Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Olsztynie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 marca 2019 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSO Ewa Oknińska
Protokolant:	sekretarz sądowy Justyna Szubring,

po rozpoznaniu w dniu 13 marca 2019 r. w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Bank Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko K. D. (1) i K. D. (2)

o zapłatę

I zasądza solidarnie od pozwanych K. D. (1) i K. D. (2) na rzecz powoda (...) Bank Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 156.449,33 (sto pięćdziesiąt sześć tysięcy czterysta czterdzieści dziewięć 33/100) zł:

- z umownymi odsetkami liczonymi od kwoty 114.458,31 zł w wysokości 4 –krotności stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym, przy czym odsetki te nie mogą przekraczać odsetek maksymalnych za opóźnienie, od dnia 15 maja 2018 r. do dnia zapłaty,

- z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwoty 10.144,37 zł od dnia 15 maja 2018 r. do dnia zapłaty,

- z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwoty 31.768,99 zł od dnia 15 maja 2018 r. do dnia zapłaty,

- z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwoty 77,66 zł od dnia 15 maja 2018 r. do dnia zapłaty,

II umarza postępowanie w pozostałym zakresie,

III zasądza solidarnie od pozwanych na rzecz powoda kwotę 13.240 (trzynaście tysięcy dwieście czterdzieści) zł tytułem kosztów procesu,

IV przyznaje radcy prawnemu R. P. wynagrodzenie w kwocie 4.428 (cztery tysiące czterysta dwadzieścia osiem) zł, w tym należny podatek Vat tytułem pomocy prawnej świadczonej z urzędu.

SSO Ewa Oknińska

Sygn. akt I C 502/18

UZASADNIENIE

Powód (...) Bank S.A. z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie solidarnie od pozwanych K. D. (1) i K. D. (2) kwoty 156.449,33 zł wraz z odsetkami według oprocentowania wynoszącego czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP, liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Na dochodzoną należność składają się:

- należność główna (kapitał) w kwocie 114.458,31 zł,

- skapitalizowane odsetki umowne w kwocie 10.144,37 zł liczone od dnia 25 listopada 2015 r. do dnia 13 lipca 2016 r.,

- skapitalizowane odsetki od zobowiązania przeterminowanego w kwocie 31.768,99 zł od dnia 17 sierpnia 2016 r. do dnia 12 marca 2018 r.,

- opłaty w kwocie 77,66 zł.

W uzasadnieniu powód wskazał, że w dniu 28 lipca 2014 r. zawarł z K. D. (1), prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą (...) Biuro (...) umowę nr (...) o kredyt nieodnawialny na dowolny cel zabezpieczony hipoteką. Na podstawie powyższej umowy bank udostępnił powodowi środki w kwocie 350.000 zł. W związku z niewywiązaniem się przez pozwanego z warunków umowy, umowa została wypowiedziana. Z dniem 15 lipca 2016 r. roszczenie stało się wymagalne. Pozwana K. D. (2) udzieliła poręczenia za zobowiązania z tytułu kredytu udzielonego pozwanemu. Pomimo wezwania, pozwana nie uregulowała należności.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym wydanym przez Sąd Okręgowy w Olsztynie w dniu 25 czerwca 2018 r., sygn. akt(...) nakazano pozwanym, aby solidarnie zapłacili na rzecz powoda żądaną kwotę wraz z odsetkami i kosztami procesu (k. 85).

Od powyższego nakazu zapłaty pozwani K. D. (1) i K. D. (2) złożyli sprzeciwy, zaskarżając nakaz zapłaty w całości.

Pozwani zakwestionowali wysokość żądanej od nich kwoty. Wskazali, że dokumenty złożone przez bank są niewiarygodne. Ponadto podnieśli, że powód nie rozwiązał umowy z K. D. (1). (k. 91,92)

W piśmie z dnia 28 sierpnia 2018 r. powód wniósł o zasądzenie solidarnie od pozwanych kwoty 156.499,33 zł wraz:

- z umownymi odsetkami liczonymi od kwoty 114.458,31 zł w wysokości 4 –krotności stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

- z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwoty 10.144,37 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

- z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwoty 31.768,99 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

- z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwoty 77,66 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty (k. 142)

Na rozprawie w dniu 13 lutego 2019 r. pozwani sprecyzowali swoje stanowisko, kwestionując zasadność dochodzonego roszczenia, jego wysokość, wymagalność roszczenia. Podnieśli m.in., że nie można ustalić, czy kredyt został postawiony do dyspozycji pozwanych, ilości rat niespłaconych przez pozwaną, czy dokonane wypowiedzenie jest skuteczne z uwagi na procedury upominawczo – restrukturyzacyjne. Ponadto wskazali, że wypowiedzenie umowy zostało dokonane z zastrzeżeniem warunku (k. 222 v.)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 28 lipca 2014 r. (...) Bank S.A. z siedzibą w W. zawarł z pozwanym K. D. (1), prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą (...) Biuro (...) umowę nr (...) o kredyt nieodnawialny zabezpieczony hipoteką. Na podstawie powyższej umowy bank udostępnił pozwanemu środki w kwocie 350.000 zł na finansowanie bieżącej działalności gospodarczej kredytobiorcy.

Zgodnie z postanowieniami umowy, pozwany zobowiązał się spłacić kredyt w stałych ratach kapitałowych poprzez obciążenie rachunku bieżącego kredytobiorcy prowadzonego w banku, począwszy od dnia 31 sierpnia 2014 r. Ponadto zastrzeżono spłatę odsetek miesięcznie w ostatnim dniu miesiąca. Oprocentowanie kredytu było zmienne, na dzień zawarcia umowy wynosiło 6,17 % w skali roku. Ostateczną spłatę kredytu ustalono na dzień 31 lipca 2017 r.

Strony zastrzegły odsetki od zobowiązania przeterminowanego w wysokości czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego NBP.

W dniu 28 lipca 2014 r. K. D. (2) udzieliła poręczenia za zobowiązania z tytułu udzielonego pozwanemu opisanego wyżej kredytu na wypadek gdyby pozwany nie wykonał zobowiązań w oznaczonym terminie.

Aneksem nr (...) do umowy kredytu, zawartym w dniu 11 sierpnia 2014 r. powód i K. D. (1) ustalili spłatę kredytu na dzień 31 lipca 2021 r. Na powyższą zmianę umowy poręczyciel wyraził zgodę i udzielił poręczenia z tytułu udzielonego pozwanemu kredytu umową z dnia 28 lipca 2014 r. wraz z późniejszymi zmianami.

(dowód: umowa k.7-10, aneks nr (...) do umowy – k. 14-15, poręczenie – k. 11, aneks nr (...) do poręczenia – k. 16, oświadczenie poręczyciela –k. 17, regulamin świadczenia usług – k. 18-29, harmonogram spłat – k. 234-235, historia rachunku – k. 236 -246 )

Pozwany do 30 listopada 2015 r. systematycznie spłacał zobowiązanie, następie zaprzestał regulowania rat kredytu.

Pismami z dnia 26 kwietnia 2016 r. powód wezwał pozwanych do zapłaty zadłużenia w kwocie 22.526,60 zł w terminie 14 dni i poinformował o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Powyższe pisma zostały odebrane przez pozwanych w dniu 29 kwietnia 2016 r.

Pismem z dnia 09 czerwca 2016 r. powód wypowiedział umowę kredytu. Jednocześnie poinformował pozwanego, że zadłużenie przeterminowane wynosi 33.840,12 zł. Wskazał, że wypowiedzenie ma charakter warunkowy, co oznacza, że do końca okresu wypowiedzenia.tj. do 30 dnia od daty doręczenia oświadczenia, kredytobiorca ma możliwość spłaty zadłużenia przeterminowanego, w wyniku czego wypowiedzenie stanie się nieskuteczne i umowa będzie kontynuowana na dotychczasowych warunkach. Powyższe pismo zostało doręczone pozwanemu w dniu 13 czerwca 2016 r.

Pismami z dnia 06 lipca 2016 r. powód wezwał pozwanych do zapłaty wymagalnego zadłużenia z tytułu umowy kredytu w kwocie 39.554,62 zł.

(dowód: wezwania do zapłaty z dnia 26 kwietnia 2016 r. wraz z potwierdzeniami odbioru – k. 230-243, wypowiedzenie umowy k. 30, zpo k. 31, wezwania do zapłaty wraz z potwierdzeniem odbioru – k. 32-35, historia rachunku – k. 236 -246 )

W dniu 13 marca 2018 r. Bank wystawił wyciąg z ksiąg bankowych. Stwierdził w nim wysokość zobowiązania pozwanego na kwotę 156.449,33 zł z tytułu umowy pożyczki. Na wskazaną wyżej kwotę składały się następujące należności:

- niespłacony kapitał w kwocie 114.458,31 zł,

- skapitalizowane odsetki umowne w kwocie 10.144,37 zł liczone od dnia 25 listopada 2015 r. do dnia 13 lipca 2016 r.,

- skapitalizowane odsetki od zobowiązania przeterminowanego w kwocie 31.768,99 zł liczone od dnia 17 sierpnia 2016 r. do dnia 12 marca 2018 r. wg. stopy procentowej 10 %)

- opłaty umowne w kwocie 77,66 zł.

(dowód: wyciąg z ksiąg banku - k.6)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo wywiedzione przez powoda zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części.

Sąd ustalił stan faktyczny w oparciu o przedłożone przez powoda dokumenty, których wiarygodność nie została skutecznie podważone przez pozwanych.

Za wiarygodne uznano dokumenty dołączone do pozwu. Ponadto Sąd uwzględnił dokumenty, dołączone do pisma banku z dnia 15 lutego 2019 r., złożonego po zamknięciu rozprawy, która odbyła się w dniu 13 lutego 2019 r. Wskazać bowiem należy, że dopiero na rozprawie w dniu 13 lutego 2019 r. pozwani sprecyzowali swoje stanowisko, kwestionując skuteczność wypowiedzenia z uwagi na procedury upominawczo – restrukturyzacyjne, czy też niemożność ustalenia ilości rat niespłaconych przez stronę pozwaną. Ponadto podnieśli nowy zarzut, a mianowicie niemożność ustalenia, czy kredyt został postawiony do dyspozycji pozwanych. Z tych przyczyn zachodziła konieczność otwarcia zamkniętej rozprawy, albowiem powód złożył dokumenty, które odnosiły się do powyższych zarzutów pozwanych, a zarzuty te zostały skonkretyzowane dopiero w dniu 13 lutego 2019 r.

Odnosząc się do zasadności roszczenia, wskazać należy, że powoda i pozwanego łączyła umowa kredytu z dnia 28 lipca 2014 r., która była zmieniana aneksem nr (...) do umowy. Pozwana zaś udzieliła poręczenia za zobowiązanie z tytułu przedmiotowego kredytu. W ocenie Sądu zostało wykazane, że bank w dniu 31 lipca 2014 r. uruchomił kredyt i wypłacił pozwanemu środki w kwocie 350.000 zł. Powyższe wynika z historii rachunku. Zresztą pozwany niewątpliwie posiadał wiedzę, że udostępniono mu kredyt, skoro spłacał zobowiązanie, wpłaty oznaczał jako „spłata kredytu”.

Z treści łączącej strony umowy wynika, że Bank mógł wypowiedzieć umowę w przypadku niedotrzymania przez pozwanego warunków udzielenia kredytu. Z dowodów w postaci wezwania do zapłaty, wypowiedzenia umowy kredytu, wyciągu z ksiąg bankowych, rachunku bankowego wynika, że pozwany od miesiąca grudnia 2015 r. zaprzestał spłacać kredyt.

Zatem istniały podstawy do wypowiedzenia umowy kredytu przez bank, gdyż kredytobiorca zaprzestał spłacania rat kredytu. W piśmie stanowiącym wypowiedzenie umowy podano podstawę wypowiedzenia wyraźnie wskazując, że podstawę takiego oświadczenia woli jest naruszenie przez pozwanego warunków przedmiotowej umowy kredytu poprzez niedotrzymanie terminów zapłaty. Niewątpliwie przepis art. 75 c Prawa bankowego nakłada na bank obowiązek umożliwienia kredytobiorcy restrukturyzacji zadłużenia. Powód wypełnił powyższy obowiązek, a mianowicie w pismach 26 kwietnia 2016 r. poinformował pozwanych o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia.

Niezasadny był zarzut pozwanych odnoszący się do wypowiedzenia umowy pod warunkiem. W ocenie Sądu pismo banku z dnia 09 czerwca 2016 r. stanowi skuteczne wypowiedzenie umowy kredytu. Bank wyjaśnił w w/w piśmie co oznacza, że wypowiedzenie ma charakter warunkowy. Wyjaśnił, że do końca okresu wypowiedzenia.tj. do 30 dnia od daty doręczenia oświadczenia, kredytobiorca ma możliwość spłaty zadłużenia przeterminowanego, w wyniku czego wypowiedzenie stanie się nieskuteczne i umowa będzie kontynuowana na dotychczasowych warunkach. Powyższe oświadczenie było precyzyjnie oznaczone, pozwany bowiem wiedział jaki skutek zostanie osiągnięty, jeżeli nie zapłaci zadłużenia. Podkreślić również należy, że Bank wcześniej wypełnił wymagane czynności upominawcze, wypowiedzenie umowy było poprzedzone wezwaniami pozwanych do zapłaty zadłużenia oraz informacją o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia.

Mając zatem na uwadze treść łączącej strony umowy i fakt zaprzestania przez pozwanego spłaty kredytu należało uznać, że po stronie powodowej powstało uprawnienie do wypowiedzenia umowy.

W tym stanie rzeczy Sąd za uzasadnione co do zasady i wysokości Sąd uznał żądanie co do kwoty 156.449,33 zł, która obejmuje:

- kwotę 114.458,31 zł tytułem niespłaconego kapitału,

- kwotę 10.144,37 zł tytułem odsetek umownych, liczonych od dnia 25 listopada 2015 r. do dnia 13 lipca 2016 r.,

- skapitalizowane odsetki za opóźnienie od zobowiązania przeterminowanego w kwocie 31.768,99 zł liczone od dnia 17 sierpnia 2016 r. do dnia 12 marca 2018 r. wg. stopy procentowej 10 % (tj. w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP),

- opłaty umowne w kwocie 77,66 zł.

Analiza wyciągu z ksiąg bankowych oraz zapisów umowy kredytowej pozwala też na wyciągnięcie wniosku, że odsetki naliczone przez powoda i dochodzone w niniejszym procesie, obok kapitału kredytu, nie przekraczają odsetek maksymalnych określonych w art. 359 § 2 ¹ k.c. Wskazać również należy, że pozwanym zakreślono termin 7 dni na ustosunkowanie się do pisma powoda z dnia 15 lutego 2019 r., do którego była dołączono historia rachunku. W wyznaczonym terminie pozwani nie złożyli żadnych zastrzeżeń co do wysokości roszczenia.

Mając na względzie wszystkie powyższe okoliczności Sąd na podstawie art. 69 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. prawo bankowe, art. 876 k.c., art. 881 k.c. zasądził solidarnie od pozwanych na rzecz powoda kwotę 156.449,33 zł.

Od zasądzonego świadczenia powodowi, w myśl przepisu art. 481 k.c. zasądzono odsetki od dnia wniesienia pozwu:

- od kwoty 114.458,31 zł w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym, przy czym odsetki te nie mogą przekraczać odsetek maksymalnych za opóźnienie,

- od kwot 10.144,37 zł, 31.768,99 zł, 77,66 zł ustawowe za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

Sąd na podstawie art. 203 §1 i § 4 oraz art. 355 § 1 k.p.c. umorzył postępowanie w pozostałym zakresie. Powód bowiem wniósł o zasądzenie należności jak w piśmie z dnia 28 sierpnia 2018 r., w pozostałym zakresie cofnął pozew.

W związku z wejściem w użycie ustawy z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustawach (Dz.U.2018.1104 z dnia 8 czerwca 2018 r.), Sąd zobowiązany jest z urzędu badać kwestie przedawnienia w sporze przeciwko konsumentowi. Niewątpliwie pozwaną należy uważać za konsumenta. Zgodnie bowiem z treścią art. 22 ¹ k.c. za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.

W przedmiotowej sprawie pozwana zawarła umowę poręczenia. Powyższe zobowiązanie nie wynika z jej działalności gospodarczej lub zawodowej. Jak wynika z historii rachunku, pozwany zaprzestał spłacać kredytu w grudniu 2015 r. Pozwany w dniu 13 czerwca 2017 r. wpłacił kwotę 168.874,97 zł, w tytule wskazał, że spłata kredytu dotyczy m.in. raty za grudzień 2015 r. Pozew złożony został w dniu 15 maja 2018 r. (k. 74-75). Oznacza to, że w niniejszej sprawie nie doszło do przedawnienia roszczenia, nie upłynął bowiem okres 3 letni od dnia wymagalności roszczenia.

W punkcie III wyroku orzeczono o kosztach procesu, na podstawie art. 100 k.p.c., zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów. W niniejszej sprawie powód w stopniu nieznacznym przegrał sprawę (jedynie w zakresie odsetek, początkowo powód żądał zasądzenia odsetek umownych liczonych od całej kwoty dochodzonej w pozwie), dlatego na pozwanych włożono obowiązek zapłaty kosztów procesu na rzecz powoda w wysokości 13.240 zł. Koszty procesu poniesione przez powoda to: opłata sądowa od pozwu w kwocie 7.823 zł, wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 5.417 zł.

O wynagrodzeniu i kosztach pełnomocnika pozwanych wyznaczonego z urzędu Sąd orzekł na podstawie § 2, § 4 ust. 1, § 8 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu. Należna wynagrodzenie wynosi 3.600 zł plus podatek Vat.

SSO Ewa Oknińska