Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Olsztynie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 listopada 2023 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	sędzia Ewa Tokarzewska
Protokolant:	sekretarz sądowy Krystian Kuciński

po rozpoznaniu w dniu 15 listopada 2023 r. w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa M. R.

przeciwko B. R., R. R.

o wydanie rzeczy ruchomej lub zapłatę

I.  nakazuje pozwanym wydanie powodowi ciągnika rolniczego (...)o nr seryjnym (...), rok produkcji 2007;

II.  zasądza od pozwanych na rzecz powoda kwotę 9.417 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów procesu.

sędzia Ewa Tokarzewska

Sygn. akt I C 1458/22

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 19 grudnia 2022 r. przeciwko B. R. i R. R. powód M. R. wniósł o:

- nakazanie pozwanym B. R. i R. R. wydania powodowi M. R. ciągnika rolniczego(...) o nr seryjnym (...), rok produkcji 2007 o wartości 80.000 zł brutto;

ewentualnie,

- zasądzenie od pozwanych B. R. i R. R. solidarnie na rzecz powoda M. R. kwoty 80.000 zł brutto wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 27 września 2022 r. do dnia zapłaty.

Ponadto, powód wniósł o zasądzenie do pozwanych na jego rzecz zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm prawem przepisanych oraz kwoty 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za czas od uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że wraz z żoną N. R. jest właścicielem ciągnika rolniczego (...) o nr seryjnym (...), rok produkcji 2007, który zakupił ze środków pochodzących z kredytu inwestycyjnego w przedsiębiorstwie (...) prowadzonym przez pozwanego R. R.. Ciągnik został zakupiony za kwotę 137.250 zł brutto.

Wskazany ciągnik jest aktualnie bezprawnie przetrzymywany przez pozwanych, którzy odmawiają jego zwrotu mimo wielokrotnych wezwań do zwrotu ewentualnie zapłaty jego równowartości tj. kwoty 80.000 zł. Nadto ciągnik jest eksploatowany ponieważ pozwani używają go w swoim gospodarstwie.

Pozwani nie wydali ciągnika wskazując, iż jest on zajęty – jest przedmiotem zabezpieczenia w sprawie I (...) SA w B. (I C(...) SO wO. (...)) z powództwa B. R. przeciwko M. R. o zapłatę. Powód wskazał, iż zajęta ruchomość nie może być oddana pod dozór uprawnionemu zgodnie z art. 752§ 1 k.p.c. natomiast powództwo w sprawie I C(...) może okazać się bezzasadne. Ciągnik nie był zajęty przez komornika. Nadto oględziny nieruchomości pozwanych w postępowaniu PG (...) KWP w O. wykazały, iż ciągnik, którego wydania domaga się powód jest w posiadaniu pozwanych. Jako podstawę prawną żądania powód wskazał przepis art. 222 § 1 k.c.

(pozew k. 5-10)

W odpowiedzi na pozew pozwani B. R. i R. R. wnieśli o oddalenie powództwa w całości jako bezzasadnego oraz zasądzenie od powoda na swoją rzecz zwrotu kosztów postępowania, w tym zastępstwa prawnego, według norm przepisanych, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwani wskazali, że przedmiot żądania powoda - ciągnik rolniczy (...) o nr seryjnym (...), rok produkcji 2007 stanowi przedmiot zabezpieczenia roszczeń B. R. w sprawie (...) SO wO.. Pozwani nie korzystają z ciągnika jednak obawiają się, że powód w razie wydania mu ciągnika sprzeda go, zwłaszcza, iż uprzednio ukrywał mienie podlegające zajęciu a nadto spienięża swój majątek. W jednej ze spraw między stronami M. R. w postępowaniu egzekucyjnym przedstawił komornikowi dokument jakoby zniszczył kombajn a w rzeczywistości ukrył go. Wskazali, iż wydanie ciągnika powodowi jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego ponieważ w innym postępowaniu nie będą mogli zaspokoić swoich roszczeń. Wskazali, iż powód zawyżył wartość ciągnika a ich zdaniem jego wartość nie powinna przekroczyć kwoty 50.000 zł.

(odpowiedź na pozew k. 104-106).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód wraz z małżonką w dniu 12.11.2007 r. zawarli z (...) SA umowę kredytu inwestycyjnego Nr (...).

(dowód: umowa kredytu inwestycyjnego Nr (...) k. 14-19)

Ze środków z kredytu powód dokonał zakupu ciągnika rolniczego (...) o nr seryjnym (...), rok produkcji 2007. Ciągnik zakupił w przedsiębiorstwie (...) prowadzonym przez pozwanego R. R.. Ciągnik został zakupiony za kwotę 137.250 zł brutto.

(dowód: Faktura Vat Nr (...) – k. 20-21, pozycja 15 – k. 20 v.)

Powód nadal jest właścicielem spornego ciągnika. Ciągnik nie był zajęty przez komornika. (bezsporne)

Ciągnik znajduje się obecnie w posiadaniu pozwanych R. R. i B. R.. (bezsporne)

Ciągnik rolniczy (...) o nr seryjnym (...), rok produkcji 2007 stanowi przedmiot zajęcia - zabezpieczenia roszczenia na czas trwania procesu w sprawie I ACz (...) SA w B. z powództwa B. R. przeciwko M. R. o zapłatę (I C (...) SO w O.) na mocy prawomocnego postanowienia Sądu Apelacyjnego w B. z dnia 29 maja 2019 r.

(dowód: postanowienie Sądu Apelacyjnego w B.z dnia 29 maja 2019 r. w sprawie I (...), k. 26).

Powód wzywał pozwanych do wydania rzeczy ruchomej tj. spornego ciągnika ewentualnie do zapłaty jego równowartości tj. 80.000 zł - wezwanie z dnia 14.09.2022 r.

(dowód: wezwania z dnia 14.09.2022 r. – k. 27-30, 31-34)

W odpowiedzi pozwani wskazali, iż sporny ciągnik jest zajęty i nie zostanie wydany jak i zwrócona jego wartość w pieniądzu dopóki powód nie zwróci B. R. dochodzonej wierzytelności w innym toczącym się postepowaniu sądowym.

(dowód: odpowiedź na wezwanie z dnia 22.09.2022 r. k. 35)

Prawomocnym postanowieniem z dnia 11 lutego 2022 r. prokurator Prokuratury Rejonowej O.-P. w O. umorzył postepowanie w sprawie przywłaszczenia mienia ruchomego między innymi ciągnika rolniczego (...) o nr seryjnym (...) wobec braku znamion przestępstwa.

(dowód: postanowienie prokuratora Prokuratury Rejonowej O.-P. w O. z dnia 11 lutego 2022 r. k. 47-68, postanowienie SO wO. z dnia 28.10.2021 r. II (...) (...) k. 37-46).

Pomiędzy stronami toczą się liczne spory sądowe dotyczące majątku związanego z prowadzeniem przez strony gospodarstw rolnych.(bezsporne a nadto zeznania stron - protokół rozprawy k. 174-176)

Powód nie wyrażał zgody na pozostawanie ciągnika w posiadaniu pozwanych. (bezsporne a nadto zeznania stron - protokół rozprawy k. 174-176)

Sąd zważył, co następuje:

Roszczenie powoda określone w żądaniu zasadniczym w całości okazało się zasadne.

Stan faktyczny został ustalony w oparciu o dokumenty przedłożone do akt sprawy przez strony postępowania oraz zeznania świadków i stron. Sąd dał wiarę zeznaniom stron jak i świadkom w zakresie w jakim pozostawały ze sobą w związku oraz z pozostałym materiałem dowodowym.

Co do zasady między stronami sporne było jedynie to czy pozwani eksploatują znajdujący się w ich posiadaniu sporny ciągnik. Okoliczność ta nie była jednak przedmiotem rozstrzygnięcia w sprawie.

W tym zakresie Sąd udzielił powodowi zabezpieczenia postanowieniem z dnia 12 stycznia 2023r. zakazując pozwanym korzystania i zmiany posiadania ciągnika stanowiącego przedmiot żądania (k. 81).

Stąd w ocenie Sądu nieistotne dla sprawy były zeznania wnioskowanych świadków i stron w zakresie użytkowania ciągnika przez pozwanych jak w zakresie innych maszyn rolniczych pozostających poza sporem w niniejszej sprawie.

Zeznania stron i świadków były spontaniczne, konsekwentne, logiczne i szczere, korespondujące ze sobą i wzajemnie się uzupełniające, nie znajdując przy tym żadnych podstaw do podważenia ich wiarygodności.

Sąd pominął wniosek dowodowy o powołanie biegłego w celu wyceny spornego ciągnika ponieważ okoliczność ta była nieistotna dla rozstrzygnięcia z uwagi na uwzględnienie żądania zasadniczego a w konsekwencji brak potrzeby rozstrzygania o żądaniu zapłaty. Pozwany kwestionował wartość ciągnika wskazując, iż nie powinna przekroczyć 50.000 zł. Bezsporna między stronami wartość ciągnika nie miała zatem znaczenia także znaczenia dla ustalenia stawki wynagrodzenia pełnomocnika w sprawie.

W sprawie nie był między stronami sporny fakt, iż powód jest właścicielem ciągnika ani fakt, że ciągnik jest aktualnie w posiadaniu pozwanych. Każda ze stron odmiennie postrzegała podstawę do władania przedmiotem sporu.

Powód powoływał się na prawo własności stosownie do treści art. 222 § 1 k.c. zaś pozwany wskazywał zasady współżycia społecznego jako uprawniające go do władania przedmiotem sporu i ewentualnym brakiem możliwości zaspokojenia roszczeń w innym procesie w sytuacji wydania ciągnika powodowi.

Roszczenie powoda na podstawie art. 222 § 1 k.c. tj. roszczenie wydobywcze Sąd uznał za uzasadnione. Stosownie do treści art. 222 § 1 k.c. właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.

Bezspornym jest, iż powód jest właścicielem ciągnika rolniczego (...) o nr seryjnym (...), rok produkcji 2007, co wykazał fakturą zakupu i czego pozwani nie kwestionowali. Bezspornym jest, że pozwani są w jego posiadaniu bez tytułu prawnego. Zajęcie ciągnika w celu zabezpieczenia roszczenia o zapłatę nie uzasadnia władania ruchomością. Zgodnie z art. 752§ 1 kpc zajęte ruchomości nie mogą być oddane pod dozór uprawnionemu.

Niezasadne w ocenie Sądu było powoływanie się przez pozwanych na zasady współżycia społecznego jako uzasadniające oddalenie powództwa. Fakt, że powód wcześniej ukrywał ruchomości przed komornikiem i sprzedaje swój majątek nie stanowi uzasadnienia by ograniczyć jego prawo własności nie uwzględniając roszczenia o wydanie rzeczy.

W ocenie Sądu fakt zajęcia ciągnika rolniczego w innym toczącym się postępowaniu sądowym jest wystarczającą przesłanką do uznania, iż roszczenie pozwanego R. R. (powoda w innym postępowaniu) jest należycie zabezpieczone. Trudno też na obecnym etapie uznać, że powództwo to jest choćby w części uzasadnione skoro nie zapadło żadne rozstrzygnięcie. Niewątpliwie też niniejsze rozstrzygnięcie może być zaskarżone co oznacza, że w międzyczasie w sprawie z powództwa R. R. może zapaść wyrok pozwalający na podjęcie kroków egzekucyjnych zanim wyrok w niniejszej sprawie stanie się prawomocny.

Mając powyższe na względzie na podstawie art. 222 § 1 k.c. Sąd uwzględnił żądanie zasadnicze w całości, o czym orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku.

Wobec uwzględnienia żądania zasadniczego Sąd nie orzekał o żądaniu ewentualnym.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. poprzez obciążanie pozwanych obowiązkiem ich zwrotu na rzecz powoda w całości z uwagi na to, że pozwani przegrali proces.

Koszty procesu po stronie powoda obejmowały uiszczoną opłatę od pozwu (4.000 zł ), opłatę za pełnomocnictwo (17 zł) i wynagrodzenie pełnomocnika (adwokata) w stawce wynikającej z § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (5.400 zł),

O odsetkach od zasądzonych kosztów procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c.

Z tego względu Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5.417 zł, o czym orzekł jak w punkcie II sentencji wyroku.