Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Olsztynie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 lipca 2024 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym: Przewodniczący: sędzia Juliusz Ciejek

Protokolant: sekretarz sądowy Anna Kosowska

po rozpoznaniu w dniu 9 lipca 2024 r. w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa T. P.

przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w O.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 67.454 zł 82 gr (sześćdziesiąt siedem tysięcy czterysta pięćdziesiąt cztery złote osiemdziesiąt dwa grosze) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 4 grudnia 2021 r. do dnia zapłaty,

II.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

III.  koszty pomiędzy stronami wzajemnie znosi,

IV.  nakazuje ściągnąć od powoda z zasądzonego na jego rzecz roszczenia na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Olsztynie tytułem zwrotu kosztów sądowych kwotę 3.343 (trzy tysiące czterdzieści trzy) zł,

V.  nakazuje ściągnąć od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego
w O. tytułem zwrotu kosztów sądowych kwotę 3.373 (trzy tysiące trzysta siedemdziesiąt trzy) zł.

Sygn. akt I C 449/22

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym w dniu 11.04.2022 r. przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) powód T. P. żądał zasądzenia od pozwanej na swoją rzecz kwoty 134.909,63 zł tytułem zwrotu wkładu mieszkaniowego wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 04.12.2021 r. do dnia zapłaty.

Ponadto, powód wniósł o zasądzenie od pozwanej na swoją rzecz zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu powód wskazał, że dysponował spółdzielczym lokatorskim prawem do lokalu nr (...) położonym w O. przy ul. (...). W dniu 27.10.2020 r. lokal ten został przekazany pozwanej. Pozwana przeprowadziła przetarg, ustanowiła odrębną własność tego lokalu oraz go sprzedała. Pozwana dokonała wyliczenia wkładu mieszkaniowego na kwotę 169.964,63 zł i dokonała potrącenia swojej wierzytelności w kwocie 35.055 zł.

Pozwana odmówiła wypłaty powodowi pozostałej części roszczenia. Z uwagi na to, że w momencie przydzielenia powodowi spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu pozostawał on w związku małżeńskim, pozwana uzależniła wypłatę wkładu od dostarczenia wyroku rozwodowego. Powód wskazał, że nadal pozostaje w związku małżeńskim, zaś zgoda małżonka jest wymagana przy czynnościach rozporządzających majątkiem wspólnym.

Powód podniósł, że zgodnie z art. 11 ust. 2 ² ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych zwrot wkładu jest uwarunkowany jedynie opróżnieniem lokalu. Warunek ten został spełniony.

(pozew k. 4-6).

Pozwana Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w O. wniosła o oddalenie powództwa w całości i wezwanie do udziały w sprawie w charakterze interwenienta ubocznego B. P. oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwana wskazała, że kwestionuje powództwo jako wniesione przez wyłącznie jednego z uprawnionych małżonków z naruszeniem przepisów o współuczestnictwie koniecznym. Przyznała, że:

- jest zobowiązana do zwrotu kwoty 134.909,63 zł na rzecz osób uprawnionych tytułem zwrotu wkładu mieszkaniowego,

- wkład mieszkaniowy związany ze zbyciem lokalu nr (...) przy ul. (...) w O. wyniósł 169.964,63 zł, zaś wartość rynkowa tego lokalu to kwota 170.000 zł,

- zobowiązanie z tytułu opłat za korzystanie z lokalu mieszkalnego i innego zadłużenia wobec Spółdzielni wynosiło 35.055 zł i zostało potrącone z wkładem mieszkaniowym.

Jednak, z uwagi na to, że spółdzielcze prawo do lokalu przysługiwało powodowi i jego żonie, to oboje małżonkowie są uprawnieni do dochodzenia należności jako współuczestnicy konieczni. Pozwana wskazał, że powód w trakcie rozmów z Spółdzielnia oświadczył, że jego małżeństwo zostało rozwiązane przez rozwód. Pozwana powołała się na art. 215 ustawy Prawo Spółdzielcze obowiązującego w chwili przydziału lokalu mieszkalnego. Ponadto, pozwana wskazała, że powód nie wykazał, aby poinformował żonę o wchodzącej w skład majątku wspólnego wierzytelności z tytułu wkładu mieszkaniowego. Jak również, nie wykazał, aby żona udzieliła mu umocowania do dochodzenia należności od pozwanej, a także nie wyraziła sprzeciwu co do tego, aby cała kwota została przekazana powodowi.

(odpowiedź na pozew – k. 47-49).

Sąd w dniu 07.11.2022 r. zarządził zawiadomić o toczącym się postępowaniu byłą żonę powoda B. S. (P.), którą poinformować o możliwości wstąpienia do sprawy w charakterze interwenienta ubocznego.

(zarządzenie – k. 73)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód w dniu 11.11.1978 r. zawarł z B. K. (obecnie S.) związek małżeński. Małżonkowie nie zawierali małżeńskiej umowy majątkowej.

(dowód: odpis skrócony aktu małżeństwa powoda – k.20, przesłuchanie powoda – k. 93-94)

W dniu 07.02.1983 r. przydzielone zostało powodowi mieszkanie przy ul. (...) na warunkach lokatorskiego prawa do lokalu.

(dowód: pismo Spółdzielni Mieszkaniowej z dnia 31.01.1983 r. – k. 12, przydział lokalu mieszkalnego z dnia 07.02.1983 r. – k. 59-60, przesłuchanie powoda – k. 93-94)

Pismem z dnia 02.04.2021 r. pozwana poinformowała powoda i jego żonę, że dokonała wyliczenia wkładu mieszkaniowego. Wskazała, że kwota tytułem należnego wkładu mieszkaniowego wynosi 169.964,63 zł, zaś zobowiązanie powoda i jego żony względem pozwanej wynoszą 35.055 zł. Jednocześnie pozwana oświadczyła, że dokonuje potrącenia wzajemnych wierzytelności stron na podstawie art. 498 k.c. Na skutek potrącenia do wypłaty pozostała przez pozwaną kwota 134.909,63 zł.

(dowód: pismo pozwanej z dnia 02.04.2021 r. – 13-14, przesłuchanie powoda – k. 93-94)

Pozwana skierowała do powoda w dniu 29.03.2021 r. oraz jego żony w dniu 13.04.2021 r. pismo, w którym poinformowała, że warunkiem formalnym wypłaty środków pieniężnych jest dostarczenie wyroku rozwodowego oraz innych dokumentów świadczących o ewentualnym podziale majątku wspólnego.

(dowód: pismo pozwanej z dnia 29.03.2021 r. – k. 58, pismo pozwanej z dnia 13.04.2021 r. wraz z dowodem nadania – k. 55-57)

Powód pismem z dnia 25.11.2021 r. wezwał pozwaną do zapłaty na swoją rzecz w terminie 7 dni kwoty 134.909,63 zł z tytułu zwrotu wyliczonego wkładu mieszkaniowego. Pozwana odebrała wezwanie w dniu 26.11.2021 r.

W odpowiedzi pozwana wskazała, że wypłata wkładu może nastąpić wyłącznie na rzecz powoda i jego żona, nie zaś wyłącznie na rzecz powoda.

Strony wymieniały korespondencję dotyczącą stanu cywilnego powoda.

(dowód: przedsądowe wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem doręczenia – k. 15-16, pismo pozwanej z dnia 14.12.2021 r. – k. 17, pismo powoda z dnia 17.01.2022 r. – k. 18, pismo pozwanej z dnia 18.02.2022 r. – k. 19)

Małżeństwo powoda nie zostało w Polsce rozwiązane przez rozwód oraz nie zostało dokonane uznanie wyroku rozwodowego wydanego przez Sąd zagraniczny.

(dowód: odpis skrócony aktu małżeństwa powoda – k.20, pismo powoda z dnia 17.01.2022 r. – k. 18, przesłuchanie powoda – k. 93-94)

Sąd zważył, co następuje:

W świetle ustalonych okoliczności faktycznych powództwo podlegało oddaleniu w części. Powód nie wykazał, aby przysługiwało mu roszczenie o zwrot całego wkładu mieszkaniowego. W ocenie Sądu, z uwagi na pozostawanie powoda w związku małżeńskim, każdemu z małżonków przysługuje prawo dochodzenia należności od pozwanej w udziale 1/2.

Sąd dokonał ustaleń faktycznych w sprawie w oparciu o załączone do akt i niekwestionowane przez strony dokumenty oraz zeznania powoda nie stwierdzając podstaw do podważenia ich wiarygodności.

W niniejszej sprawie bezsporne były następujące fakty:

- powód w świetle prawa pozostaje w związku małżeńskim z B. S. (P.),

- mieszkanie zostało opróżnione przez powoda i jego żonę,

- wkład mieszkaniowy związany ze zbyciem lokalu nr (...) przy ul. (...) w O. wyniósł 169.964,63 zł,

- zobowiązanie z tytułu opłat za korzystanie z lokalu mieszkalnego i innego zadłużenia wobec Spółdzielni wynosiło 35.055 zł i zostało potrącone z wkładem mieszkaniowym,

- pozwana jest zobowiązana do zwrotu kwoty 134.909,63 zł tytułem zwrotu wkładu mieszkaniowego.

Natomiast sporne było miedzy stronami to, kto jest uprawniony do otrzymania od pozwanej Spółdzielni kwoty 134.909,63 zł. Powód stał na stanowisku, że może samodzielnie dochodzić całej kwoty. Pozwana zaś uznała, że powyższa kwota może być wypłacona łącznie powodowi i jego żonie. W ocenie pozwanej, powód nie jest uprawniony do dochodzenia należności samodzielnie.

Wobec powyższego spór w niniejszej sprawie sprowadzał się do kwestii prawnej – czy powód może dochodzić zapłaty żądnej kwoty tytułem zwrotu wkładu mieszkaniowego samodzielnie oraz ostatecznie w jakiej wysokości.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że w dacie przydzielenia powodowi spółdzielczego prawa do lokalu obowiązywała ustawa Prawo Spółdzielcze z dnia 16.09.1982 r. Zgodnie z art. 215 § 2 wspominanej ustawy Spółdzielcze prawo do lokalu przydzielonego obojgu małżonkom lub jednemu z nich w czasie trwania małżeństwa dla zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych rodziny należy wspólnie do obojga małżonków bez względu na istniejące między nimi stosunki majątkowe. Jeżeli między małżonkami istnieje rozdzielność majątkowa, do wspólności spółdzielczego prawa do lokalu w kwestiach nie uregulowanych w przepisach niniejszego artykułu przepisy o wspólności ustawowej stosuje się odpowiednio.”.

Jak wynika z załączonego do akt sprawy odpisu skróconego aktu małżeństwa powód zawarł związek małżeński 11 listopada 1978 r., zaś żaden dokument przedłożony do akt sprawy nie potwierdza aby związek ten został rozwiązany. Powód twierdzi, że jego żona uzyskała rozwód zagranicą, jednak nie przedstawił na tą okoliczność żadnego dowodu. Powód mimo tego, że od wielu lat nie prowadzi wspólnego życia z żoną, to nie uregulował powyższej kwestii prawnie. Powyższe oznacza, że powód zarówno w dacie przydzielenia mu spółdzielczego prawa do lokalu oraz jego utraty, w świetle prawa pozostawał w związku małżeńskim. Tym samym przydzielone powodowi spółdzielcze prawo do lokalu przysługuje obojgu małżonkom.

Kwestia wkładu mieszkaniowego została również uregulowana w przepisie art. 215 § 4 ustawy prawo spółdzielcze zgodnie, z którym „ Jeżeli stosunki majątkowe między małżonkami podlegają wspólności ustawowej, wkład mieszkaniowy lub budowlany należy przed przydziałem lokalu wspólnie do obojga małżonków, niezależnie od pochodzenia środków, z których został zgromadzony. Przepis ten nie narusza uprawnienia każdego z małżonków do żądania zwrotu wydatków i nakładów poczynionych z jego majątku odrębnego na majątek wspólny.”. Wobec tego, nie ulega wątpliwości, że wkład mieszkaniowy będący przedmiotem niniejszego sporu przysługuje zarówno powodowi jak i jego żonie. Kwestie dotyczące rozliczenia pomiędzy małżonkami dotyczące nakładów i wydatków z majątku odrębnego na majątek wspólny mogą być w zależności od woli małżonków rozpoznawane w postępowaniu o podział majątku.

W dalszej kolejności rozstrzygnąć należało czy niniejsze powództwo stanowi czynność zmierzającą do zachowania majątku wspólnego w rozumieniu przepisu art. 36 § 2 ustawy kodeks rodzinny i opiekuńczy. Powyższy przepis stanowi, że „Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.”. W ocenie Sądu dochodzenia zwrotu wkładu mieszkaniowego nie stanowi czynności zmierzającej do zachowania wspólnego prawa przysługującego powodowi i jego żonie. Przede wszystkim wierzytelność z tytułu zwrotu wkładu mieszkaniowego jest świadczeniem podzielnym. Okoliczności sprawy nie wskazują, aby istniało niebezpieczeństwo utraty uprawnienia do dochodzenia należności bądź też egzekucja świadczenia mogła być utrudniona. Brak jest również dowodu na to, aby żona powoda wyraziła zgodę na dochodzenie przez powoda całej kwoty przysługującej z tytułu zwrotu wkładu mieszkaniowego. Sytuacja majątkowa małżonków jest podobna do sytuacji wspólników spółki cywilnej. W obu przypadkach do czasu rozwiązania małżeństwa i spółki cywilnej pomiędzy małżonkami, odpowiednio wspólnikowi w składnikach majątkowych występuje współwłasność łączna. Z tego względu powołać się można na orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 11.02.2009 r. w sprawie V CSK 325/08 zapadłe na tle sporu dotyczącego wspólników spółki cywilnej. Sąd Najwyższy wskazał w uzasadnieniu, że „ Unormowanie przyjęte w art. 875 § 2 i 3 KC nie może zatem stanowić przeszkody w realizowaniu przez każdego z byłych wspólników - w okresie przed podziałem ich wspólnego majątku - uprawnienia w dochodzeniu od dłużnika tego majątku wierzytelności na swoją rzecz i w części odpowiadającej jego udziałowi. Wniosek ten uzupełnić należy stwierdzeniem, że chodzi - jak w rozpoznanej sprawie - o wierzytelność samodzielną, a świadczenie dłużnika ma charakter podzielny w rozumieniu art. 379 § 1 KC. (…) Każdy ze wspólników może zatem skutecznie dochodzić od dłużnika tego majątku wierzytelności na swoją rzecz i w części odpowiadającej jego udziałowi (…) Nie stanowią natomiast czynności zachowawczych spory z osobami trzecimi o wykonanie zobowiązań związanych z gospodarowaniem rzeczą wspólną powstałych w toku wykonywania zarządu nad rzeczą wspólną. Zawarcie przez wspólników spółki cywilnej z zakładem ubezpieczeń umowy ubezpieczenia mienia, stanowiącego majątek wspólny wspólników, jest czynnością z zakresu gospodarowania tym majątkiem. Legitymacja procesowa w przypadku dochodzenia roszczenia powstałego z niewykonania takiej umowy przysługuje wspólnikom, którzy nawiązali stosunek zobowiązaniowy z ubezpieczycielem. Nie każdy zatem wspólnik (współwłaściciel) może żądać wykonania takiego zobowiązania przez dłużnika. Skoro żądanie z jakim wystąpiła powódka W. K. nie stanowi czynności, której funkcją jest ochrona wspólnego prawa do przedmiotu współwłasności, trafnie Sąd Apelacyjny uznał, że W. K. nie przysługuje legitymacja procesowa w zakresie żądania wynikającego ze stosunku zobowiązaniowego łączącego stronę pozwaną z D. B.”.

W kontekście powyższego orzeczenia istotne było rozstrzygnięcie czy powód może dochodzić samodzielnie wierzytelności przynajmniej w części. Tak jak zostało wskazane wcześniej powoda z jego żoną łączy wspólność ustawowa małżeńska. Charakteryzuje się ona tym, że współwłasność w przedmiotach majątkowych jest łączna, a nie występuje w częściach ułamkowych. Powyższe zagadnienie podlegało rozstrzygnięciu przez Sąd Najwyższy w dniu 30.05.1975 r. Sąd Najwyższy w sprawie III CZP 27/75 wydał uchwałę, w której jednoznacznie stwierdził, że „ Zgodnie z art. 42 KRO do chwili ustania wspólności ustawowej stosuje się odpowiednio do majątku, który był nią objęty, przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem odmienności przewidzianych w dalszych przepisach KRO. (…) Na podstawie art. 209 KC każdy ze współwłaścicieli może wykonywać wszelkie czynności i dochodzić wszelkich roszczeń, które zmierzają do zachowania wspólnego prawa. Powyższe unormowanie nie daje wyraźnej odpowiedzi na pytanie, czy osoba mająca udział w majątku wspólnym może przed podziałem majątku wspólnego dochodzić od dłużnika tego majątku wierzytelności na swoją rzecz i w części odpowiadającej jego udziałowi, czy też może on dochodzić całej wierzytelności na rzecz wszystkich uprawnionych osób. Odpowiedź na to pytanie nie może być jednolita, gdyż zależy od źródła wierzytelności. W przypadku gdy wierzytelność stanowi pozycję aktywu majątku wspólnego i jest pochodna od rzeczy należącej do spadku, np. czynsz dzierżawy z nieruchomości majątku wspólnego, osoba mająca udział w majątku wspólnym i sprawująca zarząd tym majątkiem może dochodzić od dłużnika całej wierzytelności, chyba że inna osoba mająca również udział w tym majątku wspólnym, sprzeciwi się takiemu dochodzeniu prawa lub wytoczy powództwo o tę wierzytelność. Inna jest natomiast odpowiedź, gdy chodzi o wierzytelność samodzielną a świadczenie dłużnika ma charakter podzielny (art. 379 § 1 KC), co ma również miejsce w rozstrzyganej sprawie. W takim przypadku świadczenie dłużnika dzieli się na tyle niezależnych od siebie części, ilu jest wierzycieli (por. uchwała (7) Sądu Najwyższego z dnia 14.VI.1965 r. III CO 20/65 - OSPiKA 1966, poz. 272 i postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7.XI.1967 r. I CZ 97/67 - OSNCP 1968, poz. 145 dotyczące sytuacji spadkobierców jako wierzycieli przed działem spadku). Takiemu rozwiązaniu nie stoi na przeszkodzie postanowienie art. 43 § 2 KRO. Z mocy bowiem art. 43 § 1 KRO istnieje domniemanie równości udziałów małżonków w majątku wspólnym. Możliwość ustalenia wielkości udziałów w inny. sposób jest wyjątkiem od wspomnianej zasady, i to nie chronionym żadnym domniemaniem.”. Przenosząc powyższe na niniejszą sprawę należy uznać, że powód jest uprawniony dochodzić od pozwanej kwoty stanowiącej połowę udziału w wierzytelności z tytułu zwrotu wkładu mieszkaniowego. Decydujące znaczenie w ocenie Sądu miał fakt, iż dochodzona wierzytelność jest podzielna. Takie rozwiązanie chroni zarówno interesy powoda, umożliwiając dochodzenie należnej mu kwoty, a jednocześnie chroni interesy jego żony, która może zadecydować samodzielnie o przysługującym jej udziale w wierzytelności.

Nie bez znaczenia w niniejszej sprawie są też twierdzenia samego powoda o rozwodzie, który jego żona uzyskała w Niemczech. W tej sytuacji jego roszczenie o zwrot całego wkładu jest oczywiście sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

W świetle treści art. 11 ust 2 ² ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych W wypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia wypłaca osobie uprawnionej wartość rynkową tego lokalu.

Mając na uwadze poczynione w niniejszej sprawie rozważania, Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda na podstawie art. 11 ust 2 ² ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych kwotę 67.454,82 zł, o czym orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku. Powyższa kwota stanowi połowę wierzytelności z tytułu zwrotu wkłady mieszkaniowego. W toku postępowania nie była sporna wysokość należnego powodowi i jego żonie wkładu mieszkaniowego. Strony zgodne były, że jest to kwota 134.909,63 zł. Dokonanie podziału powyższej kwoty na dwie części nie stanowiło skomplikowanego działania matematycznego, z tego względu Sąd samodzielnie poczynił ustalenia w tym zakresie. Żądanie powoda ponad zasądzoną kwotę tj. 67.454,82 zł podlegało oddaleniu jako, że powód nie był legitymowany do dochodzenia należności ponad przysługujący mu udział, o czym Sąd orzekł jak w punkcie II sentencji wyroku.

Powód żądał zasądzenia odsetek za opóźnienie od dochodzonej kwoty od dnia 04.12.2021 r. do dnia zapłaty i to żądanie zostało uwzględnione w całości. Powód wykazał, że w dniu 26.11.2021 r. zostało doręczone pozwanej wezwanie do zapłaty kwoty stanowiącej równowartość wkładu mieszkaniowego. Jednocześnie powód wyznaczył pozwanej 7-dniowy termin na uregulowanie należności. Termin ten upłynął bezskutecznie z końcem dnia 03.12.2021 r. Wobec powyższego pozwana pozostaje w opóźnieniu w spełnieniu świadczenia od dnia 04.12.2021 r. Sąd dostrzega, że sprawa mogła budzić wątpliwości pozwanej i nie była oczywista, ale jedynie w zakresie roszczenia ponad przysługujący powodowi udział. W ocenie Sądu pozwana z dniem wyznaczonym przez powoda terminie miała wiedzę, która pozwalała na spełnienie świadczenia zasądzonego w toku niniejszej sprawy.

W związku z tym, Sąd na podstawie art. 481 § 1 k.c. zasądził odsetki za opóźnienie od kwot 67.454,82 zł od dnia 04.12.2021 r. do dnia zapłaty, o czym orzekł w punkcie I sentencji wyroku.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 zd. 1 k.p.c. W ocenie Sądu, za wzajemnym zniesieniem kosztów procesu przemawiał identyczny zakres wygrania sprawy oraz zbliżone koszty poniesione przez strony. Obie strony były reprezentowane przez profesjonalnego pełnomocnika. Powód zaś wygrał proces w 50%. W związku z powyższym Sąd orzekł jak w punkcie III sentencji wyroku.

Nieuiszczone koszty sądowe w niniejszej sprawie wynosiły 6.716 zł z tytułu opłaty sądowej od pozwu. Należna opłata od pozwu wynosiła 6.746 zł i zostało uiszczona przez powoda do kwoty 30 zł.

O nieuiszczonych w sprawie kosztach sądowych Sąd orzekł na podstawie art. 113 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Do rozliczenia pozostała kwota 6.716 zł tytułem nieuiszczonej opłaty od pozwu. Ze względu na wynik sprawy strony powinny uiścić po połowie należną opłatę od pozwu (przegrały proces w 50%). Z tej przyczyny Sąd nakazał ściągnąć od pozwanej na rzez Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w O. kwotę 3.373 zł, a od powoda z zasądzonego na jego rzecz od pozwanej roszczenia kwotę 3.343 zł tytułem zwrotu kosztów sądowych, o czym orzekł jak w punkcie IV i V sentencji wyroku.