Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Olsztynie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 listopada 2023r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

sędzia Dorota Scott-Sienkiel

po rozpoznaniu w dniu 23 listopada 2023r. w Olsztynie na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa A. P.

przeciwko Towarzystwu (...) S.A. w W.

o zapłatę

w trybie art. 15 zzs ² ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych
z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374, 567, 568 i 695)

I.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. na rzecz powódki A. P. kwotę 77.500,00 zł (siedemdziesiąt siedem tysięcy pięćset 00/100) tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 09.03.2021r. do dnia zapłaty i oddala powództwo o zapłatę w pozostałym zakresie,

II.  nakazuje ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa (Sąd Okręgowy w O. tytułem kosztów sądowych, od których powódka była zwolniona:

a)  z roszczenia zasądzonego na rzecz powódki A. P. kwotę 15.346,59 zł,

b)  od pozwanego kwotę 3.836,65 zł,

III.  zasądza od powódki A. P. na rzecz pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. kwotę 5.722,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu- z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za okres od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

sędzia Dorota Scott-Sienkiel

Sygn. akt I C 328/21

UZASADNIENIE

Powódka A. P. domagała się zasądzenia od pozwanego Towarzystwa (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. kwoty 77.500 zł tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę, wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie naliczanymi począwszy od dnia 9 marca 2021 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenia od pozwanego na rzecz powódki kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

Pismem z dnia 7 sierpnia 2023 r. powódka zmodyfikowała powództwo, w ten sposób, że ostatecznie wniosła o zasądzenie kwoty 377.500 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie naliczanymi od kwoty 77.500 zł od dnia 09.03.2021r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 300.000 zł od daty prawomocności wyroku do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu strona powodowa wskazała, że w dniu 4 listopada 2019 r. na ul. (...) w L. J. G., kierujący samochodem marki R. (...) o nr rej. (...), w efekcie nieustąpienia pierwszeństwa powódce, doprowadził do jej potrącenia. W sprawie zdarzenia było prowadzone postępowanie sądowe, pod sygn. akt II K (...), w którym sprawca zdarzenia został uznany za winnego. Powódka podała, że sprawca wypadku był stroną umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych wykupionej u pozwanego. Decyzją z dnia 8 marca 2021 r., pozwany przyznał na rzecz powódki kwotę 22.500 zł, obniżając ją o kwotę nawiązki zasądzonej w postępowaniu karnym, wypłacając ostatecznie 20.500 zł tytułem zadośćuczynienia. Powódka wskazała, że bezpośrednio po wypadku została przewieziona na Oddział Kliniczny Neurochirurgiczny Wojewódzkiego Szpitala (...) w O., gdzie zdiagnozowano u niej uraz czaszkowo-mózgowy z urazowym krwotokiem podtwardówkowym lewostronnym z wyciekiem świeżej krwi z prawego przewodu słuchowego, stłuczenie płatów skroniowych oraz złamanie piramidy kości skroniowej prawej. W dniu 4 listopada 2019r. przeprowadzono operację kraniotomii czołowo-skroniowo-ciemieniowej w celu usunięcia krwiaków przymózgowych. W toku dalszego leczenia powódka przyjmowała leki przeciwobrzękowe. Zaobserwowano także znaczne pogorszenie wzroku. Powódka podniosła, iż pozostawała w szpitalu w O. od 4 listopada do 14 listopada 2019 r. Kolejno przetransportowano ją do szpitala w L., gdzie przebywała do 22 listopada 2019 r. Powódce wystawiono skierowanie na zabiegi rehabilitacyjne celem poprawy sprawności. Zalecono wykonywanie szeregu ćwiczeń trenujących całe ciało oraz ćwiczenia skupiające się na kończynach dolnych. Powódka podała, że stwierdzono u niej zaburzenie mowy i ogólne spowolnienie. Strona powodowa podniosła, iż poniesione przez nią obrażenia stanowiły realne zagrożenie dla jej życia. Szereg urazów spowodował ciągłą bolesność i konieczność stałego przyjmowania leków przeciwbólowych. Podkreśliła, iż po wyjściu ze szpitala wymagała opieki w pełnym wymiarze przez całą dobę, dlatego też przez pół roku mieszkała u swojej wnuczki, będąc pod jej opieką i jej męża. Przez miesiąc po wyjściu ze szpitala powódka nie wstawała z łóżka, nie chodziła, nie była w stanie rozpoznać bliskich osób oraz nie rozmawiała z nimi. Uczęszczała na rehabilitację. Po dwóch miesiącach zaczęła siadać na łóżku oraz stopniowo wstawać, a także samodzielnie jeść, ubierać się i myć. Powódka wskazała, że w efekcie negatywnych doświadczeń, stała się osobą nieufną, smutną, strachliwą i zamkniętą w sobie. Powódka przed wypadkiem była osobą towarzyską, wesołą i zadowoloną z życia. Dopiero po około pół roku powódka odzyskała sprawność fizyczną na tyle, by móc ponownie mieszkać sama w swoim mieszkaniu. W dalszym ciągu wymaga jednak pomocy w czynnościach życia codziennego, takich jak robienie zakupów, gotowanie, sprzątanie oraz przy podziale i dawkowaniu leków. Powódka podniosła, iż nigdy nie powróci do życia prowadzonego sprzed zdarzenia. Skutki wypadku wywołały u powódki znaczne upośledzenie funkcji poznawczych. Zniszczeniu uległa jej pamięć oraz zdolność rozumowania i rozpoznawania bodźców zewnętrznych. Powódka cierpi na częściowy zanik pamięci, nie pamiętając części wydarzeń z jej życia, zapomina oraz myli imiona najbliższych. Dochodzona pozwem kwota ma stanowić dla powódki rekompensatę za doznane negatywne uczucia i przeżycia psychiczne, dając jej pewnego rodzaju komfort psychiczny na resztę życia, a jednocześnie nie prowadzi do jej nieuzasadnionego wzbogacenia.

Argumentując rozszerzenie powództwa, powódka wskazała, iż ostateczna ocena zakresu uszczerbku doznanego przez nią była możliwa dopiero po wydaniu opinii przez biegłego neurologa, psychologa oraz psychiatry. Opinie biegłych wydane w toku postępowania jednoznacznie wskazują na niezwykle wysoki, stały i nieodwracalny uszczerbek na zdrowiu powódki, dlatego też kwota 377.500 zł będzie odpowiednią rekompensatą doznanych krzywd (pozew k. 4-10, pismo procesowe powódki wraz z rozszerzeniem powództwa k. 244-245v.).

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania, wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu, pozwany przyznał, iż dnia 4 listopada 2019 r. doszło do wypadku drogowego, którego sprawca ubezpieczony był u pozwanego. Wskazał, że po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego wypłacono powódce 20.500 zł tytułem zadośćuczynienia oraz 505,58 zł tytułem odszkodowania za zakup leków i wypożyczenie łóżka. W ocenie strony pozwanej obrażenia powstałe u powódki na skutek wypadku nie są na tyle dotkliwe, aby przyznać odszkodowanie w kwocie dochodzonej przez powódkę. Podniósł, iż powódka nie pozostaje pod opieką poradni psychiatrycznej czy psychologicznej. Pozwany podkreślił, że powódka jest osobą w podeszłym wieku i szereg dolegliwości, które aktualnie wiąże ze zdarzeniem są naturalną koleją rzeczy wynikającą ze starzenia się organizmu (odpowiedź na pozew k. 53-54, odpowiedź na rozszerzenie powództwa k. 257-257v.)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 4 listopada 2019 r. na ul. (...) w L., J. G. kierujący samochodem ciężarowym marki R. (...), o numerze rejestracyjnym (...) nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, w ten sposób, że w czasie zbliżania się do przejścia dla pieszych nie zachował szczególnej ostrożności, skutkiem czego nie ustąpił pierwszeństwa przejazdu i potrącił na tym przejściu dla pieszych prawidłowo przechodzącą A. P.. Prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w L.II Wydział Karny, z dnia 28 lipca 2020 r. w sprawie o sygn. akt II K (...), skazano J. G. na rok pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem na okres próby dwóch lat, zobowiązano sprawcę do przeproszenia pokrzywdzonej na piśmie oraz zasądzono środek kompensacyjny w postaci zadośćuczynienia w części za doznaną krzywdę, poprzez zapłatę na rzecz powódki kwoty 2.000 zł.

(okoliczność bezsporna, a nadto dowód: wyrok Sądu Rejonowego w L.z dnia 28.07.2020r. sygn. akt II K (...) k. 15-16)

Sprawca szkody był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u pozwanego (okoliczność bezsporna).

Po wypadku powódka została przewieziona do Oddziału Klinicznego Neurochirurgii WSzS w O.. Powódka na oddziale przebywała do dnia 14 listopada 2019 roku. Pacjentce wykonano badania laboratoryjne i TK głowy. Powódka odbyła także konsultację laryngologiczną. Rozpoznano u powódki krwiak przymózgowy podtwardówkowy, krew w przestrzeni podpajęczej w bruzdach lewej półkuli mózgu i na namiocie móżdżku, stłuczenia w obu płatach skroniowych, zmiany obrzękowe lewej półkuli mózgu, podłużne złamanie piramidy prawej kości skroniowej, złamanie łuski prawej kości skroniowej i ciemieniowej. Dnia 4 listopada 2019 r. wykonano kraniotomię czołowo-skroniowo-ciemieniową i usunięto krwiaki przymózgowe.

Podczas leczenia powódce podawano środki przeciwbólowe i przeciwobrzękowe. Powódka została przekazana do oddziału chirurgii ogólnej Szpitala (...) w L., gdzie zdjęto jej szwy z rany pooperacyjnej głowy oraz stosowano leczenie przeciwbólowe. Kontakt z chorą był utrudniony, stwierdzono osłabienie kończyny prawej górnej. Powódka została wypisana do domu w dniu 22 listopada 2019 r., z zaleceniem kontroli w Poradni Neurochirurgicznej, Chirurgicznej, lekarza rodzinnego oraz (...).

Konsultacja psychologiczna z dnia 28 stycznia 2020r. wykazała, iż powódka nie była w stanie samodzielnie udzielać logicznych odpowiedzi słownych z powodu pourazowej dysfunkcji. Wskazano, iż wymaga rehabilitacji neurologicznej.

W zaświadczeniu o stanie zdrowia wydanym przez ZUS, z dnia 13 lutego 2020r., lekarz chorób wewnętrznych wskazał, iż rokowania co do wyleczenia są niepomyślne oraz, że powódka wymaga stałej opieki osób drugich.

(dowód: karta informacyjna leczenia szpitalnego k. 19-23, karta wypisowa k. 26, zaświadczenie lekarskie k. 37, zaświadczenie o stanie zdrowia k. 40-41)

Przed wypadkiem powódka była sprawna fizycznie i umysłowo, była samodzielna. Robiła zakupy, chodziła sama do lekarza, robiła opłaty. Pomagała wnuczce przy dzieciach. Mieszkała sama. Była osobą pogodną, otwartą, towarzyską. Lubiła pomagać innym. Spotykała się z koleżankami, chodziła do biblioteki, czytała dużo książek.

Po wypadku powódka przez trzy miesiące przebywała u swojej wnuczki M. A., która ją karmiła i przewijała, gdyż powódka nie chodziła, wymagała stałej opieki. Po wypadku powódka stała się złośliwa, wszczyna awantury, nie rozumie tego, co się wokół niej dzieje. Ma ograniczony zasób słownictwa, nie potrafi wyrazić swoich potrzeb. Powódka stała się osobą nerwową, niespokojną, płaczliwą, ma stany depresyjne. Przyjmuje leki uspakajające od lekarza psychiatry. W chwili obecnej powódka nie potrafi samodzielnie o siebie zadbać, zrobić zakupów, opłat. Nie czyta, spotyka się tylko z jedną koleżanką. Ruchowo jest na tyle sprawna, iż jest w stanie iść na spacer, do kościoła, samodzielnie zjada posiłki, ubiera się i bierze kąpiel. Powódka ma problemy z rozpoznaniem najbliższej rodziny, myli osoby i ich imiona.

(dowód: zeznania świadków: M. A., k. 92-92v., M. S. k. 92v.-93 i A. S. k. 93v.)

U powódki istnieją zaburzenia funkcji poznawczych o charakterze otępiennym, w stopniu umiarkowanym. Poziom sprawności pamięci i uwagi jest obniżony. Obniżona jest także pamięć bezpośrednia słuchowa. Ma obniżoną płynność słowną. Zdolność do samodzielnego funkcjonowania w sytuacjach społecznych o większym stopniu złożoności jest u powódki obniżona, wymaga ona wsparcia i pomocy w funkcjonowaniu społecznym. Powódka posiada obniżoną zdolność do krytycznej oceny otoczenia oraz własnej osoby. Zaburzenia funkcji poznawczych pozostają w związku z urazem z dnia 4 listopada 2019 r.

Na skutek zdarzenia powódka doznała urazu czaszkowo-mózgowego pod postacią:



krwiaka podtwardówkowego nad lewą półkulą mózgu,



krwawienia podpajeczynówkowego bruzdach lewej półkuli mózgu i na namiocie móżdżku,



częściowo ukrwotocznionych stłuczeń mózgu w obu płatach skroniowych oraz w tylnej części lewego płata czołowego,



obrzęku lewej półkuli mózgu,



złamania piramidy prawej kości skroniowej,



złamania łuski prawej kości skroniowej i ciemieniowej.

Stały uszczerbek na zdrowiu powódki wynikający z dostępnej dokumentacji medycznej, oceniony na podstawie tabeli uszczerbku na Zdrowiu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002r., wynosi:



40% za zaburzenia mowy znacznego stopnia utrudniające porozumiewanie się wg pkt 11 c,



10% za spowolnienie i zaburzenia poznawcze per analogiam wg pkt 10 a.

Występujące u powódki zaburzenia mowy, spowolnienie, zaburzenia czucia oraz upośledzenie funkcji poznawczych są następstwami wypadku i są nieodwracalne.

Stan psychiczny A. P. uzasadnia orzeczenie stałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 80% wg pkt 9 a tabeli z załącznika do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 2002r.

(dowód: opinia biegłej z zakresu psychologii T. G. k. 129-134, opinia biegłej z zakresu psychiatrii A. K. k. 142-145, opinia biegłej z zakresu medycyny sądowej i neurologii I. S. k. 182-190, opinia sądowo-psychiatryczna uzupełniająca k. 224)

Decyzją z dnia 8 marca 2021 roku pozwany przyznał powódce łącznie 21.005,58 zł, na którą to kwotę składało się zadośćuczynienie w kwocie 20.500.00 zł oraz odszkodowanie w kwocie 505,58 zł.

(dowód: decyzja pozwanego k. 17-18)

Sąd zważył co następuje:

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego powództwo zasługuje na uwzględnienie w części.

Dokonując powyższego rozstrzygnięcia Sąd oparł się na dokumentach przedłożonych przez strony, których prawdziwości nie kwestionowano.

Sąd uwzględnił zeznania świadków M. A. (k. 92-92v.), M. S. (k. 92v.-93) i A. S. (k. 93v.), uznając je za wiarygodne i konsekwentne. Zeznania odnosiły się do rozmiaru krzywdy doznanej przez powódkę wskutek wypadku.

Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu psychologii w osobie T. G., biegłego z zakresu psychiatrii w osobie A. K. oraz biegłego z zakresu medycyny sądowej i neurologii w osobie I. S.. W ocenie Sądu opinie są rzetelne, jasne, nie zawierają sprzeczności ani luk. Biegli w sposób przekonywujący uzasadnili wnioski zawarte w opinii.

Analizując zasadność roszczenia, należy wskazać, że w przypadku szkody wyrządzonej w związku z ruchem pojazdu odszkodowanie z obowiązkowego ubezpieczenia OC ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności jego posiadacza lub kierującego. Posiadacz pojazdu ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie, wyrządzoną przez ruch tego pojazdu na zasadzie winy na podstawie art. 415 k.c. w zw. z art. 436 § 2 k.c.

Pozwany w niniejszej sprawie nie kwestionował swojej odpowiedzialność
za zdarzenie. Zakwestionował jedynie wysokość żądanego przez powódkę zadośćuczynienia.

Dla oceny rodzaju obrażeń, których doznała powódka w następstwie wypadku
z dnia 4 listopada 2019r., a także ich następstw na jej zdrowiu oraz intensywności
i zakresu doznanych przez nią cierpień, zasadnicze znaczenie miały opinie biegłych specjalistów (specjalista psychologii, psychiatrii oraz neurologii), opracowane w niniejszej sprawie.

Biegły z zakresu medycyny sądowej i neurologii ustalił, że powódka doznała 50% uszczerbku na zdrowiu, tj. 40% za zaburzenia mowy znacznego stopnia utrudniające porozumiewanie się oraz 10% za spowolnienie i zaburzenia poznawcze per analogiam. Opinię biegły sporządził bez zbadania powódki. W opinii wskazał, że określenie wysokości uszczerbku na zdrowiu bez zbadania osoby poszkodowanej jest trudne i może być obarczone błędem. Oceny uszczerbku na zdrowiu biegły oparł wyłącznie na dostępnej dokumentacji medycznej. Biegły zwracał się do powódki o zaświadczenie od neurologa lub neurochirurga, jednak otrzymał jedynie zaświadczenie od lekarza rodzinnego. Biorąc pod uwagę to zaświadczenie, biegły podał, że w jego ocenie, powódka mogłaby stawić się na badanie w B. i powinna być zbadana przez neurologa i psychiatrę łącznie. Z kolei badanie psychologiczne wykazało u powódki istnienie zaburzeń funkcji poznawczych o charakterze otępiennym na poziomie umiarkowanym. Biegły z zakresu psychiatrii stwierdził u powódki z tego tytułu uszczerbek na zdrowiu w wysokości 80%. W opinii uzupełniającej (k. 224) biegła z zakresu psychiatrii wskazała, iż powódka ma obniżoną zdolność do funkcjonowania z powodu otępienia, wymaga pomocy i wsparcia osób trzecich w sytuacjach złożonych, przy czym nie ma niezdolności do egzystencji w zakresie podstawowym. Biegła podała, że uwzględniając postępujący przebieg otępienia z uwagi na trwałe (nieodwracalne) uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego, wiek powódki i choroby towarzyszące rokowanie jest niekorzystne i zakres opieki będzie wzrastał aż do poziomu niezdolności do samodzielnej egzystencji w zakresie zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych i konieczności stałej opieki osób trzecich.

Opinie, które pozwoliły Sądowi w ustaleniu stanu faktycznego są przekonywujące, spójne i logiczne. Ponadto nie były kwestionowana w procesie, stąd też Sąd oparł na niej swoje ustalenia.

Odnosząc się do żądania zadośćuczynienia wskazać trzeba, że zgodnie z art. 445 k.c., Sąd może przyznać osobie poszkodowanej w wypadku przewidzianym w art. 444 k.c., tj. osobie, która doznała uszkodzenia ciała lub której zdrowie uległo rozstrojowi, zadośćuczynienie za doznaną krzywdę.

Jak wskazuje się w orzecznictwie, celem zadośćuczynienia pieniężnego jest przede wszystkim złagodzenie cierpień i towarzyszących im ujemnych uczuć związanych z uszkodzeniem ciała i rozstrojem zdrowia. Przy ocenie wysokości zadośćuczynienia za krzywdę należy uwzględnić przede wszystkim nasilenie cierpień, długotrwałość choroby, rozmiar kalectwa, trwałość następstw zdarzenia oraz konsekwencje uszczerbku na zdrowiu w życiu osobistym i społecznym (por. orzeczenie SN z dnia 10 czerwca 1999 r., II UKN 681/98, OSNAP 2000/16/626).

Zgodnie z przyjętym w doktrynie i ugruntowanym w orzecznictwie Sądu Najwyższego poglądem, zadośćuczynienie winno mieć przede wszystkim charakter kompensacyjny. Jego wysokość nie może stanowić zapłaty symbolicznej, lecz musi przedstawiać wartość ekonomicznie odczuwalną. Zadośćuczynienie powinno być środkiem pomocy dla poszkodowanego i pozostawać w odpowiednim stosunku do rozmiaru krzywdy i szkody niemajątkowej. Na krzywdę poszkodowanego składają się cierpienia fizyczne w postaci bólu i innych dolegliwości oraz cierpienia psychiczne polegające na ujemnych uczuciach przeżywanych bądź w związku z cierpieniami fizycznymi, bądź w związku z następstwami uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, zwłaszcza trwałymi i nieodwracalnymi (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 1985 r., II CR 94/85).

Wskazać należy, że na skutek zdarzenia rozpoznano u powódki uraz czaszkowo-mózgowy pod postacią: krwiaka podtwardówkowego nad lewą półkulą mózgu, krwawienia podpajeczynówkowego bruzdach lewej półkuli mózgu i na namiocie móżdżku, częściowo ukrwotocznionych stłuczeń mózgu w obu płatach skroniowych oraz w tylnej części lewego płata czołowego, obrzęku lewej półkuli mózgu, złamania piramidy prawej kości skroniowej, złamania łuski prawej kości skroniowej i ciemieniowej, co skutkowało wystąpieniem u powódki zaburzenia mowy, spowolnienia, zaburzenia czucia oraz upośledzenia funkcji poznawczych, które skutkują przyznaniem 50% uszczerbku na zdrowiu. Z kolei stan psychiczny A. P. uzasadniał orzeczenie stałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 80% wg pkt 9 a tabeli z załącznika do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 2002r. Zgodnie z opiniami biegłych.

Oczywistym jest, że na zasadność roszczenia powódki wpływ mają także cierpienia wynikające z dolegliwości bólowych w trakcie leczenia jak i po jego zakończeniu. Podnieść należy, że przez okres około 3 miesięcy po wypadku potrzebowała pomocy osób trzecich przy zwykłych czynnościach życia codziennego, przez pierwszy miesiąc w ogóle nie wstawała z łóżka. Powódka przed wypadkiem była osobą sprawną fizycznie, pomagała w opiece nad wnukami, brała czynny udział w życiu społecznym. Obecnie nie jest w stanie wykonywać wszystkich obowiązków domowych. Jej aktywność życiowa uległa znacznemu ograniczeniu. Wypadek i związane z nim przeżycia miały niewątpliwe również wpływ na jej stan psychiczny, co jest uzasadnione już samym faktem uczestniczenia przez nią w wypadku drogowym. Niemniej, należy wziąć pod uwagę także wiek powódki, poszkodowana w chwili wypadku miała 77 lat. W chwili obecnej powódka jest 82-letnią kobietą, po której nie można spodziewać się tężyzny fizycznej i sprawności umysłowej, jak u człowieka w średnim wieku, tym bardziej, iż powódka przed wypadkiem posiadała także inne schorzenia. Trzeba mieć także na uwadze, iż powódka już przed wypadkiem miała problemy ze wzrokiem oraz słuchem, a także leczyła się na cukrzyce, co także mogło być spowodowane podeszłym już wiekiem. Za aktualny stan zdrowia powódki nie sposób przypisać odpowiedzialności wyłącznie pozwanemu.

Niemniej, przyznana przez pozwanego kwota odszkodowania w wysokości 22.500 zł nie jest kwotą adekwatną i znacznie zaniżoną. Do uszczerbku na zdrowiu powódki doszło w okolicznościach przez nią niezawinionych. Przechodziła w miejscu do tego wyznaczonym, gdzie każdy pieszy powinien czuć się bezpiecznie i bezwarunkowo winny być respektowane jego prawa jako uczestnika ruchu. Powódka jako starsza osoba nie miała szans na żadną reakcję obronną, zaś skutki, jakich doznała, są dla niej dotkliwe. Bez wątpienia wiek i stan zdrowia powódki spowodował, że skutki zdarzenia stały się dla niej poważniejsze, bardziej długotrwałe i trudniejsze do przezwyciężenia, niż w przypadku osoby młodszej, cieszącej się pełnym zdrowiem. Wprawdzie przesłuchani w sprawie świadkowie, jako osoby bliskie, z oczywistych względów starali się przedstawić powódkę przed wypadkiem jako osobę nad wyraz sprawną, aktywną i samodzielną. Ich zeznania należy jednak, na tle całokształtu materiału dowodowego, oceniać z pewną dozą ostrożności. Wnikliwa analiza materiału dowodowego, zwłaszcza zapisów dotyczących dotychczasowych chorób powódki, oraz opinii biegłych pozwala wyprowadzić wniosek, że jej stan po wypadku i niewielkie sukcesy w procesie leczenia w dużej mierze są również skutkiem wieku i ogólnej kondycji zdrowotnej z tym związanej oraz współistniejących schorzeń.

W konkluzji trzeba więc przyjąć, że nie wszystkie obecnie występujące konsekwencje zdrowotne pozostają w związku przyczynowym ze zdarzeniem, za które pozwany ponosi odpowiedzialność, aczkolwiek wpływu poszczególnych czynników na ogólny stan powódki i perspektywy na przyszłość nie da się precyzyjnie oszacować.

W orzecznictwie wskazuje się, że Sąd przy określaniu wysokości odpowiedniego zadośćuczynienia ma obowiązek w każdym przypadku dokonywać oceny konkretnego stanu faktycznego i brać pod uwagę wszystkie okoliczności mające wpływ na rozmiar doznanej krzywdy. Ocenie podlega przede wszystkim rozmiar doznanych cierpień fizycznych, a więc ból, długotrwałość leczenia i inne dolegliwości, a także cierpienia psychiczne, czyli negatywne uczucia przeżywane w związku z doznanymi cierpieniami fizycznymi. Nie bez znaczenia jednak przy ustalaniu "odpowiedniej sumy" zadośćuczynienia jest także wiek poszkodowanego i skutki uszkodzenia ciała w zakresie ogólnej zdolności do normalnego funkcjonowania. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12 września 2002 r., IV CKN 1266/00, LEX nr 80272, wyraził pogląd, że określenie wysokości zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w razie uszkodzenia ciała powinno się opierać na obiektywnych i sprawdzalnych kryteriach, kierować się jego celami i charakterem, przy uwzględnieniu jednak indywidualnej sytuacji stron. Istotnym elementem indywidualizującym jest wiek poszkodowanego. Intensywność cierpień z powodu kalectwa jest większa u człowieka młodego, skazanego na rezygnację z radości życia, jaką daje zdrowie, możność pracy i osobistego rozwoju.

Okoliczność ta nie może być więc pominięta w niniejszej sprawie. Chociaż nie ulega wątpliwości, że skutki wypadku są dla powódki ogromne i niekorzystnie rzutują na jej jakość życia, niemniej nie jest uprawnione twierdzenie, że przed tym zdarzeniem stan jej zdrowia umożliwiał w pełni czynny i aktywny tryb życia. W związku z zaawansowanym wiekiem i współistniejącymi schorzeniami proces leczenia przebiega wolniej, jest mniej efektywny, co w konsekwencji oddziałuje na obecny stan zdrowia i przekłada się na gorsze rokowania na przyszłość, niż w przypadku osób młodszych.

Inaczej też należy oceniać skutki zdarzenia dla sfery psychicznej poszkodowanego oraz utraty perspektyw życiowych.

Dla starszego człowieka są one obiektywnie mimo wszystko mniej długotrwałe i dotkliwe niż dla osoby młodej. W tym ostatnim przypadku rzutowałyby na obniżenie bądź całkowitą utratę szans rozwoju życiowego: edukacyjnego i zawodowego, bądź co najmniej zmniejszały szanse na założenie rodziny. Tego rodzaju następstwa nie będą udziałem powódki, która te etapy życia ma już za sobą.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, kwotą adekwatną do doznanej krzywdy powódki będzie kwota 77.500 zł tytułem zadośćuczynienia – która to kwota odpowiada żądaniu z pozwu, przed modyfikacją powództwa z dnia 7 sierpnia 2023r. Zadośćuczynienie w takiej wysokości jest należycie wyważone i pozostaje w odpowiedniej relacji do aktualnych stosunków majątkowych społeczeństwa.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, Sąd na podstawie art. 822 k.c. oraz art. 445 § 1 k.c. zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 77.500 zł tytułem zadośćuczynienia, w pozostałym zakresie powództwo oddalając.

O obowiązku zapłaty odsetek Sąd orzekł na podstawie art. 817 k.p.c. Zgodnie z treścią powołanego przepisu, zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Natomiast, w przypadku, gdy w tym terminie wyjaśnienie okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe.

Powódka zażądała w pozwie zasądzenia odsetek ustawowych za okres d dnia 9 marca 2021 roku do dnia zapłaty.

Sąd zasądził ustawowe odsetki za opóźnienie od kwoty 77.500 zł od dnia 9 marca 2021 r. tj. dnia po wydaniu decyzji przez pozwanego o przyznaniu zadośćuczynienia powódce – zgodnie z żądaniem pozwu.

Z powyższych względów na podstawie powołanych przepisów orzeczono jak w pkt I wyroku.

W pkt II wyroku Sąd orzekł o obowiązku zwrotu kosztów sądowych w oparciu o art. 113 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 100 k.p.c., mając na względzie wynik procesu. Nieuiszczone koszty sądowe wyniosły 19.183,24 zł i obejmują:

– opłatę sądową od modyfikacji powództwa, od uiszczenia której zwolniona była powódka – 15.000 zł

– wydatki na wynagrodzenie biegłego – łącznie 4.183,24 zł

Powódka przegrała w proces w 80% i dlatego zobowiązana jest uiścić na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Olsztynie koszty sądowe w kwocie 15.346,59 zł (80% x 19.182,24) – pkt II a) wyroku.

Pozwany przegrał sprawę w 20% i dlatego zobowiązany jest uiścić na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Olsztynie koszty sądowe w kwocie 3.836,65 zł (20% x 19.182,24 zł) – pkt II b) wyroku.

O kosztach procesu rozstrzygnięto w pkt III wyroku na podstawie art. 100 k.p.c., mając na względzie wynik procesu.

Powódka wygrała proces w 20%, zaś pozwany w 80%. Powódka poniosła koszty procesu w wysokości 30.072,59 zł (opłata od pozwu- 3.875 zł+ wynagrodzenie pełnomocnika- 10.800 zł+ opłaty skarbowe od pełnomocnictw- 51 zł+ ściągnięte koszty sądowe- 15.346,59 zł). Skoro powódka wygrała proces w 20 % należne jej koszty wynoszą 6.014,52 zł.

Pozwany zaś poniósł koszty procesu w kwocie 14.670,75 zł (wynagrodzenie pełnomocnika- 10.800 zł+ + opłaty skarbowe od pełnomocnictw -34 zł +ściągnięte koszty sądowe- 3.836,65 zł). Pozwany wygrał proces w 80% i jego należne koszty wynoszą 11.736,60 zł.

Poniesione przez powódkę koszty są mniejsze niż obciążający ją udział, zatem zasądzeniu na rzecz pozwanego podlegała różnica tj. kwota 5.722 zł (11.736,60 zł – 6.014,52 zł).

sędzia Dorota Scott-Sienkiel