Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Olsztynie

POSTANOWIENIE

Dnia 27 czerwca 2024 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSO Krystian Szeląg

po rozpoznaniu w dniu 27 czerwca 2024 r. w Olsztynie na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko M. N. (1), S. N.

I. sprawy z powództwa głównego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko M. N. (1), S. N.

o zapłatę i zmianę wysokości świadczenia

II. sprawy z powództwa wzajemnego M. N. (1) i S. N. przeciwko (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W.

o zapłatę

I w zakresie powództwa głównego

1.  umarza postępowanie w całości z uwagi na cofnięcie powództwa;

2.  zasądza od powoda łącznie na rzecz pozwanych kwotę 10.834 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów procesu;

3.  nakazuje zwrócić od Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Olsztynie na rzecz powoda kwotę 10.043,00 złotych, tytułem połowy opłaty sądowej od cofniętego roszczenia pomniejszonej o opłatę podstawową;

II w zakresie powództwa wzajemnego

4.  umarza postępowanie w całości z uwagi na cofnięcie powództwa;

5.  zasądza od pozwanego wzajemnego łącznie na rzecz powodów wzajemnych kwotę 4.617 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów procesu.

6.  nakazuje zwrócić od Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Olsztynie na rzecz pozwanych (powodów wzajemnych) kwotę 470 złotych, tytułem połowy opłaty sądowej od cofniętego roszczenia pomniejszonej o opłatę podstawową;

UZASADNIENIE

postanowienia z dnia 27 czerwca 2024 r.

Powód (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniósł pozew wobec M. N. (1) i S. N., w którym zażądał zasądzenia solidarnie, ewentualnie łącznie w częściach równych, od strony pozwanej na rzecz powoda kwoty 344.760,03 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 31 października 2023 r. do dnia zapłaty oraz zmianę wysokości świadczenia (ukształtowanie), w ten sposób, że kwota należności banku od strony pozwanej z tytułu rozliczenia nieważności bądź bezskuteczności umowy nr (...) o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych (...) waloryzowanej kursem (...) z dnia 27 sierpnia 2008 r. powinna być poddana waloryzacji sądowej w ten sposób, że poza roszczeniem o zwrot środków wypłaconych przy uruchomieniu kredytu w ich nominalnej wysokości powodowi przysługuje dodatkowe świadczenie w postaci kwoty 58.142,08 zł wynikającej z istotnej zmiany siły nabywczej pieniądza, w konsekwencji czego powód wnosi również o zasądzenie solidarnie, ewentualnie łącznie w częściach równych, od strony pozwanej na rzecz powoda kwoty 58.142,08 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wydania wyroku uwzględniającego żądanie waloryzacji do dnia zapłaty (pozew k. 4-13v.).

Pismem z dnia 19 marca 2024 r. (data wpływu 25 marca 2024 r.) powód cofnął powództwo w części w zakresie żądania zmiany wysokości świadczenia (ukształtowanie), w ten sposób, że kwota należności banku od strony pozwanej z tytułu rozliczenia nieważności bądź bezskuteczności umowy nr (...) o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych (...) waloryzowanej kursem (...) z dnia 27 sierpnia 2008 r. powinna być poddana waloryzacji sądowej w ten sposób, że poza roszczeniem o zwrot środków wypłaconych przy uruchomieniu kredytu w ich nominalnej wysokości powodowi przysługuje dodatkowe świadczenie w postaci kwoty 58.142,08 zł wynikającej z istotnej zmiany siły nabywczej pieniądza oraz zasądzenie solidarnie, ewentualnie łącznie w częściach równych, od strony pozwanej na rzecz powoda kwoty 58.142,08 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wydania wyroku uwzględniającego żądanie waloryzacji do dnia zapłaty. Tym samym dochodząc zasądzenia solidarnie, ewentualnie łącznie w częściach równych, od strony pozwanej na rzecz powoda kwoty 344.760,03 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 31 października 2023 r. do dnia zapłaty (pismo powoda z 25.03.2024 r. k. 126).

W odpowiedzi na pozew pozwani S. N. i M. N. (2) wnieśli o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na ich rzecz zwrotu kosztów postępowania wg norm przepisanych.

Pozwani podnieśli zarzut potrącenia swojej wierzytelności z tytułu nienależnego świadczenia, którego podstawą jest nieważna umowa kredytu w wysokości 375.537,10 zł względem roszczenia powoda o zwrot uruchomionego kapitału z tytułu nieważnej umowy kredytu w wysokości 344.760,03 zł.

Jednocześnie pozwani złożyli pozew wzajemny, wnosząc o zasądzenie od pozwanego wzajemnego na rzecz powodów wzajemnych kwoty 30.777,07 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 22.10.2023 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie od pozwanego wzajemnego na rzecz powodów wzajemnych zwrotu kosztów procesu za I instancję według norm przepisanych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za czas od uprawomocnienia się orzeczenia o kosztach do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu strona pozwana zakwestionowała zasadność roszczenia powoda zgłoszonego jako główne oraz ewentualnego, co do zasady i wysokości. Wskazali, iż bank udostępnił pozwanym kwotę 344.760,03 zł, natomiast pozwani na poczet rat kapitałowo-odsetkowych wpłacili w sumie kwotę 375.537,10 zł. W ocenie strony pozwanej, w związku ze złożeniem oświadczeni o potrąceniu oraz posiadaniu przez powoda całości wypłaconego kapitału, jego roszczenie jest niezasadne. Odnosząc się do roszczenia banku o zwrot kwoty „korzystania z kapitału”, pozwani wskazali, że jest ono niedopuszczalne, bowiem nie sposób uznać, iż bezpodstawnym wzbogaceniem konsumenta kosztem banku była jego oszczędność wydatków na inny hipoteczny kredyt. Zatem brak jest podstawy prawnej na podstawie której bank mógłby dochodzić z tego tytułu roszczenia. Odnosząc się do roszczenia o zapłatę kwoty 58.142,08 zł i wniosku o waloryzację, pozwani podnieśli, iż w sytuacji gdzie o waloryzację świadczenia wnosi przedsiębiorca w relacji ze słabszą stroną kontraktu-konsumentem, w której on ponosi odpowiedzialność za wadliwie skonstruowaną umowę, zastosowanie art. 358 ¹ § 3 k.c. byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego i godziłoby w ochronę konsumencką wynikającą z dyrektywy 93/13/EWG.

Uzasadniając pozew wzajemny, powodowie wzajemni wskazali, iż dochodzą zasądzenia od pozwanego wzajemnego części swojego świadczenia nienależnego z nieważnej umowy kredytu w wysokości przewyższającej wierzytelność banku z nienależnego świadczenia z tytułu uruchomionego kredytu. Podnieśli, że wskutek potrącenia wierzytelności pozwanego wzajemnego wobec powodów wzajemnych w wysokości 344.760,03 zł, kwota ta została skompensowana z wierzytelnością powodów wzajemnych wobec pozwanego wzajemnego w wysokości 375.537,10 zł. Powodowie podali, iż wysokość całego świadczenia nienależnego powodów w PLN to 432.105,32 zł. Wobec tego, powodowie wzajemni nie są już zobowiązani do zapłaty na rzecz pozwanego wzajemnego jakichkolwiek kwot, natomiast pozwany wzajemny jest zobowiązany do zapłaty na rzecz powodów wzajemnych kwoty 30.777,07, jako nadpłaty nad świadczeniem nienależnym banku ustalonym w PLN, w celu dokonania potrącenia (odpowiedź na pozew wraz z pozwem wzajemnym k. 134-145).

Pismem z dnia 07 czerwca 2024 r. (data wpływu: 12.06.2024 r.) powód cofnął powództwo w całości wraz ze zrzeczeniem się roszczenia. Wobec powyższego wniósł o umorzenie postępowania, wzajemne zniesienie kosztów procesu oraz zwrot połowy opłaty sądowej uiszczonej od pozwu wniesionego w niniejszej sprawie (pismo powoda z dn. 07.06.2024 r. k. 192-193).

W konsekwencji powyższego pismem z dnia 24 czerwca 2024 r. pozwani cofnęli powództwo wzajemne w całości wraz ze zrzeczeniem się roszczenia. Wobec powyższego wniósł o umorzenie postępowania, zwrot opłaty sądowej uiszczonej od powództwa wzajemnego, zwrot kosztów procesu z powództwa wzajemnego od pozwanego wzajemnego na rzecz powodów wzajemnych za I instancję według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia o kosztach do dnia zapłaty, z uwagi na spełnienie roszczenia przez powoda po wytoczeniu niniejszego powództwa oraz zasądzenie zwrotu kosztów procesu z powództwa głównego (pismo powoda z dn. 24.06.2024 r. k. 196-198).

Postanowieniem z dnia 27 czerwca 2024 r. umorzono postępowania z uwagi na cofnięcie zarówno powództwa głównego, jak i powództwa wzajemnego w całości wraz ze zrzeczeniem się roszczenia. W zakresie powództwa głównego zasądzono od powoda łącznie na rzecz pozwanych kwotę 10.834 zł tytułem zwrotu kosztów procesu oraz zwrócono powodowi ze Skarbu Państwa – Sąd Okręgowego w Olsztynie kwotę 10.043,00 złotych tytułem połowy opłaty od pozwu pomniejszoną o opłatę podstawową. W zakresie zaś powództwa wzajemnego zasądzono od pozwanego wzajemnego łącznie na rzecz powodów wzajemnych kwotę 4.617 zł tytułem zwrotu kosztów procesu oraz zwrócono powodowi ze Skarbu Państwa – Sąd Okręgowego w Olsztynie kwotę 470 złotych tytułem połowy opłaty od pozwu pomniejszoną o opłatę podstawową (postanowienie z dn. 27.06.2024 r.).

Sąd zważył, co następuje:

Wobec skutecznych cofnięć pozwu oraz pozwu wzajemnego postępowania podlegały umorzeniu.

Zgodnie z przepisem art. 203 § 1 i 4 k.p.c. pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego, aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia – aż do wydania wyroku. Sąd może uznać za niedopuszczalne cofnięcie pozwu, zrzeczenie się lub ograniczenie roszczenia tylko wtedy, gdy okoliczności sprawy wskazują, że wymienione czynności są sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierzają do obejścia prawa.

W niniejszej sprawie cofnięcia pozwów nastąpiły po rozpoczęciu rozprawy, jednak za zgodą stron przeciwnych. W okolicznościach niniejszej sprawy cofnięcia pozwów nastąpiły ze zrzeczeniem się roszczeń po rozpoczęciu rozprawy, które nie wymagały zgody pozwanych.

Cofnięcia pozwów w tym zakresie nie są sprzeczne z prawem, zasadami współżycia społecznego i nie zmierzają do obejścia prawa. Powód oraz powodowie wzajemni cofnęli pozwy wobec uznania przez bank potrącenia i dokonania na tej podstawie rozliczenia.

Stosownie do art. 355 § 1 k.p.c., w takim wypadku Sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, stąd orzeczono jak w pkt 1 oraz w pkt 4 postanowienia.

Stronę cofającą pozew należy uznać za stronę przegrywającą proces w rozumieniu art. 98 § 1 k.p.c., a zatem pozwanym należy się zwrot kosztów postępowania wywołanego wniesieniem pozwu, o czym orzeczono w pkt 2 postanowienia. Na koszty procesu pozwanych w łącznej kwocie 10.834 zł składają się: opłata skarbowa od pełnomocnictw (2x17 zł) i wynagrodzenie pełnomocnika w stawce wynikającej z § 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (10.800 zł).

Zaś w zakresie powództwa wzajemnego Sąd uznał, iż zgodnie z art. 203 § 2 zd. 2 „Na żądanie pozwanego powód zwraca mu koszty, jeżeli sąd już przedtem nie orzekł prawomocnie o obowiązku ich uiszczenia przez pozwanego”, pozwani/powodowie wzajemni skutecznie złożyli w terminie roszczenie o zwrot kosztów. Ponadto podzielił argumentację strony pozwanej dotyczącą spełnienia świadczenia przez stronę powodową dopiero po wytoczeniu powództwa wzajemnego, w konsekwencji czego należy im się zwrot kosztów procesu. Na koszty procesu powodów wzajemnych w łącznej kwocie 4.617 zł składają się: opłata od pozwu (1.000 zł), opłata skarbowa od pełnomocnictwa (17 zł) i wynagrodzenie pełnomocnika w stawce wynikającej z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (3.500 zł). W konsekwencji czego Sąd orzekł jak w pkt 5 postanowienia.

W punkcie 3 postanowienia nakazano zwrócić powodowi kwotę 10.043zł tytułem połowy opłaty od pozwu, ponieważ zgodnie z treścią art. 79 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 28.07.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 79 ust. 3 cyt. ustawy, Sąd z urzędu zwraca stronie całą uiszczoną opłatę od pisma odrzuconego lub cofniętego, jeżeli odrzucenie lub cofnięcie nastąpiło przed wysłaniem odpisu pisma innym stronom, a w braku takich stron - przed wysłaniem zawiadomienia o terminie posiedzenia, pomniejszoną o kwotę równą opłacie minimalnej. W niniejszej sprawie odpis pozwu nie został doręczony pozwanemu przed cofnięciem pozwu, co uzasadnia zwrot powódce całości opłaty sądowej, pomniejszonej o opłatę minimalną w wysokości 30 zł.

Ponadto wskazać należy, iż Sąd w pkt 6 postanowienia na tej samej podstawie nakazał zwrócić pozwanym/powodom wzajemnym opłatę sądową w kwocie 470 zł.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji postanowienia.

sędzia Krystian Szeląg