Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Olsztynie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 marca 2025 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	Sędzia Krystian Szeląg
Protokolant:	Sekretarz sądowy Kamila Lobert-Bruździak

po rozpoznaniu w dniu 07 marca 2025 r. w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej im. F. S. z siedzibą w G.

przeciwko G. S.

o zapłatę

I. zasądza od pozwanego G. S. na rzecz powoda Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej im. F. S. z siedzibą w G. kwotę 104.937,28 zł (sto cztery tysiące dziewięćset trzydzieści siedem, 28/100 złotych) z umownymi odsetkami w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie:

- od kwoty 92.964,15 złotych od dnia 10.07.2024 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 9.832,21 złotych od dnia 10.07.2024 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 2.140,92 złotych od dnia 10.07.2024 r. do dnia zapłaty,

II. zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 14.264,00 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 1745/24

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 21 października 2024 r. ( data wpływu: 24.10.2024 r. ) powód Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa im. F. S. w G. wniósł o rozpoznanie sprawy w postępowaniu upominawczym i zasądzenie od pozwanego G. S. na rzecz powoda kwoty 104.937,28 zł tytułem należności głównej wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie szczegółowo wskazanych w pozwie. Ponadto, powód wniósł o zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów postępowania wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód wskazał, że strony zawarły umowę pożyczki nr (...) w dniu 13.09.2021 r. Pozwany nie wywiązał się z terminowego dokonywania spłat w wysokości ustalonych w zawartej umowie. Z uwagi na wypowiedzenie umowy cała należność stała się wymagalna z dniem 11.06.2024 r. ( pozew k. 5-9v.).

W dniu 4 listopada 2024 r. Sąd Okręgowy w Olsztynie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym w całości uwzględnił powództwo (k. 57)

Pismem z dnia 9 grudnia 2024 roku pełnomocnik pozwanego G. S. złożył sprzeciw od nakazu zapłaty ( k. 63-65).

W sprzeciwie zarzucono nieważność umowy pożyczki, brak wypowiedzenia umowy pożyczki, naruszenie przez powoda art. 385 ¹§1 k.c. poprzez uznanie za wiążące pozwanego postanowienia umowy nie uzgodnionego indywidualnie, pomimo ich sprzeczności z dobrymi obyczajami i rażąco naruszających interesy pozwanego oraz stosowanie przez powoda nieuczciwych praktyk rynkowych i naruszenie przepisów ustawy o kredycie konsumenckim (63-65).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany G. S. w dniu 13 września 2021 r. zawarł z powodem Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo-Kredytową im. F. S. z siedzibą w G. umowę pożyczki gotówkowej nr (...).

Przedmiotem powyższej umowy było udzielenie pozwanemu pożyczki gotówkowej w kwocie 102.000,00 zł z przeznaczeniem na spłatę zobowiązań finansowych w łącznej kwocie 85.866,00 zł, prowizji za udzielenie pożyczki w kwocie 9.353,40 zł, opłaty za przelew pożyczki na konto zewnętrzne 254,92 zł, kosztu prowadzenia rachunku w kwocie 1.749,00 zł (§ 1 ust. 1 oraz 2 umowy). Umowa zawarta została na okres 120 miesięcy w formie rat równych kapitałowo–odsetkowych ( pkt 3 oraz pkt 5 i 19 umowy).

Pożyczka była oprocentowany według zmiennej stopy procentowej, która w dniu podpisania umowy wynosi 7,20 % w stosunku rocznym pkt 7).

Tabela opłat i prowizji stanowiła integralną część umowy pożyczki (k. 21)

Zgodnie z pkt 29 Umowy, Kasa zastrzega sobie prawo do wypowiedzenia Umowy z 30-dniowym terminem wypowiedzenia i postawienia po upływie okresu wypowiedzenia całej pożyczki wraz z odsetkami w stan natychmiastowej wymagalności w przypadku stwierdzenia, że warunki udzielenia pożyczki, w szczególności zobowiązania zawarte w pkt 28 nie zostały dotrzymane, a także w przypadku gdy Pożyczkobiorca nie zapłacił w terminach określonych w Umowie pełnych rat pożyczki za co najmniej dwa okresy płatności po uprzednim wezwaniu Pożyczkobiorcy listem poleconym do zapłaty opóźnionych rat w terminie nie krótszym niż 14 dni roboczych od otrzymania wezwania pod rygorem wypowiedzenia umowy. W razie ustania członkostwa, w tym w przypadku śmierci Pożyczkobiorcy, roszczenie o zwrot pożyczki staje się wymagalne z dniem ustania członkostwa.

W przypadku wypowiedzenia umowy kredytobiorca zgodnie z umową był zobowiązany do niezwłocznej spłaty kredytu (§ 9.3 i4. Umowy).

( dowód : umowa – k. 13-16, Regulamin Udzielania kredytów i pożyczek konsumenckich k. 19-20, Regulamin prowadzenia rachunków płatniczych 26-28v., harmonogram spłat pożyczki k. 18-18v,22-23, tabela prowizji i opłat k. 21-21v., historia szczegółowa operacji na rachunku k. 24-25v., 39-46 dyspozycja polecenia przelewu wew. k. 29,).

W dniu 02 października 2023 r. powód skierował do pozwanego wezwanie do zapłaty przed wypowiedzeniem umowy.

W dniu 30 października 2023 r. powód skierował do pozwanego ostateczne wezwanie do zapłaty przed wypowiedzeniem umowy.

( dowód: wezwanie do zapłaty – k. 32ostateczne wezwanie do zapłaty – k. 33, potwierdzenie nadania listem poleconym (k. 34-34v.).

Następnie w dniu 7 maja 2024 r. powód skierował do pozwanego oświadczenie o wypowiedzeniu umowy z zachowaniem 30 – dniowego okresy wypowiedzenia, które zostało odebrane w dniu 9 maja 2024 r. Z treści tego pisma, wynikało, że powód nie dotrzymał warunków Umowy i nie uregulował zaległości w kwocie 13.190,07 PLN pomimo uprzedniego wezwania do zapłaty. Jednocześnie powód stwierdził, że jeżeli w okresie wypowiedzenia zostanie dokonana całkowita spłata zadłużenia przeterminowanego, wypowiedzenie stanie się nieskuteczne. Natomiast w przypadku nieuregulowania zadłużenia przeterminowanego, bądź w uregulowania go w niepełnej wysokości umowa zostanie rozwiązana wraz z upływem okresu wypowiedzenia, a całość zobowiązań wynikających z umowy zostanie postawiona w stan wymagalności.

( dowód: oświadczenie o wypowiedzeniu umowy z zał. wraz z zwrotnym potwierdzeniem odbioru – k. 30-31v., pełnomocnictwo materialne do składania oświadczeń o wypowiedzeniu umów z zakresu czynności bankowych k. 35-38).

Powód wystawił wykaz operacji na rachunku pozwanego zgodnie z którym niespłacone i wymagalne zadłużenie na dzień 11.06.2024 r. ( dzień wypowiedzenia umowy pożyczki) wynosiło 9.837,52 zł i obejmowało:

- należność główną z tytułu niespłaconego kapitału w kwocie 3.465,71 zł,

- niespłacone odsetki umowne w kwocie 6.185,17 zł,

- niespłacone odsetki karne za opóźnienie w kwocie: 186,64 zł,

- do łącznej kwoty przeterminowanego zadłużenia należało doliczyć odsetki karne w wysokości 22,50% w skali roku, tj. 2,14 za każdy dzień zwłoki.

Z wykazu operacji na rachunku pozwanego wynika, że kwota wypłaconego kapitału pożyczki w wysokości 102.000,00 zł oznaczona w wykazie na stronie 1 – nr (...) z dnia 13-09-2021 r. wskazuje na wysokość uruchomionej pożyczki, która tego samego dnia została udostępniona pozwanemu.

Z kolei kwota niespłaconego kapitału pożyczki w wysokości 92.964,15 oznaczona została w wykazie na stronie 9 – nr (...) z dnia 11.06.2024 r. typ operacji „Informacja o kwocie zaległej” – wynika z odjęcia od kwoty pożyczki części wpłat dokonanych przez pozwanego i zaksięgowanych przez powoda na kapitał pożyczki (102.000,00-9.035,85 zł = 92.964,15 zł).

Kwota odsetek zwykłych umownych została wyliczona w wysokości 9.832,21 złotych od dnia wymagalności tj. od 11.06.2024 r. do dnia zapłaty;

Kwota odsetek karnych za opóźnienie w wysokości 2.140,92 złotych została naliczona za okresy opóźnienie w spłacie poszczególnych rat od dnia poprzedzającego wniesienie pozwu.

(okoliczność niezaprzeczona skutecznie przez pozwanego, a nadto dowód : umowa – k. 13-16, Regulamin Udzielania kredytów i pożyczek konsumenckich k. 19-20, Regulamin prowadzenia rachunków płatniczych 26-28v., harmonogram spłat pożyczki k. 18-18v,22-23, tabela prowizji i opłat k. 21-21v., historia szczegółowa operacji na rachunku wraz z tabelą k. 24-25v., 39-46 dyspozycja polecenia przelewu wew. k. 29,).

W dniu 10 lipca 2024 r. powód skierował do Sądu Rejonowego (...), VI Wydział Cywilny przeciwko pozwanemu pozew o zapłatę. Sprawie została nadana sygn.. akt (...). Z uwagi na skuteczne złożenie sprzeciwu przez stronę pozwaną Sąd Rejonowy w Lublinie postanowieniem z dnia 26.08.2024 r. umorzył postępowanie.

( dowód: pozew z akt sprawy(...) – k. 47-49, nakaz zapłaty – k. 49-50,sprzeciw pozwanego – k. 50v.-54, postanowienie o umorzeniu – k.54v.-55).

Pozew został doręczony pozwanemu w dniu 25.11.2024 r.

( dowód : potwierdzenie odbioru – k. 61).

Strona pozwana na rozprawie głównej przyznała, że pozwany G. S. ma wraz z małżonką „wiele podobnych spraw”

( dowód: oświadczenia pozwanego zawarte w sprzeciwie – k. 63-65, stanowisko pozwanego na rozprawie głównej – k. 107).

Sąd zważył, co następuje:

W świetle ustalonych okoliczności faktycznych powództwo podlegało uwzględnieniu w całości. Powód wykazał zasadność jak i wysokość dochodzonego przez siebie roszczenia.

Stan faktyczny został ustalony w oparciu o dokumenty przedłożone do akt sprawy, których wiarygodności żadna ze stron nie kwestionowała.

Pozwany nie stawił się na rozprawę w wyznaczonym terminie. Korespondencja z zawartością wezwania na termin rozprawy została uznana za prawidłowo doręczoną z dniem 27.02.2025 r. Z oświadczenia jego pełnomocnika wynikało, że został powiadomiony o terminie rozprawy oraz o możliwości zdalnego/hybrydowego w niej udział, z czego jednak nie skorzystał. Sąd nie uwzględnił wniosku pełnomocnika pozwanego o odroczenie rozprawy i przesłuchanie pozwanego na kolejnym terminie rozprawy.

W związku z powyższym, z uwagi na brak stawiennictwa powoda oraz brak usprawiedliwienia przez niego swojej nieobecności, Sąd na podstawie art. 302§2 k.p.c. w zw. z art. 235 ² §1 pkt 2 k.p.c. pominął dowód z przesłuchania stron z ograniczeniem do strony pozwanej, albowiem dowód ten był nieistotny dla ostatecznego rozstrzygnięcia w sprawie, a nadto w sposób oczywisty zmierzał do przewlekłości postępowania (k. 107v.). Co istotne natomiast, obecny na sali rozpraw pełnomocnik pozwanego, zobowiązany uprzednio do zapewnienia osobistego stawiennictwa powoda na terminie rozprawy, nie złożył zastrzeżeń w trybie art. 162 k.p.c. odnośnie pominięcia przedmiotowego dowodu.

Sporne pomiędzy stronami było:

1.  Zarzucana przez pozwanego w sprzeciwie nieważność umowy pożyczki,

2.  brak skutecznego wypowiedzenia umowy pożyczki,

3.  naruszenie przez powoda art. 385 ¹§1 k.c. poprzez uznanie za wiążące pozwanego postanowienia umowy nie uzgodnionego indywidualnie, pomimo ich sprzeczności z dobrymi obyczajami i rażąco naruszających interesy pozwanego oraz

4.  stosowanie przez powoda nieuczciwych praktyk rynkowych i naruszenie przepisów ustawy o kredycie konsumenckim (vide sprzeciw od nakazu zapłaty 63-65).

W pierwszej kolejności odnosząc się do kwestionowanej przez pozwanego okoliczności ważności umowy pożyczki, należy podkreślić, że zgodnie z przepisem art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Ogólnikowe zaprzeczenie faktom przedstawionym przez powoda nie może być uznane za skuteczne sprostanie dyspozycji art. 6 k.c.

Z taką sytuacją mamy do czynienia na gruncie realiów niniejszej sprawy.

Pozwany kwestionując powództwo co do zasady poprzestał w sprzeciwie od nakazu zapłaty wyłącznie na gołosłownych twierdzeniach nie popartych żadnymi dowodami (k. 63-65). Sąd nie z urzędu nie ustalił istnienia żadnych przesłanek świadczących o bezwzględnej, czy też względnej nieważności umowy pożyczki z dnia 13.09.2021 r. wiążącej strony.

Przechodząc do omówienia dalszego zarzutu pozwanego, czy doszło do skutecznego wypowiedzenia przez bank umowy kredytu konsumenckiego, należy stwierdzić, że w świetle zgromadzonego materiału dowodowego powodowy bank skutecznie wypowiedział łączącą strony umowę pożyczki. Wobec zaprzestania spłaty rat pożyczki bank wezwał pozwanego do zapłaty, poinformował o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia, a następnie złożył oświadczenie o wypowiedzeniu umowy z zachowaniem okresu wypowiedzenia, które zostało doręczone na adres wskazany przez pozwanego (k. 30-38). Korespondencja kierowana przez powoda była adresowana na adres pozwanego wskazany w umowie i na ten sam adres na jaki doszło do skutecznego doręczenia pozwu (k. 61). Pozwany kwestionował, że potwierdzenie nadania wezwania do zapłaty, to za mało, aby uznać, że wezwanie to dotarło do adresata. Jak słusznie zauważył pozwany, gdyby wezwanie do zapłaty nie zostałoby doręczone, wówczas doszłoby do zwrotu przesyłki do nadawcy. Powód, jako profesjonalista zdaje sobie sprawę z tego, że brak właściwego wysłania wezwania do zapłaty, wypowiedzenie umowy i złożenie pozwu o zapłatę do Sądu wiązałby się dla niego z negatywnymi skutkami procesowymi. Nadmienić należy, że mimo otrzymania oświadczenia o wypowiedzeniu umowy kredytu pozwany nie skontaktował się z powodem, w celu wyjaśnienia przyczyn złożenia takiego oświadczenia, skoro jak twierdzi nie otrzymał wezwania do zapłaty. To pozwany powinien zgodnie z art. 6 k.c. wykazać, że takiego wezwania nie otrzymał, a mógł to przecież uczynić chociażby poprzez złożenie zeznań – mimo wezwania na rozprawę nie stawił się, a więc dobrowolnie zrezygnował z takiej możliwości.

Co istotne w kontekście dalszych rozważań pozwany kwestionując powództwo co do zasady, nie zakwestionował skutecznie powództwa co do wysokości.

W szczególności na gruncie sprawy pozwany nie zakwestionował skutecznie, na żadnym etapie poprawności wyliczeń matematycznych poszczególnych kwot zaprezentowanych przez powoda w pozwie oraz w dalszych pismach procesowych, w tym odnośnie wysokości żądania o zapłatę z tytułu kapitału pożyczki, jak i wysokości odsetek umownych i karnych, jak również szczegółowo wskazanych okresów za które są one żądane przez powoda. W związku z powyższym, wszelkie twierdzenia pozwanego w tym zakresie należy uznać wyłącznie za linię obrony w niniejszej sprawie, podobnie zresztą, jak twierdzenia sprzeciwu odnośnie rzekomego podejrzenia popełnienia na gruncie realiów zawarcia umowy – przestępstwa wyłudzenia decyzji kredytowej z art. 297§1 k.k., czy też rzekomego naruszenie przez powoda art. 385 ¹§1 k.c. poprzez uznanie za wiążące pozwanego postanowienia umowy nie uzgodnionego indywidualnie, pomimo ich sprzeczności z dobrymi obyczajami i rażąco naruszających interesy pozwanego oraz stosowanie przez powoda nieuczciwych praktyk rynkowych i naruszenie przepisów ustawy o kredycie konsumenckim.

Należy z całą mocą zaznaczyć, że wysokość dochodzonej przez powoda kwoty została określona, nie tylko w wyciągu, ale również w szczegółowym rozliczeniu pożyczki – wyciągu z operacji na indywidualnych rachunku ( k. 24-25v.,39-46). Natomiast wszystkie dokumenty przedstawione do akt sprawy, podlegały ocenie Sądu orzekającego zgodnie z dyspozycją przepisu art. 233 k.p.c. W tym miejscu należy przetoczyć stanowiska Sądu Najwyższego oraz sądów powszechnych:

- „Wprawdzie wyciąg z ksiąg banku nie jest już uznawany za dokument urzędowy w postępowaniu cywilnym (art. 95 ust. 1 a prawa bankowego) zawiera jednak złożone w szczególnej formie oświadczenie wiedzy uprawnionych osób dotyczące danych zaksięgowanych w księgach rachunkowych i w powiązaniu z umową kredytową (…) może stanowić wystarczający dowód dla potwierdzenia dokonania czynności prawnej i jej treści.” (uzasadnienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 10.01.2018 r., sygn.. akt (...)),

- „Zaprzeczenie prawdziwości dokumentu prywatnego w postaci sporządzonego prawidłowo i zgodnie z kompetencją ustawową banku wynikającą z art. 95 ust. 1 ustawy z 1997 r. Prawo bankowe wyciągu z ksiąg rachunkowych kredytodawcy nie może polegać na samej negacji istnienia lub wysokości długu, jeśli z pozostałych dowodów przedłożonych przed bank wynika fakt zawarcia umowy kredytu, jego wysokość i ustalone przez strony warunki spłaty, a także wykaz i sposób zarachowania kilkunastu dokonanych przez dłużnika wpłat.” (uzasadnienie Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 29.10.2020 r. sygn. akt (...)).

W niniejszej sprawie Sąd nie znalazł podstaw do odebrania waloru wiarygodności i autentyczności dokumentom przedstawionym przez powoda, a pozwany nie wykazał skutecznie, aby dokumenty te były nieprawdziwe bądź ich treść była niezgodna z stanem faktycznym. Tym samym, to na pozwanym zgodnie z art. 6 k.c. spoczywał ciężar udowodnienia, że dane te są z jakich przyczyn niewiarygodne, a on nawet nie stawił się na terminie rozprawy aby wypowiedzieć się w tym zakresie. Tym samym pozwany temu obowiązkowi nie sprostał.

Powyższe wyliczenia jednoznacznie wskazują, że nie doszło do naruszenia powołanego wyżej przepisu, a więc nie została przekroczona maksymalna wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu, która uzasadniałaby zastosowanie przepisu art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim. Ponadto, przepis ten wskazuje również inne sytuacje kiedy kredytodawca ponosi konsekwencje właśnie w postaci kredytu darmowego i jest to naruszenie przepisu art. 29 ust. 1, art. 30 ust. 1 pkt 1-8, 10, 11, 14-17, art. 31-33, art. 33a i art. 36a-36c ustawy o kredycie konsumenckim. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie wykazał również aby doszło do naruszenia jakiegokolwiek innego przepisu ustawy wskazanego w art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim.

Mając na uwadze powyższe, Sąd uznał, że roszczenie powoda jest zasadne w całości i z tych względów – na podstawie art. 720 k.c. w zw. z art. 471 k.c. orzekł jak w punkcie I wyroku. W ocenie Sądu powód wykazał, iż zadłużenie dochodzone niniejszym pozwem wynosi łącznie 104.937,28 zł, jest rzeczywistym zadłużeniem pozwanego, które nie zostało przez niego spłacone. Nadto, od wskazanej kwoty kapitału należały się odsetki umowne w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie:

- od kwoty 92.964,15 złotych od dnia 10.07.2024 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 9.832,21 złotych od dnia 10.07.2024 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 2.140,92 złotych od dnia 10.07.2024 r. do dnia zapłaty, zgodnie z art. 481 k.c.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. poprzez obciążanie pozwanego obowiązkiem ich zwrotu na rzecz powoda w całości, z uwagi na wynik procesu.

Koszty procesu po stronie powoda obejmowały uiszczoną opłatę od pozwu ( opłata uiszczona w elektronicznym postępowaniu upominawczym w wysokości 1312zł oraz opłata w kwocie 3935 zł wniesiona na rachunek bankowy Sądu Okręgowego w Olsztynie) oraz opłata za pełnomocnictwa (17 zł), wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika (radca prawny) w stawce wynikającej z § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (5.400 zł) oraz zgodnie z przepisem art. 505 ³⁷§2 k.p.c. i § 3.1 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika powoda w elektronicznym postępowaniu upominawczym – 3.600 złotych.

Z tego względu Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 14.264,00 zł, o czym orzekł jak w punkcie II wyroku.