Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Olsztynie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 października 2024 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	Sędzia Beata Bihuń
Protokolant:	Starszy sekr. Sądowy Edyta Smolińska – Kasza

po rozpoznaniu w dniu 18 października 2024 r. w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa Banku (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko K. K., J. K.

o zapłatę i zmianę wysokości świadczenia

oraz

sprawy z powództwa K. K., J. K.

przeciwko Bankowi (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  Zasądza od pozwanych J. K. oraz K. K. solidarnie na rzecz powoda Banku (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 270.000,00 zł (dwieście siedemdziesiąt tysięcy złotych) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za okres od dnia
20 grudnia 2023 r. do dnia zapłaty;

II.  W pozostałej części powództwo oddala;

III.  Zasądza od pozwanych J. K. oraz K. K. solidarnie na rzecz powoda Banku (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 21.001,90 zł (dwadzieścia jeden tysięcy jeden złotych i 90/100) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za okres od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów procesu;

IV.  Zasądza od pozwanego Banku (...) Spółki Akcyjnej
z siedzibą w W. na rzecz powoda wzajemnego J. K. kwotę 119.190,97 zł (sto dziewiętnaście tysięcy sto dziewięćdziesiąt złotych i 97/100) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 93.252,14zł (dziewięćdziesiąt trzy tysiące dwieście pięćdziesiąt dwa złote i 14/100) za okres od dnia 14.08.2020 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 25.938,83 zł (dwadzieścia pięć tysięcy dziewięćset trzydzieści osiem złotych i 84/100) za okres od dnia 24.04.2024 r. do dnia zapłaty;

V.  Zasądza od pozwanego Banku (...) Spółki Akcyjnej
z siedzibą w W. na rzecz powoda wzajemnego K. K. kwotę 119.190,97 zł (sto dziewiętnaście tysięcy sto dziewięćdziesiąt złotych i 97/100) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 93.252,14 (dziewięćdziesiąt trzy tysiące dwieście pięćdziesiąt dwa złote i 14/100) za okres od dnia 14.08.2020 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 25.938,83 zł (dwadzieścia pięć tysięcy dziewięćset trzydzieści osiem złotych i 84/100) za okres od dnia 24.04.2024r. do dnia zapłaty;

VI.  W pozostałej części powództwo wzajemne oddala;

VII.  Zasądza od pozwanego Banku (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą
w W. na rzecz powoda wzajemnego J. K. kwotę 5.908,50 zł (pięć tysięcy dziewięćset osiem złotych i 50/100) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za okres od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów procesu;

VIII.  Zasądza od pozwanego Banku (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda wzajemnego K. K. kwotę 5.908,50 zł (pięć tysięcy dziewięćset osiem złotych i 50/100) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za okres od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 109/24

UZASADNIENIE

Powód Bank (...) Akcyjna z siedzibą w W. w pozwie skierowanym przeciwko J. K. oraz K. K. wniósł o:

1.  zasądzenie od pozwanych solidarnie lub ewentualnie in solidum lub ewentualnie w częściach równych na rzecz powoda kwoty 270.000,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 20 grudnia 2023 r. do dnia zapłaty, z tytułu kapitału udostępnionego pozwanym na podstawie umowy kredytu hipotecznego z dnia 20.07.2007 r.,

2.  ukształtowanie stosunku prawnego pomiędzy stronami poprzez zmianę wysokości świadczenia należnego, którego zwrot przysługuje powodowi od pozwanego w związku z wypłaceniem kapitału na podstawie w/w umowy kredytu, polegającej na sądowej waloryzacji należnej powodowi kwoty, w ten sposób, że oprócz roszczenia o zwrot środków wypłaconych przy uruchomieniu kredytu w ich nominalnej wysokości, powodowi przysługuje dalsze dodatkowe świadczenie w postaci kwoty 45.931,12 zł, wynikające istotnej zmiany siły nabywczej pieniądza;

3.  zasądzenie od pozwanych solidarnie lub ewentualnie in solidum lub ewentualnie w częściach równych na rzecz powoda kwoty 45.931,12 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi po dniu wydania wyroku do dnia zapłaty

Powód wniósł również o zasądzenie solidarnie lub ewentualnie in solidum lub ewentualnie w częściach równych od pozwanych na jego rzecz kosztów postępowania wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, że strony wiązała umowa kredytu hipotecznego, której ważność pozwani zakwestionowali i wskutek toczącego się pomiędzy nimi procesu, prawomocnym wyrokiem ustalono nieważność umowy. Niniejszym pozwem powód dochodzi od pozwanych zapłaty całości kwoty udostępnionego im kapitału kredytu, na podstawie art. 410 § 1 k.c i art. 405 i nast. k.c. oraz dodatkowego świadczenia w postaci wartości waloryzacji tej kwoty, przy czym żądanie waloryzacji nie jest żądaniem zapłaty „rekompensaty”.

W odpowiedzi na pozew pozwani uznali powództwo co do kwoty 270.000,00 zł i wnieśli o jego oddalenie w pozostałej części oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanych zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych. Pozwani jednocześnie wnieśli przeciwko powodowi pozew wzajemny, w którym zażądali zapłaty na swoją rzecz kwoty 238.381,94 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwoty 200.671,85 zł (wpłaty dokonane w okres 16.08.2007 r. – 31.07.2010 r. i 18.08.2014 r. – 08.07.2022 r.) za okres od dnia 01.01.2021 r. do dnia zapłaty oraz od wymienionych w pozwie wzajemnym kwot (wpłaty uiszczone po dniu 06.08.2020 r. do dnia 15.07.2022 r.) za okres od 8 dnia po wpłacie każdej kwoty na rzecz pozwanego do dnia zapłaty. Pozwani podnieśli również zarzut zatrzymania kwoty 238.381,94 zł.

Uzasadniając swoje stanowisko przyznali, że kwota 270.000,00 zł odpowiada sumie wypłaconego im kapitału kredytu. Dodali, że powód nie musiał występować z powództwem, ponieważ pozwani od razu po otrzymaniu wezwania do zapłaty z dnia 29.11.2023 r. uznali roszczenie za zasadne i wyrazili wolę zwrotu tej kwoty poprzez dokonanie potrącenia wierzytelności powoda z ich wierzytelnością o zwrot kwoty 326.928,48 zł, ale powód z tej propozycji nie skorzystał. W związku z tym wystąpiły przesłanki o zastosowanie co do kosztów procesu treści art. 101 kpc.

Pozwani wskazali, że brak jest podstaw do zasądzenia na rzecz powoda odsetek od kwoty 270.000,00 zł ponieważ w ich ocenie powód do tej pory nie wyraził wobec pozwanych w sposób dostateczny woli zwrócenia mu kwoty 270.000,00 zł jako nienależnego świadczenia w związku z nieważnością umowy.

Odnośnie żądania kwoty 45.931,21 zł pozwani wskazali, że jest ono całkowicie niezasadne, mi.in. z uwagi na zakaz sądowej waloryzacji kredytów bankowych. Powołali również wyrok (...) z dnia 15.06.2023 r. w sprawie C-520/21, w którym wskazano, że przyznanie bankowi jakiejkolwiek rekompensaty wykraczającej poza zwrot kapitału wypłaconego z tytułu wykonania umowy jest sprzeczne z art. 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 Dyrektywy 93/13.

Uzasadniając powództwo wzajemnie pozwani wskazali, że powód w okresie od 16.08.2007 r. do 08.07.2022 r. otrzymał od nich kwotę 325.867,11 zł tytułem należności kredytowych, odsetkowych i dodatkowych świadczeń okołokredytowych związanych z umową, która jest nieważna i w związku z tym pozwani w dniu 06.08.2020 r. wezwali powoda do zapłaty na ich rzecz sumy nienależnie dokonanych płatności do dnia wezwania oraz płatności, których dokonaliby po tym dniu.

Na dochodzoną powództwem wzajemnym sumę 238.381,91 zł składają się płatności dokonane nienależnie przez pozwanych w okresie 16.08.2007 – 31.07.2010 r. oraz 18.08.2014 r. – 08.07.2022 r. których to świadczeń pozwani nie objęli swoim powództwem rozpoznawanym przed sądem Okręgowym w (...)pod sygn. akt (...)

W odpowiedzi na pozew wzajemny powód uznał powództwo wzajemne do kwoty 238.381,94 zł, a pozostałym zakresie wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od pozwanych na jego rzecz kosztów procesu, z zastosowaniem art. 101 kpc, wskazując, że nieprawdzie są twierdzenia pozwanych, jakoby nie podjął próby polubownego zakończenia sporu i zawarcia porozumienia dotyczącego rozliczenia kwoty udzielonego kredytu. Powód niezwłocznie skontaktował się z pełnomocnikiem pozwanych i przedstawił propozycje porozumienia kompensacyjnego, ale na wiadomość z 22.01.2024 r. nie otrzymał żadnej odpowiedzi. Zaprzeczył również, że nie postawił w stan wymagalności kwoty 270.000,00 zł.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 20.07.2007 roku strony zawarły umowę kredytu hipotecznego nr (...), zwaną dalej umową lub umową kredytową.

Na podstawie w/w umowy bank udzielił kredytobiorcom (pozwanym) kredytu hipotecznego denominowanego w kwocie 121.863,15 CHF, na warunkach określonych w umowie, zaś kredytobiorcy zobowiązali się do wykorzystania kredytu zgodnie z postanowieniami umowy oraz zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w terminach oznaczonych w umowie oraz zapłaty bankowi prowizji, opłat i innych należności wynikających z umowy.

(dowód: umowa k. 20 – 34)

Kredyt został wypłacony w kwocie 270.000,00 zł

(bezsporne, dowód: zaświadczenie k. 35 – 38).

Pismem z dnia 3.08.2020 roku pełnomocnik pozwanych wezwał powoda do zapłaty na ich rzecz kwoty 93.768,88 złotych oraz kwoty 180.220,56 (tj. łącznie kwoty 273.989,44 zł), w których zawierały się uiszczone przez pozwanych raty kredytu w okresie od maja (...). do maja 2020 r., od sierpnia 2007 r. do marca (...). oraz część raty z kwietnia 2016 r. w kwocie 1.391,07 zł i część raty z kwietnia 2016 r. w kwocie 530,60 zł. W piśmie pozwani zaznaczyli, że nadal będą uiszczać należne raty kredytu, ale każda ich płatność następuje z zastrzeżeniem jej zwrotu w rozumieniu art. 411 pkt 1 kc.

(dowód: wezwanie do zapłaty k. 66 – 69)

W odpowiedzi na powyższe wezwanie, powód w piśmie z dnia 20.08.2020 roku, odmówił zapłaty żądanej kwoty.

(dowód: odpowiedź z banku k. 74 – 76)

Pozwani skierowali do Sądu Okręgowego w Olsztynie powództwo m.in. o ustalenie nieważności zawartej z powodem umowy kredytu oraz zasądzenie na ich rzecz kwoty 87.485,17 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za okres od dnia 14.08.2020 r. do dnia zapłaty.

Wyrokiem z dnia 17.05.2021 r., wdanym w sprawie prowadzonej pod sygn. akt (...) Sąd Okręgowy w Olsztynie uwzględnił powyższe żądanie w zakresie ustalenia nieważności umowy kredytowej i związane z tym żądanie zapłaty kwoty 87.485,17 zł z odsetkami za opóźnienie za okres od dnia 14.08.2020 roku do dnia zapłaty.

Na skutek apelacji obu stron Sąd Apelacyjny w (...) wyrokiem z dnia 29.06.2022r.
w sprawie o sygn. (...) oddalił apelację.

(dowód: wyroki k. 139, 213 w aktach sprawy (...) oraz (...))

Pismami z dnia 29.11.2023 r. powód wezwał pozwanych na zapłaty na swoją rzecz kwoty 270.000,00 zł oraz 45.931,12 zł w terminie 14 dni od dnia doręczenia pisma. Wezwanie odebrała w dniu 5.12.2023 r. pozwana J. K..

(dowód: wezwania wraz z dowodem nadania k. 43 – 48)

W odpowiedzi na wezwanie, pozwani w piśmie z dnia 29.12.2023 r., załączonym do e-maila z tego samego dnia, oświadczyli, że uznają wierzytelność w kwocie 270.000,00 zł
i wyrażają wolę zwrotu tej kwoty poprzez jej potrącenie przez bank z wierzytelnością pozwanych w kwocie 326.928,48 zł oraz odsetek ustawowych za opóźnienie wynoszących 23.070,63 zł. Pozwani wskazali, że oczekują stanowiska banku w tym zakresie. Bank stanowisko swoje wyraził w e-mailu z dnia 9.01.2024 r., w którym zaproponował zawarcie porozumienia kompensacyjnego, w którym kompleksowo miały zostać ujęte kwestie rozliczeń. Pełnomocnik pozwanego zaakceptował propozycję i w wiadomości z dnia 22.01.2024 r. powód przesłał pełnomocnikowi pozwanych projekt porozumienia. Na wiadomość tę nie otrzymał już odpowiedzi.

(dowód: e-mail z pismem z dowodem dostarczenia wiadomości k. 82 – 87, korespondencja k. 119 - 121)

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny sprawy co do zasady nie był sporny pomiędzy stronami. Ustalenia w tym zakresie Sąd poczynił na podstawie dokumentów złożonych przez obie strony procesu, które nie były wzajemnie kwestionowane, oraz załączonych do niniejszej sprawy.

Sąd na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 3 k.p.c. pominął wnioski dowodowe powoda o przesłuchanie stron oraz dopuszczenie dowodu z opinii biegłego jako nieprzydatne do rozstrzygnięcia sprawy.

Poza sporem w sprawie pozostaje, iż roszczenia pozwu oraz pozwu wzajemnego pozostają w związku z zawartą pomiędzy nimi umową kredytu nr (...) z dnia 20.07.2007 r.. Jest także poza sporem, iż w związku z zawarciem tej umowy i w jej wykonaniu powód udostępnił pozwanym kapitał w łącznej kwocie 175.000,00 zł, a pozwani z tytułu spłaty kredytu uiścili na rzecz powoda łącznie kwotę 238.381,94 zł.

Bezsporne jest również to, że Sąd Okręgowy w (...) wyrokiem z dnia 17.05.2021 r., wdanym w sprawie o sygn. akt (...) ustalił nieważności umowy kredytowej i zasądził od powoda na rzecz pozwanych kwotę 87.485,17 zł z odsetkami za opóźnienie za okres od dnia 14.08.2020 roku do dnia zapłaty, a w pozostałym zakresie powództwo oddalił, a następnie Sąd Apelacyjny w (...) wyrokiem z dnia 29.06.2022 r. w sprawie o sygn. (...) oddalił wniesione od tego wyroku apelacje obu stron.

W związku z uznaniem, że ww. umowa była nieważna stronie powodowej należy się zwrot kapitału kredytu wypłaconego pozwanym, a pozwanym zwrot uiszczonych na rzecz powoda rat.

Ponieważ pozwani uznali żądanie pozwu co do kwoty 270.000,00 zł, a powód uznał roszczenie pozwu wzajemnego co do kwoty 238.381,94 zł, sąd zasądził te kwoty w pkt I, III i IV wyroku, biorąc pod uwagę treść art. 213 § 2 kpc, zgodnie z którym sąd jest związany uznaniem powództwa. Uznanie to nie było ani sprzeczne z prawem, ani nie zmierzało do jego obejścia. Zgodnie z poglądem przyjętym przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 7.05.2021 r. w sprawie III CZP 6/21, w przypadku następczej nieważności umowy kredytowej po obu jej stronach powstają odrębne roszczenia o zwrot świadczeń nienależnie spełnionych. Ostatecznie zatem świadczenia te podlegają zwrotowi niezależnie od siebie, bez konieczności badania z urzędu, czy ich wzajemna wysokość prowadzi do powstania stanu wzbogacenia, który byłby miarą zwrotu różnicy między tymi świadczeniami. Sąd Najwyższy nadał wskazanej uchwale moc zasady prawnej, co oznacza, że będzie ona stosowana przez ten sąd również w innych sprawach.

W pkt I pozwu sąd na podstawie art. 455 i art. 481 § 1 k.c., zgodnie z żądaniem pozwu, zasądził również od pozwanych na rzecz powoda ustawowe odsetki za opóźnienie od kwoty 270.000,00 zł za okres od dnia 20.12.2023 r. do dnia zapłaty. Stosownie do treści
art. 455 k.c., jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania, natomiast zgodnie z art. 481 § 1 k.c., jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Sąd nie podzielił stanowiska pozwanych, że powód nie wyraził wobec nich w sposób dostateczny woli zwrócenia mu kwoty 270.000,00 zł, jako nienależnego świadczenia w związku z nieważnością umowy. Z treści wezwania z dnia 29.11.2023 r. wyraźnie wskazano, że powód żąda od pozwanych zapłaty tej kwoty w terminie 14 dni, przy czym z uwagi na okoliczność, że pozwana wezwanie odebrała w dniu 5.12.2023 r. termin wymagalności roszczenia ziścił się w dniu 19.12.2023 r. Okoliczność, że strony podejmowały próby zawarcia porozumienia w zakresie rozliczeń nie może przemawiać za oddaleniem żądania zasądzenia odsetek, tym bardziej, że ostatecznie porozumienia nie zawarto, a jak wynika z dowodów przestawionych przez powoda, to pozwani ostatecznie nie udzielili powodowi odpowiedzi czy akceptują przesłaną im propozycję porozumienia.

W pkt III i IV wyroku sąd również na podstawie art. 455 i art. 481 § 1 k.c. zasądził od powoda na rzecz każdego z pozwanych odsetki od kwoty 93.252,14 zł (1/2 z 186.504,27 zł) za okres od dnia 14.08.2020 r, do dnia zapłaty oraz od kwoty 25.938,83zł (1/2 z 51.877,66 zł) za okres od dnia 24.04.2024 r. do dnia zapłaty.

W wezwaniu z dnia 03.08.2020 r. pozwani wezwali powoda do zapłaty na ich rzecz kwoty 273.989,44 zł w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania. Powód wezwanie odebrał w dniu 06.08.2020 r. (k. 74), w związku z czym roszczenie stało się wymagalne w dniu 13.08.2020 r.

Wezwanie powyższe obejmowało również kwotę 87.485,17 zł, która została objęta wyrokiem Sądu Okręgowego w sprawie (...), w związku z czym z wezwania tego do zapłaty pozostała kwota 186.504,27 zł i od kwoty tej sąd zasądził odsetki zgodnie z żądaniem pozwu wzajemnego (na rzecz każdego z powodów od połowy tej kwoty).

Odnośnie pozostałej kwoty 51.877,66 zł zauważyć należy, że obowiązek jej zwrotu wynika z treści art. 405 i 410 kc, a pozwani nie wezwali powoda do jej zapłaty i tym samym nie postawili jej w stan wymagalności, w związku z czym sąd co do tej części żądania zasądził odsetki za okres od dnia następującego po dniu doręczenia powodowi pozwu wzajemnego, a w pkt VI oddalił powództwo wzajemne co do pozostałych odsetek jako niezasadne.

Za całkowicie niezasadne sąd uznał roszczenie powoda dokonania sądowej waloryzacji wypłaconej pozwanym kwoty kapitału kredytu i tym samym zapłaty od pozwanych na rzecz powoda kwoty 45.931,12 zł.

Dokonując analizy zasadności tego roszczenia, należy w pierwszym rzędzie z całą mocą podkreślić, że ratio legis przepisu art. 6 ust. 1 dyrektywy 93/13/EWG jest zniechęcający skutek wywierany na przedsiębiorców, którzy winni być zniechęcani do stosowania niedozwolonych klauzul umownych, zaś wyeliminowanie rzeczonego skutku powodowałoby, że nadal byliby oni zachęcani do stosowania rzeczonych warunków, wiedząc, że nawet gdyby miały one być unieważnione, to interes przedsiębiorców zostanie zagwarantowany. Tymczasem w ocenie Sądu dokonanie waloryzacji wypłaconej powodom kwoty kapitału kredytu penalizowałoby w istocie nie bank, lecz kredytobiorcę, zachęcając przedsiębiorcę do wprowadzania abuzywnych postanowień w kolejnych, proponowanych przez siebie konsumentom umowach. Uwzględnienie stanowiska powoda doprowadziłoby w istocie do reaktywacji nieważnej umowy stron w zakresie oprocentowania (zob. wyrok SA w Białymstoku z dn. 20.02.2020 r., (...)).
Należy zaakcentować także, że w przypadku uznania zasadności przedmiotowego roszczenia trzeba by uznać, iż analogiczna wierzytelność przysługiwałaby pozwanym, skoro podczas wykonywania spornej umowy kredytu również bank korzystał ze środków pieniężnych, które strona pozwana wpłacała tytułem rat i innych należności wynikających z przedmiotowej umowy i których siła nabywcza uległa zmianie. Przyjęcie zasadności roszczenia powoda o waloryzację byłoby sprzeczne z ratio legis art. 6 ust. 1 i art. 7 dyrektywy nr 93/13/EWG, która ma na celu ochronę konsumentów. Wyeliminowanie ze spornej umowy mechanizmu indeksacji nie stanowi in concreto następstwa niezgodnego z prawem lub nieuczciwego zachowania banku, ale jest rezultatem niezgodnego z prawem jego działania. Wobec tego, pozwani nie powinni ponosić dalej idących następstw tego stanu rzeczy niż te, które ustawodawca przewidział w art. 385 ^{( 1)}§ 1 i 2 k.c. (por. Wyrok Sądu Apelacyjnego w (...) z dnia 25.06.2022 r. do sprawy o sygn. akt (...)).

W ocenie Sądu powód w ramach żądania pozwu dotyczącego zwrotu przez pozwanych kwoty 45.931,12 zł w istocie domaga się zapłaty odsetek od kapitału wypłaconego wraz z uruchomieniem kredytu.

W świetle treści przepisu art. 359 § 1 k.c. należy dojść do przekonania, iż jedynym dopuszczalnym żądaniem powoda mogły być odsetki za opóźnienie liczone od daty braku zwrotu świadczenia nienależnego w terminie wyznaczonym przez powoda.

Z art. 6 ust. 1 wynika, że sądy krajowe są zobowiązane wyłącznie do zaniechania stosowania nieuczciwego warunku umownego, aby nie wywierał on obligatoryjnych skutków wobec konsumenta, przy czym nie są one uprawnione do zmiany jego treści. Wykluczonym jest, aby powód w osobnym procesie żądał zastąpienia nieważnej umowy innym stosunkiem prawnym i uzyskiwał z niego korzyść. Takie działania banków, zwłaszcza w stosunku do konsumentów, należy uznać za całkowicie nieuzasadnione prawnie i zmierzające do nieakceptowalnego nadużycia. Ideą unieważnienia wadliwej umowy kredytu we frankach jest z jednej strony naprawienie powstałej szkody u kredytobiorcy, z drugiej zaś odstraszenie banku od takich działań na przyszłość kosztem pobranego wynagrodzenia. Tymczasem formułowane przez banki pozwy zmierzają do uzyskania tego, co zostało wcześniej utracone właśnie ze względu na nieuczciwość samego banku przy zawarciu umowy z kredytobiorcą. Kredytobiorcy w tego rodzaju sprawach korzystają z daleko idącej ochrony prawa unijnego, w tym poszczególnych przepisów wynikających z Dyrektywy Rady EWG 93/13 (zwłaszcza art. 7 ust. 1). Na straży prawa wielokrotnie pozostawał także Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (m.in. w wyroku (...) z dnia 21 grudnia 2016 r., G. N., sprawy połączone (...), pkt 57; wyrok (...) z dnia 14 czerwca 2012 r., B. E. de C., (...)

Koncepcja, że w przypadku stwierdzenia nieważności umowy kredytu bankowi przysługuje roszczenie o waloryzację wypłaconego kapitału mające rekompensować mu lub choćby umniejszać stratę wynikającą z nieważności umowy, w ocenie Sądu niweczy efekt zniechęcający dyrektywy 93/13.

Reasumując w ocenie Sądu, konsumentom, w tym pozwanym, jak na gruncie przedmiotowej sprawy należy przyznać daleko idącą ochronę, o czym wspomina unijna Dyrektywa 93/13. Skoro bowiem przedsiębiorca proponuje umowę, która jest nieważna przy okazji nie informując o rzeczywistym ryzyku kursowym to musi ponieść konsekwencje takiego zachowania, choćby i po to, aby on i jemu podobni nie czynili tak w przyszłości z drugiej zaś strony z pewnością nie może takich konsekwencji natomiast ponosić konsument.

W świetle przywołanych powyżej argumentów, w ocenie sądu powodowi nie przysługuje roszczenie o dokonanie waloryzacji wypłaconego pozwanym kapitału kredytu i zapłatę na jego rzecz 45.931,12 zł, która miała być wynikiem waloryzacji należnego powodowi świadczenia o zwrot wypłaconego kapitału o czym orzekła w pkt II wyroku. Jak wskazano wyżej, bank, w razie wystąpienie niekorzystnych skutków unieważnienia umowy kredytu, nie może otrzymywać żadnej rekompensaty , ponieważ skutki te są wynikiem wyłącznie jego bezprawnego działania. Dodatkowo z treści art. 358 ¹ § 4 k.c. wynika, że z waloryzacją świadczenia pieniężnego nie może co do zasady występować przedsiębiorca, jeśli świadczenie to pozostaje w związku z prowadzeniem tego przedsiębiorstwa. Umowa kredytu i wypłacenie na jej podstawie kapitału kredytu z całą pewnością pozostają w związku z działalnością gospodarczą banku, a zatem przepis ten wyraźnie wskazuje, że banki nie mogą występować przeciwko kredytobiorcom z żądaniem waloryzacji wypłaconego im kapitału.

O kosztach pozwu głównego sąd orzekł w pkt III wyroku na podstawie art. 100 kpc i rozdzielił je pomiędzy stronami stosunkowo, przyjmując, że powód wygrał w 85%. Na koszty procesu dotyczące żądań powoda składały się opłata od pozwu w wysokości 15.797,00 zł, wynagrodzenie pełnomocników wynikające z w kwotach po 10.800,00 zł i opłata skarbowa w wysokości 17,00zł. Łącznie koszty wniosły 37.414,00 zł, z czego powód winien ponieść koszty w wysokości 5.612,10 zł, a poniósł w kwocie 26.614,00 zł, w związku z czym pozwani powinni powodowi zwrócić kwotę 21.001,90 zł.

O kosztach pozwu wzajemnego sąd orzekł w pkt VII i VIII wyroku na podstawie na podstawie art. 100 zd. 2 k.p.c., uznając, iż pozwany przegrał sprawę w przeważającej części albowiem powództwo wzajemne nie zostało uwzględnione jedynie w niewielkim zakresie, w związku z tym powinien zwrócić pozwanym w całości poniesione przez nich koszty postępowania, na które składały się: opłata od pozwu (1.000 zł), opłata skarbowa od pełnomocnictwa (17 zł) oraz wynagrodzenie pełnomocnika (radca prawny) w stawce wynikającej z § 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (10.800 zł).