Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Olsztynie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 lipca 2024 r.

Sąd Okręgowy w O., I Wydział Cywilny,

w składzie następującym:

Przewodniczący:	sędzia Tomasz Cichocki
Protokolant:	sekretarz sądowy Karolina Tyc

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 lipca 2024r. w O.

sprawy z powództwa J. K.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S.

o zapłatę,

I.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki tytułem zadośćuczynienia kwotę 29 300,00 (dwadzieścia dziewięć tysięcy trzysta) złotych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 18.07.2019r. do dnia zapłaty;

II.  zasadza od pozwanego na rzecz powódki tytułem odszkodowania kwotę 598,83 (pięćset dziewięćdziesiąt osiem i 83/100) złotych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 03.06.2020r. do dnia zapłaty;

III.  w pozostałej części powództwo oddala;

IV.  koszty procesu pomiędzy stronami wzajemnie znosi;

V.  nie obciąża pozwanego kosztami sądowymi, od których uiszczenia powódka została zwolniona.

SSO Tomasz Cichocki

Sygn. akt I C 744/19

UZASADNIENIE

Pozwem z 20 grudnia 2019 r. powódka J. K. wniosła przeciwko (...) S.A. w S. o:

1.  zasądzenie od pozwanej na jej rzecz kwoty 469.300 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 18 lipca 2019 roku do chwili zapłaty tytułem zadośćuczynienia za doznane przez powódkę cierpienia fizyczne i psychiczne będące skutkiem wypadku komunikacyjnego z dnia 17 sierpnia 2018 roku z winy ubezpieczonego L. A.,

2.  zasądzenie od pozwanej na jej rzecz kwoty 5.814,63 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia powództwa do chwili zapłaty tytułem odszkodowania za poniesione dotychczas udokumentowane koszty leczenia, dojazdów do placówek medycznych oraz zniszczenia roweru powódki,

3.  zasądzenie od pozwanej na jej rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu swych żądań wskazała, że w dniu 17 sierpnia 2018 roku L. A. nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym w ten sposób, że nie ustąpił pierwszeństwa jadącej na rowerze powódce J. K. na oznakowanym przejeździe dla rowerów, powodując potrącenie powódki, która doznała wielomiejscowych obrażeń ciała, które stanowiły chorobę realnie zagrażającą jej życiu. Sąd Rejonowy w S. wydał wyrok skazujący L. A. a winę sprawcy potwierdziła bezsprzecznie opinia biegłego ds. rekonstrukcji wypadków.

Obrażenia doznane w wyniku zdarzenia z 17 sierpnia 2018 roku skutkowały poważnym uszczerbkiem na zdrowiu powódki, która była wielokrotnie hospitalizowana, przy czym pobyty te trwały łącznie kilkanaście tygodni. Powódka wskazała, że była kilkukrotnie znieczulana w tym dwa razy w znieczuleniu ogólnym. Do dziś nie odzyskała sprawności fizycznej i nigdy nie powróci do sprawności sprzed wypadku. Obecnie powódka wskazał, że jest kaleką, która nie może samodzielnie funkcjonować. Była zmuszona okolicznościami do zmiany miejsca zamieszkania i przez ostatnie półtora roku zamieszkuje z synem w O., który sprawuje nad nią codzienną opiekę. Od chwili wypadku powódka przyjmuje codziennie leki, w tym przeciwbólowe. Przez pierwsze 3-4 miesiące od wypadku powódka była osobą całkowicie leżącą, wymagającą 24 godzinnej opieki, korzystała z pieluch.

Powódka wskazała także, że ucierpiała w sferze zdrowia psychicznego, co spowodowane jest koniecznością całkowitej zmiany tryby życia oraz utraty samodzielności, do której była przyzwyczajona. Po wypadku cierpi na zaburzenia snu oraz apetytu. Ma trudności w zaakceptowaniu nowej rzeczywistości, w której jest całkowicie zależna od pomocy bliskich osób, nie radzi sobie z wizją wieloletniej rehabilitacji, której musi się poddać, nie radzi sobie także z bólem. Powódka utraciła część pamięci, ma trudności z zebraniem myśli, ze swobodną wypowiedzią. W wyniku wypadku doznała również urazu oczodołu, co spowodowało wadę wzroku oraz konieczność jej leczenia. Ponadto cierpi na przewlekłe zaparcia, których eliminowanie pozwala wyłącznie leczenie farmakologiczne. Od chwili wypadku ma zaburzenia węchu i smaku. Podała, że od września 2019 przyjmuje leki psychotropowe i zwróciła się o pomoc do lekarza psychiatry ze względu na pogłębiające się uczucie przygnębienia. Skutki doznanych obrażeń będą miały dla niej następstwa do końca życia.

Przed wypadkiem powódka nie cierpiała na żadne schorzenia, nie miała problemów ze zdrowiem zarówno fizycznym jak i psychicznym. Jej stan zdrowia odpowiadał jej wiekowi. Poszkodowana J. K. w chwili wypadku była emerytką zaangażowaną w akcje charytatywne i społeczne.

Żądanie przez stronę powodową kwoty 500.000 zł tytułem zadośćuczynienia jest sumą co najmniej adekwatną do wyrządzonej krzywdy. Pozwana wypłaciła powódce dotychczas kwotę 30.700 zł (zaliczka w kwocie 5000 zł oraz dopłata w kwocie 25.700 zł) tytułem zadośćuczynienia, stąd powódka niniejszym pozwem żąda wypłacenia jej dalszej kwoty 469.300 zł.

W wyniku zdarzenia poszkodowana poniosła koszty leczenia, wynajmu sprzętu rehabilitacyjnego, dojazdów do placówek szpitalnych czy powrotów z nich na łączną kwotę 4.483,24 zł. Pozwana uznała roszczenie powódki do kwoty 2300,80 zł. Stąd żądanie powódki w kwocie 2182,44 zł. Ponadto syn powódki poniósł koszt swoich dojazdów, gdy poszkodowana była w szpitalu w B.. Wedle obliczeń powódki poniósł wówczas koszty w wysokości 2.506,35 zł. Pozwana uznała roszczenie w tym zakresie wyłącznie do kwoty 874,16 zł, stąd żądanie powódki dalszych 1632,19 zł. Dodatkowo, uszkodzeniu w czasie wypadku uległ także rower powódki o wartości 2.000 zł. Pozwana nie uznała tego roszczenia w całości, stąd pozwana żąda 2000 zł z tego tytułu. Łączna kwota odszkodowania żądana przez powódkę to 5.962,62 zł.

(pozew k. 4-17)

W odpowiedzi na pozew i dalszych pismach pozwane (...) S.A. w S. wniosło o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwany wskazał, że dochodzone przez powódkę roszczenie z tytułu zadośćuczynienia jest rażąco zawyżone i przeczy funkcji kompensacyjnej, jaką spełnia instytucja zadośćuczynienia. W toku postępowania likwidacyjnego pozwana przyznała na rzecz powódki zadośćuczynienie w wysokości 30.700 zł oraz wypłaciła powódce 874,16 zł tytułem kosztów dojazdu do placówek medycznych oraz kwotę 2.300,80 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia. Na łącznie wypłaconą przez pozwaną kwotę zadośćuczynienia wpływ miały: zaburzenie zdrowia (56% przyznanej kwoty), dolegliwości bólowe (9% przyznanej kwoty), uciążliwość leczenia (35% przyznanej kwoty), niepełnosprawność społeczna (0% przyznanej kwoty).

W ocenie pozwanego, po przeprowadzonych dowodach z opinii biegłych roszczenie powódki należy ocenić jako istotnie wygórowane i niezasadne. Biegli wskazywali obecny stan zdrowia powódki jako dobry, w opinii biegłego neurologa brak jest opisu trwałych skutków po urazie kostnym czaszki. W przedmiotowej sprawie brak jest dowodu, który mógłby uzasadniać wystąpienie uszczerbku kostnego według pozycji 2 tabeli rozporządzenia wykorzystywanego przez biegłych. Powódka zgłosiła się do psychiatry dopiero po kilku miesiącach od zdarzenia, przeszła również żałobę po śmierci brata. Powódce zalecono stosowanie leku o dość łagodnym działaniu terapeutycznym. Jednocześnie u powódki już po dwóch miesiącach odnotowano poprawę stanu zdrowia. Brak jest w ocenie pozwanego potwierdzenia utrzymywania się objawów, które w sposób znaczący wpłynęły na funkcjonowanie powódki i świadczyłyby o przedłużonej reakcji adaptacyjnej. Zgodnie z opinią powódka jest osobą wydolną oddechowo, wynik badania spirometrycznego nie wykazał jakichkolwiek odchyleń od stanu prawidłowego w zakresie wentylacji płuc, nie wymagała w tym zakresie, ani nie wymaga leczenia, a rokowania są dobre.

Pozwany podniósł, iż zadośćuczynienie jest świadczeniem jednorazowym i jego kwota obejmuje zarówno cierpienia już doznane, jak i te, które będą w przyszłości. Zawyżona kwota, której powódka domaga się w ramach niniejszego procesu, mogłaby prowadzić do jej bezpodstawnego wzbogacenia. Co do roszczenia odszkodowawczego wskazał, że nie jest ono zasadne. Powódka nie udowodniła kosztów leczenia, wynajmu sprzętu rehabilitacyjnego oraz kosztów dojazdu łącznej wysokości 4.483,24zł. Koszty te nie wynikają z zaleceń lekarskich ani z dokumentacji medycznej powódki. Ich zasadności nie potwierdziła także opinia lekarska wydana w oparciu o wytyczne ICF. Koszt codziennego dojazdu syna powódki do szpitala nie sposób uznać za wydatek, za który odpowiedzialność winna ponosić pozwana na rzecz powódki. Tego rodzaju zachowanie syna powódki jest naturalną reakcją znajdującą swe podstawy w łączących ich relacjach rodzinnych, zaś roszczenie z tytułu uszkodzonego roweru w żaden sposób nie zostało przez powódkę udowodnione.

(odpowiedź na pozew k. 185-191, ostateczne stanowisko k. 1090-1092)

Sąd ustalił co następuje:

W dniu 17.08.2018r. w S. na ul. (...) kierujący samochodem F. (...) nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym w ten sposób iż nie ustąpił pierwszeństwa rowerzystce – powódce J. K. znajdującej się na oznakowanym przejeździe dla rowerów, powodując jej potrącenie.

Bezpośrednio z miejsca zdarzenia powódka została przewieziona do Wojewódzkiego Szpitala w S., i po obserwacji w Szpitalnym Oddziale Ratunkowym został przyjęta do Oddziału Anestezjologii i Intensywnej Terapii a następnie do Oddziału Ortopedyczno-Urazowego. U powódki rozpoznano: złamanie miednicy przezpanewkowe lewostronne; złamanie wyrostków stawowych C6 po prawej i C7, TH 1 po stronie lewej; złamanie lewej nasady łuków C6 i C7, wyrostków poprzecznych C7 i TH 1 po stronie lewej i Th2, Th6 po stronie prawej; złamanie trzonu kręgu Th 8; złamanie kości potylicznej; złamanie górnej ściany oczodołu lewego; stłuczenie mózgu; złamanie żeber I, II, III, VI, VII i IX strony prawej i żebra VI i VIII strony lewej; krwiak opłucnej po stronie lewej; złamanie końca mostkowego obojczyka prawego z przemieszczeniem; przezgrzebieniowe złamanie łopatki prawej.

Powódce wykonano badanie głowy i kręgosłupa szyjnego metodą tomografii komputerowej: szczeliny złamań u podstawy kości potylicznej, dłuższa po stronie prawej, złamanie górnej krawędzi oczodołu lewego, ukrwotocznione ogniska stłuczenia tkanki mózgowej w okolicach czołowych, skroniowych i potylicznej, rozległy krwiak zewnątrzczaszkowy lewej okolicy ciemieniowo - potylicznej, szczeliny złamań wyrostków stawowych C6 po stronie lewej, C7, Th 1 po stronie prawej, lewej nasady łuku kręgu C6 i C7, wyrostków poprzecznych C7, Th1 i Th2 i Th 3 po stronie prawej. Z powodu złamania przezpanewkowego miednicy założono wyciąg bezpośredni za guzowatość kości piszczelowej lewej oraz założono drenaż z powodu krwiaka prawostronnego opłucnej.

TK klatki piersiowej, jamy brzusznej i miednicy z 17.08 2018r wykazał: wysokie ustawienie prawej kopuły przepony, obustronnie o zachowanych zarysach. Płyn w obu jamach opłucnowych po stronie prawej o szer. ok. 24mm, po stronie lewej 7mm, Zagęszczenia stłuczeniowo-zastoinowe miąższu płucnego w części tylno-przypodstawnych w płucu prawym, bardziej zastoinowe w płucu lewym. Cechy odmy opłucnowej prawostronnej w części tylnej o szer. do 6mm. Śladowa ilość wolna powietrza w okolicy przykręgosłupowej do tyłu od aorty zstępującej. Złamanie końca mostkowego obojczyka prawego z przemieszczeniem odłamów kostnych. Przezgrzebieniowe złamanie łopatki prawej. Wielomiejscowe złamanie żeber głównie po stronie prawej klp w linii przykręgosłupowej w odc. I-X. W seg. IV wątroby podtorebkowo obszar zmniejszonego wzmocnienia kontrastowego wiel. 26x12x36mm- najpewniej ognisko stłuczenia. Stan po cholcystectomii. Rozedma śródmięśniowa okolicy okołokręgosłupowej w odcinku szyjnym oraz odcinku piersiowym na prawo od linii pośrodkowej.

USG z dnia 20.08.2018r. wykazało: płyn w prawej jamie opłucnowej szer. ok.50mm, ślad płynu w lewej jamie opłucnowej.

W zakresie głowy - kości:

- mózgoczaszki: szczeliny złamań u podstawy kości potylicznej, dłuższa po stronie prawej biegnie przez łuskę kości potylicznej przekracza linię pośrodkową w niewielkim stopniu obejmuje jej lewą stronę,

- mózgoczaszki i twarzoczaszki: złamanie górnej ściany oczodołu lewego z niewielkim przemieszczeniem odłamów kostnych. Poziom płynu z domieszką świeżej krwi w lewym bocznym przedziale z klinowej. Rozległy krwiak zewnątrzczaszkowy podczepcowy w zakresie tkanki podskórnej lewej okolicy ciemieniowo-potylicznej

Miejscowe badanie chirurgiczne wykazało: szmer oddechowy pęcherzykowy w dolnych partiach płuca prawego słabiej słyszalny. Nad płucem prawym w dolnych partiach nieco stłumiony. Drżenie głosowe stłumione nad kątem żebrowo - przeponowym płuca prawego. Ruchomość oddechowa: na głębokim wdechu 81cm na pełnym wydechu 77,5cm. Badanie palpacyjne tylnej powierzchni przykręgosłupowo żeber, żebra III, IV, V po stronie prawej z wyraźnymi zgrubieniami podwójnymi, drugie zgrubienia w linii łopatkowej prawej.

W dniu 23.08.2018r. powódka została przetransportowana drogą lotniczą do oddziału Ortopedyczno-Urazowego w B. celem dalszego leczenia. Kontrolne badanie głowy metodą tomografii komputerowej wykazało u podstawy prawego płata czołowego drobne - 10 mm., ognisko krwotoczne postłuczeniowe niewielka ilość krwi podpajęczynówkowo, wodniaki pourazowe przymózgowe w obu okolicach czołowo - skroniowych, po stronie prawej szerokości 8 a po lewej 9 mm./ większe niż poprzednio/, niewielka ilość krwi w rogach potylicznych komór bocznych, szczelina złamania kości potylicznej.

W dniu 05.09.2018r. powódka została poddana leczeniu operacyjnemu z zespoleniem kości miednicy płytami rekonstrukcyjnymi. Przebieg pooperacyjny bez powikłań. W trakcie hospitalizacji w kolejnych badaniach obrazowych płuc nie stwierdzono odmy, bez płynu. Drenaż usunięto. Dnia 13.09.2018r. powódka została wypisana ze szpitala z zaleceniem chodzenia bez obciążania kończyny dolnej lewej przez okres 8 tygodni. Następnie była kontrolowana w poradni ortopedycznej, gdzie została zaopatrzona w gorset Jevetta, który nosiła przez okres ok. 6 miesięcy oraz miękki kołnierz szyjny. W okresie od 17 grudnia 2018 r. do 20 stycznia 2019 r. usprawniana na Oddziale Rehabilitacyjnym w S., gdzie stwierdzono cechy zwichnięcia stawu obojczykowo-mostkowego prawego. Kolejne leczenie w oddziale rehabilitacji nastąpiło w okresie od 10 czerwca do 22 lipca 2019 r., chód samodzielny, dość sprawny.

Z powodu przewlekłych dolegliwości bólowych z przykurczem lewego stawu biodrowego na tle pourazowych zmian zwyrodnieniowych powódka została poddana w dniu 21 maja 2019 r. została poddana kolejnej operacji z alloplastyką stawu biodrowego. Przebieg pooperacyjny bez powikłań. Rehabilitowana ambulatoryjnie, sanatoryjnie oraz ponownie na Oddziale Rehabilitacyjnym w S. w dniach od 10 czerwca do 22 lipca 2019 r. Powódka została wypisana w stanie ogólnym dobrym, uzyskano redukcję dolegliwości bólowych, poprawę ruchomości kręgosłupa i stawów biodrowych. Chód samodzielny, dość sprawny.

Powódka korzystała z poradni neurologicznej z powodu bólów kręgosłupa szczególnie zlokalizowanych w odcinku lędźwiowo- krzyżowym oraz w odcinku piersiowym - otrzymała skierowanie na zabiegi rehabilitacyjne i fizjoterapeutyczne, które wykorzystała z poprawą. Powódka uskarżała się na bóle odcinka lędźwiowego oraz piersiowego, wskazywała, że nie czuje smaków i zapachów.

W dniu 7 listopada 2019 rok otrzymała skierowanie na badanie głowy metodą tomografii komputerowej. Badanie to wykazało mózgowie bez zmian ogniskowych, układ komorowy symetryczny, nieposzerzony.

Z powodu zaburzeń adaptacyjnych w związku z wypadkiem komunikacyjnym, powódka w okresie od 23.09.2019 r. do 18.05.2020 r. korzystała z usług (...) w S., gdzie odbyła pięć wizyt. Z historii zdrowia i choroby wynika, że powódka uskarżała się na bezsenność i obniżenie nastroju, które utrzymuje się od śmierci jej dwóch braci (na przełomie 2017 i 2018 r.).

Przed wypadkiem powódka nie cierpiała na żadne schorzenia, nie miała problemów ze zdrowiem fizycznym i psychicznym. W chwili wypadku jako emerytka była osobą aktywną, należała do Klubu (...), była aktywna fizycznie i towarzysko, jeździła na spływy kajakowe, uprawiała biegi, ćwiczenia fitness, uczęszczała na zajęcia teatralne. Zamieszkiwała samodzielnie w domu w S., wykonywała prace w ogrodzie. Nie leczyła się u psychiatry i psychologa.

Powódka w dniu wypadku miała 68 lat. Nie pamięta jak doszło do wypadku. Obecnie uskarża się na zaburzenia pamięci i utratę powonienia, smak powrócił częściowo. Zgłasza również bóle kręgosłupa szyjnego z ograniczeniem ruchomości głowy i promieniowaniem do kończyn górnych a także bóle odcinka lędźwiowego z promieniowaniem do kończyny dolnej lewej, zwłaszcza do biodra. W przypadku zaostrzenia się tych dolegliwości, zwłaszcza po obciążeniach związanych z dźwiganiem lub wymuszoną pozycją ciała, okresowo przyjmuje niesteroidowe leki przeciwzapalne i przeciwbólowe (Dexak). Korzysta z zabiegów rehabilitacyjnych, codziennie ćwiczy w domu. Samodzielnie robi drobne zakupy. Po wyjściu ze szpitala powódka zamieszkała u swojego syna w O., który wraz z żoną opiekował się nią, gdy wymagała pomocy osób trzecich. Z początkiem 2020 r. powódka wróciła do swojego domu w S.. W 2020 roku leczyła się stacjonarnie w oddziale rehabilitacji w C.. Orzeczeniem (...) w S. została na stałe zaliczona do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności z uwagi na stan narządu ruchu - symbol 05-R.

Powódka podjęła leczenie w Poradni Gruźlicy i Chorób Płuc w S.. Odbyła kilka wizyt w powyższej placówce, nie otrzymała w leczeniu leków usprawniających wentylację płuc. W związku z urazem klatki piersiowej i przebytym krwiakiem opłucnowym z niewielką odmą po prawej stronie klatki piersiowej, aktualnie odczuwa większą męczliwość po wysiłku fizycznym, przy czym nie kaszle oraz nie odkrztusza.

Powódka porusza się samodzielnie, utyka na kończynę dolną lewą, nawiązuje bez trudu kontakt logiczny. Objawy oponowe nieobecne. Podaje, że nie czuje zapachów, pozostałe nerwy czaszkowe dostępne w fizykalnym badaniu neurologicznym bez odchyleń od stanu prawidłowego. Kręgosłup o nieco ograniczonej ruchomości w odcinku szyjnym i lędźwiowym z nieco wzmożonym napięciem mięśni przykręgosłupowych, objawy rozciągowe nieobecne. Kończyny górne i dolne prawidłowo ukształtowane, bez zaników mięśniowych, odruchy głębokie obustronnie obecne, symetryczne. Objawy patologiczne, deficyty siły mięśniowej, ruchy mimowolne, zaburzenia zborności i czucia nieobecne. Budowa ciała powódki jest prawidłowa, kończyna dolna lewa wykazuje mniejszy obwód w zakresie uda i podudzia w stosunku do strony prawej. Ruchomość kręgosłupa lędźwiowego prawidłowa - dotyka podłogi w teście: palce-podłoga, ruchomość stawów obwodowych nieograniczona w sposób istotny. Skóra bez zmian chorobowych, widoczne blizny po drenażu prawej jamy opłucnowej, operacji miednicy oraz wszczepieniu endoprotezy biodra lewego. Tkanka podskórna bez obrzęków. Węzły chłonne dostępne w badaniu niepowiększone. Głowa symetryczna, gałki oczne prawidłowo osadzone, źrenice równe. Klatka piersiowa o budowie symetrycznej. Nad polami płucnymi drżenie piersiowe prawidłowo zachowane, odgłos opukowy jawny symetrycznie. Osłuchowo stwierdza się szmer oddechowy pęcherzykowy prawidłowy. Wysycenie hemoglobiny tlenem prawidłowe. Czynność serca miarowa. Tony serca głośne, czyste. Brzuch miękki, niebolesny. Wątroba i śledziona niepowiększone. Układ oddechowy wydolny.

Z obserwacji zachowania i reakcji emocjonalnych wynika, że powódka jest żywa emocjonalnie, dostosowana. Powódka upatruje negatywne konsekwencje wypadku w tym, że jest niesprawna i jej sprawność już nie wróci. Nie może wykonywać wielu czynności porządkowych, pomaga jej rodzina. Czuje się uzależniona od rodziny.

(dowód: dokumentacja medyczna powódki k. 44-85, 216-574, 666-671, 676-677, 693-696, 1065-1078, 1080-1083, dokumentacja medyczna w kopertach: k. 617, 615, 617, 649, 660, 663, 679, 683, opinia i opinia uzupełniająca biegłego z zakresu traumatologii i narządów ruchu k. 722-723 i 746, opinia i opinia uzupełniająca biegłego z zakresu neurologii k. 749-751, 851, 913, opinia biegłego psychologa k. 803-807, opinia i opinia uzupełniająca biegłego z zakresu psychiatrii k. 809-811, 845, 911, opinia i opinia uzupełniająca biegłego z zakresu chirurgii ogólnej k. 883-885, 949-951, opinia biegłego z zakresu chirurgii szczękowej k. 1000-1001, opinia biegłego z zakresu pulmonologii k. 1032-1036, zeznania świadków T. K. k. 687v.-688v., K. K. (W.) k. 688v.-689, zeznania powódki k. 689-689v., (...))

Wyrokiem z dnia 24 czerwca 2019 roku Sąd Rejonowy w S. uznał L. A. za winnego tego, że w dniu 17.08.2018r. w S. na ul. (...) kierując samochodem F. (...) nr rej. (...) nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym w ten sposób iż nie ustąpił pierwszeństwa rowerzystce J. K. na oznakowanym przejeździe dla rowerów, powodując potrącenie pokrzywdzonej, która doznała wielomiejscowych obrażeń ciała w postaci panewkowego lewostronnego złamania miednicy, złamania wyrostków C6 po stronie prawej, C7 i Th1 po lewej, złamania nasady łuków C6 i C7, wyrostków poprzecznych C7 i Th po stronie lewej, złamania trzonu Th8, złamania kości potylicznej, złamania górnej ściany oczodołu, stłuczenie mózgu, złamania żeber I-IV, VI, VIII i IX po prawej stronie oraz VI i VIII po stronie lewej, prawostronnego krwiaka opłucnej, które stanowiły chorobę realnie zagrażającą życiu, tj. o czyn z art. 177 § 2 kk w zw. z art. 177 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk – za co wymierzył mu karę 8 miesięcy pozbawienia wolności warunkowo zawieszając jej wykonanie na okres próby 2 lat a także orzekł wobec skazanego obowiązek przestrzegania porządku prawnego w okresie próby, zakazał prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 1 roku.

(dowód: kserokopia wyroku SR w S. z uzasadnieniem k. 23-29)

Pismem z dnia 17 czerwca 2019 r. powódka zgłosiła pozwanemu szkodę żądając zapłaty zadośćuczynienia i odszkodowania.

W toku postępowania likwidacyjnego lekarz orzecznik stwierdził przejściowe upośledzenie struktur i funkcji, podając: przejściowe upośledzenie struktur na poziomie 1,0 pkt (na 100 pkt) z rokowaniem na 0,29 pkt (na 100 pkt) oraz funkcji na poziomie 1,31 pkt (na 100 pkt) z rokowaniem na 0,36 pkt (na 100 pkt). Oceniając dolegliwości bólowe lekarz wskazał, że u powódki nie występują przewlekłe dolegliwości bólowe. Ból występował okresowo po zdarzeniu przez 12 tygodni. Lekarz orzecznik stwierdził, że uraz nie spowodował u powódki nieodwracalnych następstw.

Ostatecznie w postępowaniu likwidacyjnym pozwany wypłacił powódce zadośćuczynienie w wysokości 30.700 zł. oraz kwotę 874,16 zł tytułem kosztów dojazdu do placówek medycznych (łącznie 2185,40 km na podstawie przesłanej dokumentacji, a także dojazdy co drugi dzień rodziny do szpitala w celu odwiedzin 2185,40*0.08*5zł cena paliwa) oraz kwotę 2.300,80 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia (w oparciu o przedłożone oryginały faktur: / (...), (...) bez biotebal, (...), gorset jevetta, (...), (...), (...), (...), / (...), (...), (...) bez Biotebal, (...), (...), (...), (...), (...), (...) bez B., (...) bez Biotebal, (...) BEZ Biotebal, (...), (...), (...), (...)).

Na łącznie wypłaconą przez pozwanego kwotę zadośćuczynienia wpływ miały: zaburzenie zdrowia (56% przyznanej kwoty), dolegliwości bólowe (9% przyznanej kwoty), uciążliwość leczenia (35% przyznanej kwoty), niepełnosprawność społeczna (0% przyznanej kwoty).

(dowód: korespondencja stron k. 30-43, 195-196, 204-206, orzeczenie w toku postępowania likwidacyjnego k. 197-203, akta szkody na płycie CD k. 594)

Na koszty nierozliczone przez pozwanego w ramach postępowania likwidacyjnego (por. k. 202v. i 205 v.) poniesione przez powódkę a związane z wypadkiem z dnia 17 sierpnia 2018 roku składają się:

- rękawice lateks (…),

- Cyclo 3 fort (…),

- Dicloziaja żel (…),

- DOZ Paracetamol (…),

- ProSEN Duo (…)

- Calperos Osteo (…),

- Doreta 37,5 (…),

- Ketonal forte (…).

o łącznej wysokości 198,83 zł.

(dowód: faktura VAT nr (...) k. 86, faktura VAT nr (...) k. 121, faktura VAT nr (...) k. 122, faktura VAT nr (...)_N. k. 123, faktura VAT nr (...) – tylko poz. nr 2 – ketonal k. 127)

W wyniku przedmiotowego wypadku w zakresie narządu ruchu powódka doznała licznych złamań wielomiejscowych, które zostały wygojone, dzięki podjętemu leczeniu zachowawczemu i operacyjnemu. Wszelkiego rodzaju odchylenia od stanu prawidłowego w badaniu klinicznym i obrazowym są utrwalone i nie rokują poprawy. Obecny stan zdrowia powódki jest dobry, gdzie uzyskano wydolność motoryczną kończyny dolnej lewej po złamaniu niestabilnym miednicy i wszczepieniu protezy stawu biodrowego. Zgłaszane dolegliwości bólowe przez powódkę mają związek przyczynowo-skutkowy w związku z wypadkiem z dnia 17.08.2018r. Trwały uszczerbek na zdrowiu powódki w zakresie narządu ruchu wynosi 30%.

(dowód: wnioski opinii i opinii uzupełniającej biegłego z zakresu traumatologii i narządów ruchu k. 723 i 746)

W wyniku przedmiotowego wypadku powódka doznała urazu czaszkowo - mózgowego z mnogimi złamaniami kości czaszki, ogniskami stłuczenia mózgu oraz rozległym krwiakiem zewnątrzczaszkowym lewej okolicy ciemieniowo-potylicznym. Znajdowała się z tego powodu w stanie zagrażającym jej życiu, musiała być hospitalizowana w Oddziale Intensywnej Terapii. Do przyczyn uszkadzających drogę węchową należą przede wszystkim urazy czaszkowo - mózgowe zwłaszcza okolicy potylicy co powoduje gwałtowne przemieszczenie się mózgu ku tyłowi czaszki i w konsekwencji przerwanie nitek węchowych. W związku z przebytym urazem czaszkowo - mózgowym z opisywanymi ogniskami stłuczenia mózgu może dojść do różnych powikłań od postacią napadów padaczkowych, nerwicy pourazowej, narastania zaburzeń poznawczych i otępiennych. Powyższe okoliczności powodują stały uszczerbek na zdrowiu powódki z powodów neurologicznych w łącznej wysokości 15 % z czego 10 % spowodowane złamaniem mnogim kości potylicznej i ściany oczodołu, oraz 5% w związku z utratą powonienia.

Uszczerbek na zdrowiu powódki w zakresie złamań kości potylicznej i oczodołu jako stały wynosi 10% wg. pkt.2 załącznika do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania.

(dowód: wnioski opinii i opinii uzupełniających biegłego z zakresu neurologii k. 751, 851 i 913, wnioski opinii biegłego z zakresu chirurgii szczękowej k. 1001)

Powódka posiada zachowany krytycyzm wobec spadku własnej sprawności. Czasowo powodowało to wraz niesprawnością fizyczną wycofanie z aktywności ruchowej oraz społecznej. Z uwagi na dysfunkcje powódka obecnie nie jest zdolna do podejmowania aktywności sprzed wypadku, co w sytuacji życiowej powódki jako osoby samodzielnie zamieszkującej do czasu wypadku aktywnej jako emerytki, sprawnej, angażującej się stanowi źródło frustracji i obniża jakość życia jako osoby starszej i może być źródłem obaw, niepokoju co do przyszłości.

U powódki w związku z wypadkiem z dnia 17.08.2018 r. wystąpiła przedłużona reakcja adaptacyjna. Stan psychiczny powódki był wskazaniem do podjęcia leczenia psychiatrycznego w warunkach ambulatoryjnych od września 2019 r. W aktualnym stanie psychicznym powódki dominują zaburzenia funkcji poznawczych i pozostające w związku ze skutkami wypadku. Całokształt stwierdzonych zaburzeń pozwala na orzeczenie 10% uszczerbku w zakresie zdrowia psychicznego. Rokowanie na przyszłość jest niepewne z uwagi na stwierdzone aktualnie zaburzenia funkcji poznawczych, wywiad uszkodzenia ośrodkowego okładu nerwowego i wiek powódki - możliwy proces otępienny

(dowód: wnioski opinii biegłego psychologa k. 807, wnioski opinii i opinii uzupełniających biegłego z lekarza psychiatry k. 811v., 845 i 911)

Złamanie siedmiu żeber po stronie lewej z przemieszczeniem (zniekształceniem) w tym trzech żeber ze złamaniem podwójnym- III, IV, V, i dwóch żeber po stronie prawej ze zmniejszoną ruchomością oddechową różnica między głębokim wdechem a maksymalnym wydechem 3,5cm. W piśmiennictwie dolna norma określana jest na 5cm. Zwichnięcie – utrwalone (zmiany zwyrodnieniowo-zniekształcające) prawego stawu mostkowo- obojczykowego - stan po złamaniu przymostkowym obojczyka - naruszeniem struktur kostnych kl. piersiowej z wpływem na jej ruchomość. Stan po przebytej odmie i krwiaku prawej jamy opłucnowej z początkami niewydolności oddechowej i podejrzeniem stłuczenia nerwu przeponowego prawego. Powyższe uzasadnia przyjęcie uszczerbku na zdrowiu powódki dotyczącego klatki piersiowej w łącznej wysokości 25%.

(dowód: wnioski opinii i opinii uzupełniających biegłego z zakresu chirurgii ogólnej k. 885 i 951)

Powódka, z uwagi na ciężki stan ogólny, przez kilka dni wymagała leczenia w oddziale intensywnej terapii, jednakże z bierną tlenoterapią była wydolna oddechowo i nie wymagała zarówno intubacji, jak i oddechu wspomaganego. Z uwagi na krwiaka opłucnej prawej, powódka wymagała założenia drenu do prawej jamy opłucnowej, a następnie kilkudniowego drenażu w celu ewakuacji krwiaka oraz rozprężenia płuca prawego. Powódka doznała łącznie 20% stałego uszczerbku na zdrowiu z czego: 10% uszczerbku w następstwie mnogiego złamania żeber oraz 10% w następstwie stłuczenia płuc, prawostronnego krwiaka opłucnowego oraz prawostronnej odmy opłucnowej.

Powódka jest osobą wydolną oddechowo. Nie zaobserwowano u niej duszności wysiłkowej i spoczynkowej, przedmiotowych wykładników skurczu oskrzeli, natomiast prawidłowe wysycenie hemoglobiny tlenem dowodzi zachowanej u niej wydolności oddechowej. Wynik badania spirometrycznego nie wykazał jakichkolwiek odchyleń od stanu prawidłowego w zakresie sprawności wentylacyjnej płuc. Powódka nie wymagała i nadal nie wymaga stosowania leków usprawniających wentylację płuc.

(dowód: wnioski opinii biegłego pulmonologa k. 1035-1036)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dołączone do akt sprawy dokumenty, a w szczególności dokumentację medyczną powódki, przywołując powyżej te dowody, które miały najistotniejsze znaczenie dla sprawy. Dokumentacja medyczna nie była kwestionowana a Sąd nie dopatrzył się również z urzędu okoliczności, które by ją dyskwalifikowały i uniemożliwiały ustalenie na jej podstawie stanu faktycznego. Sąd miał również na uwadze poczynione ustalenia faktyczne oraz prawomocne rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego w S. - sygn. akt (...).

Podstawę ustaleń faktycznych stanowiły także dowody osobowe w postaci dowodu z przesłuchania strony powodowej oraz zawnioskowanych świadków (syna i synowej powódki). Tym dowodom Sąd dał wiarę w zakresie w jakim korespondowały z pozostałym materiałem zebranym w sprawie. W szczególności jako nieudowodnione Sąd przyjął twierdzenia powódki o - mającej być konsekwencją wypadku - wadzie wzroku oraz konieczność jej leczenia a także twierdzenia o wartości uszkodzonego podczas wypadku roweru.

Z uwagi na to, że sporna kwestia wymagała zasięgnięcia wiadomości specjalnych, Sąd dopuścił dowody z opinii biegłych:

- z zakresu traumatologii i narządów ruchu – lek. med. L. G.,

- z zakresu neurologii – lek. med. W. N.,

- z zakresu psychologii – mgr T. G.,

- z zakresu psychiatrii – dr. n. med. A. K.,

- z zakresu chirurgii ogólnej – lek. med. A. S.,

- z zakresu chirurgii szczękowej – dr. n. med. A. Z.,

- z zakresu pulmonologii – dr. n. med. J. G..

W ocenie Sądu sporządzone opinie, będące podstawą rozstrzygnięcia niniejszej sprawy były przekonujące, odpowiadające zasadom logiki i kompletne a z uwagi na doświadczenie praktyczne biegłych także niebudzące wątpliwości sądu co do ich fachowego charakteru.

Wszystkie dowody zostały przeprowadzone w tej sprawie w kierunku ustalenia wysokości krzywdy i szkody, których powódka doświadczyła na skutek wypadku z dnia 17 sierpnia 2018 roku. Nieprzeprowadzone dowody w ocenie Sądu nie miały zaznaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy bądź zmierzały jedynie do przedłużenia postępowania, wobec czego zostały pominięte na podstawie art. 235 ² § 1 pkt. 2 i 5 kpc. Dotyczy to w szczególności wniosku o przeprowadzenie dowodu bądź to z kolejnych już uzupełniających opinii biegłych bądź powołania nowych biegłych w celu sporządzenia kolejnej opinii.

Sąd nie jest zobowiązany do powoływania innego zespołu biegłych w sytuacji, gdy strona nie jest przekonana do jej treści albo gdy jej treść nie jest korzystna dla jednej ze stron. Wystarczy, że wydana opinia jest przekonująca dla sądu. Potrzeba powołania innego biegłego powinna wynikać z okoliczności sprawy, samo niezadowolenie strony z wniosków biegłego nie uzasadnia dopuszczenia dowodu z dodatkowej opinii, zwłaszcza gdy wydana opinia jest kategoryczna, przekonująca i nie wzbudza zastrzeżeń sądu.

Potrzeba dopuszczenia dowodu z dalszej opinii zachodzi wówczas, gdy opinia, którą Sąd dysponuje zawiera istotne luki, nie odpowiada na postawione tezy dowodowe, jest niejasna, czyli nienależycie uzasadniona lub nieweryfikowalna, tj. gdy przedstawiona przez biegłych analiza nie pozwala organowi orzekającemu skontrolować ich rozumowania co do trafności wniosków końcowych. W innym razie, jeśli opinia sporządzona przez biegłych spełnia powyższe wymogi, musi się ostać i nie ma potrzeby powoływania nowego zespołu biegłych czy też nie ma potrzeby dodatkowego słuchania biegłych na rozprawie, tylko dlatego, że strona nie zgadza się z treścią opinii i stanowiskiem biegłych w niej zawartym.

Podkreślić przy tym należy, że o ewentualnym dopuszczeniu dowodu z opinii innego biegłego nie może decydować wyłącznie wniosek strony, lecz zawarte w tym wniosku konkretne uwagi i argumenty podważające dotychczasową opinię lub co najmniej poddające ją w wątpliwość. W niniejszej sprawie zarzuty zgłaszane przez strony ostatecznie nie zdołały wywołać wątpliwości Sądu co do sporządzonych opinii. Na tym etapie stanowią one w zasadzie bardziej ogólną polemikę z wnioskami opinii niż merytorycznie uzasadnione zarzuty. Uznając więc sporządzone w sprawie opinie w tym także opinie za wystarczające, Sąd oddalił wnioski o zasięgnięcie kolejnych już uzupełniających opinii biegłego oraz wniosek o sporządzenie opinii przez nowych biegłych (w zakresie powyższego rozstrzygnięcia por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Ł.z dnia 4 września 2020 r. sygn. akt(...), wyrok z dnia 19 maja 1998 roku, (...), (...), postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 2 czerwca 2020 r. sygn. (...)).

Poza sporem w niniejszej sprawie pozostawał fakt, iż pozwane towarzystwo ubezpieczeń jest odpowiedzialne za skutki wypadku z 17 sierpnia 2018 roku jako zakład ubezpieczeń sprawcy szkody (ubezpieczenie obowiązkowe posiadacza pojazdu mechanicznego). Podstawę prawną odpowiedzialności pozwanego za następstwa wypadku komunikacyjnego stanowi art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 § 2 k.c. i art. 19 ust. 3 w zw. z art. 123 pkt 1 ustawy z 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

Podkreślić także trzeba, że pozwany uznał swoją odpowiedzialność co do zasady oraz przyznał i bezspornie wypłacił powódce zadośćuczynienie i odszkodowanie w kwotach wskazanych powyżej, tym samym dalsze rozważania dotyczące zasady odpowiedzialności pozwanego są zbędne. Pozwany nie kwestionował faktu, że na skutek wypadku powódka doznała zaburzenia zdrowia, dolegliwości bólowych i uciążliwości leczenia a także, że poniosła z tego tytułu dodatkowe koszty. Niemniej jednak strony odmiennie oceniały rozmiar następstw zdarzenia z 17 sierpnia 2018 roku w zakresie dotyczącym doznanych przez powódkę krzywd i szkód. W ocenie strony powodowej przyznane zadośćuczynienie nie zaspokaja szkody niemajątkowej wyrządzonej wypadkiem, natomiast w ocenie strony pozwanej, przyznane dotychczas świadczenie w pełni zaspokaja powyższą krzywdę. Analogicznie strony oceniały koszty dojazdu do placówek medycznych i inne koszty leczenia. Spór w niniejszej sprawie ogniskował na ustaleniu, jaka kwota winna czynić zadość krzywdzie wyrządzonej powódce oraz czy poniesiona przez nią szkoda została w pełni pokryta przez ubezpieczyciela i czy wypłacone dotychczas bezsporne sumy winny być uzupełnione przez zapłatę kwoty dodatkowej.

Przechodząc zatem do wysokości żądanej przez powódkę kwoty tytułem zadośćuczynienia pieniężnego w wysokości 469.300 zł, stanowiącej różnicę pomiędzy kwotą 500.000 zł tytułem adekwatnego w jej ocenie zadośćuczynienia a kwotą dotychczas wypłaconą przez pozwanego, tj. 30.700 zł, należy podkreślić, że w myśl przyjętego w doktrynie i ugruntowanego w orzecznictwie Sądu Najwyższego poglądu, zadośćuczynienie określane na podstawie art. 444 § 1 k.c. w zw. z art. 445 § 1 k.c. winno mieć przede wszystkim charakter kompensacyjny. Jego wysokość nie może stanowić zapłaty symbolicznej, lecz musi przedstawiać wartość ekonomicznie odczuwalną.

Celem zadośćuczynienia pieniężnego jest przede wszystkim złagodzenie cierpień i towarzyszących im ujemnych uczuć związanych z uszkodzeniem ciała i rozstrojem zdrowia. Przy ocenie wysokości zadośćuczynienia za krzywdę należy uwzględnić przede wszystkim nasilenie cierpień, długotrwałość choroby, rozmiar kalectwa, trwałość następstw zdarzenia oraz konsekwencje uszczerbku na zdrowiu w życiu osobistym i społecznym (por. orzeczenie SN z dnia 10 czerwca 1999 r., (...)).

Zadośćuczynienie winno być środkiem pomocy dla poszkodowanego i pozostawać w odpowiednim stosunku do rozmiaru krzywdy i szkody niemajątkowej. Na krzywdę poszkodowanej składają się z kolei cierpienia fizyczne w postaci bólu i innych dolegliwości oraz cierpienia psychiczne polegające na ujemnych uczuciach przeżywanych bądź w związku z cierpieniami fizycznymi, bądź w związku z następstwami uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, zwłaszcza trwałymi i nieodwracalnymi.

Kwota zadośćuczynienia nie może być jednak nadmierna, winna być należycie wyważona i utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa (wyrok Sądu Najwyższego z 22 kwietnia 1985 r., (...)).

Z jednej strony zatem zadośćuczynienie musi przedstawiać wartość ekonomicznie odczuwalną, z drugiej zaś powinno być utrzymane w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej.

Sąd Najwyższy wyrokiem z 24 czerwca 1965 r., (...), zapoczątkował podtrzymywany w późniejszym orzecznictwie pogląd, iż zadośćuczynienie powinno być umiarkowane. Teza ta zachowała aktualność również w obecnych warunkach społeczno-ekonomicznych. Zasada umiarkowanej wysokości zadośćuczynienia trafnie łączy wysokość zadośćuczynienia z wysokością stopy życiowej społeczeństwa, gdyż zarówno ocena, czy jest ono realne, jak i czy nie jest nadmierne, pozostawać musi w związku z poziomem życia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 września 2002 r.,(...)).

W orzecznictwie podkreśla się przy tym, że stopa życiowa ma uzupełniający charakter w stosunku do kwestii zasadniczej, jaką jest rozmiar szkody niemajątkowej. Powołanie się na nią przez Sąd przy ustalaniu zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę nie może prowadzić do podważenia kompensacyjnej funkcji zadośćuczynienia (por. wyrok Sądu Najwyższego z 30 stycznia 2004 r., (...)).

Zasada umiarkowanej wysokości zadośćuczynienia nie może również oznaczać przyzwolenia na lekceważenie takich bezcennych wartości, jak zdrowie czy integralność cielesna, a okoliczności wpływające na określenie tej wysokości, jak i kryteria ich oceny, muszą być zawsze rozważane indywidualnie w związku z konkretną osobą poszkodowanego i sytuacją życiową, w której się znalazł (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 grudnia 2007r.,(...)).

Przy ustalaniu wysokości należnego powódce zadośćuczynienia, Sąd miał na uwadze zarówno rodzaj doznanych przez nią obrażeń, nasilenie i czas trwania cierpienia, jak też skutki w zakresie ogólnej zdolności do funkcjonowania w społeczeństwie.

Pomocne były w tym zakresie przeprowadzone w sprawie opinie biegłych specjalistów kategorycznie stwierdzające, iż u powódki – w zależności od miejsca doznanego urazu – doszło do trwałego uszczerbku na zdrowiu. I tak:

- z opinii biegłego z zakresu traumatologii i narządów wynika, że trwały uszczerbek na zdrowiu powódki w zakresie narządu ruchu wynosi 30% (k. 723 i 746).

- z opinii biegłego z zakresu neurologii oraz biegłego z zakresu chirurgii szczękowej wynika, że trwały uszczerbek na zdrowiu powódki z powodów neurologicznych wynosi łącznie 15 % z czego 10 % spowodowane złamaniem mnogim kości potylicznej i ściany oczodołu, oraz 5% w związku z utratą powonienia. Przy czym biegły chirurg szczękowy w swej opinii potwierdził jedynie przyjęte przez biegłego neurologa ustalenia w zakresie złamania kości potylicznej i ściany oczodołu , natomiast nie doszukał się uszczerbku w zakresie stricte swej specjalności (k. 751, 851 i 913, oraz k. 1001).

- z opinii biegłego psychologa i opinii lekarza psychiatry wynika, że trwały uszczerbek w zakresie zdrowia psychicznego powódki wynosi 10% (k. 807 oraz k. 811v., 845 i 911).

- z opinii biegłego z zakresu chirurgii ogólnej wynika, że trwały uszczerbek na zdrowiu powódki dotyczący klatki piersiowej wynosi łącznie 25% (k. 885 i 951).

- z opinii biegłego pulmonologa wynika, że trwały uszczerbek na zdrowiu powódki wynosi łącznie 20% z czego: 10% w następstwie mnogiego złamania żeber oraz 10% w następstwie stłuczenia płuc, prawostronnego krwiaka opłucnowego oraz prawostronnej odmy opłucnowej (k. 1035-1036).

Sąd posłużył się – jak to już wyżej wskazano – przywołanymi wyżej opiniami o wskazanych specjalnościach – adekwatnych do uznanych przez powódkę urazów i zgodnych z wnioskami dowodowymi.

Wskazać w tym miejscu należy, że pozwany (częściowo) słusznie podnosił, iż procentowe ustalenie uszczerbku na zdrowiu w oparciu o przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania (poz. 1974) ma charakter jedynie pomocniczy.

Istnienie uszczerbku na zdrowiu warunkuje wszak istnienie odpowiedzialności odszkodowawczej czy zadośćuczynienia z art. 445 § 1 k.c., jednak głównym kryterium wysokości przyznanego zadośćuczynienia jest miara doznanej przez stronę krzywdy (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w L.z dnia 12 października 2004 r., (...)). Krzywda jest kategorią niewymierną, nie pozwalającą się skatalogować za pomocą procentowych tabel. Na brak możliwości szeregowania przyznawanych zadośćuczynień w oparciu jedynie o procentowy uszczerbek na zdrowiu ustalony w myśl ww. rozporządzenia wielokrotnie wskazywał Sąd Najwyższy oraz sądy powszechne (wyrok SN dnia 9 listopada 2007 r., (...); wyrok SA w K.z 2 kwietnia 2015 r., (...)).

Zadośćuczynienie pieniężne jako sposób naprawienia szkody niemajątkowej, wyrażającej się krzywdą w postaci doznanych cierpień fizycznych i psychicznych powinno uwzględniać nie tylko krzywdę istniejącą w chwili orzekania, ale również taką, którą poszkodowany będzie w przyszłości na pewno odczuwać oraz krzywdę dającą się z dużym stopniem prawdopodobieństwa przewidzieć. O rozmiarze należnego zadośćuczynienia pieniężnego powinien zatem decydować w zasadzie rozmiar doznanej krzywdy, tj. stopień cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywność, czas trwania, stopień i trwałość kalectwa i inne podobne okoliczności. Niewymierny w pełni charakter tych okoliczności sprawia, że Sąd przy ustalaniu rozmiaru krzywdy i tym samym wysokości zadośćuczynienia ma pewną swobodę. Podkreśla się, że ocena Sądu w tym względzie powinna opierać się na całokształcie okoliczności sprawy. Istotnym elementem indywidualizującym jest wiek poszkodowanego bowiem intensywność cierpień z powodu kalectwa jest większa u człowieka młodego, skazanego na rezygnację z radości życia, jaką daje zdrowie, możność pracy i osobistego rozwoju (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 września 2002 r., (...)).

Pojęcie „sumy odpowiedniej” użyte w tymże przepisie ma w istocie charakter nieokreślony, niemniej jednak w judykaturze wskazane są kryteria, jakimi należy się kierować przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia. Określenie wysokości zadośćuczynienia za doznaną krzywdę powinno się opierać na obiektywnych i sprawdzalnych kryteriach, kierować się jego celami i charakterem przy uwzględnieniu jednak indywidualnej sytuacji poszkodowanego (por. wyrok SN z dnia 12 września 2002 r. (...)).

Odnosząc powyższe do realiów niniejszej sprawy, wskazać należy, iż powódka w dniu wypadku miała 68 lat, nie była czynna zawodowo, nie miała problemów ze zdrowiem fizycznym i psychicznym. Wprawdzie w okresie niespełna roku przed wypadkiem przeżyła śmierć dwóch swoich braci, jednak z materiału dowodowego nie wynika by proces żałoby miał istotny wpływ na jej stan psychiczny. Powódka była aktywnym fizycznie i społecznie seniorem. Wypadek niewątpliwie spowodował zmiany w codzienności powódki. Pomijając już szeroko opisany w części stanu faktycznego proces powrotu do zdrowia powódka bez wątpienia została zmuszona okolicznościami do rezygnacji z aktywnego spędzania czasu – a przynajmniej po poprawie stanu zdrowia – do jego ograniczenia. Z uwagi jednak na wiek emerytalny wypadek nie spowodował wykluczenia powódki z życia zawodowego.

Idąc w kierunku ustalenia wysokości krzywdy, Sąd uznał przeprowadzone w sprawie opinie biegłych za spójne i rzeczowe oraz zawierającą wszechstronne uzasadnienie końcowych wniosków, przez co merytorycznie zasadne i mogące stanowić podstawę czynienia wiążących ustaleń w sprawie.

Powódka w wyniku przedmiotowego zdarzenia w zakresie narządu ruchu doznała licznych złamań wielomiejscowych., które zostały wygojone, dzięki podjętemu leczeniu zachowawczemu i operacyjnemu. Wszelkiego rodzaju odchylenia od stanu prawidłowego w badaniu klinicznym i obrazowym biegły ocenił na utrwalone i nie rokujące poprawy. Obecny stan zdrowia poszkodowanej został oceniony jako dobry, gdzie uzyskano wydolność motoryczną kończyny dolnej lewej po złamaniu niestabilnym miednicy i wszczepieniu protezy stawu biodrowego.

W wyniku zdarzenia z dnia 17 sierpnia 2018 roku powódka przebyła uraz czaszkowo-mózgowy z wieloodłamowym złamaniem kości potylicznej i górnej krawędzi oczodołu lewego powikłany ogniskami stłuczenia mózgu krwawieniem śródczaszkowym, wodniakami pourazowymi w i w obu okolicach skroniowo-czaszkowych. Spowodowało to bezpośrednie zagrożenia życia, w początkowym okresie po wypadku hospitalizowana musiała być w oddziale anestezjologii i intensywnej terapii, jednak z powodu skutków obrażeń odniesionych w wypadku z dnia 17 sierpnia 2018 roku powódka nie wymagała leczenia neurochirurgicznego, zwłaszcza operacyjnego. Od daty przedmiotowego wypadku zgłasza bóle głowy, zawroty, zaburzenia pamięci, koncentracji, zaburzenia powonienia co stanowi trwały skutek przebytego urazu czaszkowo- mózgowego

Wyniki badania psychologicznego wskazują na istnienie zaburzeń funkcji poznawczych, pod postacią obniżenia sprawności pamięci, obniżenia funkcji wzrokowo- przestrzennych oraz obniżenia w zakresie płynności słownej. Powódka wykazuje męczliwość. Poziom obniżenia w/w funkcji wskazuje na zaburzenia funkcji poznawczych i może sugerować rozpoczynający się proces otępienny. Zaburzenia te można oceniać aktualnie jako łagodne. W czasie badania nie obserwowano reakcji i zachowań o charakterze depresyjnym, co mogłoby mieć wpływ na poziom wykonania zadań badających poziom sprawności funkcji poznawczych. Powódka wyrażała lęk i obawy o swoją przyszłość. Powódka posiada zachowany krytycyzm wobec spadku własnej sprawności. Czasowo powodowało to wraz niesprawnością fizyczną wycofanie z aktywności ruchowej oraz społecznej. Z uwagi na dysfunkcje powódka obecnie nie jest zdolna do podejmowania aktywności sprzed wypadku, co w sytuacji życiowej powódki, jako osoby samodzielnie zamieszkującej do czasu wypadku, aktywnej jako emerytki, sprawnej, angażującej się, stanowi źródło frustracji i obniża jakość życia jako osoby starszej i może być źródłem obaw oraz niepokoju co do przyszłości. Trudności w adaptacji do zmienionej sytuacji życiowej, skutkujące obniżeniem nastroju, aktywności, zaburzeń snu, unikaniem kontaktów społecznych, były powodem podjęcia leczenia u lekarza psychiatry, które powódka kontynuuje.

Niewątpliwie z uwagi na odniesione obrażenia, konieczność leczenia operacyjnego i rehabilitacji powódka była unieruchomiona, doświadczyła bólu, miała ograniczenia w poruszaniu się i samodzielnym wykonywaniu podstawowych czynności, była uzależniona od pomocy innych. W czasie badania psychiatrycznego przez biegłego powódka nie ujawniała objawów afektywnych, lęku, nie potwierdzała zaburzeń snu. Prezentowała łagodne obniżenie funkcji poznawczych, głównie jako łagodne zapominanie. Szczegółowe badanie psychologiczne potwierdziło istnienie łagodnych zaburzeń poznawczych pod postacią obniżenia sprawności pamięci, funkcji wzrokowo-przestrzennych, płynności słownej, męczliwości. W przypadku powódki wydarzeniem stresującym był bez wątpienia wypadek komunikacyjny i konsekwencje odniesionych urazów. Stan fizyczny powódki, doświadczany ból, ograniczenia, konieczność wielomiesięcznego leczenia, rehabilitacji stanowiły sytuację, w wyniku której zmianie uległo jej dotychczasowe funkcjonowanie w rolach społecznych. Rokowanie na przyszłość jest niepewne z uwagi na stwierdzone aktualnie zaburzenia funkcji poznawczych, wywiad uszkodzenia ośrodkowego okładu nerwowego i wiek powódki - możliwy proces otępienny.

Podczas badania przez biegłego pulmonologa powódka była w stanie ogólnym dobrym, poruszała się sprawnie, bez widocznej duszności, w pełnym kontakcie słowno-logicznym. Budowa ciała prawidłowa, kończyna dolna lewa wskazywała mniejszy obwód w zakresie uda i podudzia w stosunku do strony prawej. Ruchomość kręgosłupa lędźwiowego prawidłowa – powódka dotykała podłogi w teście: palce-podłoga, ruchomość stawów obwodowych nieograniczona w sposób istotny. Skóra bez zmian chorobowych, widoczne blizny po drenażu prawej jamy opłucnowej, operacji miednicy oraz wszczepieniu endoprotezy biodra lewego. Tkanka podskórna bez obrzęków. Węzły chłonne dostępne badaniu niepowiększone. Głowa symetryczna, gałki oczne prawidłowo osadzone, źrenice równe. Klatka piersiowa o budowie symetrycznej. Nad polami płucnymi drżenie piersiowe prawidłowo zachowane, odgłos opukowy jawny symetrycznie. Osłuchowo biegły stwierdził, że szmer oddechowy pęcherzykowy jest prawidłowy. Wysycenie hemoglobiny tlenem prawidłowe: sat. O2 97% (pulsoksymetria). Czynność serca miarowa ok. 76/min. Tony serca głośne, czyste. Brzuch miękki, niebolesny. Wątroba i śledziona niepowiększone. Biegły, po zapoznaniu się z aktami sprawy, dostępną dokumentacją medyczną oraz po zbadaniu powódki wskazał, że z uwagi na ciężki stan ogólny, przez kilka dni wymagała leczenia w oddziale intensywnej terapii, jednakże z bierną tlenoterapią była wydolna oddechowo i nie wymagała zarówno intubacji, jak i oddechu wspomaganego. Z uwagi na krwiaka opłucnej prawej, powódka wymagała z kolei założenia drenu do prawej jamy opłucnowej, a następnie kilkudniowego drenażu w celu ewakuacji krwiaka oraz rozprężenia płuca prawego. Obecnie powódka jest osobą wydolną oddechowo. Biegły nie obserwował u powódki duszności wysiłkowej i spoczynkowej, przedmiotowych wykładników skurczu oskrzeli, natomiast prawidłowe wysycenie hemoglobiny tlenem dowodzi zachowanej u niej wydolności oddechowej. Przedłożony przez powódkę wynik badania spirometrycznego nie wykazał jakichkolwiek odchyleń od stanu prawidłowego w zakresie sprawności wentylacyjnej płuc. Powódka nie wymagała i nadal nie wymaga stosowania leków usprawniających wentylację płuc. Rokowania na przyszłość w związku z przebytym w dniu 17.08.2018 r. urazem klatki piersiowej, zdaniem lekarza pulmonologa, są u niej dobre.

Powyższe okoliczności choć niewątpliwie były trudne do zaakceptowania, to jednak ostatecznie nie pozbawiły powódki normalnego funkcjonowania. Przez normalne funkcjonowanie należy rozumieć jej stan fizyczny i psychiczny umożliwiający samodzielne funkcjonowanie na co dzień. Sąd miał przy tym na uwadze wnioski płynące z opinii biegłych i jak już wspomniano, obecnie nie ma konieczności ani możliwości dalszego leczenia. Stan powódki jest utrwalony.

Podczas całego procesu leczenia i rehabilitacji uzyskano pełną sprawności wentylacyjną płuc, zakres ruchów powódki jest dobry - ruchomość kręgosłupa lędźwiowego prawidłowa – powódka dotykała podłogi w teście palce-podłoga, ruchomość stawów obwodowych nieograniczona w sposób istotny. Powódka nie ujawniała objawów afektywnych, lęku, nie potwierdzała zaburzeń snu. Prezentowała łagodne obniżenie funkcji poznawczych głównie jako łagodne zapominanie. Obecnie w życiu codziennym powódka samodzielnie porusza się, robi niewielkie zakupy a także w okrojonym zakresie nie rezygnuje z aktywności fizycznej ćwicząc na rowerze stacjonarnym.

Przy ustalaniu wysokości należnego powódce zadośćuczynienia należało mieć na uwadze, że z dokumentacji przedłożonej do akt jak również z pozostałych okoliczności wynika, że ból i uciążliwości powstałe w wyniku wypadku nie uzasadniają zadośćuczynienia w pełnej dochodzonej przez powódkę wysokości.

Mimo, iż Sąd dał wiarę powódce w zakresie niewątpliwego wypływu zaistniałego wypadku na jej sferę fizyczną i psychiczną, to nie podzielił jej poglądu na rozmiar jaki miała ona przybrać. Powódka, jak już wspomniano, jest sprawna fizycznie. Nieco ponad rok po wypadku wróciła do samodzielnego mieszkania w S.. Wprawdzie korzysta z pomocy sąsiadów i rodziny, jednak sama również jest w stanie zrobić sobie zakupy i codziennie funkcjonować.

Biorąc pod rozwagę wszystkie powyższe okoliczności, doznany uszczerbek na zdrowiu i rozmiar związanych z wypadkiem, a opisanych powyżej krzywd powódki, Sąd doszedł do przekonania, że odpowiednią sumą tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną przez powódkę krzywdę będzie kwota 60.000,00 zł. W tym miejscu wskazać należy, że szkoda niemajątkowa dotyka sfery doznań psychicznych człowieka, obejmuje ból, cierpienie, tak fizyczne, jak i psychiczne, jest niewymierna i w zasadzie nieodwracalna, dlatego nie da się jej wyrazić i ocenić w sposób adekwatny w kwocie pieniężnej. Można to uczynić jedynie w sposób przybliżony.

Sąd uznał, iż w/w kwota wyczerpuje roszczenie w pełni, jest adekwatna i zrekompensuje doznane w następstwie wypadku krzywdy. Powyższą kwotę należało jednak pomniejszyć o wypłaconą przez ubezpieczyciela w toku postępowania likwidacyjnego kwotę 30.700 zł.

Działając na podstawie art. 445 § 1 k.c. oraz art. 19 ust. 3 w zw. z art. 123 pkt 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki tym samym kwotę 29.300 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 18 lipca 2019 r. do dnia zapłaty – zgodnie z żądaniem pozwu. Pozwany uznał swoją odpowiedzialności za wypadek komunikacyjny i jego skutki. W ocenie Sądu, już na tamtym etapie wszystkie okoliczności sprawy były znane, dlatego też postawę pozwanego po 18.07.2019 r. należy oceniać w kontekście nieuzasadnionego opóźnienia. Stąd podstawę rozstrzygnięcia o odsetkach stanowi art. 481§ 1 i §2 k.c.

W pozostałym zakresie roszczenia powódki jako zawyżone i nieudowodnione podlegały oddaleniu na tych samych podstawach prawnych.

Przechodząc do kolejnego żądania pozwu wskazać należy, że art. 444 § 1 k.c. obejmuje „wszelkie koszty" wynikłe na skutek rozstroju zdrowia lub uszkodzenia ciała. Pojęcie "wszelkie koszty" oznacza koszty różnego rodzaju, których nie da się z góry określić, a których ocena, na podstawie okoliczności sprawy, należy do sądu. Rozmiar obowiązku odszkodowawczego w ramach tego przepisu określić jest trudniej niż przy szkodzie o charakterze majątkowym. Koszty, do pokrycia których należy zobowiązać podmiot ponoszący odpowiedzialność za szkodę (sprawca szkody, ubezpieczyciel), muszą mieścić się w granicach szkody objętej obowiązkiem odszkodowawczym (art. 415 k.c.) i w tym zakresie możliwe jest zastosowanie art. 361 § 1 k.c. Cel odszkodowania pozostaje jednak taki sam jak w przypadku każdej odpowiedzialności odszkodowawczej - jest nim restytucja stanu istniejącego przed wypadkiem, a jeśli jego przywrócenie nie jest możliwe, zastąpienie stanu dawnego stanem, w którym poszkodowanemu zostaną zapewnione warunki życiowe zbliżone do tych, jakie miał przed wyrządzeniem mu uszczerbku (tak w wyrokach: Sąd Apelacyjny w K. - z 1 września 2016 r., (...), Sąd Najwyższy - z 9 stycznia 2008 r., (...), Sąd Apelacyjny we W.- z 27 czerwca 2013 r. , (...) i Sąd Apelacyjny w Ł.- z 27 listopada 2014 r., (...)).

Skoro ustawodawca kreuje zasadę pełnej rekompensaty szkody wynikającej z uszkodzenia ciała lub wywołanego czynem niedozwolonym rozstroju zdrowia rodzajów i sposobów pełnej rekompensaty szkody wynikającej z czynu niedozwolonego, trzeba przyjąć, że zdanie drugie przepisu art. 444 § 1 k.c. jedynie egzemplifikuje a nie wyczerpuje rodzajów i sposobów tej pełnej kompensaty szkody (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 maja 1997 r„ (...)).

Wysokość „wszelkich kosztów" zależy od okoliczności konkretnej sprawy, przy czym w orzecznictwie Sądu Najwyższego rozmiary odszkodowawczego obowiązku ogranicza się wymaganiem, aby określone żądanie było konieczne i celowe.

Rolą Sądu w niniejszej sprawie było rzeczowe i kwotowe ustalenie zakresu, w jakim poniesione przez powódkę wydatki pozostawały w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem szkodowym ale także weryfikacja przedłożonych faktur w ten sposób by wykluczyć nieuzasadnione dwukrotne obciążanie tymi wydatkami pozwanego.

Po analizie wiarygodnych opinii biegłych oraz załączonych do pozwu faktur Sąd doszedł do przekonania, że zdecydowana większość rachunków z kart 86-130 została już rozliczona przez pozwanego w postępowaniu likwidacyjnym - por. k. 202v. i 205 v. Na zasługujące na uwzględnienie, tj. poniesione przez powódkę a związane z wypadkiem z dnia 17 sierpnia 2018 roku wydatki składają się wydatki objęte rachunkami: faktura VAT nr (...) (k. 86), faktura VAT nr (...) (k. 121), faktura VAT nr (...) (k. 122), faktura VAT nr (...)_N. (k. 123), faktura VAT nr (...) – tylko poz. nr 2 – ketonal (k. 127). Łączna wartość tych pozycji wynosi 198,83 zł.

Ponadto Sąd uznał za pozostający w ramach szkody spowodowanej wypadkiem zniszczony rower. Z bezspornych okoliczności sprawy wynika bowiem, że powódka w chwili zdarzenia poruszała się rowerem i niewątpliwie uległ on uszkodzeniu w trakcie zdarzenia. Brak również podstaw do kwestionowania twierdzeń powódki, iż skala tych uszkodzeń dyskwalifikowała rower z dalszego użytkowania. Sąd nie podzielił jednak wywodów strony powodowej w zakresie wysokości tej szkody. Po pierwsze – przedłożona kserokopia paragonów mających dokumentować zakup roweru (k. 131), zawiera informację o dwóch rowerach – jednym za cenę 735,00 zł oraz drugim za 500,00 zł. Z paragonów wynika również, że rowery te zostały zakupione w kwietniu 2012 r., a zatem ponad 6 lat przed wypadkiem. Powódka w żaden sposób nie wykazała jak na przestrzeni lat cena roweru (chociażby jednego z przedstawionych na paragonie) miałaby się zmienić, doprowadzając do kwoty 2.000 zł i to z uwzględnieniem sześcioletniej amortyzacji.

Po myśli art. 322 kpc, jeżeli w sprawie o naprawienie szkody, o dochody, o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia lub o świadczenie z umowy o dożywocie sąd uzna, że ścisłe udowodnienie wysokości żądania jest niemożliwe, nader utrudnione lub oczywiście niecelowe, może w wyroku zasądzić odpowiednią sumę według swej oceny opartej na rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy.

Sąd korzystając z ogólnodostępnych źródeł (oferty sklepów internetowych oraz ogłoszeń sprzedaży rowerów używanych) ustalił, że na dzień orzekania cena nowego roweru tego samego producenta i o zbliżonych parametrach do roweru posiadanego przez powódkę (K.) nie przekracza kwoty 1.000 zł, natomiast ceny tych rowerów używanych o tym samym lub zbliżonym wieku co rower powódki, kształtują się w granicach od 300 do 500 zł. Zważywszy zatem, iż w chwili zdarzenia rower powódki był rowerem używanym około 6 lat, Sąd przyjął, że adekwatna z tego tytułu będzie kwota 400 zł.

Łącznie zatem na wysokość niepokrytej przez pozwanego szkody powódki składają się wydatki z faktur omówionych powyżej oraz przyjęta wartość uszkodzonego roweru. Łącznie daje o kwotę 598,83 zł, którą na podstawie powołanych wyżej przepisów Sąd zasądził jak w punkcie II wyroku. O odsetkach od tej kwoty rozstrzygnął od dnia następnego po dacie doręczenia pozwanemu odpisu pozwu (02.06.2020r.), mając na uwadze, iż roszczenia te nie były wcześniej zgłoszone i stały się znane pozwanemu dopiero z chwila doręczenia pozwu (art. 455 w zw. z art. 481§1 i 2 k.c.).

Na tych samych podstawach powództwo w pozostałej części jako zawyżone i nieudowodnione podległo oddaleniu.

W szczególności nie zasługiwała na uwzględnienie wyliczona przez powódkę kwota tytułem dojazdów syna powódki, które ten poniósł, gdy poszkodowana była w szpitalu w B.. W ocenie Sądu, szkoda powódki w tym zakresie nie została w jakikolwiek sposób udokumentowana. Stąd Sąd przyjął roszczenie tym zakresie za nieudowodnione.

Sąd nie uwzględnił także kosztów zakupu okularów, które zgodnie z twierdzeniami pozwu miały zostać uszkodzone wypadku, w związku z czym pojawiła się konieczność zastąpienia ich nowymi. Jednak jak wynika z zeznań złożonych przez powódkę w charakterze strony (k. 689v), w chwili wypadku powódka nie miała ich na sobie i nie uległy one zniszczeniu. Wobec powyższego nie było podstaw do wliczenia ich w poczet szkód spowodowanych zdarzeniem z 17 sierpnia 2018 r.

Orzeczenie o kosztach procesu Sąd oparł na treści przepisu art. 100 k.p.c.
W oparciu o powyższy przepis, mimo, iż z perspektywy czysto rachunkowej żądanie powódki zostało uwzględnione jedynie w niewielkiej części, tj. 6,30%, koszty zostały wzajemnie zniesione między stronami. Patrząc na wynik procesu generalnie (nie zaś kwotowo czy procentowo), a w szczególności mając na uwadze uwzględnienie roszczeń powódki co do zasady a także podobną wysokości kosztów procesu poniesionych przez strony (powódka: 14.317 zł zaś pozwany 14.351 zł), w ocenie Sądu, zaszły w sprawie przesłanki do wzajemnego zniesienia kosztów.

O kosztach sądowych rozstrzygnięto na podstawie art. 102 k.p.c. Skarb Państwa poniósł koszty nieuiszczone przez stronę zwolnioną z tego obowiązku w łącznej wysokości 4.852,52 zł. Sąd na podstawie art. 102 k.p.c. odstąpił od obciążania strony pozwanej obowiązkiem ich zwrotu na rzecz Skarbu Państwa. W myśl art. 102 k.p.c., w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Zastosowanie art. 102 k.p.c. sprowadziło się do uznania przez Sąd, że mimo iż powódka wygrała proces co do zasady to jednak powództwo kwotowe zostało oddalone w znacznej mierze (93,70 %). Zatem nieuzasadnione byłoby w przedmiotowym stanie faktycznym obciążanie tymi kosztami pozwanego, który przegrał proces jedynie w 6,30 %.

SSO Tomasz Cichocki