Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Olsztynie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 lipca 2025 r.

Sąd Okręgowy w O. I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	sędzia Ewa Oknińska
Protokolant:	sekretarz sądowy (...),

po rozpoznaniu w dniu 23 lipca 2025 r. w O.

na rozprawie

sprawy z powództwa A. F.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S.

o zapłatę

I.zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 33.408,20 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 31 sierpnia 2024 r. do dnia zapłaty;

II. w pozostałym zakresie powództwo oddala;

III.zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 344,72 zł tytułem kosztów procesu z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

sędzia Ewa Oknińska

Sygn. akt I C 1703/24

UZASADNIENIE

Powód A. F. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. w S. kwoty 125.707,40 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 31 sierpnia 2024 r. do dnia zapłaty. Nadto wniósł o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w spełnieniu świadczenia za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu powód wskazał, że w dniu 24 lutego 2024 r. doszło do kolizji, w wyniku której uszkodzony został pojazd należący do K. S., marki A. (...) o nr rej. (...). Sprawca zdarzenia był ubezpieczony w pozwanym Towarzystwie (...). W dniu 29 lutego 2024 r. poszkodowany zawarł z powodem umowę najmu, która trwała do dnia 31 lipca 2024 r. Legitymację czynną powoda stanowi natomiast umowa cesji wierzytelności z dnia 31 lipca 2024 r. przenosząca uprawnienia do dochodzenia roszczeń przez powoda w zakresie zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego.

Powód wystawił fakturę VAT za najem pojazdu zastępczego, opiewającą na kwotę 126.911,40 zł brutto. Pozwany uznał roszczenie co do zasady i przelał na rachunek powoda kwotę 1.204 zł, wobec czego pozwanemu do zapłaty pozostała kwota 125.707,40 zł.

Powód wskazał, że poszkodowany dążył do minimalizacji rozmiarów szkody, udzielił pełnomocnictwa M. C. do zorganizowania pojazdu zastępczego oraz wskazał swoje preferencje co do wynajmu. W dniu 29 lutego 2024 r. pełnomocnik skontaktowała się z pozwanym i złożyła zlecenie najmu. Do dnia zakończenia najmu nie nastąpił żaden kontakt ze strony pozwanego ani wypożyczalni współpracującej z pozwanym. (k. 4-6).

Pozwany (...) S.A. w S. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwany wskazał, że spór dotyczy kosztów wynajmu pojazdu zastępczego w zakresie stawki i czasu wynajmu. Powód wywodzi swoje roszczenie ze zdarzenia ubezpieczeniowego, które miało miejsce w dniu 24 lutego 2024 r. Szkoda została zgłoszona pozwanemu w dniu 28 lutego 2024 r. Pozwany w toku postępowania likwidacyjnego prowadzonego pod numerem (...) przyznał i wypłacił powodowi kwotę 1.204 zł, uwzględniając 4 dni ale po stawce 301 zł brutto za pojazd klasy E. Pojazd poszkodowanego w dniu szkody miał 14 lat, zaś wynajmowane auta nie są starsze niż 2 lata, Powód w niniejszym postępowaniu dochodzi dopłaty kwoty 125.707,40 zł na pokrycie wynajmu pojazdu zastępczego po stawce 911,40 zł brutto za łącznie 126 dni. Pozwany wskazał, że dzień po zgłoszeniu szkody złożył propozycję zorganizowania wynajmu pojazdu zastępczego po stawce 301 zł brutto. Poszkodowany miał zatem w ocenie pozwanego realną możliwość wynajmu pojazdu zastępczego po cenie niższej, jednak nie skorzystał ze złożonej propozycji, pomimo tego, że najem trwał aż 126 dni. Pozwany podkreślił, że czas najmu pojazdu w jego ocenie był rażąco nieproporcjonalny do stwierdzonych i naprawionych uszkodzeń pojazdu (felga, opona, zawór). Po zdarzeniu przetransportowano pojazd do serwisu, co umożliwiało zbadanie, czy nie doszło do uszkodzenia elementów zawieszenia. Serwis nie stwierdził uszkodzeń zawieszenia podczas oględzin pojazdu w dniu 29 lutego 2024 r. W tym dniu można było już dokonać naprawy pojazdu, można było zastosować wymianę koła na „dojazdówkę” i korzystać z własnego pojazdu do czasu decyzji o naprawie. W ocenie pozwanej żaden racjonalny konsument nie zobowiązałby się do zapłaty kwoty dwukrotnie wyższej za najem od wartości własnego samochodu. (k. 78-82v).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 24 lutego 2024 r. doszło do zdarzenia (wjechania pojazdu w wyrwę w nawierzchni), w wyniku której uszkodzony został pojazd należący do K. S., marki A. (...) o nr rej. (...). Jest to samochód terenowy, kombi 5 – drzwi (...), segmentu (...), rok produkcji 2010. Sprawca zdarzenia był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanym Towarzystwie (...) (bezsporne).

Poszkodowany w dniu 26 lutego 2024 r. upoważnił (...) Spółka z o.o. w O. do odbioru odszkodowania od pozwanego za wykonanie naprawy. Następnie w dniu 28 lutego 2024 r. poszkodowany zgłosił szkodę ubezpieczycielowi. W dniu 29 lutego 2024 r. P. (...) zo.o. w O. przyjęła samochód do naprawy. Ponadto serwis zaproponował poszkodowanemu możliwość wynajmu pojazdu zastępczego.

Pozwany w dniu 29 lutego 2024 r. potwierdził otrzymanie zgłoszenia szkody, przesłał również informację o warunkach najmu pojazdu zastępczego. Pozwany zaproponował zorganizowanie wynajmu pojazdu zastępczego.

K. S. w dniu 29 lutego 2024 r. upoważnił N. M. i M. C. do zlecenia organizacji pojazdu zastępczego od ubezpieczyciela sprawcy szkody i wykonywania czynności zmierzających do wynajęcia pojazdu zastępczego. Poszkodowany wskazał, że wynajęty pojazd ma odpowiadać klasie pojazdowi uszkodzonemu oraz, że oczekuje korzystania z pojazdu zastępczego przez cały okres naprawy pojazdu lub do wypłaty odszkodowania w przypadku szkody całkowitej.

Tego samego dnia M. C. zwróciła się do pozwanego o pilne podstawienie osobie poszkodowanej pojazdu. Z uwagi na zakres pełnomocnictwa wniosła o kontaktowanie się z nią, jako pełnomocnikiem poszkodowanego.

(dowód: zeznania świadka K. S. – k. 135 -136, harmonogram naprawy pojazdu – k. 23, potwierdzenie o przyjęciu zawiadomienia o szkodzie – k. 100- 105, pełnomocnictwo – k. 19, preferencje akceptowalnych warunków najmu – k. 20, e-mail z dnia 29 lutego 2024 r. – k. 21)

W dniu 29 lutego 2024 r. poszkodowany zawarł z powodem umowę najmu pojazdu zastępczego, która trwała do dnia 31 lipca 2024 r. Wysokość dobowej stawki za najem pojazdu zastępczego ustalono na kwotę 670 zł netto tj. 824,10 zł brutto. Powód tytułem rozliczenia kosztów najmu wystawił fakturę VAT nr (...) opiewającą na kwotę 126.911,40 zł.

W dniu 4 marca 2024 r. M. C. poinformowała poszkodowanego, że w celu minimalizacji szkody, podjęła kontakt i próbę organizacji najmu pojazdu zastępczego za pośrednictwem ubezpieczyciela, jednakże ubezpieczyciel nie skontaktował się z pełnomocnikiem.

(dowód: umowa najmu wraz z cennikiem k. 10 – 12, upoważnienie k. 13 faktura VAT k. 14).wiadomość e-mail z dnia 04 marca 2024 r. - k. 22)

Po kolizji poszkodowany K. S. potrzebował pojazdu zastępczego w celu dojazdu do pracy oraz dojazdu do klientów. Wskazał, że ubezpieczyciel zaproponował mu pojazd zastępczy marki S. (...), który nie spełniał jego oczekiwań.

(dowód: zeznania świadka K. S. k. 135-136).

W dniu 29 lutego 2024 r. pozwany dokonał oględzin pojazdu. Sporządził protokół szkody z uznaniem do wymiany opony PL oraz felgi PL i zasadności sprawdzenia zawieszenia, w treści uwag wskazano, że zacisk hamulcowy i felga PL noszą ślady starych uszkodzeń. Pozwany sporządził w dniu 1 marca 2025 r. kalkulację naprawy na kwotę 7.559,28 zł z potrąceniami cen opony i felgi (zużycie eksploatacyjne) i dodatkowym potrąceniem 5 % od ogólnego koszty naprawy. W raporcie szkody z dnia 29 lutego 2024 r. osoba upoważniona przez poszkodowanego wskazała, że rozliczenie szkody ma nastąpić na podstawie faktur.

(dowód: protokół szkody – k. 41 v.- 42, kalkulacja naprawy z dnia 01 marca 2024 r. – k. 44 v. – 46, raport szkody – k. 43 v. )

Zakład naprawczy w dniu 1 marca 2024 r. przesłał kosztorys naprawy na kwotę 9.627,71 zł z zapytaniem o przyjęcie odpowiedzialności pozwanego. W dniu 05 marca 2024 r. pozwany sporządził kosztorys na kwotę 8.735,41 zł (pominięto ujęte wcześniej potrącenie dla felgi). Pozwany przesłał wiadomość do poszkodowanego, że w toku oględzin likwidator uzyskał informację od pracowników serwisu, że tarcza hamulcowa nie była sprawdzana.

W wiadomościach z dnia 5, 13, 22, 26.03.2024 r., 02, 25.04.2023 r., 02, 13.05.2024 r., 03.06.2024 r. serwis kierował do pozwanego zapytania w kwestii przyjęcia przez niego odpowiedzialności ubezpieczeniowej za zaistniałe zdarzenie.

Po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego pozwany ostatecznie uznał swoją odpowiedzialność decyzją z dnia 22 maja 2024 r. w przedmiocie przyznania odszkodowania tytułem kosztów naprawy w kwocie 7.559,28 zł. O powyższej decyzji zakład naprawczy został zawiadomiony wiadomością e-mail.

(dowód: wiadomości e-mail z zapytaniem dot. przyjęcia odpowiedzialności ubezpieczeniowej k. 51-58v, decyzja o przyznaniu odszkodowania k. 26, kosztorysy w aktach szkody k. 126, wiadomość e- mail pozwanego z dnia 5 marca 2024 r. – k. 108, ponadto dokumenty w aktach szkody – k. 126 ).

Następnie w dniu 06 czerwca 2024 r. zakład naprawczy zamówił zawór metalowy, w dniu 07 czerwca 2024 r. felgę aluminiową. Ponadto w dniu 07 czerwca 2024 r. wystawił kosztorys na kwotę 42.412,17 zł z uwzględnieniem dodatkowo wymiany tarczy hamulcowej i lakierowania nowej aluminiowej tarczy koła. Następnie w dniu 11 i 19 czerwca 2024 r. sporządził kosztorys na kwotę 75.784,51 zł uwzględniający wymianę 2 tarcz hamulcowych kół przednich i wszystkich 4 opon. Ubezpieczyciel w kosztorysie z dnia 19 czerwca 2024 r. nie uwzględnił wymiany 2 tarcz hamulcowych i opon poza uszkodzoną. W dniu 05 lipca 2024 r. pozwany przesłał do zakładu naprawczego kosztorys na kwotę 8.322,94 zł, w którym uznał do wymiany drugą oponę przedniej osi i pozostawił potrącenia amortyzacyjne, nie uznał zasadności wymiany tarcz hamulcowych.

W dniu 11 lipca 2024 r. zakład naprawczy zamówił 2 opony uznane do wymiany. W dniu 19 lipca 2024 r. sporządził protokół z dodatkowych oględzin z pomiarami głębokości bieżnika, z zaleceniem wymiany 4 opon i koniecznością uwzględnienia lakierowania aluminiowej tarczy koła, sporządził kosztorys na kwotę 11.721,17 zł. Pozwany w dniu 22 lipca 2024 r. sporządził kosztorys na kwotę 9.163,29 zł z uznaniem wymiany 2 opon (z potrąceniami) i lakierowania felgi. W dniu 24 lipca 2024 r. zakład naprawczy zamówił czujnik ciśnienia w oponie.

W dniu 22 sierpnia 2024 r. P. (...) z.o.o. sporządziła kosztorys na kwotę 10.871,11 zł, pozwany zaś sporządził kosztorys na kwotę 9.695,27 zł. W dniu 22 sierpnia 2024 r. zakończono naprawę pojazdu i wydano pojazd. W dniu 28 sierpnia 2024 r. (...) Spółka z o.o. w O. wystawiła fakturę za naprawę pojazdu w kwocie 9.663,11 zł. Pozwany w dniu 4 września 2024 r. przyznał dodatkowo kwotę 2.135,99 zł tytułem odszkodowania za naprawę pojazdu.

(dowód: kalkulacje naprawy -k. 49 - 50 v., k. 116 v. – 119, kosztorysy w aktach szkody – k. 126, zamówienia – k. 63 v. -64, faktura – k. 27, harmonogram naprawy pojazdu – k. 23, informacja o przyznaniu dopłaty odszkodowania – k. 29 v.)

W dniu 31 lipca 2024 r. pomiędzy K. S. a powodem została zawarta umowa cesji wierzytelności, mocą której przeniesiona została na powoda wierzytelność z tytułu zwrotu kosztów wynajmu pojazdu zastępczego przez okres potrzebny do przywrócenia pojazdu do stanu sprzed zaistnienia szkody.

Powód w dniu 31 lipca 2024 r. poinformował pozwanego o dokonaniu cesji wierzytelności i o wynajęciu pojazdu zastępczego poszkodowanemu przez okres likwidacji szkody.

Decyzją z dnia 14 sierpnia 2024 r. pozwany przyznał powodowi zwrot kosztów najmu pojazdu w wysokości 1.204 zł.

(dowód: umowa cesji wierzytelności k. 15, wiadomość e-mail k. 17, decyzja – k. 18).

W przedmiotowym pojeździe ostatecznie do wymiany zakwalifikowano: felgę aluminiową PP, czujnik przedni P (...), oponę PP, oponę PL (wymiana technologiczna), do naprawy lakierowanie aluminiowej tarczy koła, pomiary geometrii zawieszenia oraz sprawdzenie zawieszenia. Technologicznie czas niezbędny do przeprowadzenia naprawy, rozumiany jako możliwy do osiągnięcia średni czas naprawy, w którym pojazd mógłby zostać przywrócony do stanu sprzed szkody, biegły oszacował do ok. 3 dni roboczych. Okres niezbędny do skompletowania niezbędnych do naprawy części zamiennych wyniósł ok. 2- 5 dni roboczych. Normalne użytkowanie pojazdu byłoby możliwe po wymianie na koło pełnowymiarowe (wymiana na koło dojazdowe mogłaby pozwolić na doraźne przejechanie pojazdem, np. do miejsca zlecenia naprawy).

Biegły ustalił, że przy dołożeniu należytej staranności nie powinno być przeszkód natury technicznej, by w przypadku uznania przez Sąd zasadności oczekiwania z rozpoczęciem działań naprawczych od daty deklaracji przyjęcia odpowiedzialności pozwanego, najpóźniej w dniu następnym po dacie 22 maja 2024 r. dokonać zamówienia niezbędnych części. Zakładając, że w okresie od 1 marca 2024 r. do 22 maja 2024 r. wyjaśnione zostałyby kwestie sporne rozstrzygane w późniejszym czasie, oraz że części zamówiono by najpóźniej we czwartek 23 maja 2024 r., od poniedziałku 3 czerwca 2024 r. (po wyłączeniu dni ustawowo wolnych) można by rozpocząć naprawę pojazdu. Przy dołożeniu odpowiedniej staranności w dążeniu do minimalizacji okresu wyłączenia pojazdu z możliwości użytkowania, w przeciętnych realiach warsztatowych nie powinno być wówczas istotnych przeszkód, by prace lakiernicze w zakresie tarczy koła przeprowadzić w dniu 3 czerwca 2024 r., a działania naprawcze zakończyć w następnym dniu roboczym, tj. we wtorek 4 czerwca 2024 r. Do wydania pojazdu i zakończenia najmu można by w takiej sytuacji doprowadzić również w tym dniu lub najpóźniej w dniu następnym.

Do szybszego rozpoczęcia i zakończenia naprawy zdecydowanie mogłoby dojść w sytuacji, gdyby powód podjął działania nie czekając na przyjęcie odpowiedzialności przez pozwanego. W takim przypadku części bezspornie uznane do wymiany mogły zostać zamówione po dacie wykonania i otrzymania pierwszego kosztorysu z dnia 1 marca 2024 r. Gdyby zakład naprawczy jednocześnie zawnioskował o uznanie dodatkowych kosztów (wymiany drugiej opony i lakierowania felgi), wówczas bacząc na rzeczywiste tempo działań pozwanego z późniejszego okresu, przyjąć by można, że końcowy zakres naprawy zostałby ustalony po ok. 20 dniach roboczych. W takim przypadku ok. 29 marca 2024 r. mogłyby zostać zamówione części zamienne (w tym 2 opony). Po ich otrzymaniu naprawę można by zakończyć 10 kwietnia 2024 r.

Zastosowana stawka najmu mieści się w zakresie stawek dobowych stosowanych przy wynajmie aut najbardziej adekwatnych do uszkodzonego i najmowanego.

(dowód: opinia biegłego J. B. k. 144-157).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie jedynie w części.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów, których autentyczność nie była przez strony kwestionowana i nie budziła wątpliwości Sądu oraz na podstawie zeznań świadka K. S..

Oceniając zeznania świadka Sąd doszedł do przekonania, że w sposób spójny ze zgromadzonymi w sprawie dokumentami obrazowały one stan faktyczny niniejszej sprawy. Sąd nie dopatrzył się w nich sprzeczności z zasadami logiki i doświadczenia życiowego, stąd też dał im wiarę.

Przy ustalaniu okoliczności związanych z ustaleniem rynkowości stawki najmu zastosowanej przez powoda oraz uzasadnionego czasu trwania naprawy uszkodzonego pojazdu Sąd oparł się na dowodzie z opinii biegłego sądowego z zakresu techniki i mechaniki samochodowej, wyceny pojazdów maszyn i sprzętu J. B.. Podzielić należy pogląd wyrażony w orzecznictwie, iż specyfika oceny dowodu z opinii biegłego wyraża się w tym, że sfera merytoryczna opinii kontrolowana jest przez Sąd, który nie posiada wiadomości specjalnych, w istocie tylko w zakresie zgodności z zasadami logicznego myślenia, doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej. Odwołanie się przez Sąd do tych kryteriów oceny stanowi więc wystarczające i należyte uzasadnienie przyczyn uznania opinii biegłego za nieprzekonującą (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 2005 r., (...)). W świetle przywołanych kryteriów sporządzoną w sprawie opinię należało ocenić jako spójną i logiczną oraz opartą na fachowej wiedzy biegłego. Sąd nie dopatrzył się w niej błędów logicznych, niezgodności z życiowym doświadczeniem bądź też niespójności z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie. W tych warunkach sporządzona opinia posłużyła za pełnowartościową podstawę dokonanych ustaleń faktycznych.

Powód wywodził swoją legitymację czynną do dochodzenia roszczenia od pozwanego z umowy cesji wierzytelności z dnia 31 lipca 2024 r. W ocenie Sądu, stanowiąca podstawę legitymacji czynnej powoda umowa cesji jest ważna i skuteczna. Została podpisana zarówno w imieniu powoda, jak i w imieniu poszkodowanego. Nadto przedmiotowa cesja zawiera wszystkie niezbędne elementy, jakie tego typu umowa zawierać powinna (art. 509 k.c.).

Zgodnie z art. 822 § 1 i 2 k.c., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej – zgodnie z art. 822 § 4 k.c. – może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela. W ubezpieczeniach majątkowych świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku (art. 805 § 2 pkt 1 k.c.). Z kolei odpowiedzialność ubezpieczyciela, o której mowa w art. 39 i 40 Ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. Nr 124, poz. 1152, z późn. zm.) stanowi pochodną odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody, przy czym obejmuje ona zarówno odpowiedzialność za własny, jak i cudzy czyn.

W myśl art. 34 ust. 1 powołanej wyżej ustawy, z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Zgodnie z art. 35 ww. ustawy ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu.

Należy wskazać, że kwestia zasadności ponoszenia kosztów wynajmu pojazdu zastępczego i ich związku ze szkodą w pojeździe poruszana była w licznych orzeczeniach Sądu Najwyższego. Ugruntowana już na tym polu praktyka orzecznicza stoi na stanowisku, że istnieje normalny związek przyczynowy między uszkodzeniem pojazdu a wynajęciem pojazdu zastępczego (tak np. w wyroku SN z dnia 18 marca 2003r. w sprawie (...), System Informacji Prawnej LEX nr (...).).

Na wstępie wskazać należy, że nie była sporna sama zasada odpowiedzialności pozwanego, który nie kwestionował, że odpowiada za następstwa zdarzenia z dnia 24 lutego 2024 r., w wyniku którego uszkodzony został pojazd należący do K. S., marki A. (...) o nr rej. (...). Pozwany w toku likwidacji przyznał odszkodowanie z tytułu zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego w kwocie 1.204 zł.

W niniejszej sprawie pozwany kwestionował czas najmu wynoszący w sprawie 154 dni. Kwestionował także wysokość stawki wskazując przy tym na naruszenie przez poszkodowanego obowiązku minimalizacji szkody.

Ustalając czas najmu, podzielić należy stanowisko wyrażone w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 8 września 2004 r., (...) (nie publ.), a także w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011r. ((...)), że utrata możliwości korzystania z rzeczy stanowi szkodę majątkową, w związku czym poniesione wydatki na najem pojazdu zastępczego podlegają wyrównaniu - jako wydatki konieczne - jeżeli odpowiadają lokalnym stawkom czynszu najmu pojazdu o zbliżonej klasie. Przy szkodzie częściowej czas koniecznego najmu powinien być wyznaczony rzeczywistym czasem naprawy w normalnym jej toku, z uwzględnieniem czynności likwidacyjnych, natomiast czas koniecznego najmu przy szkodzie całkowitej obejmuje okres od dnia zniszczenia pojazdu do dnia, w którym poszkodowany może nabyć podobny pojazd, nie dłuższy niż do dnia zapłaty odszkodowania.

Jak wynika z dokumentów zgromadzonych w aktach szkody, w dniu 28 lutego 2024 r. poszkodowany zgłosił szkodę pozwanemu. Pozwany w dniu 1 marca 2025 r. sporządził kalkulację naprawy na kwotę 7.559,28 zł, uwzględniając wnioskowany zakres prac w kosztorysie zakładu naprawczego, przy czym zastosował potrącenia. Pozwany w dniu 05 marca 2024 r przesłał wiadomość do poszkodowanego z informacja, że w toku oględzin likwidator uzyskał informację od pracowników serwisu, że tarcza hamulcowa nie była sprawdzana. Następnie przez ponad 2 miesiące zakład naprawczy nie podejmował żadnych działań naprawczych czy też weryfikacji zakresu koniecznych napraw. Wielokrotnie wysyłał zapytania do pozwanego o przyjęcie odpowiedzialności. W dniu 22 maja 2024 r. pozwany poinformował zakład naprawczy o przyznaniu odszkodowania, pomimo to 03 czerwca 2024 r. zakład naprawczy wysłał zapytanie o przyjęcie odpowiedzialności. Po upływie 10 -11 dni roboczych od otrzymania decyzji zakład zamówił części. W dniu 07 czerwca 2024 r. zakład naprawczy przystąpił do weryfikacji zakresu uszkodzeń i sporządził kosztorysy uwzględniające dodatkowo wymianę tarczy hamulcowej, następnie 2 tarcz hamulcowych i 4 kół. Ostatecznie ubezpieczyciel uznał do wymiany drugą oponę przedniej osi oraz zasadność lakierowania tarczy koła.

W ocenie Sądu w rozpatrywanym przypadku za niezasadne uznać należało oczekiwanie zakładu naprawczego z naprawą pojazdu do momentu wydania przez pozwanego decyzji o przejęciu odpowiedzialności za zdarzenie. Podkreślić należy, że pozwany w dniu 1 marca 2025 r. sporządził kalkulację naprawy na kwotę 7.559,28 zł, w której uwzględnił wnioskowany zakres prac przez zakład naprawczy, przy czym zastosował potrącenia. Jak wskazał biegły, bacząc na bardzo niewielki zakres uszkodzeń, sposób działania zakładu naprawczego może budzić wątpliwości. Wątpliwości budzi też to, że (...) Spółka z o.o. w O. nie domagała się wcześniej uwzględnienia operacji mającej wymiar technologiczny (uznanie finalnie wymiany 2 kół czy lakierowania aluminiowej tarczy koła), ani nie podjęła działań w kierunku sprawdzenia stanu tarczy hamulcowej. Kwestie te zostały poruszone dopiero po zadeklarowaniu przyjęcia odpowiedzialności przez pozwanego, przy czym z opóźnieniem (10 -11 dni roboczych). Serwis będący (...) danej marki niewątpliwie miał możliwość dokonania podstawowej weryfikacji zakresu naprawy już w marcu 2024 r. Biegły wskazał, że kwestie, które zostały poruszone po dacie uznania odpowiedzialności pozwanego mogły zostać wyjaśnione wcześniej.

Ponadto w raporcie szkody, osoba upoważniona przez poszkodowanego (zapewne pracownik zakładu naprawczego) wskazała, że sposób rozliczenia szkody nastąpi na podstawie faktur. Zatem niezasadne było oczekiwanie zakładu naprawczego na przyjęcie odpowiedzialności przez pozwanego. W takim przypadku części bezspornie uznane do wymiany mogły zostać zamówione po dacie wykonania i otrzymania pierwszego kosztorysu z dnia 1 marca 2024 r. Gdyby zakład naprawczy jednocześnie zawnioskował o uznanie dodatkowych kosztów (wymiany drugiej opony i lakierowania felgi), wówczas bacząc na rzeczywiste tempo działań pozwanego z późniejszego okresu, przyjąć by można, że końcowy zakres naprawy zostałby ustalony po ok. 20 dniach roboczych. W takim przypadku ok. 29 marca 2024 r. mogłyby zostać zamówione części zamienne (w tym 2 opony). Po ich otrzymaniu naprawę można by zakończyć 10 kwietnia 2024 r.

Zauważyć należy, że powód A. F. jest wspólnikiem (...) Spółka z o.o. w O. (poprzednio (...) Spółka z o.o. w O.) i Prezesem tej spółki. Zatem budzi wątpliwość, że pomimo tak małych uszkodzeń, profesjonalny zakład naprawczy nie przystąpił od razu do naprawy pojazdu, skoro powiązany z nim podmiot wynajmował pojazd zastępczy.

Mając zatem na uwadze powyższe, w ocenie Sądu najem pojazdu zastępczego uzasadniony był maksymalnie do dnia 10 kwietnia 2024 r., czyli w wymiarze 42 dni.

Przechodząc do zarzutów pozwanego co do żądania przez powoda zawyżonej stawki za najem, rozważyć należało czy wynajęcie samochodu zastępczego po stawce 670 zł netto tj. 824,10 zł brutto stanowiło naruszenie przez poszkodowanego obowiązku minimalizacji szkody, który wywodzić należy z treści art. 354 § 2 k.c., 362 k.c. oraz art. 826 § 1 k.c.

Zdaniem Sądu, w pewnych okolicznościach, nieskorzystanie przez poszkodowanego z propozycji ubezpieczyciela, może zostać uznane za zaniechanie przez niego minimalizacji szkody i przyczynienie się do jej zwiększenia. W takiej sytuacji przysługujące poszkodowanemu odszkodowanie winno zostać na podstawie art. 362 k.c. pomniejszone o kwotę, stanowiącą różnicę między kosztami wynajęcia przez poszkodowanego pojazdu zastępczego w innej wypożyczalni niż zaproponowana przez ubezpieczyciela, a kosztami, które zostałyby poniesione, gdyby poszkodowany z propozycji ubezpieczyciela skorzystał. Podobne wnioski wypływają z treści uchwały Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2017 r., (...).

Odpowiada to określonej w art. 354 § 2 k.c. zasadzie współdziałania z dłużnikiem w wykonaniu zobowiązania. Zauważyć przy tym należy, że współdziałanie w wykonaniu zobowiązania jest obowiązkiem nie tylko wierzyciela, lecz również dłużnika. To na dłużniku przede wszystkim spoczywa obowiązek prawidłowego wykonania zobowiązania, wierzyciel natomiast zobowiązany jest do współdziałania z dłużnikiem, pomagania mu, umożliwienia wykonania zobowiązania w najmniej uciążliwy sposób. Treść art 354 § 2 k.c. nie powadzi natomiast do przeniesienia odpowiedzialności za brak współpracy przy wykonywaniu zobowiązania na wierzyciela, jeżeli do współpracy nie doszło lub została ona zerwana z uwagi na postawę czy zachowanie dłużnika. Wierzyciel ma bowiem obowiązek jedynie współdziałania z dłużnikiem w wykonaniu zobowiązania, co oznacza, iż dłużnik musi wyrazić wolę współpracy z wierzycielem i stworzyć okoliczności umożliwiające nawiązanie współdziałania. Wyrazem woli dłużnika współdziałania z wierzycielem w wykonaniu zobowiązania, jest złożone propozycji najmu pojazdu zastępczego za jego pośrednictwem, co jednocześnie stwarza wierzycielowi okoliczności umożliwiające taką współpracę.

Z naruszeniem zasady minimalizacji szkody mielibyśmy do czynienia gdyby poszkodowanemu można byłoby przypisać, że złośliwie lub celowo wynajął pojazd po stawkach wyższych, tym samym prowadząc do zwiększenia zakresu odpowiedzialności pozwanego ubezpieczyciela. Okoliczności sprawy jednak nie potwierdziły takich okoliczności po stronie poszkodowanego, tak aby można byłoby przypisać naruszenie przez niego zasady minimalizacji szkody.

Jednocześnie Sąd uwzględnił, że sama wysłana do poszkodowanego informacja o możliwości organizacji najmu za jego pośrednictwem oraz stosowanych w związku z tym warunkach nie świadczy jeszcze o tym jakimi pojazdami dysponowały wypożyczalnie współpracujące z pozwanym a także żeby w danej chwili była możliwość wynajęcia u nich pojazdu odpowiadającego klasie pojazdowi uszkodzonemu na warunkach korzystnych dla poszkodowanego. Poszkodowany w zeznaniach wskazywał, że co prawda ubezpieczyciel zaproponował mu pojazd zastępczy marki Seat Ibiza, jednak pojazd ten nie spełniał jego oczekiwań. Po kolizji poszkodowany potrzebował bowiem pojazdu podobnej klasy do pojazdu uszkodzonego. Pozwany nie wykazał, aby był w stanie zapewnić poszkodowanemu pojazd zastępczy. Zresztą ubezpieczyciel nie skontaktował się w tej kwestii z pełnomocnikiem poszkodowanego.

Nie można było w związku z tym uznać, że propozycja organizacji pojazdu zastępczego przez pozwanego była rzeczywista i że stwarzała po stronie wierzyciela - poszkodowanego okoliczności, umożliwiające współpracę w omawianym tu zakresie. O realności takiej propozycji nie może bowiem świadczyć tylko poinformowanie poszkodowanego o możliwości skorzystania z pojazdu zastępczego za pośrednictwem ubezpieczyciela, jeżeli brak było faktycznego podjęcia działań, zmierzających do udostępnienia pojazdu poszkodowanemu wypadkiem komunikacyjnym na deklarowanych warunkach.

W tych okolicznościach trudno dopatrzyć się nielojalnego postępowania poszkodowanego, naruszającego obowiązujące go jako wierzyciela – dna podstawie art. 354 k.c. – wymogi współpracy z dłużnikiem przy wykonywaniu zobowiązania.

Odnosząc się natomiast do kwestii rynkowego charakteru stawki najmu pojazdu zastępczego, zastosowanej przez powoda, Sąd zważył na wnioski z uchwały Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2017 r., (...), w której wskazano, że „poszkodowany nie ma obowiązku dokonać wynajmu pojazdu zastępczego według cen najniższych, czy też nawet średnich, przeciętnych na danym rynku, bowiem trudno oczekiwać od poszkodowanego dokładnego zapoznawania się z cenami rynkowymi przed dokonaniem wynajmu pojazdu. Jednakże nie może to oznaczać akceptowania roszczeń o zwrot każdych poniesionych faktycznie kosztów najmu, w sytuacji, gdy istniała realna możliwość wynajmu po stawkach znacznie niższych.” Miarodajna była w tym zakresie opinia opinii biegłego z zakresu techniki i mechaniki samochodowej, wyceny pojazdów maszyn i sprzętu J. B., z której wynikało, że zastosowana stawka najmu mieści się w zakresie stawek dobowych stosowanych przy wynajmie aut najbardziej adekwatnych do uszkodzonego i najmowanego.

W świetle takich wniosków opinii biegłego należało zatem uznać, że stawka za najem pojazdu oferowana przez powoda mieściła się w granicach średnich stawek rynkowych i nie była nadmierna.

Ostatecznie Sąd przyjął, że najem w sprawie był uzasadniony za 42 dni po stawce w wysokości 670 zł netto.

Skoro zatem wysokość kosztów najmu pojazdu zastępczego wyniosła 34.612,20 zł (42 dni x 670 zł plus 23 % Vat), a w toku likwidacji szkody pozwany pokrył te koszty do wysokości 1.204 zł, należało zasądzić od pozwanego na rzecz powoda kwotę 33.408,20 zł.

Mając na względzie powyższe, na podstawie art. 805 § 1 k.c. w zw. z art. 822 k.c. oraz art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w zw. z art. 509 § 1 i § 2 k.c. orzeczono jak w pkt I i II wyroku.

O należnych odsetkach orzeczono zgodnie z żądaniem pozwu na podstawie na podstawie art. 817 §1 k.c. w zw. z art. 481 §1 k.c. i art. 14 ust. 1 ustawy z 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Odsetki zasądzono po upływu terminu 30 dni od doręczenia pozwanemu zawiadomienia o dokonaniu cesji i doręczenia faktury za wynajem pojazdu.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 zd. 1 k.p.c., rozdzielając je stosunkowo, mając na względzie wynik procesu. Powód wygrał sprawę w 26,58 %, a pozwany w 73,42 %.

Powód poniósł koszty procesu w wysokości 13.666,08 zł, na które składała się opłata od pozwu – 6.286 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 zł, koszty zastępstwa procesowego – 5.400 zł oraz wykorzystana zaliczka na poczet opinii biegłego – 1963,08 zł. Należne koszty na jego rzecz wynoszą 3.632,44 zł (13.666,08 zł x 26,58 %). Z kolei pozwany poniósł koszty procesu 5.417 zł, na które składały się opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17,00 zł oraz koszty zastępstwa procesowego – 5.400 w wysokości 1.800 zł, na które składały się koszty zastępstwa procesowego. Należne koszty na jego rzecz wynoszą 3.977,16 zł (5.417 zł x 73,42 %). Poniesione przez pozwanego koszty są większe niż obciążający go udział, zatem należy mu się różnica tj. kwota 344,72 zł (3.977,16 zł - 3.632,44 zł).

sędzia Ewa Oknińska