Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Olsztynie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 października 2023 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie, I Wydział Cywilny,

w składzie następującym:

Przewodniczący:	sędzia Tomasz Cichocki,
Protokolant:	sekretarz sądowy Karolina Tyc,

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 września 2023r. w O.

sprawy z powództwa Syndyka masy upadłości J. M. – Z. W.

przeciwko Z. M. (1)

o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną,

I.  uznaje za bezskuteczną w stosunku do masy upadłości J. M. umowę darowizny z dnia 27 lipca 2017r. zawartą w formie aktu notarialnego pomiędzy J. M. a pozwanym Z. M. (1) przed notariuszem R. Z., prowadzącym Kancelarię Notarialną w B. (Repertorium A nr (...)), której przedmiotem było prawo własności nieruchomości gruntowej zabudowanej, położonej w W. pod nr(...), gm. B., oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr (...), obrębu (...) W., o powierzchni (...), opisanej w księdze wieczystej (...);

II.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 10 817,00 (dziesięć tysięcy osiemset siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty;

III.  nakazuje ściągnięcie od pozwanego Z. M. (1) na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w O. kwoty 12 500,00 (dwanaście tysięcy pięćset) złotych tytułem nieuiszczonej opłaty sądowej od pozwu, od której powód był zwolniony z mocy ustawy.

SSO Tomasz Cichocki

Sygn. akt I C 844/22

UZASADNIENIE

Powód Syndyk Masy Upadłości J. M.– Z. W. , wniósł o uznanie za bezskuteczną w stosunku do strony powodowej, umowy darowizny z dnia 27.07.2017r., zawartej przed notariuszem R. Z., w formie aktu notarialnego rep. A nr (...) mocą, której upadły J. M. darował Z. M. (1), należącą do siebie nieruchomość gruntową zabudowaną położoną w (...), gm. B., oznaczoną w ewidencji gruntów obrębu (...) W., jako działka nr (...) o obszarze (...), opisaną w księdze wieczystej nr (...) Sądu Rejonowego w B..

Jako podstawę prawną wystąpienia z pozwem wskazał art. 144 ustawy prawo upadłościowe oraz art. 527 k.c.

Podniósł, że pozwany otrzymał od J. M. w drodze darowizny nieruchomość gruntowa zabudowaną, której wartość strony w umowie darowizny wyceniły na 250 000,00 zł. W dniu 16.12.2020r. Sąd Rejonowy w O. ogłosił upadłość J. M. jako osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej. Dalej wskazał, że w ocenie syndyka czynność prawna w postaci darowizny została dokonana przez J. M. ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli. Nie sposób bowiem przypuszczać, że upadły nie wiedział o istnieniu obciążającego go zadłużenia. Na dzień zawarcia umowy nieruchomość była obciążona hipoteką na rzecz Banku (...) S.A. o czym notariusz informował strony w §3 umowy darowizny. Nabywcą nieruchomości jest syn J. M.. Stąd zastosowanie w sprawie ma art. 527§3 k.c. Jednocześnie wskutek czynności upadły stał się niewypłacalny w wyższym stopniu niż był przed dokonaniem czynności. Zgodnie z wnioskiem o ogłoszenie upadłości, problemy z niewypłacalnością istniały już w dacie zawierania umowy darowizny. W prowadzonym postępowaniu upadłościowym do masy upadłości zgłosiło się 4 wierzycieli na łączną kwotę 620 694,96 zł. Duża część istniejącego zadłużenia powstała przed datą podpisania umowy darowizny i nie była regularnie spłacana. Obecnie głównym składnikiem masy upadłości jest nieruchomość gruntowa zabudowana ujawniona w księdze wieczystej (...), wyceniona na kwotę 366 000,00 zł. Ponadto do masy upadłości wpływają środki z tytułu świadczeń emerytalnych w kwocie 1.192,29 zł miesięcznie. Stąd, w ocenie syndyka, zgromadzone środki nie wystarczą na całkowite zaspokojenie wszystkich wierzycieli.

Pozwany Z. M. (1) w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda zwrotu kosztów procesu z należnymi odsetkami, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

Podniósł, że nie wiedział o pokrzywdzeniu w ten sposób wierzycieli dłużnika. Wskazał, że w przypadku powództwa z art. 527 k.c. nie czyni zadość należytemu sformułowaniu pozwu określenie ograniczające się do żądania uznania danej czynności prawnej za bezskuteczną wobec powoda przy braku sprecyzowania zakresu bezskuteczności zaskarżonej czynności prawnej pod względem przedmiotowym. Bezskutecznością może być objęta jedynie czynność prawna dłużnika maksymalnie do rozmiarów konkretnej wierzytelności przysługującej wierzycielowi , stąd sentencja wyroku musi określać wierzytelność, której ochronie wyrok ze skargi pauliańskiej ma służyć. Dalej wskazał, że w żądaniu powoda próżno szukać informacji, co do tego, jaka wierzytelność ma podlegać ochronie, a powód ogranicza się tylko do żądania uznania danej czynności prawnej za bezskuteczną. Wskutek wyroku osoba trzecia musi znosić egzekucję prowadzoną przez wierzyciela z jej określonego przysporzonego majątku do wartości sprecyzowanego przez wierzyciela roszczenia względem dłużnika. Osoba trzecia ma zatem prawo wiedzieć jaką wierzytelność i do jakiej wysokości ma zaspokoić. Dalej podniósł, że w sprawie nie doszło do pokrzywdzenia wierzycieli. Niewypłacalność to aktualny w chwili orzekania brak możliwości wywiązania się z zobowiązań finansowych. Ponadto sam fakt dokonania przez dłużnika określonej czynności prawnej nie narusza praw wierzyciela jeżeli może on zaspokoić swoją wierzytelność z innego majątku dłużnika. Dalej podniósł, że domniemanie wynikające z art. 527§3 k.c. jest domniemaniem usuwalnym. Dłużnik dokonując darowizny miał na celu uratowanie podupadającego gospodarstwa, którym sam z powodów zdrowotnych nie mógł się dłużej zajmować. Decyzja o darowiźnie została podjęta po namowach ze strony innych członków rodziny, którzy ostrzegali, że jeżeli nie przekaże gospodarstwa synowi, to stanie się ono całkowicie nierentowne. Pozwany przyjmując darowiznę był świadomy jedynie zadłużenia, obciążającego darowaną nieruchomość na rzecz Banku (...) S.A. nie miał wiedzy o innych zobowiązaniach zaciągniętych przed dłużnika o czym ten go nie informował. Ponadto dłużnik dysponował drugą nieruchomością przy ul. (...) w B., z której wierzyciele mogli się bez przeszkód zaspokoić, a której wartość była wyższa niż przedmiotu darowizny. Co więcej dłużnik, dokonując darowizny obiecywał przepisać obciążającą ją hipotekę właśnie na dom mieszkalny w B..

W ocenie pozwanego, w sprawie znajduje także zastosowanie art. 5 k.c. Norma wynikająca z tego przepisu ma zastosowanie, gdy w inny sposób nie można zabezpieczyć interesu innej osoby zagrożonej wykonaniem prawa podmiotowego przez inną osobę oraz w tych szczególnych przypadkach, w których wykorzystanie uprawnień wynikających z przepisów prawa prowadziłoby do skutku nie aprobowanego w społeczeństwo z uwagi na przyjęte w nim zasady współżycia społecznego. Wskazał, że w sytuacji, gdy dojdzie do egzekucji z nieruchomości zostanie pozbawiony jedynego źródła dochodu, co w konsekwencji doprowadzi do pogorszenia jego warunków życia, w tym zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych jego i jego rodziny. Bez swojej winy zostanie zmuszony do poszukiwania nowej pracy. Straci także wszelkie nakłady jakie poczynił na rozwój gospodarstwa, aby było ono konkurencyjne i osiągało coraz większe zyski. Ponadto budynek mieszkalny na tym gospodarstwie stanowi centrum życiowe jego rodziny. Zamieszkuje w nim z partnerką w zaawansowanej ciąży. Tym samym, w razie egzekucji, dachu nad głową zostanie pozbawiony nie tylko on, ale także partnerka z nowo narodzonym dzieckiem, co będzie nie do zaakceptowania w świetle obowiązujących norm społecznych. Ponadto na nieruchomości została ustanowiona służebność osobista na rzecz A. M., która od kilkudziesięciu lat zamieszkuje w tym budynku. Służebność ta została przy tym ustanowiona w 1992r. Stąd wartość nieruchomości ulegnie pomniejszeniu o wartość służebności, co również pomniejszy kwotę z której będą mogli zaspokoić się wierzyciele w wypadku sprzedaży nieruchomości.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 27 lipca 2017r. J. M. zawarła ze swoim synem Z. M. (2) przed notariuszem R. Z. w Kancelarii Notarialnej w B. umowę darowizny nieruchomości gruntowej położonej w W. pod nr (...), gm. B., oznaczonej jako działka nr (...) o obszarze (...), opisanej w księdze wieczystej (...). Nieruchomość ta stanowiła majątek osobisty J. M. i została przez niego nabyta wskutek darowizny uczynionej przez jego rodziców 21.12.1992r. Na mocy tej umowy (z 21.12.1992r.) na nieruchomości została ustanowiona służebność osobista na rzecz K. M. i A. M., polegająca na prawie zamieszkiwania w całym domu mieszkalnym. K. M. zmarł w dniu 26.10.1998r. Nieruchomość ta w dacie dokonywania darowizny na rzecz Z. M. (1) była obciążona hipoteką umowną do sumy 200 000,00 zł, zabezpieczającą wierzytelność Banku (...) S.A. z siedzibą w W., wynikającą z umowy o kredyt nr (...) zawartej 29.09.2015r.

Przy zawieraniu umowy J. M. oświadczył, że w dacie zawierania umowy do spłaty wierzytelności zabezpieczonych w/w hipoteką pozostała suma około 91 000,00 zł, którą zobowiązywał się spłacić do dnia 31.0-8.2017r. i w związku z tym zwalnia obdarowanego z obowiązku zapłaty wierzytelności, gdyby wierzyciel Bank (...) S.A. z siedzibą w W. dochodził zaspokojenia z nieruchomości objętej przedmiotem darowizny, na co obdarowany Z. M. (1) wyraził zgodę.

( dowód: umowa darowizny rep. A Nr 3624/2017 – k. 9-19)

W dniu 03.12.2020r. J. M. wystąpił z wnioskiem o ogłoszenie swojej upadłości jako osoby fizycznej nie prowadzącej działalności gospodarczej. We wniosku jako wierzycieli wskazał 14 podmiotów. Łączna kwota należności głównych wierzycieli wskazanych przez J. M. we wniosku o ogłoszenie upadłości wynosiła 1.638.344,37 zł. We wniosku J. M. wskazał, że ok. 2012r. roku zaciągnął pożyczki na dalszy rozwój gospodarstwa prowadzonego wraz z żoną w W.. Pożyczki te były spłacane regularnie do 2016r. wskutek niekorzystnych warunków atmosferycznych zniszczeniu uległy zasiewy zimą 2016r., co spowodowało zaciągniecie kolejnych pożyczek , a na kolejną zimę i wiosnę pozostał bez jakichkolwiek środków pieniężnych poza emeryturą. W 2017r. sytuacja z mrozem się powtórzyła. Z racji opóźnień w spłatach w wyniku mrozów w 2016r. powód miał trudności z zaciągnięciem kolejnych pożyczek. Wskazał, że wskutek tego i kłopotów ze zdrowiem przekazał gospodarstwo wraz z inwentarzem synowi, który ma wyprowadzić je na prostą tak aby spłacić kredyt w Banku (...) S.A., zabezpieczony hipoteką na tym gospodarstwie.

We wniosku został wskazany także Z. M. (1), jako świadek na fakt wysokości zobowiązań upadłego, okoliczności zaciągnięcia oraz przyczyny zaprzestania spłaty zobowiązań, a także co do aktualnego w dacie składania wniosku stanu zdrowia wnioskodawcy.

(dowód: wniosek o ogłoszenie upadłości – k. 22-34)

Postanowieniem z dnia 16 grudnia 2020r. Sąd Rejonowy w O. (...) w sprawie (...) ogłosił upadłość obejmującą likwidację majątku dłużnika J. M. i wezwał wierzycieli upadłego do zgłaszania syndykowi wierzytelności. Postanowienie to uprawomocniło się 05.02.2021r.

( dowód: odpis postanowienia SR Olsztyn w sprawie (...) – k. 20)

W postępowaniu upadłościowym syndykowi masy upadłości J. Z. W. zostały zgłoszone wierzytelności wobec upadłego na łączną kwotę 622 114,57 zł

( dowód: zgłoszenia wierzytelności – k. 35-122)

W dniu 30 maja 2022r. syndyk masy upadłości J. M. wystąpił do Sądu Rejonowego w O. z wnioskiem o wyrażenie zgody na zawarcie ugody ze Z. M. (1) co do darowanej na jego rzecz nieruchomości, mocą której obdarowany chciałby zwolnić się z od zadośćuczynienia roszczeniu syndyka żądającego uznania czynności za bezskuteczną poprzez jednorazową wpłatę do masy upadłości kwoty 150 000,00 zł oraz zobowiązanie do spłacenia zabezpieczeń hipotetycznych na darowanej nieruchomości.

( dowód: wniosek syndyka – k. 123-124)

Postanowieniem z dnia 20 czerwca 2022r. Sędzia – komisarz w postępowaniu upadłościowym dłużnika J. M. – osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej wyraził zgodę na zawarcie ugody na warunkach wskazanych we wniosku syndyka.

( dowód: postanowienie sędziego – komisarza – k. 21)

Do zawarcia w/w ugody nie doszło.

( bezsporne)

W dacie wystąpienia z wnioskiem o ogłoszenie upadłości J. M. był współwłaścicielem na zasadzie wspólności ustawowej wraz z żona B. M. nieruchomości położonej w B. przy ul. (...), działka nr (...) o powierzchni (...) zabudowanej budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym o powierzchni użytkowej (...) oraz garażem, opisanej w księdze wieczystej (...). Wartość tej nieruchomości w lipcu 2021r. wynosiła 366 000,00 zł.

Oprócz tego pobierał tylko świadczenie emerytalne w 1068,97 zł, od 24.03.2021r. w kwocie 1114,29 zł, i od 24.03.2022r. w wysokości 1 192,29 zł.

( dowód: wniosek o ogłoszenie upadłości, zeznania J. M., zeznania B. M., operat szacunkowy – k. 127-128, historia rachunku – k. 129-130)

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny sprawy został ustalony na podstawie dokumentów przedłożonych przez powoda, których strona pozwana nie kwestionowała. Zważyć przy tym należy, iż w większości stanowią one kopie dokumentów urzędowych, których prawdziwość nie budzi wątpliwości.

Stosownie do art. 131 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1520 z późn. zm.) do zaskarżenia czynności prawnych upadłego, dokonanych z pokrzywdzeniem wierzycieli, odpowiednie zastosowanie mają m.in. przepisy Kodeksu cywilnego o ochronie wierzyciela w przypadku niewypłacalności dłużnika, tj. przepisy art. 527 i nast. K.c.

Jednocześnie sytuacji, w której ze skargi pauliańskiej korzysta określony wierzyciel dłużnika, nie można utożsamiać z sytuacją, w której syndyk, żąda uznania czynności prawnej za bezskuteczną wobec masy upadłości.

W takie sytuacji syndyk wytaczając powództwo o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną względem masy upadłości nie wskazuje ani wierzycieli upadłego, ani nie konkretyzuje pod względem podmiotowym bądź przedmiotowym wierzytelności, których ochrona ma zostać uzyskana. Nie ma tu zastosowania przyjęta w judykaturze reguła, że wierzyciel występujący ze skargą pauliańską powinien określić pod względem podmiotowym i przedmiotowym chronioną wierzytelność W rezultacie nie ma potrzeby i możliwości konkretyzowania chronionej wierzytelności w wyroku uwzględniającym powództwo syndyka ( tak SN w wyroku z dnia 20.02.2023r., (...) )

Stosownie do art. 534 k.c., uznania czynności prawnej dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli za bezskuteczną nie można żądać po upływie lat pięciu od daty tej czynności, natomiast stosownie do art. 132 ust. 2 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1520 z późn. zm.), nie można żądać uznania czynności za bezskuteczną po upływie dwóch lat od dnia ogłoszenia upadłości, chyba że na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego uprawnienie to wygasło wcześniej.

Mając na uwadze, iż darowizna została dokonana dnia 27.07.2017r., ogłoszenie upadłości miało miejsce 16 grudnia 2020r., a pozew został wniesiony dnia 22.07.2022r., należało stwierdzić w okolicznościach sprawy, iż w/w wymienione terminy zostały zachowane.

Jak już wyżej wskazano do żądania powoda (syndyka) odpowiednie zastosowanie ma konstrukcja tzw. skargi pauliańskiej z art. 527 k.c. W procesie dotyczącym bezskuteczności czynności prawnej syndyk działa przy tym w interesie wszystkich wierzycieli.

Zgodnie z treścią art. 527 § 1 k.c. wierzyciel może żądać uznania czynności prawnej za bezskuteczną w stosunku do niego, gdy zostaną spełnione następujące warunki: dłużnik działając ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela dokona czynności prawnej, na skutek której wierzyciel zostanie pokrzywdzony, natomiast osoba trzecia – mająca rozeznanie lub możliwość powzięcia informacji o powyższym przy zachowaniu należytej staranności - uzyska korzyść majątkową. Podkreślić przy tym należy, że gdy w związku z czynnością prawną dłużnika, dokonaną z pokrzywdzeniem wierzyciela, korzyść majątkową uzyskała osoba trzecia pozostająca w bliskim z nim stosunku domniemywa się, że osoba ta wiedziała, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli (art. 527 § 3 k.c.).

Powyżej wskazane przesłanki żądania bezskuteczności doznają modyfikacji w przypadku, gdy osoba trzecia wskutek czynności dokonanej przez dłużnika z pokrzywdzeniem wierzycieli uzyskała korzyść majątkową bezpłatnie. Wierzyciel może wtedy żądać uznania czynności za bezskuteczną, chociażby osoba ta nie wiedziała i nawet przy zachowaniu należytej staranności nie mogła się dowiedzieć, że dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela (art. 528 k.c.). Jedyną przesłanką konieczną w takiej sytuacji do wykazania, jest działanie dłużnika ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli.

Z kolei, stosownie do art. 529 k.c., jeżeli w chwili darowizny dłużnik był niewypłacalny, domniemywa się, iż działa ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela. To samo dotyczy wypadku, gdy dłużnik stał się niewypłacalny wskutek dokonania darowizny.

Zwrócić także należy uwagę, iż stosownie do art. 530 k.p.c. w/w przepisy mają odpowiednie zastosowanie w wypadku, gdy dłużnik działał w zamiarze pokrzywdzenia przyszłych wierzycieli.

Mając na uwadze powyższe przesłanki należy wskazać, iż wszystkie one zostały przez powoda wykazane.

W szczególności, mając na względzie, iż pozwany Z. M. (1) jest synem J. M., nie ulega wątpliwości, iż pozwany jest osobą będącą z nim w bliskim stosunku, stąd działa przeciwko niemu domniemanie wskazane w art. 527§3 k.p.c. Jednocześnie w sprawie było poza jakimkolwiek sporem i wynika to wprost z zakwestionowanej czynności prawnej, iż wskutek dokonania darowizny przez J. M., pozwany uzyskał korzyść majątkową bezpłatnie. Stąd, stosownie do art. 528 k.c., w istocie traci znaczenie okoliczność czy pozwany nie wiedział o działaniu dłużnika ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli i nawet przy zachowaniu należytej staranności nie mógł się o tym dowiedzieć.

Jednocześnie, w ocenie Sądu, w okolicznościach sprawy, nie można przyjąć by dłużnik J. M. nie działał w warunkach pokrzywdzenia wierzycieli, stosownie do art. 527§2 k.c.

Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności własnych twierdzeń J. M. zawartych w treści wniosku o ogłoszenie upadłości (k. 22-34) wynika, że problemy z wypłacalnością rozpoczęły się w 2016r., a na początku roku 2017 powód nie miał już możliwości zaciągnięcia pożyczek bankowych ani środków na ubezpieczenie gospodarstwa. Jednocześnie wskazał, że na dzień 14,07.2016r. przypadał termin zapłaty należności na rzecz (...) z siedzibą w G. na kwotę 48 946,79 zł należności głównej i 13 942,00 zł odsetek, a na dzień 22.05.2017r. oraz wierzytelność na rzecz (...) z siedzibą w W. w kwocie 15 900,00 zł należności głównej i 4700,00 zł. Wskazane terminy zapłaty należności przypadały przed dokonaniem darowizny na rzecz syna. Ze wskazanego wniosku wynika także, że na czas bezpośrednio po dokonaniu darowizny, na dzień 30.08.2017r. przypadał termin zapłaty należności na rzecz Banku (...) S.A. na kwotę 100 554,14 zł należności głównej i 41 395 zł odsetek, na dzień 21.08.2017r. termin zapłaty należności na rzecz (...) spółki z o.o. z siedzibą w C. zapłaty kwoty 55 783,77 zł należności głównej i 11 578,77 zł odsetek, na dzień 13 września 2017r. termin zapłaty należności na rzecz (...) sp. z o.o. z siedzibą w G. w kwocie 9034,04 zł należności głównej i 1526,31 zł odsetek, na dzień 23 września 2017r. termin zapłaty należności na rzecz (...) Bank S.A. z siedzibą w W. kwoty 144 568,68 zł należności głównej i 29 036,52 zł odsetek, a na dzień 6.11.2017r. termin płatności na rzecz (...) S.A. kwoty 249 956,07 zł należności głównej wraz z odsetkami.

Powyższe okoliczności J. M. potwierdził składając zeznania przed sądem w charakterze świadka.

Z powyższego wynika zatem, iż w dacie dokonywania darowizny J. M. był niewypłacalny i zdawał sobie z tego sprawę. Stąd dokonując darowizny musiał także zdawać sobie sprawę, że wskutek jej dokonania stanie się niewypłacalny w wyższym stopniu niż był przed jej dokonaniem.

Należy w tym miejscu zwrócić uwagę, iż brak podstaw do przyjęcia, iż posiadany przez J. M. majątek zabezpieczał spłatę należności wierzycieli. Jak wynika z bezspornych okoliczności sprawy, poza darowaną nieruchomością, która stanowiła majątek osobisty J. M., jego majątek stanowi tylko udział w nieruchomości wspólnej z małżonką położonej w B. przy ul. (...). Wartość tej nieruchomości na lipiec 2021r. wynosiła 366 000,00 zł, w związku z czym udział J. M. w tej nieruchomości, zakładając równe udziały w majątku wspólnym, należy przyjąć na kwotę 183 000,00 zł. Poza powyższym udziałem J. M. dysponuje jedynie świadczeniem emerytalnym w aktualnej kwocie 1192 zł miesięcznie. Z kolei wartość darowanej nieruchomości została w umowie darowizny określona na kwotę 250 000,00 zł. Jednocześnie wartość wierzytelności zgłoszonych do postępowania upadłościowego to kwota 622 114,57 zł.

Z powyższego wynika zatem, w ocenie Sadu w sposób jednoznaczny, iż w sprawie zaistniały, określone w art. 527§2 k.c., przesłanki do przyjęcia, iż dłużnik J. M. w dacie dokonywania darowizny działał z pokrzywdzeniem wierzycieli.

Sąd nie dał przy tym wiary zeznaniom J. M., B. M., jak też pozwanego Z. M. (1), co do faktu, iż nie posiadał on wiedzy o niewypłacalności J. M. i działaniu przez niego z pokrzywdzeniem wierzycieli.

W ocenie Sądu, zeznania wskazanych w tym zakresie nie są zgodne z zasadami doświadczenia życiowego. Skoro pozwany wspólnie z ojcem od 2009r. prowadził gospodarstwo rolne, pracował w nim i utrzymywał bliskie stosunku rodzinne z rodzicami, a także z nimi mieszkał, to musiał sobie także zdawać sprawę z sytuacji finansowej gospodarstwa, tym bardziej, że posiadał wiedzę o obciążeniu gospodarstwa co najmniej hipoteką na rzecz Banku (...) S.A. z siedzibą w W.. Przecza temu także twierdzenia wniosku o ogłoszenie upadłości, w którym został on wskazany jako świadek, co do faktów wysokości zobowiązań, okoliczności ich zaciągnięcia oraz przyczyn zaprzestania spłaty zobowiązań.

Ostatecznie jednak, stosownie do art. 528 k.c., nie ma w sprawie istotnego znaczenia czy pozwany wiedział a nawet przy zachowaniu należytej staranności nie mógł się dowiedzieć, że dłużnik działał z pokrzywdzeniem wierzycieli.

Mając powyższe na uwadze należało stwierdzić, iż strona powodowa wykazała zaistnienie wszystkich przesłanek, skutkujących zasadnym żądaniem uznania za bezskuteczną w stosunku do masy upadłości J. M. umowy darowizny zawartej przez J. M. z pozwanym.

Odnosząc się do kwestii sprzeczności żądania pozwu z zasadami współżycia społecznego z uwagi na skutki jakie może to spowodować dla pozwanego i jego rodziny, jak też z uwagi na nakłady dokonane przez pozwanego na darowaną nieruchomość, Sąd nie podzielił w tym zakresie stanowiska strony pozwanej. W szczególności pozwany nie wykazał poniesienia nakładów na darowaną nieruchomość, brak także jakichkolwiek danych by podjął starania chociażby w zakresie uregulowania zadłużenia hipotecznego ciążącego na darowanej nieruchomości. W ocenie Sądu, brak także podstaw do uznania działania syndyka, występującego w tej sprawie z powództwem w interesie wszystkich wierzycieli, za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego albo sprzeczne ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem przysługującego mu prawa. Zważywszy, iż działanie to zostało podjęte w obronie interesu wierzycieli w warunkach wynikających z art. 527§2 k.c., zdaniem Sądu, takiego zarzutu powodowi postawić nie można. Strona pozwana nie wykazała także by zarzut nadużycia prawa można było postawić także, któremukolwiek z wierzycieli, którzy zgłosili swoje wierzytelności w postępowaniu upadłościowym. Biorąc pod uwagę powyższe, brak było podstaw do zastosowania w sprawie art. 5 k.c.

Mając powyższe na uwadze, Sąd uwzględnił powództwo w całości.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98§1, §1 ¹ i §3 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Na kwotę uwzględnionych kosztów procesu złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości wynikającej z §2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1964 z późn. zm.) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł.

Mając natomiast na uwadze, iż stosownie do art. 132 ust. 2 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1520 z późn. zm.), syndyk nie ponosi opłat sądowych, Sąd orzekł o nieuiszczonej opłacie sądowej stosownie do art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1144 z późn. zm.).

SSO Tomasz Cichocki