istniejącego na czas orzekania w sprawie o rozwód, sytuacja zawodowa M. W. uległa poprawie. Powód, w czasie orzekania w sprawie o rozwód był osobą bezrobotną, zaś obecnie pracuje na podstawie umowy o pracę, a dodatkowo świadczy pracę na podstawie umów zlecenia. Osiągane z tytułu umowy o pracę dochody mają charakter regularny. Podkreślić również należy, iż możliwości zarobkowych powoda nie należy utożsamiać z wysokością aktualnie osiąganych dochodów. M. W. jest z wykształcenia (...). Posiada w tym zakresie doświadczenie, co uzasadnia pozytywną prognozę na przyszłość co do jego możliwości zarobkowych, tym bardziej, że pracując uprzednio jako (...)osiągał wysokie zarobki (niesporne).

Powyższe okoliczności nie mogą w przekonaniu Sądu drugiej instancji pozostawać bez wpływu na ocenę możliwości zarobkowych powoda, a już z pewnością przeczą twierdzeniom wymienionego, iż uległy one zmniejszeniu od czasu uprawomocnienia się orzeczenia w sprawie o rozwód, którym ustalono zakres obowiązku alimentacyjnego na rzecz małoletniego pozwanego. Faktem jest, iż w chwili obecnej usprawiedliwione potrzeby małoletniego uległy zmianie z uwagi na rozpoczęcie przez małoletniego kolejnego etapu edukacji. Jednakże dokumenty złożone do akt przez obie strony nie wykazały, aby z tego powodu obniżeniu uległy koszty utrzymania i wychowania małoletniego. Wprawdzie matka pozwanego B. W. nie ponosi już opłaty za prywatne przedszkole w kwocie 600 zł miesięcznie, jednakże nie oznacza to, co słusznie zauważył sąd pierwszej instancji , iż obecnie edukacja małoletniego jest bezpłatna. Jak wynika z wyjaśnień matki pozwanego, opłaca ona comiesięczne składki na fundusz Rady Rodziców, ponadto opłaciła składkę na ubezpieczenie, na fundusz klasowy. Dodatkowo, co wykazała złożonymi do akt fotografiami, fakturami, paragonami fiskalnymi oraz potwierdzeniami transakcji, zaspokaja ona potrzeby małoletniego związane z jego edukacją i rozwijaniem jego zainteresowań. Zresztą sam powód zdaje sobie sprawę z tego, że w miejsce wydatków na przedszkole weszły inne niemałe wydatki związane z podjęciem nauki przez dziecko, stąd nie domagał się obniżenia alimentów o kwotę odpowiadającą wysokości odpłatności za przedszkole. Nie znalazły także potwierdzenia w przeprowadzonych dowodach twierdzenia powoda, iż środki uzyskiwane z tytułu alimentów pozwana przeznacza na potrzeby inne niż potrzeby dziecka. Aktualna sytuacja życiowa i zawodowa powoda M. W., o której świadczą m.in. także atrakcyjne formy spędzania czasu z małoletnim, w ocenie Sądu drugiej instancji świadczy o tym, iż wymieniony jest w stanie łożyć na rzecz małoletniego alimenty w dotychczasowej wysokości. Kwota ta nadal pozostaje adekwatna do usprawiedliwionych potrzeb małoletniego, które winny być zaspokajane nie tylko w najbardziej podstawowym, ale również w szerszym zakresie, o ile tylko pozwalają na to możliwości zarobkowe rodziców.

W ocenie Sądu drugiej instancji zakwestionowane przez powoda rozstrzygnięcie odzwierciedla wszystkie istotne okoliczności, których wszechstronna analiza doprowadziła Sąd pierwszej instancji do słusznych wniosków. Pozostawienie alimentów na poziomie 800 zł miesięcznie na utrzymanie małoletniego pozwanego jest adekwatne do jego usprawiedliwionych potrzeb oraz możliwości zarobkowych powoda, tym samym wypełnia przesłanki art. 135§1 kro.

Jednocześnie powód w apelacji zarzucił, że Sąd Rejonowy dopuścił się obrazy przepisów prawa procesowego, a mianowicie art. 233§1 kpc. Sąd odwoławczy uznał iż powyższy zarzut również nie zasługuje na uwzględnienie. Ta regulacja prawna przyznaje sądowi swobodę w ocenie zebranego w sprawie materiału dowodowego, a zrzut naruszenia tego uprawnienia tylko wtedy może być uznany za usprawiedliwiony, jeżeli sąd zaprezentuje rozumowanie sprzeczne z regułami logiki bądź doświadczeniem życiowym. Dla skuteczności tego zarzutu nie wystarcza pogląd skarżącego o wadliwości oceny zgromadzonego materiału dowodowego dokonanej przez Sąd Rejonowy. Konieczne jest tu wskazanie przyczyn dyskwalifikujących postępowanie sądu w tym zakresie. W szczególności skarżący powinien, wskazać jakie kryteria oceny naruszył sąd przy ocenie konkretnych dowodów, uznając brak ich wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłusznie im je przyznając. W ocenie Sądu drugiej instancji skarżący nie wykazał powyższego w swojej apelacji.

W konsekwencji na podstawie art. 385 kpc apelacja powoda została oddalona jako bezzasadna.

O kosztach procesu za instancję odwoławczą orzeczono na podstawie art. 391§1 kpc w zw. z art. 98§ 1 kpc i § 10 ust.1 pkt 1 i § 4 ust.1 pkt 9 i ust.4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie Dz.U.z 2015r. poz.1800 (pkt II wyroku).

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Ewa Sowińska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Olsztynie
Osoba, która wytworzyła informację:  Lech Dłuski,  Jolanta Piórkowska ,  SSR del do SO Jolanta Litwinowicz
Data wytworzenia informacji: