Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Olsztynie

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 28 marca 2022 r. przeciwko (...) Spółce Akcyjnej V. (...) z siedzibą w W. powódka M. T. domagała się zasądzenia od pozwanego na rzecz powódki kwoty 95.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwoty 75.000 zł od dnia 4 maja 2021 r. i od kwoty 20.000 zł do dnia 15 lutego 2022 r. do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Dodatkowo domagała się też kwoty 450 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 15 lutego 2021 r. z tytułu odszkodowania obejmującego koszt wizyty powódki u psychiatry (150 zł) i hematologa (300 zł). Wniosła też o ustalenie, że pozwany ponosi odpowiedzialność za dalsze, mogące wystąpić w przyszłości skutki zdarzenia. Nadto, wniosła o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że w dniu 6 lipca 2020r. doszło do wypadku komunikacyjnego. Kierujący samochodem osobowym, którym jechała córka powódki S. J. jako pasażerka, stracił panowanie nad pojazdem i zderzył się czołowo z innym uczestnikiem ruchu. W wyniku wypadku córka powódki zginęła na miejscu. Sprawca wypadku został uznany winnym jego spowodowania wyrokiem Sądu Rejonowego w Miechowie z dnia 22 września 2022 r. w sprawie(...). Wskazała, że szok i rozpacz po otrzymaniu informacji o zgonie córki były nie do opisania – straciła nagle jedną z najważniejszych osób w jej życiu. Krzywda, której doznała powódka jest niezaprzeczalna i trwała. Powódka była bardzo związana z córką, którą traktowała jak najbliższą przyjaciółkę, razem spędzały czas i dzieliły wspólne zainteresowania. Podała też, że skutkiem wypadku była konieczność wizyty u lekarza psychiatry i lekarza hematologa spowodowana kłopotami z krzepliwością krwi w związku z przyjmowaniem leków antydepresyjnych. Z tej przyczyny żądała zwrotu kosztów tych wizyt jako wynikających ze śmierci jej córki, których to pozwany nie uznaje. Jako datę rozpoczęcia naliczania odsetek za opóźnienie od kwoty 75.000 zł powódka ustalili dzień wydania przez pozwanego decyzji w zakresie zadośćuczynienia, natomiast w pozostałym zakresie dochodziła ich od dnia wydania odpowiedzi na odwołanie w sprawie wezwania do zapłaty z 12 stycznia 2022 r. (k. 4-7).

Pozwany (...) Spółka Akcyjnej V. (...) z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości. Ponadto, pozwany wniósł o zasądzenie od powódki na jego rzecz pozwanego kosztów procesu według norm.

W uzasadnieniu wskazał, że bezsporne jest to, że w dniu 6 lipca 2020 r. miało miejsce zdarzenie drogowe, polegające śmierci córki powódki w wypadku samochodowym. Pozwany przyjął odpowiedzialność za przedmiotowe zdarzenie i wypłacił na rzecz powódki: 25.000 zł z tytułu zadośćuczynienia, 879,38 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia i 17.296 zł tytułem kosztów pogrzebu. Pozwany zakwestionował roszczenie objęte pozwem w całości. W ocenie pozwanego wypłacone powódce świadczenia w pełni odpowiadają krzywdzie i szkodzie doznanej przez nią na skutek śmierci córki ( k. 239-241).

Pismem z dnia 24 lutego 2022 r. powódka rozszerzyła żądanie pozwu domagając się zapłaty kwoty 222,34 zł tytułem odszkodowania, obejmującego zwrot kosztów porady lekarskiej i zakupu medykamentów (k. 339).

Postanowieniem z dnia 6 czerwca 2023 r. Sąd ograniczył przedmiot rozprawy do badania kwestii zadośćuczynienia (k.353).

W dniu 05.07.2023 r. Sąd Okręgowy w Olsztynie wydał wyrok częściowy, w którym zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 95.000 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, z tym że od kwoty:

- 75.000 zł od dnia 04.05.2021 r. do dnia zapłaty,

- 20.000 zł od dnia 15.02.2022 r. do dnia zapłaty (k. 360).

Od powyższego wyroku apelację wywiódł pozwany zaskarżając go w części tj. w zakresie kwoty 50.000 zł wraz z odsetkami za opóźnienie od dnia 04.05.2021 r. do dnia zapłaty (k. 373-376).

Powódka wniosła o oddalenie apelacji w całości i zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych za obie instancje (k. 388- 389).

Sąd Apelacyjny w B. wyrokiem z dnia 03.07.2024 r. oddalił apelację (k. 391).

Na rozprawie w dniu 04.03.2025 r. powódka cofnęła żądanie w zakresie 450 zł zawarte w pozwie oraz pozostałe roszczenie odszkodowawcze ujęte w pismach procesowych, w szczególności w zakresie kwoty 222,34 zł ze zrzeczeniem się roszczenia w tym zakresie (426-427).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 6 lipca 2020 r. o godz. 2:10 w nocy w miejscowości A. doszło do wypadku komunikacyjnego. Kierujący samochodem osobowym marki F. (...) T. C., którym jechała córka powódki S. J. jako pasażerka, stracił panowanie nad pojazdem, zjechał na przeciwległy pas i zderzył się czołowo z jadącym z naprzeciwka samochodem marki H. (...) kierowanym przez M. J.. Jadący F. wracali z wycieczki w góry. Przyczyną wypadku było nieprawidłowe zachowanie kierującego samochodem marki F. T. C.. W wyniku wypadku córka powódki zginęła na miejscu na skutek urazu wielonarządowego. Sprawca wypadku został uznany winnym jego spowodowania wyrokiem Sądu Rejonowego w Miechowie z dnia 22 września 2022 r. w sprawie (...) i skazany na karę pozbawienia wolności w zawieszeniu.

Przed wypadkiem córka powódki studiowała w P. na drugim roku na kierunku biofizyki. Oprócz niej powódka ma jeszcze syna, który w dacie śmierci jej córki miał 16 lat. Powódka mieszkała wówczas razem z partnerem, z tym, z którym jest w związku do dzisiaj. O śmierci córki powódka dowiedziała się półtorej doby po wypadku. Do pracy przyjechali policjanci i poinformowali ją o śmierci. Śmierć córki wszystko zmieniała w jej życiu. W domu w chwili obecnej każdy ma depresję. B. leki psychotropowe. Syn powódki trzeci raz powtarza klasę, mimo, że przedtem był bardzo dobrym uczniem. Leczy się u psychiatry. Powódka wydaje 1.200 PLN miesięcznie na psychoterapię. Kiedyś już chodził na terapię, po rozstaniu powódki z jego ojcem. Terapia trwała pół roku. Zakończyła się 7 lat przed wypadkiem. Powódka ma duże problemy z pamięcią i koncentracją. Ma dużo zwolnień od psychiatry i lekarza rodzinnego. Ma problemy z odpornością. Ma stwierdzoną małopłytkowość, której wcześniej nie miała, którą wiąże z przyjmowaniem leków antydepresyjnych. Zaczęła leczenie kardiologiczne, bo ma problemy z pulsem. Przedtem nie miała tego typu schorzeń. Od dziecka chorowała na alergię, ale nigdy nie była taka silna jak teraz, musi się odczulać. Przez pierwsze pół roku od wypadku tylko spała i jadła. Na zwolnieniu była mniej więcej przez pół roku. Zdarza się, że ucieka w jakieś zadania, a później nagle nic nie robi. Nie dba o dom, nie gotuje regularnie. Jest pod kontrolą psychiatry, berze leki antydepresyjne i nasenne. Nie było jeszcze dnia przez dwa lata, aby nie płakał. Obecnie zdarzają się dni, że nie płacz. Potrzebuje terapii, ale w tej chwili nie stać jej na nią, ze względu na koszty terapii syna.

Między powódką, a zmarłą córką było 18 lat różnicy, miały bliski kontakt, takie samie zainteresowania, taki sam charakter. Spędzali razem święta, wakacje, ferie, czas wolny. Córka powódki przez pandemię była w domu, gdy rozpoczęła studia z uwagi na zdalne nauczanie. Jej chłopak też lubił z nimi przebywać. Wspólnie jeździli w góry, wspinali się, morsowali, jeździli na zakupy. Oglądali te same filmy, chodzili na koncerty, na jazdę konną. Córka powódki pośredniczyła w jej relacjach z synem, była dla niego bardzo dużym autorytetem. Córka zwierzała się powódce ze swoich problemów. Mówiła jej o wszystkim, syn jest zamknięty w sobie. Powódka ma wrażenie, że straciła obydwoje dzieci. Powódkę obecnie boli kontakt z ludźmi, widok matek, córek, sióstr. Odczuwa brak córki, gdy widzi inne matki z córkami. Czuje pustkę, że nie będzie babcią jej dzieci, że nigdzie razem nie pojadą. Odkąd córki nie ma, nie ma świąt w ich domu. Nie urządzają ich bo byłby to większy powód do cierpienia. Syn nie obchodził 18 urodzin, a powódka 40. Każdy z nich ucieka w seriale, lekturę. Powódka czyta dużo książek o śmierci, o życiu po życiu. Zrezygnowała ze wszystkiego, za wyjątkiem wyjazdów w góry, gdzie po prostu stara się zmęczyć i spać. Przed śmiercią córki powódka dbała o dom, lubiła gotować. Po wypadku miała myśli samobójcze, dlatego właśnie poszła do psychiatry. Był taki moment, że pomyślała, że może zabić siebie i syna, żeby oboje nie cierpieli. Przedtem nie miała ani myśli samobójczych, ani stanów depresyjnych. Nie leczyła się psychiatrycznie, nie brała leków. Nie potrafi pogodzić się ze śmiercią dziecka. Pielęgnuje pamięć córki, próbując wydać jej wiersze, w domu wiszą jej obrazy. Sadzi kwiaty na cmentarzu. Nosi niektóre ubrania córki. Większość rzeczy córki, stoi w jej pokoju. Powódka schudła 6-7 kg, bo nie jadła. Mimo upływu czasu, nadal odczuwa ból. Do psychiatry chodzi średnio co 3 miesiące. Była na trzech terapiach u psychologów z NFZ. Obecnie przyjmuje pramolan i velaxim. Ten ostatni codziennie.

( dowód: bezsporne, akta ubezpieczeniowe k. 242, zeznania powódki k. 353v-354, zeznania śwd.: A. W.-K. k. 319-322, P. P. k. 331-334)

W momencie wypadku samochód którym poruszał się sprawca zdarzenia posiadał obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u pozwanego.

(okoliczność bezsporna)

Powódka zgłosiła szkodę pozwanemu w dniu 26 października 2020 r. Pozwany uznał swoją odpowiedzialności co do zasady i decyzją z dnia 29 grudnia 2020 r. przyznał powódce zadośćuczynienie w kwocie 17.500 zł i odszkodowanie obejmujące koszty pogrzebu w kwocie 12.107,20 zł. Decyzją z dnia 5 maja 2021 r. podwyższył zadośćuczynienie o kwotę 7.500 zł, a koszty pogrzebu o kwotę 5.188,80 zł.

(dowód: wezwanie do zapłaty k.129-132, zgłoszenie szkody k. 127-128, decyzja pozwanego z dnia 29.12.2020 r. k. 138, decyzja z dnia 05.05.2021 r. k. 134, akta szkody – k. 242)

Powódka pismem z dnia 4 sierpnia 2021 r. wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 75.000 zł z tytułu zadośćuczynienia. Zgłosiła też żądanie zapłaty 579,38 zł tytułem zwrotu kosztów 3 wizyt u psychiatry i kosztu zakupu leków. Pozwany pismem z dnia 15 listopada 2021 r. uznał żądanie powódki co do kosztów leczenia w całości. Odmówił jednak podniesienia przyznanego zadośćuczynienia, uznając, że kwota wypłacona w pełni odpowiada krzywdzie powódki. Zaproponował jednak dopłatę kwoty 35.000 zł w przypadku zawarcia ugody. Powódka nie zgodziła się na tę propozycję i poinformowała, że będzie dochodzić od pozwanego zadośćuczynienia do kwoty 120.000 zł.

(dowód: wezwanie k. 145-146, decyzja k. 149, pismo k. 150)

Sąd zważył, co następuje:

Wobec prawomocnego wyroku częściowego wydanego w niniejszej sprawie, konieczne stało się rozpoznanie pozostałych żądań powódki. Powódka na rozprawie w dniu 04.03.2025 r. cofnęła pozew o zapłatę kwoty 450 zł i 222,34 zł i z tego względu Sąd umorzył postępowanie w tym zakresie. Natomiast aktualne pozostało roszczenie powódki w zakresie ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość. Sąd oddalił powyższe żądanie.

Powódka pierwotnie domagała się również zapłaty tytułem odszkodowania kwoty 450 zł i 222,34 zł. Jednak na rozprawie w dniu 04.03.2025 r. cofnęła pozew w tym zakresie z zrzeczeniem się roszczenia. W ocenie Sądu czynności powódki nie jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego, z prawem ani nie zmierza do obejścia prawa, a więc dopuszczalna. Wobec skutecznego cofnięcia pozwu w części przez powódkę, Sąd na podstawie art. 355 w zw. z art. 203 § 1 k.p.c. umorzył postępowanie co do żądania zapłaty tytułem odszkodowania kwoty 450 zł i 222,34 zł, o czym orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku.

Tym samym do rozpoznania w niniejszej sprawie pozostało żądanie powódki o ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość na skutki śmierci córki powódki. Wykładnia funkcjonalna art. 189 k.p.c. przemawia za przyjęciem interesu prawnego w ustaleniu, jeżeli istnieje jakaś obiektywna niepewność stanu prawnego, bowiem mogą wystąpić dalsze skutki zdarzenia, które na dzień wytoczenia powództwa nie są znane bądź nie można jeszcze na ich podstawie sformułować właściwego żądania pozwu (Uchwała SN z dnia 17 kwietnia 1970 r., sygn. akt III CZP 34/69, wyrok SN z dnia 11 stycznia 2019 r., sygn. akt V CSK 558/17). Powódka w ocenie Sądu nie wykazała, aby miała interes prawny w domaganiu się ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość. Ustalenie odpowiedzialności na przyszłość jest zasadne wówczas gdy istnieje pewien stan niepewności np. że stan zdrowia poszkodowanego może ulec pogorszeniu poprzez powstanie nowych skutków, nie znanych na dzień wytaczania pierwotnego powództwa. Postępowanie dowodowe nie wykazało, aby istniał jakikolwiek stan niepewności co wystąpienia dalszych skutków, nieznanych na dzień wytaczania powództwa. Powódka nie udowodniła, a nawet nie uprawdopodobniła takiej okoliczności. Na marginesie wskazać należy, że sprawca wypadku, w którym śmierć poniosła córka powódki został uznany winnym popełnienia czynu zabronionego opisanego w art. 177 § 2 k.k. W związku z tym zgodnie z art. 442 ¹ § 2 k.c. termin przedawnienia roszczeń o naprawienie szkody wynosi 20 lat od dnia popełnienia przestępstwa. W związku z tym, brak ustalenia w przedmiocie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość nie pozbawia powódki możliwości dochodzenia w przyszłości roszczeń dotyczących nowo ujawnionych następstw wypadku z dnia 6 lipca 2020 r., w którym śmierć poniosła córka powódki. Na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego Sąd nie znajduje do podstaw do ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość i z uwagi na brak spełnienia przesłanek z art. 189 k.p.c. na podstawie tego przepisu oddala powództwo w tym zakresie, o czym orzeczono w pkt II sentencji wyroku.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. poprzez obciążanie pozwanego obowiązkiem ich zwrotu na rzecz powódki w całości. Powódka uległa swemu żądaniu nieznacznie tj. w zakresie w jakim postępowanie zostało umorzone co do kwoty 450 zł i 222,34 zł oraz oddalonego żądania o ustalenie.

Koszty procesu po stronie powódki przed Sądem I instancji obejmowały uiszczoną opłatę od pozwu (2.500 zł), opłatę za pełnomocnictwo (17 zł), wynagrodzenie pełnomocnika (adwokata) w stawce wynikającej z § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (5.400 zł). Koszty procesu po stronie powódki przed Sądem II instancji obejmowały wynagrodzenie pełnomocnika (adwokata) w stawce wynikającej z § 10 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (4.050 zł).

O odsetkach od zasądzonych kosztów procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c.

Z tego względu Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 11.967 zł, o czym orzekł jak w punkcie III sentencji wyroku.

Koszty sądowe w niniejszej sprawie wyniosły łącznie 4.773 zł – opłata od pozwu. Powódka uiściła powyższą należność w kwocie 2.500 zł. Pozostałą kwotę 2.272 zł tymczasowo pokryta została przez S. Państwa.

Sąd uznał, że w niniejszej sytuacji zachodzą szczególne okoliczności aby nie obciążać powódki nieuiszczonymi kosztami sądowymi w rozumieniu art. 113 ust. 4 ustawy o kosztach sadowych w sprawach cywilnych. Są to: sytuacja osobista powódki oraz przedmiot sprawy. Skutkowało to rozstrzygnięciem jak w punkcie IV sentencji wyroku.

O nieuiszczonej przez powódkę części opłaty od pozwu w zakresie żądania zadośćuczynienia wynoszącego 4.750 zł (95.000 zł x 5%) orzeczono na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sadowych w sprawach cywilnych. Powódka wygrała to roszczenie w całości. Uiściła opłatę w wysokości 2.500 zł. W tej sytuacji resztę tj. 2.250 zł nakazano ściągnąć od pozwanego stosownie do wyniku procesu w tym zakresie. Skutkowało to rozstrzygnięciem jak w punkcie V sentencji wyroku.