I C 361/20 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Olsztynie z 2024-03-22
Sygn. akt I C 361/20
UZASADNIENIE
Powód P. Z. pozwem złożonym w dniu 14 maja 2020 r. wniósł o zasądzenie od pozwanego Bank (...) S.A. z siedzibą w W. (dalej: Bank) na swoją rzecz kwoty 120.000,- zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 2 maja 2020 r. do dnia zapłaty.
Ponadto wniósł o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.
W uzasadnieniu wskazał, że w dniu 30 stycznia 2008 r. zawarł z pozwanym Bankiem umowę o kredyt hipoteczny nr(...). Celem kredytowania było pozyskanie środków finansowych na zakup nieruchomości celem zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych. Kwota kredytu wynosiła 313.046,47 zł, przy czym w momencie wypłaty wyrażona była w walucie (...), do której kredyt był indeksowany, poprzez przeliczenie jej po kursie kupna (...) według tabeli kursowej Banku obowiązującej w dniu uruchomienia kredytu (§ 2 ust. 2 umowy). Spłata rat kapitałowo–odsetkowych dokonywana miała być w złotych polskich po uprzednim przeliczeniu według kursu sprzedaży (...) zgodnie z tabelą kursów walut obcych obowiązującą w Banku w dniu płatności raty kredytu. Spłata miała następować w ten sposób, że pozwany dokonywał ustalenia wysokości raty w (...), następnie przeliczał ją na złotówki po ustalanym przez siebie kursie sprzedaży franka szwajcarskiego i otrzymaną wartość pobierał z rachunku osobistego powoda prowadzonego w złotówkach (§ 7 ust. 3 umowy). W ocenie powoda umowa jest nieważna, bowiem zawarte w niej postanowienia dotyczące przeliczeń kursowych stanowią klauzule abuzywne. Bank mógł dowolnie wpływać na zakres zobowiązania kredytobiorcy, co jest sprzeczne z istotą stosunku obligacyjnego w rozumieniu art. 353 ( 1) k.c. Nadto abuzywność postanowień określających zasady ustalania kursów wymiany walut i przesłanek zmiany oprocentowania prowadzi do nieważności umowy ex tunc z uwagi na naruszenie art. 69 ust. 1 Prawa bankowego. Analizowane klauzule godzą w równowagę kontraktową stron i tym samym są sprzeczne z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając interesy konsumenta. W ocenie powoda po wyeliminowaniu zakwestionowanych postanowień przedmiotowa umowa nie może być realizowana, co winno skutkować jej nieważnością i zwrotem przez Bank otrzymanych należności na podstawie art. 410 k.c. w zw. z art. 405 k.c. W przypadku uznania, że umowa jest ważna, należy wówczas przyjąć, że do zwrotu na rzecz powoda pozostaje kwota nadpłaconego kredytu oraz, że powód ma spłacać kredyt złotówkowy, a odsetki zależne są od L. 3M i marży określonej w umowie (k. 4-18).
W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na swoją rzecz od powoda zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych, z uwzględnieniem uiszczonych opłat skarbowych od pełnomocnictw.
W uzasadnieniu swojego stanowiska wskazał, że kwestionuje roszczenie powodów zarówno co do zasady, jak i wysokości. Podniósł, że zakwestionowane klauzule są w pełni skuteczne niemniej, w przypadku uznania za niewiążące jakichkolwiek zapisów z umowy kredytu, ich miejsce powinny zająć reguły wynikające z przepisów dyspozytywnych i ustalonych zwyczajów. Pozwany podniósł zarzut przedawnienia. Ponadto wskazał, że:
- powód nie sprecyzował, jakie należności obejmuje dochodzona przez niego kwota żądania, tj. 120.000 zł,
- roszczenie dochodzone pozwem jest przedawnione,
- warunki umowy zarówno na etapie przedkontraktowym, jak i w toku wykonywania umowy były przedmiotem indywidualnych negocjacji stron,
- powód miał możliwość spłaty kredytu bezpośrednio w walucie kredytu, bez dodatkowych kosztów, już od momentu podpisania umowy, z której to możliwości nie skorzystał (możliwość założenia rachunku bieżącego prowadzonego w walucie obcej),
- nie jest dopuszczalne kwalifikowanie kredytu indeksowanego czy denominowanego jako kredytu w PLN oprocentowanego stawką referencyjną L. właściwą dla kredytów indeksowanych do walut obcych (k. 125-185).
Wyrokiem wstępnym z dnia 13.04.2021 r. Sąd uznał roszczenie powoda za usprawiedliwione co do zasady (wyrok k. 616).
Pozwany wywiódł apelację od ww. wyroku. Sąd Apelacyjny w B. w sprawie(...) wyrokiem z dnia 17 lutego 2022 r. oddalił apelację pozwanego (wyrok k. 677). W uzasadnieniu wyroku Sąd Apelacyjny wskazał, że zaskarżony wyrok odpowiada prawu, chociaż z nieco innych przyczyn niż te wynikające z jego pisemnego uzasadnienia. W ocenie Sądu, po wyeliminowaniu abuzywnych zapisów, umowa stron nie spełnia definicji ustawowej i nie pozwala żadnej ze stron na jej wykonanie, jest zatem nieważna (art. 58 § 1 k.c.) (uzasadnienie wyroku – k. 694-701).
Pozwany wniósł skargę kasacyjną od ww. wyroku. Sąd Najwyższy postanowieniem z dnia 28.07.2023 r. odmówił przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania (postanowienie(...))
Powód pismem z dnia 10.02.2023 r. cofnął pozew w zakresie kwoty 21.596,95 zł bez zrzeczenia się roszczenia wobec potrącenia przez niego części należności z wierzytelnością pozwanego banku, zaś w pozostałym zakresie podtrzymał żądanie pozwu (pismo powoda – k. 818, 835).
Powód pismem z dnia 10.11.2023 r. wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda całości kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości trzykrotności minimalnej stawki ustawowej (pismo powoda – k. 786).
Pozwany pismem z dnia 04.12.2023 r. podniósł zarzut zatrzymania świadczeń spełnionych przez powódkę na rzecz Banku, które miałyby podlegać zwrotowi na wypadek stwierdzenia przez Sąd, że umowa kredytu jest nieważna (trwale bezskuteczna) – do czasu zaofiarowania przez powódkę zwrotu świadczenia spełnionego przez Bank na rzecz powodów w postaci zapłaty kwoty 313.046,47 zł tj. wartości kapitału udostępnionego powodom na podstawie umowy kredytu.
(pismo procesowego pozwanego – k. 837-838, oświadczenie pozwanego – k. 839-841)
Pełnomocnik pozwanego oświadczył, że kwestionowane jest żądanie strony powodowej co do zasady, natomiast nie kwestionowane jest zestawienie wpłat dokonane na podstawie zaświadczenia banku (protokół rozprawy – k. 852).
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 31 stycznia 2008 r. powód P. Z. – reprezentowany przez pełnomocnika D. Z. - zawarł z pozwanym Bank (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w W. umowę kredytu hipotecznego nr (...) (...). Kredyt przeznaczony był na zakup mieszkania w budowie od dewelopera. Zgodnie z § 2 ust. 1 umowy Bank udzielił powodowi kredytu w kwocie 313.046,47 zł. W § 2 ust. 2 wskazano, że kredyt jest indeksowany kursem (...) według Tabeli Kursów Walut Obcych obowiązującej w Banku w dniu uruchomienia kredytu lub transzy. Po uruchomieniu kredytu lub pierwszej transzy kredytu wypłacanego w transzach Bank miał wysłać do kredytobiorcy pismo, informujące o wysokości pierwszej raty kredytu, kwocie kredytu w (...) oraz jego równowartości w PLN zgodnie z kursem kupna (...) według Tabeli Kursów Walut Obcych obowiązującej w Banku w dniu uruchomienia kredytu/transzy, przy zaznaczeniu, iż zmiany kursów walut w trakcie okresu kredytowania mają wpływ na wysokość kwoty zaciągniętego kredytu oraz raty kapitałowo-odsetkowej. Celem zabezpieczenia spłaty kredytu ustanowiona została hipoteka na rzecz Banku na spółdzielczym własnościowym prawie dla lokalu przy ul. (...) w O. oraz zabudowanej nieruchomości położonej w N. przy ul. (...) (§ 2 ust. 5). Spłata kredytu miała być dokonywana w 240 ratach miesięcznych (§ 2 ust. 6).
Wypłata kredytu nastąpić miała na rachunek bankowy Dewelopera (§ 3 ust. 2).
Oprocentowanie kredytu było zmienne i wynosiło 3.7567 % w stosunku rocznym, co stanowiło sumę stopy referencyjnej L. 3M ( (...)) obowiązującej w dniu sporządzenia umowy oraz marży w wysokości 1.0000 p.p., stałej w całym okresie kredytowania (§ 6 ust. 1 i 3). Całkowity koszt kredytu na dzień zawarcia umowy wynosił 164.825,82 zł, a rzeczywista roczna stopa oprocentowania wynosiła 4,99 % w skali roku (§ 12 ust. 1).
Stosownie do § 7 ust. 1 umowy kredytu kredytobiorca zobowiązał się do spłaty kwoty kredytu w (...), ustalonej zgodnie z § 2 w złotych polskich z zastosowaniem kursu sprzedaży (...) obowiązującego w dniu płatności raty kredytu, zgodnie z tabelą kursów walut obcych Banku.
Spłata rat miała następować przez bezpośrednie potrącanie przez Bank należnych mu kwot z rachunku kredytobiorcy w Banku (...).
Kredytobiorca mógł dokonać wcześniejszej spłaty kredytu, poprzez złożenie pisemnej dyspozycji spłaty, wskazując jednocześnie, czy spłata skróci okres spłaty kredytu z zachowaniem miesięcznych rat kapitałowo-odsetkowych czy też zmniejszy wysokość miesięcznych rat kapitałowo-odsetkowych z zachowaniem okresu spłaty kredytu (§ 8 ust. 1). Wcześniejsza spłata kredytu nie mogła być dokonana w okresie, w którym kredyt uruchamiany w transzach nie został wypłacony w całości oraz w okresie karencji w spłacie kapitału kredytu (§ 8 ust. 2). W § 9 strony, oprócz zabezpieczenia spłaty kredytu z odsetkami i innymi kosztami hipoteką kaucyjną, dokonały dodatkowego zabezpieczenia kredytu w postaci ubezpieczenia od ognia i innych zdarzeń losowych oraz ubezpieczenia na życie kredytobiorców. W § 11 ust. 1 strony zastrzegły, że wszelkie zmiany umowy wymagają zawarcia aneksu do umowy pod rygorem nieważności, natomiast w zakresie nieuregulowanym umową zastosowanie mają postanowienia regulaminu, stanowiącego integralną część umowy.
Zgodnie z § 8 ust. 3 regulaminu w przypadku kredytu w walucie obcej kwota raty spłaty obliczona jest według kursu sprzedaży dewiz, obowiązującego w Banku na podstawie obowiązującej w Banku (...) z dnia spłaty.
Z kolei zgodnie z § 8 ust. 4 regulaminu w przypadku kredytu w walucie obcej kredytobiorca może zastrzec w umowie kredytu, iż Bank będzie pobierał ratę spłaty z rachunku w walucie, do jakiej kredyt jest indeksowany, o ile ten rachunek jest dostępny w aktualnej ofercie Banku.
(dowód: umowa kredytu k. 41-46 oraz 206-211, regulamin k. 47-65)
Na podstawie dyspozycji powoda kredyt wypłacono w kilku transzach bezpośrednio na rachunek dewelopera.
(dowód: dyspozycje wypłat k. 66-68 oraz k. 294-297)
Powód przez cały okres obowiązywania umowy spłacał raty kredytu w PLN. Powód w okresie od 20.02.2008 r. do 14.06.2022 r. wpłacił na rzecz pozwanego kwotę 411.449,52 zł. Spłata powyższej kwoty została przyznana przez pozwanego.
(dowód: zestawienie transakcji – k. 298-312 oraz k. 820-833, zaświadczenie o wysokości spłat odsetek – k. 313-322, oświadczenie pełnomocnika pozwanego – k. 852)
Powód pismem z dnia 23.11.2022 r. złożył pozwanemu oświadczenie o potrąceniu wierzytelności przysługującej powodowi w stosunku do pozwanego w kwocie 313.046,47 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, w tym od kwoty 54.317,15 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 01.04.2022 r. do dnia zapłaty i od kwoty 258.7129,15 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 18.11.2022 r. do dnia zapłaty, z wierzytelnością banku z tytułu zwrotu kapitału udostępnionego powodowi na podstawie umowy kredytu w kwocie 313.046,47 zł.
(dowód: oświadczenie powoda wraz z dowodem doręczenia – k. 184-188 w aktach sprawy Sądu Okręgowego w O., o sygn. akt (...) stanowiących (...))
Pozwany w dniu 23.11. (...). oświadczył, że na podstawie art. 497 k.c. w zw. z art. 496 k.c. korzysta z prawa zatrzymania kwot wpłaconych na rzecz banku z tytułu umowy kredytu do czasu zwrotu przez powoda kwoty 313.046,47 zł stanowiącej równowartość wypłaconego kapitały kredytu albo zabezpieczenia w sposób realny roszczenia o zwrot tej kwoty.
(dowód: oświadczenie pozwanego z dnia 23.11.2023 r. wraz z dowodem doręczenia – k. 839-841)
Sąd zważył, co następuje:
Prawomocnym wyrokiem wstępnym z dnia 13.04.2021 r., a następnie wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 17.02.2022 r. przesądzono ostatecznie o nieważności umowy. Z mocy art. 386 § 6 k.p.c. pogląd prawny wyrażony przez sąd II Instancji jest dla sądów obu instancji wiążący. W tej sytuacji na dalszym etapie postępowania sądowego konieczne stało się ustalenie czy wysokość dochodzonego przez powoda roszczenia znajduje uzasadnienie w zgromadzonym materiale dowodowym. Ponadto pozwany podniósł zarzut przedawnienia oraz zatrzymania, które również polegały rozpoznaniu w niniejszej sprawie.
Powód ostatecznie dochodził zapłaty kwoty 98.403,05 zł tytułem zwrotu uiszczonych świadczeń przez niego na rzecz pozwanego w okresie od dnia 20.02.2008 r. do 14.06.2022 r.
Do akt sprawy zostało złożone zestawienie spłat dokonanych przez powoda w okresie od 20.02.2008 r. do 06.05.2022 r. sporządzone przez pozwanego. Autentyczność powyższego dokumentu nie była kwestionowana przez strony postępowania i to na ich podstawie została ustalona przez Sąd wysokość należnej powodowi kwoty. Dokonanie zsumowania wpłat dokonanych przez powoda nie stanowiło skomplikowanego działania matematycznego. Ponadto, pełnomocnik pozwanego na rozprawie w dniu 13.02.2024 r. wskazał, że nie kwestionuje zestawienia wpłat dokonanego na podstawie zaświadczenia banku. Z tego względu Sąd pominął wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z dziedziny bankowości (finansów) i rachunkowości jako nieistotny dla rozstrzygnięcia.
Powód w okresie od 20.02.2008 r. do 06.05.2022 wpłacił na rzecz pozwanego kwotę 411.449,52 zł. Powód złożył pozwanemu pismem z dnia 23.11.2022 r. oświadczenie o potrąceniu wzajemnie przysługujących wierzytelności do kwoty 313.046,47 zł. Z tego względu roszczenie powoda do kwoty 313.046,47 zł wygasło. Z tego względu powodowi od pozwanego przysługuje kwota 98.403,05 zł (wpłaty powoda w kwocie 411.449,52 zł – udostępniony kapitał w kwocie 313.046,47 zł) i kwoty w takiej wysokości powód w toku niniejszego postępowania ostatecznie dochodził.
Z uwagi na powyższe w oparciu o art. 410 § 2 k.c. w zw. z art. 405 k.c. Sąd zasądził od pozwanego na rzecz na rzecz powoda kwotę 98.403,05 zł, o czym orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku końcowego.
Zgodnie z poglądem przyjętym przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 7.05.2021 r. w sprawie (...), w przypadku następczej nieważności umowy kredytowej po obu jej stronach powstają odrębne roszczenia o zwrot świadczeń nienależnie spełnionych. Ostatecznie zatem świadczenia te podlegają zwrotowi niezależnie od siebie, bez konieczności badania z urzędu, czy ich wzajemna wysokość prowadzi do powstania stanu wzbogacenia, który byłby miarą zwrotu różnicy między tymi świadczeniami. Sąd Najwyższy nadał wskazanej uchwale moc zasady prawnej, co oznacza, że będzie ona stosowana przez ten sąd również w innych sprawach.
Bezzasadne jest powoływanie się na przez Bank na brak obowiązku zwrotu świadczenia z uwagi na przepisy art. 411 k.c., gdyż w pkt. 1 tej regulacji wyraźnie wskazano, że nie dotyczy on sytuacji, w której zwrot ma dotyczyć świadczenia spełnionego m.in. w wykonaniu nieważnej czynności prawnej – jak w sprawie niniejszej.
Strona powodowa spłacając kredyt nie spełniała również świadczeń z tytułu umowy przed nadejściem terminu ich wymagalności (art. 411 pkt 4 k.c.), skoro z uwagi na nieważność umowy nie była zobowiązana do takich spłat, a co najwyżej do zwrotu świadczenia nienależnego, jakim stała się wypłacona jej kwota kredytu.
Podniesiony przez pozwanego zarzut przedawnienia roszczenia o zapłatę nie zasługuje na podzielenie. Pobranie środków z rachunku bankowego powodów przez Bank następowało w wyniku nieważnej czynności prawnej, dlatego nie można tego określić jako świadczenia okresowego. Zastosowanie zatem znajdzie co do zasady w niniejszej sprawie dziesięcioletni termin przedawnienia, albowiem roszczenie powódki powstało przed zmianą przepisów wprowadzonych ustawą z 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 poz. 1104). Zgodnie bowiem z art. 5 ust. 3 ww. ustawy do przysługujących konsumentowi roszczeń powstałych przed dniem wejścia jej w życie i w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych, których terminy przedawnienia są określone w art. 118 i art. 125 § 1 kodeksu cywilnego, stosuje się jego przepisy w brzmieniu dotychczasowym. Skoro zatem powód dochodzi roszczenia z tytułu pobranych mu środków w okresie od 22.02.2008 r. do 14.06.2022 r. to w dacie wejścia w życie zmienianych przepisów – 9 lipca 2018 r. – dziesięcioletni termin przedawnienia nie upłynął, a zatem ma on zastosowanie w dalszym ciągu w zakresie roszczeń powodów z tytułu zapłaty. Należy odwołać się też do wyroków (...) z dnia 22.04.2021 r. w sprawie (...) i z dnia 10.06.2021 r. w sprawie (...) oraz w połączonych sprawach od (...) uznając w tej mierze zarzut za bezskuteczny. Zgodnie z wyrokami (...), przepisy dyrektywy (...) w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich sprzeciwiają się przedawnieniu roszczeń konsumenckich, mających na celu stwierdzenie, że dane postanowienia umowne mają charakter nieuczciwy, jednak nie sprzeciwiają się przedawnieniu roszczeń restytucyjnych będących następstwem takiego stwierdzenia. Co więcej, bieg terminu przedawnienia takich roszczeń nie może się skończyć przed datą powzięcia przez konsumenta wiedzy o niedozwolonym charakterze takiego postanowienia, względnie przed dniem, w którym przy zachowaniu przeciętnej staranności wiedzę taka mógł obiektywnie rzecz biorąc powziąć. „Należy zauważyć, że termin przedawnienia może być zgodny z zasadą skuteczności tylko wtedy, gdy konsument miał możliwość poznania swoich praw przed rozpoczęciem biegu lub upływem tego terminu.” (teza 46 do wyroku (...) (...)). Nie oznacza to jednak, że zdarzenie to nie może nastąpić później to jest pomiędzy dowiedzeniem się o wadach umowy np. od adwokata, a momentem złożenia pozwu w sądzie.
Wskazano tam również, że zasadę skuteczności ochrony praw konsumentów „…należy interpretować w ten sposób, że stoi ona na przeszkodzie krajowemu uregulowaniu przewidującemu, że wytoczone przez konsumenta powództwo o zwrot kwot nienależnie wypłaconych na podstawie nieuczciwych warunków umownych w rozumieniu dyrektywy (...) lub warunków sprzecznych z wymogami dyrektywy (...) podlega trzyletniemu terminowi przedawnienia rozpoczynającemu bieg w dniu, w którym nastąpiło bezpodstawne wzbogacenie.” (teza 66 do wyroku (...) z dnia 22.04.2021 r. w sprawie w sprawie (...)). Podnoszono jednak, ze z uwagi na tak krótki okres przedawnienia w prawie krajowym – 3 lata, nie można tego uznać za czas możliwy na podjęcie stosownej reakcji przez konsumenta. Podobnie wcześniej omawiany wyrok (...) dotyczy 5 letniego okresu przedawnienia liczonego w prawie francuskim od dnia zawarcia umowy. W prawie polskim okres przedawnienia tego typu roszczeń wynosił 10 lat tak więc jest w ocenie Sądu dostatecznym na pozyskanie stosownej wiedzy i podjęcie kroków procesowych przez konsumenta.
Podobne stanowisko do wyroku (...), w dniu 7 maja 2021 r zajął polski Sąd Najwyższy. Sąd uznał, iż rozpoczęcie biegu terminu przedawnienie rozpoczyna się w momencie zakwestionowania umowy frankowej - złożenia reklamacji, wystosowanie wezwania do zapłaty, złożenia pozwu w Sądzie.
Powód żądał zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie od dochodzonej kwoty od dnia 02.05.2020 r. do dnia zapłaty i to żądanie zostało uwzględnione jedynie w części – co do zasądzenie odsetek za opóźnienie jednakże od innej daty początkowej. Żądanie powoda w zakresie odsetek ustawowych za opóźnienie zostało uznane przez Sąd za zasadne od dnia 17.02.2022 r. tj. od dnia wydania wyroku przez Sąd Apelacyjny w Białymstoku, który prawomocnie przesądził zasadę. Z uwagi na skomplikowany charakter sprawy, konieczność pouczenia powoda przez Sąd o skutkach uznania umowy za nieważną, mnogość zarzutów oraz rozbieżność orzecznictwa pozwany dopiero po przeprowadzeniu całego postępowania dowodowego miał dostateczną wiedzę, która pozwalała mu na ocenę zasadności roszczeń powoda. Z jednej strony pozwany bank mógł ocenić już w tym momencie zasadność roszczenia powoda, z drugiej jednak strony do tego czasu powód mógł zgodnie ze swoim rozumieniem podtrzymać wolę częściowego lub całkowitego kontynuowania umowy.
Należy tu podkreślić, iż rozwiązanie to nie statuuje powoda jako konsumenta w sytuacji gorszej niż innych uczestników obrotu. Jest ono właśnie konsekwencją wynikającą z uprzywilejowania jego pozycji, w wyniku którego jednostronnym oświadczeniem może spowodować rozerwanie węzła prawnego albo też utrzymanie zobowiązania.
W związku z tym, Sąd na podstawie art. 481 § 1 k.c. zasądził odsetki za opóźnienie od kwoty 98.403,05 zł od dnia 17.02.2022 r. do dnia zapłaty, o czym orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku, zaś w pozostałym zakresie żądanie o zasądzenie odsetek oddalił, o czym orzekł w punkcie III sentencji wyroku.
Pismem z dnia 10.02.2023 r. powód ograniczył powództwo, cofając żądanie pozwu co do kwoty 21.596,95 zł (k. 818, 835). Wobec niewyrażenia zgody przez pozwanego co do cofnięcia pozwu bez zrzeczenia się roszczenia, nie sposób przyjąć, że doszło do skutecznego cofnięcia pozwu w tej części przez powoda. Stąd konieczne stało się oddalenie powództwa w tym zakresie jako następczo bezzasadnego na dzień wyrokowania, o czym orzekł jak w punkcie II sentencji wyroku.
Pozwany podniósł również zarzut zatrzymania świadczeń spełnionych przez powoda na rzecz Banku, które miałyby podlegać zwrotowi na wypadek stwierdzenia przez Sąd, że umowa kredytu jest nieważna (trwale bezskuteczna) – do czasu zaofiarowania przez powoda zwrotu świadczenia spełnionego przez Bank na rzecz powoda w postaci zapłaty kwoty 313.046,47 zł tj. wartości kapitału udostępnionego powodom na podstawie umowy kredytu. Powyższy zarzut nie został uwzględniony przez Sąd. Zgodnie z wyrokiem (...) z dnia 14.12.2023 r. w sprawie (...), przepisy dyrektywy (...) w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich „ stoją na przeszkodzie wykładni sądowej prawa krajowego, zgodnie z którą w sytuacji gdy umowa kredytu hipotecznego zawarta przez przedsiębiorcę z konsumentem nie może już pozostać wiążąca po usunięciu nieuczciwych warunków zawartych w tej umowie, przedsiębiorca ten może powołać się na prawo zatrzymania umożliwiające mu uzależnienie zwrotu świadczeń otrzymanych od tego konsumenta od przedstawienia przez niego oferty zwrotu świadczeń, które sam otrzymał od tego przedsiębiorcy, lub gwarancji zwrotu tych ostatnich świadczeń, jeżeli wykonanie przez tego samego przedsiębiorcę tego prawa zatrzymania powoduje utratę przez rzeczonego konsumenta prawa do uzyskania odsetek za opóźnienie od momentu upływu terminu nałożonego na danego przedsiębiorcę do wykonania świadczenia po tym, jak przedsiębiorca ten otrzyma wezwanie do zwrotu świadczeń zapłaconych mu w wykonaniu tej umowy.”. Wobec orzeczenia (...) Sąd będąc związanym orzeczeniem (...) odstąpił od dotychczasowego poglądu uznającego za skuteczny zarzut zatrzymania. Niezależnie od powyższego wskazać należy, że zgłoszony przez pozwanego zarzut zatrzymania jest bezprzedmiotowy, ponieważ powód dokonał skutecznego potrącenia swojej wierzytelności z wierzytelnością pozwanego, a której dotyczył zgłoszony zarzut zatrzymania.
O kosztach orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. poprzez obciążanie pozwanego obowiązkiem ich zwrotu na rzecz powoda w całości. Powód uległ swemu żądaniu w nieznacznym zakresie tj. odnośnie odsetek ustawowych za opóźnienie od kwot 98.403,05 zł od dnia 02.05.2020 r. do dnia 16.02.2022 i w części w jakiej postępowanie zostało umorzone tj. co do kwoty 21.596,95 zł.
Koszty procesu po stronie powoda przed Sądem I instancji obejmowały uiszczoną opłatę od pozwu (1.000 zł), opłatę za pełnomocnictwo (17 zł), wynagrodzenie pełnomocnika (radca prawny) w stawce wynikającej z § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (5.400 zł). Koszty procesu po stronie powoda przed Sądem II instancji obejmowały wynagrodzenie pełnomocnika (radca prawny) w stawce wynikającej z § 10 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (4.050 zł).
Sąd nie znalazł podstaw do zasądzenie na rzecz powoda zwrotu kosztów zastępstwa prawnego w potrójnej wysokości, o co powód wnosił. Niniejsza sprawa nie wymagała ponad standardowego nakładu pracy ze strony pełnomocnika oraz licznej wymiany pism procesowych.
O odsetkach od zasądzonych kosztów procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 1 k.p.c.
Z tego względu Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 10.467 zł, o czym orzekł jak w punkcie IV sentencji wyroku.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Olsztynie
Data wytworzenia informacji: