Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Olsztynie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 kwietnia 2023 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym: Przewodniczący: sędzia Juliusz Ciejek

Protokolant: sekr. sąd. Anna Kosowska

po rozpoznaniu w dniu 11 kwietnia 2023 r. w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Wierzytelności Detalicznych Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w W.

przeciwko Z. K.

o zapłatę

I.  powództwo oddala,

II.  zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 5.417 (pięć tysięcy czterysta siedemnaście) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

sędzia Juliusz Ciejek

Sygn. akt I C 881/21

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 13 listopada 2014 r. powód (...) Wierzytelności Detalicznych Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W. wniósł o rozpoznanie sprawy w elektronicznym postępowaniu upominawczym i zasądzenie od pozwanej Z. K. na rzecz powoda kwoty 88.046,23 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

Ponadto, wniósł o zasądzenie zwrotu kosztów sądowych w kwocie 1.101 zł, kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 3.600 zł, zwrotu innych kosztów (opłaty manipulacyjnej dla dostawcy usług płatności) w kwocie 13,76 zł.

W uzasadnieniu powód wskazał, że pozwaną i (...) S.A. łączyła umowa bankowa z dnia 23.04.2009 r. nr (...), na podstawie której Bank oddał do dyspozycji strony pozwanej środki pieniężne w ustalonej umową wysokości, natomiast pozwana zobowiązała się do zwrotu udzielonej jej kwoty pieniężnej wraz z odsetkami w ustalonych terminach spłaty. Pozwana nie regulowała należności w terminach ustalonych w umowie wobec czego bank wypowiedział umowę co doprowadziło do powstania wymagalności całej kwoty niespłaconego przez pozwaną kapitału wraz z kwotą odsetek umownych. Powód nabył od pierwotnego wierzyciela tę wierzytelność. Powód niniejszym pozwem dochodzi kwoty 49.576,68 zł (należność główna – kapitał) oraz kwoty 38.469,55 zł (odsetki za opóźnienie od kwoty 49.576,68 zł od dnia następującego po dniu rozwiązania umowy bankowej do dnia poprzedzającego złożenie pozwu, według ustalonej w umowie stopy procentowej).

(pozew k. 4-7)

W dniu 01.12.2014 r. Referendarz Sądowy Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w L. wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym nakazał pozwanej w ciągu dwóch tygodni od doręczenia nakazu zapłacić powodowi kwotę 88.046,23 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 13.11.2014 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 4.714,76 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

(nakaz zapłaty – k. 7v)

W dniu 12.02.2015 r. Referendarz Sądowy Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w L. wydał postanowienie, którym nadał klauzulę wykonalności nakazowi zapłaty.

(postanowienie – k. 9v)

Pismem z dnia 17.03.2021 r. pozwana wniosła o uchylenie na podstawie art. 359 § 1 k.p.c. postanowienia z dnia 12.01.2015 r. w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty oraz doręczenie pozwu wraz z nakazem zapłaty z dnia 01.12.2014 r.

(pismo pozwanej – k. 11-12, 17-18)

Pozwana złożyła sprzeciw od nakazu zapłaty (data wpływu 05.05.2021 r.) kwestionując powództwo co do zasady jak i co do wysokości.

(sprzeciw od nakazu zapłaty – k. 25v-31)

W dniu 01.06.2021 r. Referendarz Sądowy Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w L. uchylił postanowienie z dnia 12.02.2015 r. o nadaniu klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty wydanego w dniu 01.12.2014 r. w całości. W tym sam dniu Sąd ten wydał postanowienie o utracie mocy obowiązującej nakazu zapłaty i postanowienie o przekazaniu sprawy do Sądu Okręgowego w Olsztynie.

(postanowienie – k. 36v, 36, 35v)

Pozwana w odpowiedzi na pozew z dnia 09.11.2021 r. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od strony powodowej na rzecz strony pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa i kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie.

W uzasadnieniu wskazała, że kwestionuje powództwo co do zasady jak i wysokości. W pierwszej kolejności pozwana podniosła zarzut przedawnienia wskazując, że wniosek o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nie przerywa biegu przedawnienia roszczenia objętego tym tytułem wobec cesjonariusza niebędącego bankiem. Kolejnym zarzutem podniesionym przez pozwaną był brak legitymacji czynnej procesowej powoda. Ponadto, pozwana wskazała, że powód nie wykazał wysokości swojego roszczenia ani że strona pozwana uzyskała jakiekolwiek świadczenie pieniężne z tytułu zawarcia i wykonania umowy kredytu. Nienależnie od powyższego, strona pozwana podniosła zarzut braku wymagalności roszczenia w dacie wskazanej przez powoda, z uwagi na brak przedłożenia potwierdzenia skutecznego złożenia wypowiedzenia przez powoda pozwanej.

(odpowiedź na pozew – k. 59-62)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwana Z. K. zawarła w dniu 23.04.2009 r. z (...) S.A. Oddział w Polsce z siedzibą w W. umowę restrukturyzacyjną nr (...). Zgodnie z umową, wysokość zadłużenia pozwanej względem Banku wynosiła 68.867,76 zł. Pozwana zobowiązała się dokonać spłaty wskazanej kwoty wraz z należnymi odsetkami, prowizjami i opłatami w 120 miesięcznych ratach.

(dowód: umowa restrukturyzacyjna – k. 71-72)

W dniu 08.02.2010 r. (...) S.A. Oddział w Polsce z siedzibą w W. wystawił Bankowy Tytuł Egzekucyjny na kwotę 66.910,69 zł z tytułu niespłaconego zadłużenia wraz z odsetkami umownymi w wysokości 8,00% rocznie od kwoty 66.910,69 zł liczonymi dziennie od dnia 03.09.2009 r. 26.11.2009 r. oraz z odsetkami ustawowymi od kwoty 66.910,69 zł liczonymi dziennie od dnia 27.11.2009 r. do dnia faktycznej zapłaty.

W dniu 07.05.2010 r. została nadana Bankowemu Tytułowi Egzekucyjnemu przez Referendarza Sądowego Sądu Rejonowego w O. klauzulą wykonalności.

(dowód: bankowy tytuł egzekucyjny z dnia 08.02.2010 r. – k. 72, zaświadczenie – k. 74, postanowienie Sądu Rejonowego w O. – k. 77)

Bank wystawił zaświadczenie, w którym stwierdził, że wypowiedzenie umowy kredytu restrukturyzacyjnej nastąpiło w dniu 26.11.2010 r.

(dowód: zaświadczenie – k. 74)

W dniu 19.09.2011 r. (...) S.A. wstąpiła we wszystkie prawa i obowiązki (...) S.A. Oddział w Polsce z siedzibą w W.. W dniu 14.11.2012 r. nastąpiło połączenie przez przeniesienie całego majątku (...) S.A. na rzecz (...) Bank (...) S.A.

(okoliczność bezsporna)

W dniu 24.10.2014 r. (...) Sp. z o.o. Sp. k. zawarła z (...) Wierzytelności Detalicznych Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W. umowę świadczenia w miejsce wykonania. Na podstawie wskazanej umowy (...) Sp. z o.o. Sp. k. dokonał przelewu wierzytelności z tytułu umów bankowych przysługujących poprzednio (...) Bank (...) S.A. jako wierzycielowi pierwotnemu, na (...) Wierzytelności Detalicznych Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W..

(dowód: zawiadomienie o sprzedaży wierzytelności – k. 78, umowa świadczenia w miejsce wykonania – k. 79-81, aneks nr (...) do umowy świadczenia w miejsce wykonania – k. 82-85)

W dniu 02.05.2017 r. wpłynęło pismo pozwanej, w którym zwróciła się z prośbą o rozłożenie zadłużenia na jak najmniejsze raty.

(dowód: pismo pozwanej – k. 75-76)

Sąd zważył, co następuje:

W świetle ustalonych okoliczności faktycznych powództwo podlegało oddaleniu w całości. Powód nie wykazał aby miał legitymację czynną procesową w niniejszym sporze, ponieważ nie udowodnił, aby nabył wierzytelność wynikającą z umowy restrukturyzacyjnej nr (...) zawartej przez pozwaną i (...) S.A. Ponadto, nawet jeżeli powód wykazałby, że nabył skutecznie wierzytelność będącą przedmiotem niniejszego sporu to uległa ona przedawnieniu z dniem 27.11.2013 r., a więc przed wytoczeniem powództwa. Sąd podzielił w pełni stanowisko pozwanej w zakresie braku legitymacji czynnej procesowej powoda, przedawnienia roszczenia i nie przerwania jego biegu wobec powoda na skutek działania pierwotnego wierzyciela.

Stan faktyczny został ustalony w oparciu o dokumenty przedłożone do akt sprawy, których wiarygodności żadna ze stron nie kwestionowała. Pozwana mimo odebrania wezwania na rozprawę nie stawiła się w wyznaczonym terminie. W związku z powyższym, z uwagi na niestawienie się pozwanej oraz brak usprawiedliwienia przez nią swojej obecności, Sąd na podstawie art. 302 k.p.c. pominął dowód z przesłuchania pozwanej.

Ostatecznie, okolicznością bezsporną było zawarcie przez pozwaną Z. K. w dniu 23.04.2009 r. z (...) S.A. Oddział w Polsce z siedzibą w W. umowy restrukturyzacyjnej nr (...).

Natomiast sporne pomiędzy stronami było:

1.  nabycie przez powoda wierzytelności wynikającej z umowy restrukturyzacyjnej nr (...),

2.  przedawnienie dochodzonej niniejszym pozwem wierzytelności,

3.  skuteczność wypowiedzenia umowy i rozwiązanie jej w dniu 26.11.2010 r.

W pierwszej kolejności odnosząc się do kwestionowanego przez pozwaną skutecznego nabycia przez powoda wierzytelności przysługującej pierwotnemu wierzycielowi wskazać należy, że zarzuty te okazały się zasadne. Powód przedstawił wyłącznie umowę świadczenia w miejsce wykonania z dnia 24.10.2014 r. wraz z aneksem nr (...) do umowy. Jednak do powyższych dokumentów nie zostały przedłożone załączniki zawierające listę wierzytelności, które nabył na podstawie wskazanej umowy. W związku z tym, na podstawie załączonych dokumentów nie można ustalić czy faktycznie doszło do nabycia przez powoda wierzytelności wynikającej z umowy restrukturyzacyjnej nr (...). Ponadto, powód złożył do akt sprawy zawiadomienie skierowane do pozwanej dotyczące sprzedaży wierzytelności, jednak został wskazany w niej inny numer umowy tj. (...) (k. 78v). Podkreślić należy, że nawet jeżeli w zawiadomieniu zostałby wskazany prawidłowy numer umowy, to nie jest to wystarczający dokument do uznania, że doszło do skutecznego nabycia dochodzonej wierzytelności. Powód wytaczając powództwo zobowiązany jest wykazać, że posiada legitymację czynną procesową, czego w niniejszej sprawie nie uczynił.

Następnie wskazać należy, że zarzut przedawnienia roszczenia powoda okazał się zasadny.

Zgodnie z art. 117 § 2 k.c. po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. W myśl natomiast art.118 k.c., jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia dla roszczeń o świadczenia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej wynosi trzy lata.

W przedmiotowej sprawie poza sporem jest, że roszczenie o zwrot zapłaty kwoty udzielonego kredytu i należności z nim związanych jest roszczeniem z działalności gospodarczej, co uzasadnia przyjęcie 3-letniego terminu przedawnienia z art. 118 k.c.

Mając natomiast na względzie ustalone okoliczności faktyczne nie sposób odmówić racji pozwanej, że 3-letni termin przedawnienia w niniejszej sprawie upłynął.

Stosownie do art. 120 k.c. bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Powód jako dzień wymagalności roszczenia wskazywał dzień rozwiązania umowy na skutek złożenia przez bank oświadczenia o wypowiedzeniu umowy tj. 26.11.2010 r.

Strona powodowa powoływała się na przerwanie terminu przedawnienia w wyniku nadania postanowieniem Referendarza Sądu Rejonowego w Olsztynie przeciwko pozwanej klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu na rzecz (...) S.A. Oddział w Polsce z siedzibą w W.. Kwestia powyższa, czy nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu przerywa bieg przedawnienia również w stosunku do nabywcy wierzytelności niebędącego bankiem została rozstrzygnięta przez Sąd Najwyższy i stanowisko to pozostaje aktualne. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 29.06.2016 r. sygn. akt (...) wskazał, że „ Nabywca wierzytelności niebędący bankiem nie może powoływać się na przerwę biegu przedawnienia spowodowaną wszczęciem postępowania egzekucyjnego na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności”.

W konsekwencji, z chwilą zawarcia domniemanej umowy zbycia objętej pozwem wierzytelności, przestały być aktualne w stosunku do nabywcy skutki w postaci przerwy biegu jej przedawnienia, wynikające z wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego przez (...) S.A. Oddział w Polsce z siedzibą w W. i nadania mu klauzuli. Powodowy Fundusz, który jako podmiot niebędący bankiem nie mógł i nie może korzystać z bankowego tytułu egzekucyjnego oraz związanych z nim uprawnień oraz korzyści, z punktu widzenia zwalczania zarzutu przedawnienia.

Reasumując, 3-letni termin przedawnienia w niniejszej sprawie, chociaż uległ przerwaniu względem (...) S.A. Oddział w Polsce z siedzibą w W. w wyniku nadania bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności, upłynął, a skutki tej przerwy nie odnoszą się do powoda jako nabywcy wierzytelności niebędącego Bankiem.

Zgodnie z twierdzeniem powoda, umowa pomiędzy pozwaną, a poprzednikiem prawnym powoda uległa rozwiązaniu w dniu 26 listopada 2010 r. W związku z tym termin przedawnienia wierzytelności w stosunku do powoda upływał z dniem 26 listopada 2013 r., a więc jeszcze przed domniemanym nabyciem wierzytelności przez powoda, które nastąpiło 24 października 2014 r. Pozew w niniejszej sprawie wniesiono po upływie tego terminu – tj. 13 listopada 2014 r., a wiec gdy wierzytelność z umowy restrukturyzacyjnej nr (...) była już przedawniona.

Ponadto, nie można traktować jako zrzeczenia się zarzutu przedawnienia przez pozwaną skierowanego przez nią pisma dotyczącego rozłożenia roszczenia na jak najmniejsze raty. Pozwana skierowała pismo o takiej treści jednak nie wskazała konkretnie jakiej wierzytelności ono dotyczy oraz nie wyrażało ono faktycznej woli zrzeczenia się przez nią zarzutu przedawnienia.

W konsekwencji, uznając, że powód nie wykazał swojej legitymacji, a pozwana, podnosząc zarzut przedawnienia skutecznie uchyliła się od obowiązku spełnienia świadczenia objętego pozwem, powództwo, oddalono jako przedawnione, na podstawie art. 117 § 2 k.c. i nieudowodnione przez powoda, o czym Sąd orzekł jak w pkt I sentencji wyroku.

Pozwana podniosła również zarzut braku skutecznego doręczenia jej przez bank oświadczenia o wypowiedzeniu umowy kredytu restrukturyzacyjnego nr (...) oraz nie poprzedzenia wypowiedzenia wezwaniem do zapłaty. Powód jako podstawę faktyczną powództwa wskazał wypowiedzenie umowy i z niej wywodził skutki prawne. W związku z tym, że powództwo oparte na wskazanej wyżej podstawie faktycznej okazało się bezzasadne, w ocenie Sądu analiza prawna zarzutu pozwanej nie była celowa ani konieczna. Stwierdzić tu tylko trzeba, że to do powoda zgodnie z art. 6 k.c. należy udowodnienie podstawy faktycznej powództwa. Temu obowiązkowi powód nie sprostał.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. poprzez obciążanie powoda obowiązkiem ich zwrotu na rzecz pozwanej w całości, z uwagi na przegranie procesu.

Koszty procesu po stronie pozwanej obejmowały uiszczoną opłatę skarbową za pełnomocnictwo (17 zł) oraz wynagrodzenie pełnomocnika (radcy prawnego) w stawce wynikającej z § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (5.400 zł).

O odsetkach od zasądzonych kosztów procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c.

Z tego względu Sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 5.417 zł, o czym orzekł jak w punkcie II sentencji wyroku.

sędzia Juliusz Ciejek