Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Olsztynie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 kwietnia 2025 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie I Wydział Cywilny

w składzie: Przewodniczący: sędzia Juliusz Ciejek

Protokolant: stażysta Katarzyna Niedzielska

po rozpoznaniu w dniu 30 kwietnia 2025 r. w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) 1 Niestandaryzowany Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Wierzytelności z siedzibą w K.

przeciwko D. L.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 161.726 zł 43 gr (sto sześćdziesiąt jeden tysięcy siedemset dwadzieścia sześć złotych czterdzieści trzy grosze) wraz z odsetkami umownymi naliczonymi według zmiennej stopy procentowej stanowiącej dwukrotność sumy stopy referencyjnej NBP i 5,5 punktów procentowych liczonymi od kwoty:

- 124.939 zł 85 gr od dnia 23.04.2024 r. do dnia zapłaty,

- 36.786 zł 58 gr od dnia 08.06.2024 r. do dnia zapłaty,

II.  umarza postępowanie co do odsetek za opóźnienie naliczonymi według zmiennej stopy procentowej stanowiącej dwukrotność sumy stopy referencyjnej NBP i 5,5 punktów procentowych od kwoty 36.786,58 zł od dnia 23.04.2024 r. do dnia 07.06.2024 r.,

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda tytułem zwrotu kosztów procesu kwotę 13.495 (trzynaście tysięcy czterysta dziewięćdziesiąt pięć) zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, w tym kwotę 5.417 (pięć tysięcy czterysta siedemnaście) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt I C 922/24

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 23.04.2024 r. przeciwko D. L. powód (...) (...) z siedzibą w K. wniósł o orzeczenie nakazem zapłaty, że pozwany ma zapłacić powodowi kwotę 161.726,43 zł z odsetkami umownymi naliczanymi według zmiennej stopy procentowej stanowiącej dwukrotność sumy stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych (odsetki maksymalne za opóźnienie) od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Ponadto, wniósł o:

- zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu według norm przepisanych, w tym opłaty w kwocie 8.078 zł, kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 5.400 zł, opłaty od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł,

- zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda odsetek od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie, od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, zgodnie z art. 98 § 1 ¹ k.p.c.

Powód wskazał, że w razie wniesienia sprzeciwu wniósł o rozpoznanie sprawy na rozprawie i zasądzenie od pozwanego oznaczonych wyżej kwot wraz z odsetkami i kosztami procesu.

W uzasadnieniu powód wskazał, że jest nabywcą wierzytelności wynikającej z umowy pożyczki nr (...) z dnia 16.02.2021 r. Przedmiotowa wierzytelność stanowi sumę kapitału udzielonej przez (...) pożyczki, odsetek karnych naliczonych od: niespłaconych rat kapitałowych oraz po dniu wymagalności roszczenia, od całości niespłaconego kapitału. Zbywca wierzytelności (...) im. (...) S. z siedzibą w G. udzielił pozwanemu pożyczki w kwocie 138.300 zł na podstawie umowy z dnia 16.02.2021 r. Pozwany mimo zobowiązania wynikającego z umowy, nie regulował rat pożyczki w ustalonych przez strony terminach, tym samym pożyczkodawca uzyskał podstawę do wypowiedzenia stosunku umownego. Umowa została wypowiedziana co skutkowało wymagalnością roszczenia z dniem 06.07.2023 r. Wysokość zadłużenia pozwanego stanowi sumę następujących kwot: kapitału w kwocie 124.939,85 zł oraz odsetek karanych i zwykłych w kwocie 36.786,58 zł, łącznie jest to kwota 161.726,43 zł.

(pozew – k. 4-6v)

Sąd Okręgowy w O. wydał w dniu 13.05.2024 r. nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, którym nakazał pozwanemu aby zapłaciła na rzecz powoda kwotę 161.726,43 zł z odsetkami umownymi naliczonymi według zmiennej stopy procentowej stanowiącej dwukrotność stopy referencyjnej NBP i 5,5 punktów procentowych od dnia 23.04.2024 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 11.704 zł tytułem kosztów procesu, w tym kwotę 3.617 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu albo wniósł w terminie sprzeciw.

(nakaz zapłaty – k. 48)

Pozwany złożył sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym zaskarżył nakaz zapłaty w całości jednocześnie wnosząc o oddalenie powództwa w całości.

W uzasadnieniu podniósł, że wysokość naliczonych miesięcznie odsetek uniemożliwiło mu spłatę zadłużenia. Wskazał, że nie był informowany o tym, że jego rata może wzrosnąć z uwagi na podnoszenie stóp procentowych. Pozwany próbował zawrzeć ugodę, negocjować ponieważ zgłaszał problemy z spłatą tak wysokiej raty, jednak zawsze otrzymywał odmowę. Wskazał, że ma wole zawarcia ugody i spłaty zobowiązania w ratach.

(sprzeciw od nakazu zapłaty – k. 55)

Powód oświadczył, że w związku z wpłatą dokonaną po dniu wytoczenia powództwa dokonał ponownego przeliczenia zadłużenia. W związku z czym strona powodowa ogranicza powództwo (co równa się cofnięciu żądaniu pozwu ponad sprecyzowane kwoty wraz z zrzeczeniem się roszczenia w tym zakresie) i wnosi o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz:

- kwoty 124.939,85 zł z odsetkami umownymi naliczanymi według zmiennej stopy procentowej stanowiącej dwukrotność sumy stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych (odsetki maksymalne za opóźnienie) od dnia 23.04.2024 r. do dnia zapłaty, ale nie więcej niż wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie,

- kwoty 36.786,58 zł (kwota skapitalizowana) wraz z odsetkami umownymi naliczanymi według zmiennej stopy procentowej stanowiącej dwukrotność sumy stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych (odsetki maksymalne za opóźnienie) od dnia 04.05.2024 r. do dnia zapłaty, ale nie więcej niż wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie,

- zwrotu wszelkich poniesionych w toku postępowania kosztów, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami od kwoty zasądzonej w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie, od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, zgodnie z art. 98 § 1 ¹ k.p.c.

(pismo powoda – k. 65-70v)

Następnie, powód oświadczył, że w związku z wpłatami dokonanymi po dniu wytoczenia powództwa dokonał ponownego przeliczenia zadłużenia. W związku z czym strona powodowa ogranicza powództwo (co równa się cofnięciu żądaniu pozwu ponad sprecyzowane kwoty wraz z zrzeczeniem się roszczenia w tym zakresie) i wnosi o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz:

- kwoty 124.939,85 zł z odsetkami umownymi naliczanymi według zmiennej stopy procentowej stanowiącej dwukrotność sumy stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych (odsetki maksymalne za opóźnienie) od dnia 23.04.2024 r. do dnia zapłaty, ale nie więcej niż wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie,

- kwoty 36.786,58 zł (kwota skapitalizowana) wraz z odsetkami umownymi naliczanymi według zmiennej stopy procentowej stanowiącej dwukrotność sumy stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych (odsetki maksymalne za opóźnienie) od dnia 08.06.2024 r. do dnia zapłaty, ale nie więcej niż wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie,

- zwrotu wszelkich poniesionych w toku postępowania kosztów, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami od kwoty zasądzonej w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie, od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, zgodnie z art. 98 § 1 ¹ k.p.c.

(pismo powoda – k. 133-134)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

(...) (...) im. F. S. (...).

(dowód: umowa pożyczki – k. 102-104)

W dniu 16.02.2021 r. pozwany zawarł z(...) im. F. S. umowę pożyczki.

Przedmiotem powyższej umowy było udzielenie pożyczkobiorcy na okres od 16.02.2021 r. do 11.02.2031 r. pożyczki gotówkowej w kwocie 138.300 zł z przeznaczeniem na spłatę zobowiązań finansowych oraz pokrycie kosztów pożyczki (pkt 2-5, 7 umowy).

Zgodnie z pkt 7 umowy kwota pożyczki obejmująca kredytowane koszty pożyczki, o której mowa w pkt. 5 oprocentowana jest według zmiennej stopy procentowej (odsetki umowne) ustalonej przez Zarząd Kasy wynoszącej w dniu zawarcia umowy 7,20% w skali roku. Zmiana stopy procentowej będzie miała wpływ na należność Kasy z tytułu pożyczki, w tym na całkowity koszt kredytu oraz wysokość rat kapitałowo-odsetkowych. Zmiana rocznej stopy oprocentowania następuje raz na kwartał kalendarzowy, w przypadku podwyższenia lub obniżenia stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego, w zakresie oraz w kierunku, w jakim wysokość tej stopy uległa zmianie i o wartość równą zmianie, o ile zmiana nastąpiła w okresie obowiązywania umowy oraz z uwzględnieniem zapisów kolejnego zdania. W całym okresie obowiązywania umowy minimalne oprocentowanie nie może być niższe niż 0,00 %. Maksymalna stopa procentowa (odsetki maksymalne) nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych. Odsetki ustawowe stanowią wysokość równą sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 3,5 punktów procentowych. W razie obniżenia wysokości odsetek maksymalnych w trakcie trwania umowy w ten sposób, że odsetki umowne byłyby od nich wyższe, Kasa dokona obniżenia odsetek umownych do wysokości odsetek maksymalnych, a w przypadku ponownego podwyższenia wysokości odsetek maksymalnych Kasa jest uprawniona do przywrócenia (podwyższenia) wysokości odsetek umownych w zakresie dopuszczalnym wysokością obowiązujących odsetek maksymalnych. Zarząd Kasy zobowiązany jest podjąć stosowną uchwałę o ustaleniu stopy procentowej w pierwszym miesiącu następującym po kwartale kalendarzowym, w którym nastąpiły wyżej opisane zmiany wysokości stopy referencyjnej lub/i odsetek maksymalnych. Zmieniona stopa procentowa obowiązuje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym Zarząd Kasy podjął uchwałę o zmianie stopy procentowej, z tym zastrzeżeniem, że obniżenie wysokości odsetek umownych do wysokości odsetek maksymalnych nastąpi od dnia, w którym nastąpiła zmiana wysokości stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego. Minister Sprawiedliwości ogłasza, w drodze obwieszczenia, w dzienniku Urzędowym Rzeczpospolitej Polskiej „Monitor Polski", wysokość odsetek ustawowych. O wysokości odsetek maksymalnych oraz wysokości stopy referencyjnej Kasa informuje pożyczkobiorcę niezwłocznie po zmianie poprzez wywieszenie informacji w miejscach prowadzenia działalności, na swojej stronie internetowej oraz na trwałym nośniku.

Pożyczkobiorca zobowiązany był do spłaty pożyczki wraz z należnymi odsetkami do dnia 11.02.2031. Spłata pożyczki miała następować w ratach miesięcznych płatnych bez wezwania w terminach i kwotach wskazanych w Harmonogramie spłaty pożyczki, który stanowi załącznik nr 2 do Umowy (pkt 13 zdanie pierwsze i drugie umowy). Spłata pożyczki następować miała poprzez dokonywanie potrąceń należności wynikających z umowy z wierzytelności (także niewymagalnych) wynikających z umowy rachunku o numerze (...) (pkt 14 umowy).

W pkt 15 umowy ustalono, że wpłaty dokonywane przez pożyczkobiorcę na poczet spłaty pożyczki Kasa zalicza w następującej kolejności na poczet:

a) prowizji i opłat,

b) odsetek od kapitału przeterminowanego, a od dnia wytoczenia powództwa o zapłatę wierzytelności kasy z tytułu Umowy, odsetek jak od należności przeterminowanej od całości należności przeterminowanej,

c) wymagalnych odsetek za okresy obrachunkowe,

d) kapitału przeterminowanego,

e) odsetek naliczonych do dnia wpłaty,

f) kapitału,

przy czym, należności o których mowa w ppkt c)-e) są pobierane w kolejności od najstarszej wymagalnej raty spłaty.

Strony ustaliły, że roczna stopa oprocentowania zadłużenia przeterminowanego wynosi dwukrotność sumy stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych, na dzień zawarcia umowy wynosi ona 11,20%. Zmiana wysokości ww. stopy następuje w przypadku zmiany stopy referencyjnej przez Narodowy Bank Polski, z tym zastrzeżeniem że maksymalna stopa procentowa (odsetki maksymalne za opóźnienie) nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie. Odsetki ustawowe za opóźnienie stanowią wysokość równą sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Minister Sprawiedliwości ogłasza, w drodze obwieszczenia, w dzienniku Urzędowym Rzeczpospolitej Polskiej „Monitor Polski", wysokość odsetek ustawowych za opóźnienie. O wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie oraz wysokości stopy referencyjnej Kasa informuje Pożyczkobiorcę niezwłocznie po zmianie poprzez wywieszenie informacji w miejscach prowadzenia działalności, na swojej stronie internetowej oraz na trwałym nośniku na adres wskazany przez pożyczkobiorcę. (pkt 21 umowy).

W pkt 23 umowy wskazano, że w przypadku nieterminowej spłaty pożyczki należność z tego tytułu staje się w dniu następnym należnością przeterminowaną. Od niespłaconego w całości lub w części kapitału, a od dnia wniesienia powództwa od całości zadłużenia, pobierane są odsetki wg stopy procentowej o jakiej mowa w pkt 21 umowy. Kasie przysługuje prawo do wypowiedzenia umowy pożyczki w trybie i na warunkach o jakich mowa w pkt 29. Po upływie terminu wypowiedzenia Umowa ulega rozwiązaniu, co oznacza postawienie pożyczki w stan natychmiastowej wymagalności i konieczność spłaty całości zadłużenia w terminie określonym przez Kasę. W przypadku braku spłaty w ww. terminie, Kasa może dochodzić roszczeń na drodze postępowania sądowego i egzekucyjnego.

Umowa przewidywała, że Kasa ma prawo do wypowiedzenia umowy z 30-dniowym terminem wypowiedzenia i postawienia po upływie okresu wypowiedzenia całej pożyczki wraz z odsetkami w stan natychmiastowej wymagalności w przypadku stwierdzenia, że warunki udzielenia pożyczki, w szczególności zobowiązania zawarte w pkt 28, nie zostały dotrzymane, a także w przypadku, gdy pożyczkobiorca nie zapłacił w terminach określonych w umowie pełnych rat pożyczki za co najmniej dwa okresy płatności po uprzednim wezwaniu pożyczkobiorcy listem poleconym do zapłaty opóźnionych rat w terminie nie krótszym niż 14 dni roboczych od otrzymania wezwania pod rygorem wypowiedzenia umowy. W razie ustania członkostwa, w tym w przypadku śmierci pożyczkobiorcy, roszczenie o zwrot pożyczki staje się wymagalne z dniem ustania członkostwa (pkt 29 umowy).

(dowód: umowa pożyczki – k. 18-21, aktualny harmonogram spłaty pożyczki – k. 38-39, statut (...) – k. 40-42, regulamin udzielenia kredytów i pożyczek - k. 43-44 oraz k. 73-75, oświadczenie dotyczące zobowiązań do spłaty – k. 101, deklaracja członkowska – k. 24, ogólne warunki ubezpieczenia wraz z umową ubezpieczenia – k. 85-96, umowa przelewu wierzytelności z umowy ubezpieczenia – k. 97-98)

Zawierając umowę pożyczki pozwany oświadczył, że przed zawarciem umowy Kasa udzieliła mu kompleksowych wyjaśnień dotyczących m.in. ryzyka zmiany stopy procentowej oraz możliwości zmiany całkowitego kosztu kredytu w przypadku zmiany tej stopy i jest świadomy jego ponoszenia.

(dowód: umowa pożyczki – k. 18-21, zeznania świadka A. P. – k. 130v)

Uruchomienie pożyczki nastąpiło w dniu 16.02.2021 r.

(dowód: zestawienie operacji na rachunku płatniczym – k. 31)

Pozwany zwracał się do pozwanego o zmianę wysokość rat spłaty pożyczki. Pożyczkodawca nie wyraził zgody na propozycję pozwanego na zmniejszenie rat i wydłużenie okresu spłaty. Natomiast pozwanemu została zawieszona spłata 3 rat pożyczki.

Pożyczkodawca w dniu 24.04.2023 r. skierował do pozwanego wezwanie do zapłaty zadłużenia, które wynosiło 16.993,88 zł. Pozwany został poinformowany o możliwości restrukturyzacji zadłużenia. Termin zapłaty został wyznaczony na 14 dni roboczych od dnia doręczenia wezwania.

Następnie, pożyczkodawca w dniu 16.05.2023 r. ponownie wezwał pozwanego do zapłaty zadłużenia w kwocie 18.869,97 zł.

(dowód: pisma pożyczkodawcy – k. 58-59, wezwanie do zapłaty z dnia 24.04.2023 r. – k. 25, ostateczne wezwanie do zapłaty z dnia 16.05.2023 r. wraz z potwierdzeniem nadania – k. 26-28, zeznania świadka A. P. – k. 130, zeznani świadka A. S. – k. 130v-131, 138, przesłuchanie stron – k. 131 )

Pismem z dnia 31.05.2023 r. pożyczkodawca wypowiedział pożyczkobiorcy umowę pożyczki. Oświadczenie o wypowiedzeniu zostało przesłane na adres pożyczkobiorców wskazany w umowie. Pożyczkobiorcy odebrał oświadczenie w dniu 05.06.2023 r.

(dowód: wypowiedzenie umowy kredytu z dnia 31.05.2023 r. wraz z zwrotnym potwierdzeniem odbioru – k. 22-23)

(...) F. S. zawarła z (...) (...) (...). Na podstawie wskazanej umowy (...) im. F. S. dokonała przelewu wierzytelności z tytułu umowy pożyczki nr (...) z dnia 16.02.2021 r. Od dnia 29.09.2023 r. nastąpiła zmiana nazwy Funduszu poprzez zastąpienie poprzedniej nazwy nową nazwą (...) (...)

(dowód: umowa przelewu wierzytelności – k. 13-17, wyciąg z rejestru funduszy inwestycyjnych – k. 10-12, pełnomocnictwa – k. 76-83, oświadczenie o zapłacie wynagrodzenia – k. 84)

Powód wezwał pozwanego pismem z dnia 01.12.2023 r. do zapłaty zadłużenia, wskazując, że na dzień 01.12.2023 r. wynosi ono 151.735,88 zł. Termin zapłaty został wyznaczony na 7 dni od dnia doręczenia wezwania. Pozwany nie uregulował należności.

(dowód: pismo powoda wraz z zwrotnym potwierdzeniem odbioru – k. 29-30)

Pozwany zwróci się do powoda o rozłożenie spłaty udzielonej pożyczki na raty w kwocie 200 zł miesięcznie. Powód nie zaakceptował propozycji pozwanego.

(dowód: pisma pozwanego – k. 32, 34, pisma powoda – k. 33, 35, 56-57, zeznani świadka A. S. – k. 130v-131, 138, przesłuchanie stron – k. 131)

Pozwany po wytoczeniu powództwa dokonał następując wpłat:

- w dniu 09.05.2024 r. kwotę 250 zł,

- w dniu 09.08.2024 r. kwotę 50 zł,

- w dniu 09.09.2024 r. kwotę 100 zł,

- w dniu 09.12.2024 r. kwotę 150 zł,

- w dniu 09.01.2025 r. kwotę 150 zł,

- w dniu 07.02.2025 r. kwotę 200 zł,

- w dniu 07.03.2025 r. kwotę 150 zł,

które zostały zaliczont na odsetki za opóźnienie naliczone według zmiennej stopy procentowej stanowiącej dwukrotność sumy stopy referencyjnej NBP i 5,5 punktów procentowych od kwoty 36.786,58 zł od dnia 23.04.2024 r. do dnia 07.06.2024 r.

Wysokość zadłużenia pozwanego na dzień 07.03.2025 r. stanowi sumę następujących kwot:

- kapitału w kwocie 124.939,85 zł,

- odsetek karanych i zwykłych w kwocie 67.439,40 zł,

łącznie jest to kwota 192.379,25 zł.

(dowód: rozliczenie wysokości zadłużenia – k. 36-37, k. 71-72 oraz k. 133-134, raport spłaty – k. 46)

Sąd zważył, co następuje:

W świetle ustalonych okoliczności faktycznych powództwo w jego ostatecznym kształcie podlegało uwzględnieniu w całości. Powód wykazał zasadność jak i wysokość dochodzonego przez siebie roszczenia. Postępowanie zostało umorzone w części w jakiej powód cofnął pozew tj. co do odsetek za opóźnienie naliczonymi według zmiennej stopy procentowej stanowiącej dwukrotność sumy stopy referencyjnej NBP i 5,5 punktów procentowych od kwoty 36.786,58 zł od dnia 23.04.2024 r. do dnia 07.06.2024 r.

Stan faktyczny został ustalony w oparciu o dokumenty przedłożone do akt sprawy, których wiarygodności żadna ze stron nie kwestionowała oraz zeznania świadków i pozwanego.

Świadek J. I. (k. 130) pracowała w lutym 2021 r. w (...) i w Spółdzielczej (...) na stanowisku kierownika placówki. Świadek nie uczestniczyła w rozmowach z klientami wobec tego nie miała wiedzy na temat procesu udzielenia pożyczki pozwanemu.

Świadek A. P. (2) (k. 130v-131) jest pracownikiem (...) S.. Świadek pamiętała pozwanego oraz okoliczności związane z procesem udzielania mu pożyczki.

Świadek M. S. (k. 130v-131, 138) jest partnerką życiową pozwanego. Wskazała, że uczestniczyła w procesie udzielenia pożyczki pozwanemu i między innym tej okoliczności dotyczyły jej zeznania.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadków i pozwanego w zakresie w jakim pozostawały w zgodności z dokumentami złożonymi do sprawy. W ocenie Sądu twierdzenia i zeznania pozwanego w zakresie dotyczącym braku pouczeń o ryzyku związanym z zmienną stopą procentową należy uznać za niewiarygodne. W szczególności dlatego, że pozwany podczas rozprawy w dniu 01.04.2025 r. nie zakwestionował przeciwnych zeznań świadka A. P. podczas przesłuchania świadka.

Okolicznością bezsporną w niniejszej sprawie było zawarcie umowy pożyczki nr (...) przez zbywcę wierzytelności i pozwanego oraz jej wypowiedzenie z uwagi na zaległość w spłacie zobowiązania. Strony były zgodne również co do tego, że udzielony kredyt nie został spłacony.

Pozwany nie kwestionował wysokości zadłużenia. Jedynie wskazał, że odsetki od udzielonej pożyczki są tak wysokie, że uniemożliwiają spłatę zobowiązania.

Natomiast sporne pomiędzy stronami było to, że pozwany przy zawarciu umowy nie wiedział, że w przypadku zmiany stopy procentowej ulegnie zmianie oprocentowanie pożyczki. Pozwany twierdził, że pracownik instytucji udzielającej pożyczki nie poinformował go o powyższym, a jedynie wskazał, że istotne dla pozwanego są informacje o terminie i numerze rachunku do spłaty.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że zgodnie z art. 720 § 1 k.c. umowę pożyczki rozumie się jako umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się do zwrotu tej samej ilości pieniędzy. Dodatkowo, stosownie do art. 78 ustawy Prawo bankowe, do umów pożyczek pieniężnych zawieranych przez bank stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zabezpieczenia spłaty i oprocentowania kredytu. Nie ulega wątpliwości, że zbywcę wierzytelności i pozwanego łączyła właśnie taka umowa, co zresztą nie było w toku postępowania kwestionowane.

Umowa w 29 punkcie przewidywała, że w przypadku gdy pożyczkobiorca będzie pozostawać w opóźnieniu w zapłacie dwóch pełnych rat, Kasa ma prawo wypowiedzieć umowę z zachowaniem 30-dniowego terminu wypowiedzenia. Jak wynika z przedłożonych dokumentów finansowych przez powoda, pozwany pozostawał w opóźnieniu w płatności o jakiej mowa wyżej, w związku z czym umowa została skutecznie mu wypowiedziana. Również skuteczność wypowiedzenia umowy nie była przez stroną pozwaną kwestionowana.

Odnosząc się do zarzutu pozwanego dotyczącego braku świadomości tego, że zmiana wysokości stopy procentowej wpłynie na wysokość oprocentowania kredytu wskazać należy, że Sąd nie dał wiary tym twierdzeniom. Po pierwsze w pkt 7 umowy pożyczki, wprost zostało wskazane, że pożyczka jest oprocentowana według zmiennej stopy procentowej. W treści wspomnianego postanowienia umownego znajdowało się następujące sformułowanie „ Zmiana stopy procentowej będzie miała wpływ na należność Kasy z tytułu pożyczki, w tym na całkowity koszt kredytu oraz wysokość rat kapitałowo-odsetkowych.” Ponadto, w umowie pożyczki zostało zawarte oświadczenie pozwanego, że przed zawarciem umowy Kasa udzieliła mu kompleksowych wyjaśnień dotyczących ryzyka zmiany stopy procentowej oraz możliwości zmiany całkowitego kosztu kredytu w przypadku zmiany tej stopy i jest świadomy jego ponoszenia (k.21). Przesłuchany na rozprawie świadek A. P. (k. 130v) zeznała „Oczywiście że informowałam pozwanego o warunkach umowy pożyczki przed podpisaniem. Udzielałam pozwanemu inf. o tym, że umowa zawiera zmienne oprocentowanie. Nie pamiętam dokładnie jakich sformułowań użyłam, bo było to parę lat temu. Informowałam, że oprocentowanie jako zmienne może tak samo wzrosnąć, jak i spaść.”. Pozwany będąc obecnym podczas przesłuchania świadka nie zakwestionował tych zeznań, nie zadał żadnego pytania świadkowi. W przypadku gdyby zeznania świadka byłyby nieprawdziwe wówczas naturalną reakcją osoby zainteresowanej jest oburzenie taką sytuację, natychmiastowe zakwestionowanie takich twierdzeń, dopytanie świadka o szczegóły. Pozwany natomiast przyjął zeznania świadka bez reakcji w postaci zadania chociażby jednego pytania. Tym samym powyższa okoliczność przemawia za tym, że zeznania pozwanego w zakresie braku pouczenia o zmiennej stopie procentowej są niewiarygodne. Ponadto, pozwany broni się tym, że problem w spłacie kredytu powstał ze względu na zmianę stopy procentowej. Jednak, zgodnie z harmonogramem spłaty rat kredytu przedstawionemu pozwanemu w dniu zawarcia umowy pożyczki tj. 16.02.2021 r. rata miesięczna wynosiła 1.637,34 zł. Natomiast pozwany zaproponował w piśmie z dnia 08.12.2023 r. spłatę zobowiązania w kwocie 200 zł miesięcznie. Wobec powyższego wskazać należy, że rzeczywistą przyczyną zaprzestania spłaty rat kredytu chociażby w kwocie ustalonej w dniu zawarcia umowy kredytu było zmniejszenie możliwości finansowych po stronie pozwanego. Pozwany ewentualnie mógłby się tłumaczyć trudnością w spłacie pożyczki gdyby nadal spłacał raty kredytu w kwocie w wysokości przynajmniej 1.637,34 zł, a miesięczna rata wzrosłaby istotnie. Abstrahując od powyższego, w zawartej przez pozwanego umowie w sposób jednoznaczny zostało określone oprocentowanie pożyczki. Pozwany, co wynika z złożonego oświadczenia, miał wiedzę dotyczącą ryzyka związanego ze zmianą oprocentowania udzielonej pożyczki. W związku z tym, zarzut pozwanego okazał się bezzasadny.

Mając na uwadze powyższe, Sąd uznał, że roszczenie powoda w zakresie należności głównej jest zasadne w całości i z tych względów – na podstawie art. 720 k.c. w zw. z art. 471 k.c. orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku. W ocenie Sądu powód wykazał, iż zadłużenie dochodzone niniejszym pozwem wynosi łącznie 161.726,43 zł i jest rzeczywistym zadłużeniem pozwanego, które nie zostało przez niego spłacone. Nadto, od wskazanej kwoty kapitału należały się odsetki w wysokości odsetek umownych w wysokości dwukrotność sumy stopy referencyjnej NBP i 5,5 punktów procentowych (czyli w wysokości wynikającej z umowy – pkt 21 umowy).

Pozwany wniósł o rozłożenie świadczenia na raty. Zgodnie z przepisem art. 320 k.p.c. W szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie, a w sprawach o wydanie nieruchomości lub o opróżnienie pomieszczenia - wyznaczyć odpowiedni termin do spełnienia tego świadczenia.” Jak wskazał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 09.04.2015 r. sygn. akt II CSK 409/14 instytucja ta może zostać zastosowana wyłącznie w wyjątkowych sytuacjach „Przepis art. 320 KPC upoważnia sąd orzekający do wzięcia pod rozwagę przy wydawaniu wyroku, czy jego orzeczenie będzie mogło być wykonane bez potrzeby przeprowadzania egzekucji, zwłaszcza czy pozwany będzie w stanie spełnić zasądzone świadczenie jednorazowo. Przesłanką zastosowania tego przepisu jest ustalenie, że w danej sprawie zachodzi wypadek szczególnie uzasadniony; decydują o tym okoliczności konkretnej sprawy. W zasadzie chodzi o okoliczności dotyczące pozwanego dłużnika, jego sytuację osobistą, majątkową, finansową, rodzinną, które powodują, że nierealne jest spełnienie przez niego od razu i w pełnej wysokości zasądzonego świadczenia. Przyjmuje się, że np. za zastosowaniem omawianego przepisu przemawia sytuacja, w której pozwany uznaje powództwo i podnosi, że nieuregulowanie długu jest spowodowane wyłącznie jego złą sytuacją majątkową. Rozważając rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty, sąd orzekający nie może jednak nie brać pod rozwagę sytuacji wierzyciela. Również jego trudna sytuacja majątkowa może bowiem co do zasady przemawiać przeciwko rozłożeniu zasądzonego świadczenia na raty, ponieważ sąd nie powinien działać z pokrzywdzeniem wierzyciela”. W ocenie Sądu orzekającego w niniejszej sprawie nie zachodzą wyjątkowe okoliczności, która pozwalają zastosować wobec pozwanego dobrodziejstwa przepisu art. 320 k.p.c. Sytuacja finansowa pozwanego i oferowana przez niego spłata zobowiązania w ratach 200 zł miesięcznie, a na rozprawie już w kwocie 1.600 zł nie będzie skutkowała realnym zaspokojeniem powoda. W takiej sytuacji powód przez kolejne kilkadziesiąt bądź kilkanaście lat nie otrzyma mu należnych środków. Ponadto, pozwany gdyby rzeczywiście miał wolę spłacania zadłużenia w kwocie 1.600 zł miesięcznie mógłby to czynić już w trakcie procesu. Jak wynika z zgromadzonego materiały dowodowego od dnia wytoczenia powództwa do dnia zamknięcia rozprawy nie uiszczał miesięcznie kwot w wysokości 1.600 zł na rzecz powoda. Przez okres roku wpłacił zaledwie 1.050 zł. Sąd dostrzega trudną sytuację finansową pozwanego, jednak zawierając umowę pożyczki pozwany miał świadomość osiąganego dochodu i konieczność spłaty zaciągniętego zobowiązania. W ocenie Sądu możliwe byłoby rozłożenie zobowiązania pozwanego na raty, gdyby zaspokojenie powoda nastąpiłoby w ciągu 2-4 lat.

W ocenie Sądu zastosowanie w realiach niniejszej sprawy instytucji art. 320 k.p.c. skutkowałoby tym, że powód dopiero po wielu latach uzyskałby zaspokojenia swojej wierzytelności. Natomiast ustalenie rat w wysokości wyższej niż deklarowana przez pozwanego wiązałoby się z tym, że pozwany nie uiszczałby rat w pełnej wysokości, a powód dopiero w późniejszym terminie mógłby egzekwować należność.

Pismem z dnia 28.06.2024 r. powód ograniczył żądanie cofając żądanie pozwu co do odsetek za opóźnienie naliczonymi według zmiennej stopy procentowej stanowiącej dwukrotność sumy stopy referencyjnej NBP i 5,5 punktów procentowych od kwoty 36.786,58 zł od dnia 23.04.2024 r. do dnia 07.08.2024 r. wraz z zrzeczeniem się roszczenia (pisma powoda – k. 65-70, k. 133-134). W ocenie Sądu czynności powoda nie jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego, z prawem ani nie zmierza do obejścia prawa, a więc dopuszczalna. Wobec skutecznego cofnięcia pozwu w części przez powoda, Sąd na podstawie art. 355 w zw. z art. 203 § 1 k.p.c. umorzył postępowania co do co do odsetek za opóźnienie naliczonymi według zmiennej stopy procentowej stanowiącej dwukrotność sumy stopy referencyjnej NBP i 5,5 punktów procentowych od kwoty 36.786,58 zł od dnia 23.04.2024 r. do dnia 07.06.2024 r., o czym orzekł jak w punkcie II sentencji wyroku.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. poprzez obciążanie pozwanego obowiązkiem ich zwrotu na rzecz powoda w całości. Powód nieznacznie uległ swemu roszczeniu w zakresie żądań odsetkowych, jednak nie można traktować powoda jako stronę przegrywającą w tym zakresie. Powód cofnął w części pozew, z uwagi na dokonaną przez pozwanego wpłatę już po wytoczeniu powództwa. Powyższe oznacza, że na dzień wytoczenia powództwa żądanie powoda było zasadne. W związku z tym zasadnym było obciążanie pozwanego zwrotem kosztów postępowania w całości.

Koszty procesu po stronie powodowej obejmowały uiszczoną opłatę od pozwu (8.087 zł), opłatę za pełnomocnictwo (17 zł), wynagrodzenie pełnomocnika (adwokata) w stawce wynikającej z § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (5.400 zł).

O odsetkach od zasądzonych kosztów procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c.

Z tego względu Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 13.495 zł, o czym orzekł jak w punkcie III sentencji wyroku.