Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Olsztynie

UZASADNIENIE

W pozwie złożonym w dniu 17 lipca 2020 r. powodowie K. Ł. (1), K. Ł. (2) i B. W. wnieśli o:

1)  ustalenie, że umowa o kredyt hipoteczny nr (...) indeksowany do franka szwajcarskiego zawarta w dniu 12 czerwca 2008 r. pomiędzy powodami a pozwanym R. Bank (...) z siedzibą w W. Oddział w Polsce (dalej: Bank; wcześniej jako (...) S.A. Oddział w Polsce) jest nieważna,

ewentualnie o:

2)  zasądzenie od pozwanego Banku na rzecz powodów solidarnie kwoty 82.293,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, liczonymi od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty, tytułem równowartości uzyskanego przez pozwany Bank nienależnego świadczenia.

Ponadto wnieśli o zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według spisu kosztów bądź w przypadku jego niezłożenia według norm przepisanych, a także kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu swoich żądań powodowie wskazali, że jako konsumenci zawarli z pozwanym umowę kredytu hipotecznego indeksowanego do franka szwajcarskiego według obowiązującego w banku wzorca umowy, przedstawionego powodom przez bank. Podali, że podstawę żądania pozwu stanowi fakt zawarcia w ww. umowie postanowień stanowiących niedozwolone klauzule umowne określone w art. 385 ¹ k.c. W umowie brak jest jakichkolwiek zapisów na temat tego, jak bank będzie ustalał kursy walut w tabeli kursów, przez co brak było formalnych ograniczeń po stronie banku w zakresie ustalania kursów (...). Brak jest jakichkolwiek zapisów dotyczących podstaw i sposobu wyliczenie przez bank kursów, przez co mógł w sposób nieograniczony zwiększyć zobowiązanie po stronie kredytobiorcy. Skutkiem uznania za niedozwolone postanowień umownych dotyczących indeksacji jest konieczność ich pominięcia przy ustalaniu treści stosunku prawnego, co z kolei spowoduje brak możliwości wykonania umowy. W ocenie powodów w tej sytuacji nie będzie można określić sposobu i wysokości świadczenia stron, co z kolei powoduje konieczność przyjęcia, że zawarta umowy kredytu jest nieważna w całości. Powodowie wskazali, że mają w tym interes prawny w rozumieniu art. 189 k.p.c., bowiem tylko w ten sposób będzie możliwe definitywne uregulowanie wzajemnych relacji stron. Tytułem roszczenia ewentualnego powodowie podnieśli, że zawarte w umowie klauzule indeksacyjnej stanowią niedozwolone postanowienia, co skutkować winno stwierdzeniem ich bezskuteczności wobec powodów i tym samym zwrotu powstałych w ten sposób „nadpłat” na podstawie art. art. 410 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 405 k.c. (pozew k. 5-8).

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości, a nadto o zasądzenie od powodów na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazał, że zaciągając zobowiązanie powodowie byli świadomi ryzyka kursowego, w tym faktu wpływu kursu waluty na wysokość zobowiązania wobec pozwanego oraz wysokość raty. W ocenie pozwanego powodowie nie mają interesu prawnego w ustaleniu nieważności umowy. Nadto brak jest podstaw do kwestionowania jej ważności, albowiem mechanizm indeksacji przyjęty w umowie, w tym sposób ustalania kursów waluty obcej, mieści się w granicach swobody umów określonych w art. 353 ¹ k.c., a sama umowa nie jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. Ponadto pozwany wskazał, że klauzule dotyczące indeksacji zostały indywidualnie uzgodnione z powodami, nadto są zgodne z dobrymi obyczajami, a po stronie konsumentów nie zachodzi przesłanka rażącego naruszenia ich interesów. Pozwany wskazał, że w razie wzajemnego zwrotu świadczeń Bank nie jest zobowiązany do zwrotu spłaconej już części kredytu, podobnie jak w przypadku stwierdzenia ewentualnej nadpłaty w zakresie poszczególnych rat. Podniósł nadto zarzut przedawnienia roszczenia (k. 36-57v).

Postanowieniem z dnia 6 kwietnia 2021 r. Sąd ograniczył przedmiot rozprawy do badania kwestii zasady odpowiedzialności pozwanego (k. 237v).

Wyrokiem wstępnym z dnia 29.04.2021 r. Sąd oddalił powództwo o ustalenie nieważności umowy o kredyt hipoteczny nr (...) z dnia 12.06.2008 r. zawartej pomiędzy poprzednikiem prawnym pozwanego, a powodami (pkt I wyroku wstępnego) oraz uznał roszczenie ewentualne powodów o zapłatę usprawiedliwione co do zasady (pkt II wyroku wstępnego) (wyrok k. 247).

Pozwany wywiódł apelację od ww. wyroku (k. 271-291). Sąd Apelacyjny wB. w sprawie (...) wyrokiem z dnia 31.05.2022 r. oddalił apelację pozwanego (wyrok k. 324).

Pozwany w dniu 01.09.2022 r. wniósł skargę kasacyjną od wyroku Sądu Apelacyjnego I Wydziału Cywilnego wydanego w dniu 31.05.2022 r. w sprawie o sygn. akt(...) (k. 346-374v).

Postanowieniem z dnia 06.12.2023 r. Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania (k. 396).

Pismem z dnia 13.08.2024 r. powodowie dokonali modyfikacji powództwa w ten sposób, że wnieśli o zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów kwoty 45.287,07 CHF wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, liczonymi od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty, tytułem równowartości uzyskanego przez pozwany bank nienależnego świadczenia (pismo powodów k. 468).

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości. Podtrzymał w całości dotychczasowe stanowisko w sprawie oraz wszelkie dotychczasowe twierdzenia, wnioski i zarzut (pismo pozwanego – k. 479-482).

Sąd ustalił, co następuje:

Pozwany R. Bank (...) z siedzibą w W. Oddział w Polsce jest następcą prawnym (...) S.A. Oddział w Polsce.

(dowód: wydruk z KRS k. 63-70v, bezsporne)

Wnioskami z dnia 29 kwietnia 2008 r. powodowie wystąpili do (...) S.A. Oddział w Polsce (prowadzący działalność pod nazwą (...)) o udzielenie kredytu w kwocie 199.916 zł w walucie (...) celem zakupu lokalu mieszkalnego na rynku pierwotnym oraz jego modernizacji. Każdy z powodów był wówczas zatrudniony na umowę o pracę. Za środki z kredytu powodowie K. Ł. (1) i K. Ł. (2) planowali kupić swoje pierwsze mieszkanie.

Powodowie podpisali pisemne oświadczenie, że zostali zapoznani przez pracownika banku z kwestią ryzyka kursowego w przypadku udzielania kredytu indeksowanego do waluty obcej oraz, że będąc świadomym ryzyka kursowego, rezygnują z możliwości zaciągnięcia kredytu w złotych i wybierają kredyt indeksowany do waluty obcej. Potwierdzili nadto, że:

- znane im są postanowienia „Regulaminu kredytu hipotecznego udzielanego przez (...) w odniesieniu do kredytów indeksowanych do waluty obcej,

- zostali poinformowani, że aktualna wysokość kursów waluty obcej dostępna jest w placówkach banku,

- są świadomi, że ponoszą ryzyko kursowe związane z wahaniem kursów waluty, do której indeksowany jest kredyt,

- ryzyko kursowe ma wpływ na wysokość zobowiązania względem banku oraz na wysokość rat spłaty kredytu,

- kredyt zostanie wypłacony w złotych,

- saldo zadłużenia kredytu wyrażone jest w walucie obcej, raty kredytu wyrażone są w walucie obcej i podlegają spłacie na zasadach określonych w Regulaminie.

W dniu 9 czerwca 2008 r. wydana została decyzja o udzieleniu powodom kredytu hipotecznego.

(dowód: wnioski kredytowe k. 156-161, oświadczenie k. 163, decyzja kredytowa k. 165, zeznania powodów k. 237v-238v)

W dniu 13 czerwca 2008 r. powodowie: K. Ł. (1), K. Ł. (2) (wówczas W.) i B. W. zawarli z (...) S.A. Oddział w Polsce umowę o kredyt hipoteczny nr (...), na podstawie której otrzymali kredyt w wysokości 199.916,- zł na nabycie lokalu mieszkalnego na rynku pierwotnym i modernizację.

Umowa sporządzona została 12 czerwca 2008 r.

Zgodnie z § 2 ust. 1 zdanie 2 umowy kredyt jest indeksowany do waluty (...).

Okres kredytowania wynosił 348 miesięcy (§2 ust. 3 umowy).

Kredyt został oprocentowany według zmiennej stopy procentowej, która w dniu zawarcia umowy wynosiła 4,38333 % w stosunku rocznym. Zmienna stopa procentowa ustalona została jako suma stopy referencyjnej LIBOR 3M ( (...)) oraz stałej marży Banku w wysokości 1.50 punktów procentowych (§ 3 ust. 1 i 2 umowy).

W myśl § 14 ust. 1 umowy wszelkie zmiany umowy wymagały formy pisemnej pod rygorem nieważności za wyjątkiem m.in. zmian w Regulaminie.

Regulamin kredytu hipotecznego udzielonego przez (...) stanowił integralną część umowy (§ 1 ust. 2 umowy).

W § 2 punkt 2 i 12 Regulaminu zawarto definicję kredytu indeksowanego i definicję Tabeli. Kredyt indeksowany do waluty obcej to kredyt oprocentowany według stopy procentowej, opartej na stopie referencyjnej, dotyczącej waluty innej niż złote, którego wypłata oraz spłata odbywa się w złotych w oparciu o kurs waluty obcej do złotych, według Tabeli. Tabela zaś to tabela kursów walut obcych obowiązująca w banku.

Wypłata kredytu następowała w złotych według kursu nie niższego niż kurs kupna zgodnie z Tabelą obowiązującą w momencie wypłaty środków z kredytu. W przypadku wypłaty kredytu w transzach, stosuje się kurs nie niższy niż kurs kupna zgodnie z Tabelą obowiązującą w momencie wypłaty poszczególnych transz. Saldo zadłużenia z tytułu kredytu wyrażone jest w walucie obcej i obliczane jest według kursu stosowanego przy uruchomieniu kredytu. W przypadku wypłaty kredytu w transzach saldo zadłużenia z tytułu kredytu obliczane jest według kursów stosowanych przy wypłacie poszczególnych transz. Aktualne saldo zadłużenia w walucie kredytu Kredytobiorca otrzymuje listownie na podstawie postanowień § 11 (§ 7 ust. 4 Regulaminu).

Raty spłaty kredytu pobierane są z rachunku bankowego kredytobiorcy, prowadzonego w złotych, wskazanego w umowie (§ 9 ust. 1 Regulaminu).

W przypadku kredytów indeksowanych do waluty obcej raty kredytu podlegające spłacie wyrażone są w walucie obcej i w dniu wymagalności raty kredytu pobierane są z rachunku bankowego według kursu sprzedaży zgodnie z Tabelą obowiązującą w Banku na koniec dnia roboczego poprzedzającego dzień wymagalności raty spłaty kredytu. Jeśli dzień wymagalności raty kredytu przypada na dzień wolny od pracy, stosuje się kurs sprzedaży zgodnie z Tabelą obowiązującą w Banku na koniec ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wymagalności raty spłaty kredytu (§ 9 ust. 2 Regulaminu).

Zgodnie z § 11 ust. 1 Regulaminu o wysokości pierwszej raty spłaty kredytu oraz terminach spłaty Bank informuje kredytobiorcę listownie w ciągu 14 dni od dnia uruchomienia kredytu, z zastrzeżeniem postanowień § 9 ust. 2. Wysokość rat spłaty kredytu należnych za poszczególne okresy rozliczeniowe może ulegać zmianom, w szczególności w przypadku: zmiany salda zadłużenia w związku z uruchomieniem kolejnej transzy kredytu w przypadku kredytów wypłacanych w transzach, zakończenia okresu karencji, zmiany wysokości oprocentowania, zmiany długości okresu kredytowania, zmiany kwoty kredytu, dokonania wcześniejszej częściowej spłaty kredytu, dokonania zmiany waluty kredytu (§ 11 ust. 2 Regulaminu).

Bank zastrzegł sobie prawo do zmian Regulaminu. W przypadku zmiany Regulaminu Bank przesyła kredytobiorcy tekst zmian. Zmieniony Regulamin zaczyna obowiązywać po upływie 14 dni od doręczenia tekstu zmian, chyba, że kredytobiorca złoży w tym terminie pisemne wypowiedzenie umowy (§ 23 ust. 1 i 2 Regulaminu).

W dniu zawarcia umowy powodowie złożyli oświadczenie o zapoznaniu ich z kwestią ryzyka zmiany stopy procentowej oraz ryzyka kursowego.

(dowód: umowa o kredyt hipoteczny k. 11-13v, załączniki do umowy k. 19-21v, Regulamin kredytu hipotecznego k. 14-18, oświadczenie k. 167-167v)

Podczas zawierania umowy o kredyt, powodom nie wyjaśniono, według jakich kryteriów określany jest kurs (...) po którym zostanie przeliczona kwota kredytu w dniu jego wypłaty, jak i spłaty poszczególnych rat kapitałowo – odsetkowych.

Tabela kursów była tworzona codziennie przez pracowników Banku na podstawie wartości kursów rynkowych wykorzystując w tym zakresie platformy oferowane przez B. i R.. Do tych wartości doliczane i odliczane były nadto trzy poziomy buforów mające na celu m.in. przewidzenie pasma wahań kursów w ciągu danego dnia, przeniesienia kosztów wymiany walut za pośrednictwem izb rozliczeniowych, a także transakcji na rynku walutowym i warunków ustalonych pomiędzy stronami tych transakcji. Bank nie definiował i nie negocjował spreadu walutowego.

(dowód: zeznania powodów k. 237v-238v, zeznania świadka A. S. k. 219-222v)

Pozwany wypłacił w dwóch transzach tytułem kredytu łącznie kwotę 199.916 zł.

(dowód: zaświadczenie k. 433-438v)

Do czerwca 2012 r. powodowie spłacali kredytu w walucie PLN, zaś od lipca 2012 r. do chwili obecnej spłacają w walucie (...).

W okresie od 25.07.2008 r. do 15.05.2024 r. powodowie dokonali wpłat na rzecz pozwanego w łącznej wysokości 59.478,60 zł i 45.285.97 CHF.

Łączna suma należnych bankowi wpłat w okresie od 25.07.2008 r. do 15.05.2024 r. przy założeniu, że postanowienia umowy dotyczące indeksacji kredytu kursem (...) nie wiążą stron i przyjęciu oprocentowania umownego na poziomie stałej marży w wysokości 1,50 p.p. i (...) 3M dla (...) wynosi 38.832,90 zł.

Różnica pomiędzy ustaloną sumą wpłat w okresie od 25.07.2008 r. do 25.06.2012 r., a kwotą która byłaby należna we wskazanym okresie wynosi 20.645,62 zł (nadpłata).

(dowód: zaświadczenie k. 433-438v, historia spłat – k. 440-442v, opinia biegłej sądowej I. Ł. k. 489-500, zeznania powodów k. 237v-238v)

Powodowie pismem z dnia 06.05.2020 r. złożyli pozwanemu reklamację, powołując się zawarcie w umowie klauzul abuzywnych.

Pozwany w piśmie z dnia 14.05.2020 r. nie uznał roszczeń powodów.

(dowód: pismo powodów wraz z potwierdzeniem nadania– k. 28-29, pismo pozwanego – k. 30)

Sąd zważył, co następuje:

Prawomocnym wyrokiem wstępnym z dnia 29.04.2021 r., a następnie wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 31.05.2022 r. przesądzono ostatecznie o tym, że umowa kredytu zawiera klauzule abuzywne, które nie wiążą powodów. Umowa kredytu po eliminacji z niej mechanizmu indeksacji (klauzul abuzywnych) nadaje się do dalszego wykonywania. W tej sytuacji wobec zakresu głównego żądania powodów, na dalszym etapie postępowania sądowego konieczne stało się ustalenie czy wysokość dochodzonego przez powodów roszczenia znajduje uzasadnienie w zgromadzonym materiale dowodowym. Ponadto pozwany podniósł zarzut przedawnienia, który również podlegał rozpoznaniu w niniejszej sprawie.

Powodowie ostatecznie dochodzili zapłaty kwoty 82.293 zł i 45.287,07 CHF wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

Z uwagi na kwestionowanie przez pozwanego wysokości żądanej kwoty przez powodów oraz skomplikowany charakter wyliczeń konieczne stało się dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu rachunkowości. Opinia została sporządzona przez biegłą sądową I. Ł.. W ocenie Sądu przedmiotowa opinia jest jasna, pełna oraz koresponduje ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, a wnioski w niej zawarte są logiczne oraz zgodne z doświadczeniem życiowym. Biegła wskazała, że różnica pomiędzy ustaloną sumą wpłat w okresie od 25.07.2008 r. do 25.06.2012 r., a kwotą która byłaby należna we wskazanym okresie wynosi 20.645,62 zł

Z uwagi na powyższe w oparciu o art. 410 § 2 k.c. w zw. z art. 405 k.c. Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powodów kwotę 20.645,62 zł, o czym orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku końcowego. W pozostałym zakresie żądanie zapłaty tj. co do kwoty 61.647,38 zł (82.293 zł - 20.645,62 zł) Sąd oddalił jako nieudowodnione, o czym orzekł jak w punkcie II sentencji wyroku końcowego.

Powodowie w okresie od 25.07.2008 r. do 15.05.2024 r. dokonali wpłat na rzecz pozwanego w walucie obcej w łącznej kwocie 45.285.97 CHF. Powyższa kwota została ustalona w wspomnianej wcześniej opinii sporządzonej przez biegłą sądową. Powodowie z uwagi na eliminacje klauzul abuzywnych z umowy, na podstawie których dotychczas spełniali świadczenie w walucie obcej, nie byli uprawnienie do wpłat w innej walucie niż PLN. Wobec tego, wszystkie świadczenia spełnione przez powodów w walucie (...) stanowią świadczenie nienależne i powinny zostać zwrócone stronie powodowej.

Z uwagi na powyższe w oparciu o art. 410 § 2 k.c. w zw. z art. 405 k.c. Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powodów kwotę 45.285.97 CHF zł, o czym orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku końcowego. W pozostałym zakresie żądanie zapłaty tj. co do kwoty 1,10 CHF (45.287,07 - 45.285.97 CHF) Sąd oddalił jako nieudowodnione, o czym orzekł jak w punkcie II sentencji wyroku końcowego.

Zgodnie z poglądem przyjętym przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 7.05.2021 r. w sprawie III CZP 6/21, w przypadku następczej nieważności umowy kredytowej po obu jej stronach powstają odrębne roszczenia o zwrot świadczeń nienależnie spełnionych. Ostatecznie zatem świadczenia te podlegają zwrotowi niezależnie od siebie, bez konieczności badania z urzędu, czy ich wzajemna wysokość prowadzi do powstania stanu wzbogacenia, który byłby miarą zwrotu różnicy między tymi świadczeniami. Sąd Najwyższy nadał wskazanej uchwale moc zasady prawnej, co oznacza, że będzie ona stosowana przez ten sąd również w innych sprawach.

Bezzasadne jest powoływanie się na przez Bank na brak obowiązku zwrotu świadczenia z uwagi na przepisy art. 411 k.c., gdyż w pkt. 1 tej regulacji wyraźnie wskazano, że nie dotyczy on sytuacji, w której zwrot ma dotyczyć świadczenia spełnionego m.in. w wykonaniu nieważnej czynności prawnej – jak w sprawie niniejszej. Powodowie dokonywali spłaty rat kredytu na podstawie abuzywnych postanowień. Eliminacja z umowy niedozwolonych postanowień skutkuje tym, że świadczenia na ich podstawie spełnione stanowią nienależne świadczenie.

Strona powodowa spłacając kredyt nie spełniała również świadczeń z tytułu umowy przed nadejściem terminu ich wymagalności (art. 411 pkt 4 k.c.), skoro z uwagi na abuzywność postanowień umownych nie była zobowiązana do spłat w takiej wysokości.

Ponadto, wskazać należy że dochodzone przez powodów roszczenie nie jest przedawnione. Zastosowanie zatem znajdzie co do zasady w niniejszej sprawie dziesięcioletni termin przedawnienia, albowiem roszczenie powodów powstało przed zmianą przepisów wprowadzonych ustawą z 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 poz. 1104).

Bieg terminu przedawnienia takich roszczeń nie może się skończyć przed datą powzięcia przez konsumenta wiedzy o niedozwolonym charakterze takiego postanowienia, względnie przed dniem, w którym przy zachowaniu przeciętnej staranności wiedzę taka mógł obiektywnie rzecz biorąc powziąć. „Należy zauważyć, że termin przedawnienia może być zgodny z zasadą skuteczności tylko wtedy, gdy konsument miał możliwość poznania swoich praw przed rozpoczęciem biegu lub upływem tego terminu.” (teza 46 do wyroku (...) C 776/19). Stanowisko takie zostało wyrażone w wyrokach (...) z dnia 22.04.2021 r. w sprawie C-485/19 i z dnia 10.06.2021 r. w sprawie C-6-9/19 oraz w połączonych sprawach od C-776/19 do C-782/19. Podobne stanowisko do wyroku (...), w dniu 7 maja 2021 r zajął polski Sąd Najwyższy. Sąd uznał, iż rozpoczęcie biegu terminu przedawnienie rozpoczyna się w momencie zakwestionowania umowy frankowej - złożenia reklamacji, wystosowania wezwania do zapłaty, złożenia pozwu w Sądzie.

Powodowie żądali zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie od 20.645,62 zł
i 45.285.97 CHF od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty - to żądanie zostało uwzględnione jedynie w części – co do zasądzenie odsetek za opóźnienie jednakże od innej daty początkowej.

Powodowie przed złożeniem pozwu nie wzywali pozwanego do zapłaty na ich rzecz konkretnych kwot w walucie PLN i (...). Wobec powyższego, na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego należy uznać, że dopiero w dniu otrzymania pozwu pozwany miał wiedzę o tym, że powodowie formułują żądanie zapłaty w wysokości 82.293 zł. Pozwany odebrał pozew w dniu 30.07.2020 r. Wobec powyższego pozwany pozostawał w opóźnieniu w spełnieniu wyżej wskazanego świadczenia od dnia 31.07.2020 r. i od tej daty Sąd orzekł o początku biegu odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty 20.645,62 zł.

Powodowie dochodzili również odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty 45.285.97 CHF. Żądanie zapłaty w walucie obcej zostało sformułowane przez powodów po raz pierwszy w piśmie z dnia 13.08.2024 r. Pozwany odebrał powyższe pismo w dniu 09.09.2024 r. Wobec tego pozostawał w opóźnieniu w spełnieniu wyżej wskazanego świadczenia od dnia 10.09.2024 r. i od tej daty Sąd orzekł o początku biegu odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty 45.285.97 CHF.

Sąd orzekający w niniejszej sprawie, z uwagi na aktualne orzecznictwo Sądu Apelacyjnego w Białymstoku odstąpił od dotychczasowego poglądu, że odsetki za opóźnienie od nienależnego świadczenia z tytułu uiszczonych rat kapitałowo-odsetkowych należą się od dnia wydania wyroku. Wobec powyższego odsetki należą się od dnia, w którym pozwany bank został w sposób jednoznaczny poinformowany przez kredytobiorców o tym, że w ich ocenie umowa jest nieważna bądź zawiera klauzule niedozwolone i zostało prawidłowo sformułowane żądanie zapłaty.

W związku z tym, Sąd na podstawie art. 481 § 1 k.c. zasądził odsetki za opóźnienie na rzecz powodów od kwoty 20.645,62 zł od dnia 31.07.2020 r. do dnia zapłaty i od kwoty 45.285.97 CHF od dnia 10.09.2024 r. do dnia zapłaty, o czym orzekł w punkcie I sentencji wyroku, zaś w pozostałym zakresie żądanie o zasądzenie odsetek oddalił, o czym orzekł w punkcie II sentencji wyroku.

Przechodząc do kosztów procesu Sąd Okręgowy dokonał ich stosunkowego rozdzielenia wedle odpowiedzialności za wynik sprawy na podstawie art. 100 k.p.c.

Powodowie w niniejszej sprawie ponieśli następujące koszty przed Sądem I instancji:

- opłata od pozwu 1000 zł,

- opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł,

- wynagrodzenie biegłego 1.646,97 zł,

- wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika– 5.400 zł,

łącznie: 8.063,97 zł.

Pozwany poniósł następujące koszty przed Sądem I instancji:

- wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika – 5.400 zł,

- opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 zł,

łącznie: 5.417 zł.

Wynagrodzenie pełnomocnika powodów oraz pozwanego ustalono na podstawie § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

Powodowie domagali się ustalenia nieważności umowy (wps. 199.916 zł), ewentualnie zapłaty kwoty 82.293 zł (wps. 82.293 zł) i 45.287,07 CHF (wps. 45.287,07 CHF x 4 zł = 181.148,28 zł). Łączna wartość wszystkich dochodzonych przez powodów roszczeń wynosiła 463.357,28 zł.

Powodowie wygrali proces o zapłatę kwoty 20.645,65 zł i 45.285,97 CHF (wps. 45.285,97 CHF x 4 zł = 181.143,76 zł), łącznie co do wartości 201.789,41 zł. Powodowie wygrali zatem proces w 47 %, pozwany zaś w 57 %.

Powodom przysługuje względem pozwanego prawo żądania kwoty 3.467,51 zł (8.063,97 zł x 43 %).

Pozwanemu przysługuje względem powodów prawo żądania kwoty 3.097,69 zł (5.417 zł x 57%)

Mając na uwadze powyższe, Sąd dokonał potrącenia kwoty, którą powodowie wini zwrócić pozwanemu tytułem kosztów postępowania tj. kwoty 3.097,69 zł z kwotą, którą pozwany winien zwrócić powodom tytułem kosztów postępowania, tj. kwoty 3.467,51 zł.

W wyniku powyższego pozwanemu pozostała do zapłaty na rzecz powodów tytułem kosztów procesu przed Sądem I instancji kwota 379,82 złotych (3.467,51 zł - 3.097,69 zł).

Przed Sądem II instancji powodowie wygrali proces w całości wobec tego należy im się zwrot wszystkich kosztów procesu poniesionych z tego tytułu. Koszty procesu po stronie powodów przed Sądem II instancji obejmowały wynagrodzenie pełnomocnika (radca prawny) w stawce wynikającej z § 10 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (4.050 zł).

Wobec tego pozwany zobowiązany jest zapłacić na rzecz powodów łącznie kwotę 4.429,82 zł (4.050 zł + 379,82 zł) tytułem zwrotu kosztów procesu przed Sądem I i II instancji, o czym Sąd orzekł na podstawie wskazanego wyżej przepisu w punkcie III sentencji wyroku.

O odsetkach od zasądzonych kosztów procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c.