Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Olsztynie

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 96/21

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.USTALENIE FAKTÓW

0.1.Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

M. O. (1)

opisany w pkt I wyroku

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

Oskarżona M. O. (1) prowadziła działalność gospodarczą pod firmą (...), przy ul. (...), w M.. Wymieniona korzystała ze wsparcia finansowego w ramach organizowanych projektów unijnych. Ich celem było podniesienie kwalifikacji i praktycznej wiedzy na temat pracy w obszarze gastronomii uczniów objętych wsparciem z Zespołu Szkół nr (...) i Zespołu Szkół Zawodowych w M. o profilu: technik żywienia i usług gastronomicznych oraz kucharz. Wymienione projekty, były odpowiedzią na szczegółowe diagnozy sytuacji uczniów ww. szkół, przeprowadzone przez placówki w połowie 2016 i I kwartale 2018 roku. Informacje zebrane w tym trybie, zatwierdzone przez Starostwo Powiatowe w M., potwierdziły konieczność podnoszenia umiejętności oraz uzyskiwania dodatkowych kwalifikacji przez uczniów celem zwiększenia ich możliwości na rynku pracy.

Oskarżona M. O. (2) w dniu 02 sierpnia 2018 r. zawarła umowę z Województwem (...) w przedmiocie dofinansowania projektu „Gotuj z nami- II edycja”, który był organizowany w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (...) na lata 2014 – 2020. Program był współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego. Zgodnie z postanowieniami umowy, Instytucja Zarządzająca (...) przyznała beneficjentowi dofinansowanie na realizację projektu w łącznej kwocie 387.015 zł., a beneficjent zobowiązał się do realizacji projektu. Łączna wysokość wydatków kwalifikowanych projektu wyniosła 430 025,00 zł. i objęła: środki europejskie w kwocie 365 521,25 zł., dotację celową z budżetu krajowego 21 493,75 zł. oraz wkład własny w kwocie 43 010 zł. Beneficjent był zobligowany rozliczać wydatki w oparciu o kwoty ryczałtowe i tak, za wykonanie zadania 1 (diagnoza uczniów) przyznano kwotę 5.600 zł., wykonanie zadania 2: Wsparcie stażystów w zakresie miękkich kompetencji – 52.000 zł., wykonanie zadania 3: Szkolenia branżowe dla przyszłych stażystów i przygotowanie do stażu - 53.200 zł., wykonanie zadania 4: Realizacja kształcenia praktycznego (staże) – 233.220, 00 zł.

Zgodnie z harmonogramem realizacji, projekt był podzielony na poszczególne etapy obejmujące: diagnozę uczniów (w tym: współpraca szkoły z przedsiębiorcą, promocja i rekrutacja uczestników staży oraz diagnoza uczniów pod kątem uzupełniania kwalifikacji, kompetencji i umiejętności), wsparcie stażystów w zakresie miękkich kompetencji (w tym: szkolenie z zakresu kompetencji miękkich praca zespołowa, odporność na stres oraz szkolenie z negocjacji handlowych, rozmowy z trudnym klientem i perswazji), a także szkolenia branżowe dla przyszłych stażystów i przygotowanie do stażu (w tym: szkolenie BHP, HCCP, prezentacja potraw i carving, tj. sztuka dekoracji wnętrz gastronomicznych na eventy). Ostatnim etapem była realizacja kształcenia praktycznego w postaci staży dla uczestników biorących udział w projekcie.

W ramach podpisanej umowy, oskarżona występująca w roli beneficjenta udzielonego wsparcia finansowego, odpowiadała za prawidłową realizację projektu zgodnie z wnioskiem o dofinansowanie, w tym realizację określoną w harmonogramie. W dokumencie tym zawarta została szczegółowa liczba osób podlegających szkoleniu w ramach danej tematyki, jak również szkoleniu w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Jednym z warunków wsparcia, było zapewnienie, iż każdy z uczestników szkolenia w ramach porozumień będzie miał zapewniony staż u pracodawcy. Tego typu deklarację złożyła M. O. (1), oświadczeniem z dnia 13 grudnia 2016 г.

Środki pieniężne objęte zawartą umową zostały wypłacone na rachunek bankowy prowadzony dla oskarżonej, przez (...) Bank S.A., pod numerem (...). Z uzyskanych danych wynika, iż całość przyznanej kwoty została przelana na ww. rachunek w dwóch transzach po 193 507,50 zł., obejmujących łącznie 4 przelewy, w ramach projektu „(...)", tj:

- wpływ z dnia 11 lutego 2019 r. w kwocie 183.760, 63 zł

- wpływ z dnia 11 lutego 2019 r. w kwocie 10.746,87 zł

- wpływ z dnia 9 grudnia 2019 r. w kwocie 182.760,62 zł

- wpływ z dnia 9 grudnia 2019 r. w kwocie 10.746,88 zł

Oskarżona nawiązała kontakt z wybranymi uczniami szkół objętych projektem. Przy organizacji projektu oskarżona współdziała z D. B. - K., której zleciła pomoc w zakresie cyfrowego przekazywania dokumentacji do Urzędu Marszałkowskiego, gdyż wymieniona była bardziej obeznana z technologią i miała pewne doświadczenie w tym zakresie. Oskarżona miała przekazać jej za to wynagrodzenie w wysokości ok. 12.000 zł. W ramach współpracy D. K. przekazywała do Urzędu Marszałkowskiego uzyskiwaną od oskarżonej dokumentację, pilnowała harmonogramu i utrzymywała kontakt z opiekunem projektu, tj. A. G. (1) a ponadto sama prowadziła część szkoleń objętych projektem. Za rekrutację uczestników i tworzenie list uczestników odpowiedzialna była oskarżona osobiście.

Organizowane szkolenia nie odpowiadały treści zawartej umowy o dofinansowanie z dnia 2 sierpnia 2018 r. o numerze (...).(...) i tym samym projekt nie był prawidłowo realizowany. Uczestnictwo młodzieży w szkoleniach sprowadzało się bowiem głównie do świadczenia na rzecz oskarżonej prostych prac, całkowicie niezwiązanych ze specjalistycznym przygotowaniem zawodowym. Na listach obecności z poszczególnych dni szkoleń oraz oświadczeniach o otrzymaniu certyfikatów, podrabiane były podpisy uczestników, tj. S. B. (1), A. P. (1), P. M. (1), N. P., N. G. (1) i A. Ś. a dokumentacja zawierająca sfałszowane podpisy była przedstawiana do Urzędu Marszałkowskiego w O..

W dniu 05 czerwca 2024 r. Zarząd Województwa (...) w O., pełniący funkcję instytucji zarządzającej rozwiązał w trybie natychmiastowym umowę o dofinansowanie projektu pt. "(...)" i wezwał beneficjenta w osobie oskarżonej M. O. (1) do zapłaty kwoty 387 015,00 zł. wraz z odsetkami liczonymi od dnia przekazania środków. Do dnia wyrokowania żadne środki nie zostały przez oskarżoną z tego tytułu wpłacone.

wyjaśnienia oskarżonej

611 o. - 614 , k. 266, k. 293 - 293 o., k. 297 o., 502 o. - 503, 929 o. - 930, 932 o. - 933

opinia z zakresu badania pisma ręcznego

k. 705 - 863

zeznania P. M.

k. 630 o. - 632, k. 5

zeznania A. P.

632 o - 635, k. 16 o. - 17

zeznania S. B.

635 - 636, k. 20 o. - 21

zeznania N. P.

639 o. - 641o., k. 8o. - 9,

zeznania N. G.

641 o. - 643, k. 58o.

zeznania A. G.

643 o. - 645o., k. 286 - 287

zeznania A. Ś.

k. 664 o. - 666 o., 29 -30

zeznania M. F.

666 o. - 669, k. 11 o. - 12o. ,

zeznania E. K.

671 o. - 673

zeznania W. B.

673 - 674

zeznania D. B. - K.

279 - 271, 645o. - 648, 930 o. - 332 o.

zeznania B. P.

32 o.

zeznania M. L.

35 o.

zeznania E. B.

42 o.

zeznania A. S.

45 o.

zeznania G. O.

48 o.

protokoły przeszukania, oględzin, zatrzymania rzeczy

22 - 23, 37 - 38, 49 - 50, 272 - 274, 275 - 276

dokumentacja z Urzędu Marszałkowskiego w O.

361 - 400, 401 - 420, 440, 460 - 461, załączniki

dokumentacja z (...) Bank S.A.

455, 462 - 464, 459 - 467, 457, 465

dokumentacja zabezpieczona u M. O.

załącznik

opinia z zakresu badania pisma ręcznego

705 - 864

dokumentacja fotograficzna i wydruki korespondencji

663

0.1.Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

1.OCena DOWOdów

0.1.Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

wyjaśnienia oskarżonej

Nie dano wiary w zakresie, w jakim zaprzeczyła popełnieniu zarzuconych jej zachowań, uznając je za pozostające w sprzeczności ze zgromadzonym materiałem dowodowym, jak również niekonsekwentne. Oskarżona na rozprawie w dniu 10 września 2024 r. nie przyznała się do popełnienia zarzucanego jej przestępstwa i odmówiła składania wyjaśnień i odpowiedzi na pytania.

W postępowaniu przygotowawczym przesłuchana w charakterze podejrzanej w dniu 17 września 2019 r. nie przyznała się do popełnienia zarzucanego jej przestępstwa i odmówiła składania wyjaśnień.

Natomiast przesłuchana w toku postępowania przygotowawczego, w dniu 18 września 2019 r., oświadczyła, że w całości przyznaje się do jego popełnienia. Podała, że chodziło o to, że uczniowie nie wyrażali zainteresowania nauką i uczestniczeniem w szkoleniach, chcieli jedynie otrzymać pieniądze i mówili, że w tym zawodzie i tak nie będą pracować. Podała, że nie było tak, że szkolenia się wcale nie odbywały, one się odbywały, ale uczniowie nie byli nimi zainteresowani. Wskazała, iż uczniowie nie chcieli się uczyć, więc pracowali, skróciła im godziny. Oni chcieli tylko pracować i otrzymywać za to pieniądze. Pracę też można ująć jako szkolenie, uczniowie fizycznie byli na kuchni i pracowali, więc "na upartego" można powiedzieć, że to szkolenie się odbyło. Deklarowała, że nie chciała oszukiwać. Uczniowie woleli jednak sprzedawać lody i dostać za to ok. 1900 zł. niż się uczyć. Podała, że nie wie nic na temat fałszowania podpisów a jeśli chodzi o szkolenie z radzenia sobie ze stresem, to takie było przeprowadzane przez panią D.. Wyjaśnienia te podtrzymywała również przed sądem (k. 293 - 293 o., k. 297 - 297 o.)

Ostatecznie jednak, przesłuchiwana jako podejrzana, nie przyznała się do popełnienia zarzucanego jej przestępstwa skorzystała z prawa do odmowy wyjaśnień i odpowiedzi na zadane pytania.

Z kolei w postępowaniu przed sądem uprzednio nie przyznała się i złożyła wyjaśnienia, z których wynikało, że szkolenia odbyły się a na listach obecności nie było podrobionego żadnego podpisu, z tym, że nie sprawdzała tożsamości uczestników, więc mogli jakąś zamianę ustalić między sobą. Jej zdaniem uczniowie nie potrafią rozdzielić szkolenia od stażu. Podała, że nie miała dostępu do programu komputerowego i w tym zakresie działała w zaufaniu do osoby D. K., która miała kontakt z urzędem i wysyłała dokumenty. Co do wcześniejszego przyznania się do winy podała, że wynikało z obiecania jej przez policjantów, że nie trafi do aresztu.

W ocenie sądu, nie negując faktu współpracy oskarżonej z D. K. wskazać należy, że to wyłącznie oskarżona jako beneficjent była osobą odpowiedzialną za prawidłową realizację projektu i prawidłowość sporządzanej dokumentacji (co wynika wprost z zeznań świadka A. G.) i do niej również bezspornie trafiły przyznane na ten cel środki finansowe, nie sposób zatem przyjąć za wiarygodne, aby to D. K. we własnym zakresie powzięła inicjatywę przedkładania do Urzędu sfałszowanych dokumentów. W toku postępowania oskarżona wykazywała stopniowo coraz dalej idącą tendencję do przerzucania odpowiedzialności na wymienioną, wskazując ostatecznie, że właściwie nie miała żadnej świadomości co do jej poczynań, ani wiedzy o dostępie do portalu internetowego służącego do obsługi projektu. Z kolei D. K. w zeznaniach zaprzeczyła kategorycznie, aby fałszowała lub zlecała fałszowanie podpisów na przesyłanych listach.

Podkreślić przy tym należy, że stwierdzenie sfałszowania części podpisów na dokumentach (jawiące się ostatecznie jako wręcz bezsprzeczne w świetle uzyskanej opinii grafologicznej) i przedstawienie takich dokumentów Urzędowi Marszałkowskiemu nie stanowi istoty i całokształtu zarzuconego jej przestępstwa, gdyż stanowi go faktyczne nierealizowanie projektu unijnego w ustalonym w umowie zakresie a za to we wręcz zasadniczym stopniu odpowiadała oskarżona osobiście, nie zaś D. K. a oskarżona M. O. z tego względu musiała mieć i miała jednoznaczną świadomość tego, czy projekt jest należycie realizowany, czy prowadzone są wymagane szkolenia, w należytym zakresie i czy biorą w nich udział zakwalifikowane osoby i czy zasadnie otrzymują certyfikaty. Nic również nie stało na przeszkodzie, aby oskarżona skorzystała z przysługującego jej jako beneficjentowi dostępu do systemu i na bieżąco śledziła całość dokumentów i korespondencji.

Wskazać w tym względzie należy, że oskarżona wprost przyznała się w postępowaniu przygotowawczym do popełnienia zarzucanego jej przestępstwa a wymowa jej ówcześnie złożonych wyjaśnień nie pozostawiała wątpliwości, że do właściwej realizacji projektu nie doszło. Trudno bowiem w innym kontekście rozpatrywać min. stwierdzenia, że pracę wykonywaną przez uczniów w kuchni można też cyt. "na upartego" uznać również za odbycie szkolenia. W ocenie sądu projekt ten nie miał przecież na celu zapewnienia oskarżonej pomocy kuchennej, przy jednoczesnym uzyskaniu środków finansowych w znacznej kwocie a miał jasno sprecyzowane cele edukacyjne, których nierealizowanie prowadzi do fikcyjności wykonania projektu i nienależnego uzyskania środków finansowych. Powoływane przez oskarżoną okoliczności utrudniające prowadzenie szkolenia, w szczególności rzekomo niechętna postawa młodzieży, motywowanej jedynie chęcią zarabiania pieniędzy nie stanowią w ocenie sądu okoliczności istotnych dla oceny niewywiązania się z projektu.

W ocenie sądu niewiarygodne jest również, że M. O. przyznała się do winy i złożyła określonej treści wyjaśnienia, gdyż jakoby policjanci obiecywali jej, że nie zostanie tymczasowo aresztowana, zwłaszcza, że wyjaśnienia te złożyła niewątpliwie przed prokuratorem i podtrzymywała jeszcze w toku posiedzenia sądu, mając jednoznaczną świadomość, że złożony został wniosek o zastosowanie wobec niej wspomnianego środka zapobiegawczego. Co więcej, oskarżona w toku postępowania wyjaśniła, że ówcześnie nie miała nawet wiedzy o co dokładnie chodzi, gdyż miano jej to przedstawiać jako "jakieś projekty" (k. 932 o.), podczas gdy jednoznacznie wynikało to z opisu czynu a oskarżona podpisywała protokół, w którym zawarta była szczegółowo treść postawionego jej zarzutu.

zeznania P. M.

Dano im wiarę w zakresie, w jakim w postepowaniu przygotowawczym wskazał, że w okresie, kiedy był uczestnikiem projektu chodził w do restauracji, gdzie na polecenie oskarżonej obierał ziemniaki i pomagał w kuchni, nie było tam żadnego szkolenia a jedynie pomoc w kuchni. Oskarżona następnie zaproponowała mu sprzedaż lodów w jej lokalu w M., gdzie pracował do końca miesiąca, za co otrzymał wynagrodzenie w kwocie 1900 zł. Świadek jednoznacznie zakwestionował również autentyczność swojego podpisu na zaświadczeniu za szkolenia z tematu sztuka dekoracji wnętrz na eventy . Powyższe znajduje potwierdzenie w treści opinii z zakresu badań dokumentów, z której wynika, że podpis ten nie jest autentycznym podpisem świadka. Na rozprawie świadek P. M. częściowo dążył do zmiany tych zeznań wskazując, że "coś jest w nich poprzekręcane" a on uczestniczył w szkoleniach, z których potrafił podać szkolenie BHP. Niemniej nie sprecyzował żadnych nieprawidłowości w zeznaniach, w szczególności, że również poprzednio podał, że akurat w szkoleniu BHP brał udział.

zeznania A. P.

Dano im wiarę. Z relacji świadka wynikało, iż już na pierwszym spotkaniu w restauracji (...) otrzymała ona od oskarżonej certyfikat. Spotkanie z oskarżoną ograniczyło się do ustalenia jak będą pracować i co będą robić. Jej obowiązki sprowadzały się do świadczenia pracy na kuchni, gdzie obierała warzywa, zmywała naczynia, a także podawała wydawane potrawy. Dwukrotnie w sobotę, względnie w niedzielę uczestniczyła w szkoleniach, prowadzonych przez panią D.. Świadek wskazała, że miało to miejsce w sierpniu 2019 r. i nie uczestniczyła w żadnych szkoleniach w innych miesiącach, ewentualnie mogła wziąć udział w spotkaniu w kwietniu 2019 r., tzn. miało miejsce w jej przypadku tylko jedno spotkanie z oskarżoną przed sierpniem 2019 r. Okazane świadkowi dokumenty, zostały przez wymienioną w postępowaniu przygotowawczym częściowo zakwestionowane w zakresie autentyczności podpisów naniesionych na nich, świadek jako własne rozpoznała jedynie podpisy na listach szkoleń BHP oraz szkolenia z negocjacji handlowych z 26 marca 2019 r. Na rozprawie częściowo nie była pewna co do autorstwa podpisów, natomiast wykluczyła stanowczo autentyczność podpisu na liście szkolenia w dniach 25 - 26 marca 2019 r., wskazując, że nie mogła być na nim obecna. W powyższym zakresie znajduje to potwierdzenie w treści opinii z zakresu badania pisma ręcznego, w której stwierdzono, że wskazany podpis nie został nakreślony przez świadka.

zeznania S. B.

Dano im wiarę. Z zeznań świadka wynikało, że nie uczestniczył w ogóle w projekcie "(...)", jedynie wcześniej, kiedy był uczniem ZSZ w M. o kierunku kucharz miał zamiar zgłosić się do projektu unijnego realizowanego przez (...). Wypełnił w tym zakresie formularz, ale nikomu go nie oddał. Jednak później zrezygnował i ustnie przekazał swojemu koledze, że nie będzie brał w tym udziału. O przebiegu i organizacji przedmiotowego projektu nic nie wiedział. Zakwestionował natomiast stanowczo autorstwo wszystkich zabezpieczonych i okazanych mu podpisów, co też znajduje potwierdzenie w treści opinii z zakresu badań dokumentów, w której stwierdzono, że podpisów tych istotnie nie nakreślił świadek. W ocenie sądu powyższe ilustruje sposób przeprowadzenia szkoleń w ramach projektu, gdzie podpis świadka jako uczestnika wielokrotnie sfałszowano a on sam w ogóle w nim nie brał udziału. Nie ma zatem zupełnie żadnych wiarygodnych powodów, aby zamiast niego podpisywał się inny uczestnik, względnie by doszło do "pomyłki". Nawet jeśli by przyjąć, że w jakiś sposób omyłkowo ujęto świadka na liście uczestników, to następnie jednak z pełną świadomością podrabiana była dokumentacja związana z jego rzekomym uczestnictwem i nie robili tego przecież z własnej inicjatywy inni uczestnicy, nie mając w tym żadnego interesu.

zeznania N. P.

Dano im wiarę. Z zeznań świadka konsekwentnie wynikało, że nie uczestniczyła w żadnych szkoleniach a jej udział w przedmiotowym projekcie sprowadzał się po prostu do pracy przez dwa tygodnie na zmywaku w restauracji (...) a następnie przez dwa tygodnie w innym należącym do oskarżonej lokalu - przy nakładaniu lodów. Świadek podała, że następnie aby otrzymać za to pieniądze musiała jednorazowo podpisać sześć lub siedem list, które jej przedłożono. Świadek ponadto częściowo zakwestionowała autentyczność podpisów na okazanych jej dokumentach związanych z udziałem w projekcie, co znalazło potwierdzenie w treści opinii z zakresu badania pisma, z której wynika, że co najmniej cztery podpisy wymienionej na listach obecności zostały podrobione, natomiast w części badane podpisy nie kwalifikowały się do badań graficzno - porównawczych w uwagi na sposób ich wykonania.

zeznania N. G.

Należało w pełni podzielić. Świadek podała, że wprawdzie ubiegała się o udział w projekcie "(...)" i w tym celu złożyła wymagane dokumenty, zawierające wszystkie dane personalne, jednak została poinformowana przez oskarżoną, że nie została przyjęta. Rezygnując nie odebrała swoich dokumentów. Później otrzymała informację o nowym naborze, ale nie była już zainteresowana. Świadek jednoznacznie zaprzeczyła, aby brała udział w jakichkolwiek szkoleniach i zakwestionowała autentyczność swoich podpisów na listach uczestnictwa oraz odbioru certyfikatów. Nie może być co do tego wątpliwości w świetle opinii z zakresu badań pisma, z której wynika, że 13 badanych podpisów wymienionej nie jest autentycznych a kolejne dwa nie kwalifikowały się do badań graficzno - porównawczych z uwagi na sposób ich wykonania. Świadek wskazała, że nawet nie mogłaby brać udziału w niektórych z tych szkoleń, gdyż nie przebywała już wówczas w M.. Podobnie jak w przypadku S. B., również w przypadku świadka nie sposób jest przyjąć, że jej podpisy wykonał z własnej inicjatywy ktoś z uczestników, gdyż żaden z nich nie miał w tym interesu, ani jakiegokolwiek zrozumiałego powodu, aby się tego dopuścić.

zeznania A. G.

Dano im wiarę. Świadek wskazał na zakres swoich obowiązków w zakresie nadzorowania przedmiotowego projektu, jak i na utrzymywanie w tym zakresie kontaktów z D. K., która w imieniu oskarżonej występowała jako koordynatorka. Nie miała natomiast wiadomości na temat wewnętrznych relacji pomiędzy oskarżoną a D. K.. Natomiast wskazała, że oskarżona jako beneficjant miała również uprawnienia dostępowe do sytemu służącego obsłudze projektu i możliwość zapoznawania się z wszelką korespondencją, która kierowana jest równocześnie do beneficjenta i koordynatora. Świadek podkreślała, że D. B. - K. nie była podwykonawcą projektu i to oskarżona jako beneficjent jest odpowiedzialna za rzetelne przygotowanie dokumentów źródłowych do rozliczenia poszczególnych kwot ze wszystkich czterech zadań. Beneficjent odpowiada również za ilość osób biorących udział w projekcie, daty, podpisy, trenerów, zatwierdzanie szkolenia, ogólnie realizację umowy pod względem cywilnoprawnym. D. K. traktowana jest jedynie jako personel beneficjenta. Świadek wskazała na liczne niespójności stwierdzane pomiędzy danymi w systemie a dokumentami źródłowymi, ogólny bałagan i chaos w dokumentach, wymagających poprawiania.

zeznania A. Ś.

Dano im wiarę. Świadek w postępowaniu przygotowawczym wskazała, że wzięła udział w spotkaniu zorganizowanym przez oskarżoną w celu wyjaśnienia na czym ma polegać udział w projekcie, wówczas podpisała jednorazowo około sześciu przedstawionych jej list. Następnie jednak podjęła pracę i całkowicie zrezygnowała z udziału w projekcie. Nie brała udziału w żadnych spotkaniach, szkoleniach, ani nie otrzymała certyfikatów. W toku rozprawy natomiast częściowo odmiennie wskazała, że mogła być obecna na spotkaniach dwa - trzy razy i na jednym otrzymała przyuczenie. Równocześnie podtrzymała pierwsze zeznania i nie potrafiła wskazać, czy brała udział w jednym czy dwóch lub trzech spotkaniach, względnie z jakiej przyczyny nie mówiła o nich pierwotnie. W ocenie sądu brak jest powodów, aby organizowanych miało być kilka spotkań przygotowawczych, skoro świadek tylko na tym etapie była zainteresowana udziałem i z tego względu bardziej wiarygodne są zeznania pochodzące z postępowania przygotowawczego. Świadek natomiast konsekwentnie częściowo zakwestionowała autentyczność swoich podpisów na okazanych jej dokumentach w postaci list obecności i oświadczeń o otrzymaniu certyfikatów, rozpoznała natomiast jako własne podpisy np. na liście szkoleń z dnia 25 i 26 marca oraz 1 i 2 kwietnia 2019 r., niemniej zeznała, że faktycznie w takim szkoleniu nie uczestniczyła. Brak jest powodów do kwestionowania zeznań świadka również w świetle opinii z zakresu badań pisma, z której wynika, że 8 badanych podpisów wymienionej nie jest autentycznych a kolejny nie kwalifikował się do badań graficzno - porównawczych z uwagi na sposób jego wykonania. Wskazuje to na prawdziwość twierdzeń świadka, że faktycznie nie brała ona udziału w szkoleniach w ramach przedmiotowego projektu.

zeznania M. F.

Wymieniony świadek zeznał, iż wziął udział w spotkaniu organizacyjnym związanym z projektem, miał wówczas do podpisania dużo dokumentów, przy czym nie jest w stanie podać, czego one dotyczyły. W ramach projektu miał on uczestniczyć w szkoleniach organizowanych przez M. O. (1), które miały dotyczyć ozdabiana potraw, obsługi trudnego klienta - jednak żadne z tych szkoleń się nie odbyło, jedynie podpisywał listy. Odbyło się szkolenie BHP i HCPP. Wymieniony brał udział w projekcie od maja do pierwszej połowy lipca 2019 r. i wtedy też uczęszczał do lokalu oskarżonej. W ramach tego świadczył przez 150 godzin drobne prace porządkowe i pomoc na kuchni, głównie pracował na zmywaku. Podał, że kursy, które miały się odbyć w ramach tego szkolenia w ogóle się nie odbyły a M. O. i druga pani z hotelu (...) dawały uczestnikom projektu jedynie listy do podpisania, pomimo, że te szkolenia się nie odbywały. Za udział otrzymał od M. O. kwotę ok. 2000 zł. Podał, że na większości dokumentacji mu okazanej, w tym na listach obecności dotyczącej udziału w szkoleniach podpisy nie zostały nakreślone przez niego. Certyfikaty, jak zeznał, otrzymał już na pierwszym spotkaniu, zanim te szkolenia się odbyły. W toku rozprawy świadek zeznania te wprawdzie formalnie podtrzymywał, jednak równocześnie częściowo i istotnie zmienił, wskazując, że faktycznie również inne szkolenia się odbyły (min. z carvingu, współpracy zespołowej i odporności na stres) a on brał w nich udział. Nie negował również autentyczności swoich podpisów na listach, a przynajmniej oświadczał, że nie może tego z pewnością stwierdzić. Świadek jednakże w ocenie sądu nie wyjaśnił przekonująco i wiarygodnie, z jakich powodów uprzednio zeznał odmiennie, wskazując jednoznacznie, że szkolenia te się nie odbyły a on w nich nie uczestniczył, przez co późniejsze zeznania nie jawią się jako wiarygodne.

zeznania E. K.

Oceniając zeznania świadka mieć należy na uwadze, że świadek nie jest osobą postronną a powiązaną towarzysko z oskarżoną i ówcześnie utrzymującą bliskie z nią relacje, ma zatem powody we wspieraniu jej stanowiska procesowego. Zeznania wymienionej sprowadzające się do tego, że widywała młodzież w restauracji oskarżonej, kiedy odwiedzała lokal nie mogą dowodzić prawidłowości i rzetelności przeprowadzania zajęć, gdyż jak przyznała, nie miała bliższej wiedzy na temat projektu, osób uczestniczących, ani sporządzanej dokumentacji. Niekwestionowana jest przy tym obecność części uczestników w restauracji oskarżonej, gdzie pracowali w kuchni, więc świadek mogła ich widywać.

zeznania W. B.

Analogicznie jak w przypadku E. K., sąd miał na uwadze, że świadek nie jest osobą postronną a była zatrudniona przez oskarżoną w charakterze pomocy kuchennej oraz jako dostawcy. Świadek również nie posiadała faktycznie bliższych informacji na temat przebiegu projektu i osób uczestniczących a jej zeznania ograniczały się głównie do potwierdzenia faktu pracy młodzieży w kuchni, przy czym świadek nie wiedziała nawet czy były to osoby ze szkoły, czy z urzędu pracy, przez co zeznania wymienionej nie wnoszą okoliczności o istotnym znaczeniu.

zeznania D. B. - K.

Dano wiarę nie znajdując powodów do kwestionowania, jakkolwiek do zeznań świadka podchodzić należy z ostrożnością, gdyż może mieć ona interes w nieprzedstawianiu zgodnie z prawdą wszystkich wiadomych sobie okoliczności sprawy, co wynika z jej zaangażowania w obsługę projektu we współpracy z oskarżoną M. O.. Powyższe pozostawać może jedynie w sferze przypuszczeń, gdyż takich okoliczności nie stwierdzono. Podkreślić jednak należy, że to oskarżona, będąc beneficjentem projektu ponosiła całkowitą odpowiedzialność za rzetelność jego wykonania i prawidłowość przekazywanej dokumentacji. Świadek D. K. zaprzeczyła, aby dopuszczała się fałszowania podpisów na dokumentach projektu i przedstawiała je świadomie Urzędowi Marszałkowskiemu i brak jest dowodów wskazujących, że było inaczej. Podobnie takich dowodów nie ma jeśli chodzi o oskarżoną, tj. dowodów wskazujących na osobiste dopuszczanie się ich fałszowania. Niemniej bezdyskusyjnym faktem pozostaje, że takie sfałszowane dokumenty były przedkładane i wbrew twierdzeniom oskarżonej nie nastąpiło to w wyniku samoistnych działań uczestników projektu, gdyż nie mieli oni powodu, aby takich zachowań się dopuszczać. Taki interes miała natomiast jedynie sama oskarżona, aby wytworzyć wymaganą dokumentację, pozwalającą na rozliczenie projektu, w sytuacji, gdy wymagane szkolenia przeprowadzone zostały nierzetelnie, względnie wcale nie zostały przeprowadzone, na co zresztą jednoznacznie wskazywały wyjaśnienia samej M. O. z postępowania przygotowawczego, w których przyznała się do popełnienia zarzucanego jej czynu. Potwierdzają to również jednoznacznie relacje innych osób, do których oskarżona zwracała się o fałszowanie podpisów na listach a zeznania ich wskazują, że zachowania takie miały szeroko zakrojony charakter.

zeznania B. P.

Należało podzielić. Świadek wskazała, że zarówno w roku 2019 jak i 2020 brała udział na propozycję oskarżonej w projektach unijnych i w związku z tym odbywała staż w lokalu oskarżonej, faktycznie pracując jako pomoc kuchenna. Stwierdziła, że zarówno w 2019 jak i 2020 r. nie były prowadzone żadne szkolenia, a pomimo tego otrzymała certyfikaty ich ukończenia i pokwitowała ich odbiór poprzez podpisanie listy. Zaprzeczyła, aby otrzymała polecenie, względnie podpisywała się za inne osoby na listach obecności. Świadek nie była uczestnikiem projektu objętego zarzutem, niemniej zauważyć należy, że również w jej przypadku miał miejsce proceder uzyskania certyfikatów, pomimo braku udziału w szkoleniach.

zeznania M. L.

Należało podzielić. Z zeznań świadka wynikało, że pracowała w lokalu oskarżonej jako kucharz. Miała wiedzę, że w lokalu tym organizowane były szkolenia, jakkolwiek nie miała dokładnej wiedzy na temat ich charakteru, gdyż oskarżona o tym szczegółowo nie informowała. Niemniej świadek podała, że oskarżona dawała osobom z personelu, w tym również świadkowi, listy do podpisania za osoby, których nie było na szkoleniu. Przychodziła i wprost mówiła, że trzeba się podpisać określonym nazwiskiem. Świadek przyznała, że osobiście kilka takich podpisów składała. Najczęściej składali je inni stażyści. Jakkolwiek nie ustalono, aby świadek podpisywała za inne osoby dokumenty związane bezpośrednio z przedmiotowym projektem, to jednak zeznania te wskazują, że twierdzenia M. O., jakoby nie miała wiedzy na temat faktu fałszowania podpisów na listach są rażąco nieprawdziwe, gdyż nie tylko miała tego świadomość, ale osobiście inspirowała i organizowała takie zachowania.

zeznania E. B.

Należało podzielić. Podobnie jak M. L., świadek wskazała, że pracowała na stołówce oskarżonej jako pomoc kuchenna i na polecenie M. O. podpisywała się na przedkładanych jej listach nazwiskami kobiety i mężczyzny. Będąc podwładną oskarżonej czuła się do tego przymuszona obawą o utratę pracy i dochodów w razie odmowy. Podała, że w stołówce w ogóle żadne szkolenia się nie odbywały. Również co do własnej osoby podpisywała dokumenty ukończenia jakiegoś szkolenia, pomimo że nie miało ono faktycznie miejsca.

zeznania A. S.

Należało podzielić. Świadek wskazała, że brała udział w projektach unijnych i faktycznie pracowała jako pomoc kuchenna w lokalu oskarżonej. Nie brała udziału w żadnych szkoleniach, albowiem takie się nie odbywały, natomiast otrzymała certyfikaty z rzekomo przeprowadzonych szkoleń. Co więcej podała, że w kwietniu 2020 r. oskarżona M. O. zażądała od niej podpisania się nazwiskiem innej osoby na przedłożonych jej listach. Zapewniła, że nie będzie z tego tytułu żadnych problemów. Świadek, bojąc się odmówić, podpisała kilka list. Była również świadkiem, że w lipcu i sierpniu 2020 r. na terenie stołówki przebywała młodzież, kilku z nich mówiło, że biorą udział w projekcie unijnym, wówczas żadne szkolenia nie były przeprowadzane. Analogicznie jak co do świadka M. L. należy podkreślić, że wprawdzie nie ustalono, aby świadek podpisywała za inne osoby dokumenty związane bezpośrednio z przedmiotowym projektem, to jednak zeznania te po raz kolejny wskazują na jawną kłamliwość wyjaśnień, jakoby oskarżona nie miała wiedzy na temat faktu fałszowania podpisów na listach, gdyż osobiście organizowała proceder uzyskiwania takich podpisów.

zeznania G. O.

Należało podzielić. Świadek była zatrudniona w lokalu oskarżonej jako pomoc kuchenna. Zeznała, że oskarżona M. O. zwracała się do niej o podpisanie się nie swoim nazwiskiem na dwóch lub trzech dokumentach a świadek nie miała śmiałości odmówić i takie dokumenty faktycznie podpisała, jednak następnie przekazała, że więcej tego robić nie będzie. Świadek wiedziała, że również innym zatrudnionym pracownicom oskarżona dawała dokumenty do podpisu za inne osoby. Brak jest podstaw do ustalenia, że podpisane przez świadka dokumenty odnosiły się do przedmiotowego projektu, jednakże jednoznacznie wskazują na postawę oskarżonej niewątpliwie rzutującą na ocenę jej wyjaśnień, co wyżej już wskazano.

dokumentacja z (...) Bank S.A.

Dokumenty niekwestionowane.

dokumentacja fotograficzna i wydruki korespondencji

Należało uwzględnić, jako mające związek z zeznaniami D. K. i wyjaśnieniami oskarżonej. Dokumentacja ta nie dowodzi jednak prawidłowości i rzetelności przeprowadzenia szkoleń zgodnie z projektem.

protokoły przeszukania, oględzin, zatrzymania rzeczy

Dokumenty urzędowe, niekwestionowane.

opinia z zakresu badania pisma ręcznego

Dano wiarę jako rzetelnej, prawidłowo sporządzonej. Również strony nie zgłosiły żadnych zarzutów przeciwko treści opinii.

dokumentacja zabezpieczona u M. O.

Dokumenty niekwestionowane.

0.1.Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

☐

3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

I

M. O.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

W ocenie sądu zgromadzony materiał dowodowy wskazuje, że oskarżona dopuściła się popełnienia przypisanego jej przestępstwa, to jest tego, że w okresie od 2 sierpnia 2018 r. do 16 września 2020 r. w M., w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadziła Zarząd Województwa (...) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości, to jest w kwocie 387.015 zł. w ten sposób, że wprowadziła przedstawicieli Zarządu Województwa (...) w błąd co do faktycznego zamiaru realizacji projektu unijnego „(...)” nr umowy (...).(...) i chęci wywiązania się z umowy na dofinansowanie a następnie przedłożyła w Urzędzie Marszałkowskim w O., w celu użycia za autentyczną sfałszowaną dokumentację dotyczącą udziału uczestników w szkoleniach przeprowadzanych w ramach tego projektu w postaci list obecności, potwierdzeń odbioru napojów i potwierdzeń otrzymania certyfikatów, na której podrobione zostały podpisy S. B. (1), A. P. (1), P. M. (1), N. P., N. G. (1), A. Ś., które to dokumenty zostały wykorzystane w sprawozdaniu końcowym, wiedząc że projekt nie został zrealizowany zgodnie z zawartą umową, działając na szkodę Województwa (...) i Europejskiego Funduszu Społecznego.

Przestępstwa określonego w art. 286 § 1 k.k. dopuszcza się, kto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, jest typem przestępstwa powszechnego i umyślnego. Czyn ten odnosi się w przedmiotowym przypadku do mienia znacznej wartości w rozumieniu art. 294 § 1 k.k. W ramach przyjętej kwalifikacji prawnej należało również uwzględnić zachowanie polegające na użyciu sfałszowanej dokumentacji, w tym list obecności uczestników w szkoleniach, które do działanie wyczerpało znamiona czynu z art. 270 § 1 k.k. Pomimo, iż w toku prowadzonego postępowania nie zostało ustalone kto faktycznie dokonał podrobienia podpisów danych osobowych uczestników, nie wyklucza to możliwości przypisania oskarżonej odpowiedzialności za to przestępstwo. Wymieniony wyżej przepis chroni autentyczność dokumentów pozostających w obrocie i mającym znaczenie prawne. Sprawca, realizuje czynność sprawczą poprzez co najmniej jedną z alternatywnie przyjętych znamion przedmiotowych, tj. podrabianie, przerabianie bądź używanie jako autentycznego takiego dokumentu. Nie ulega wątpliwości, iż M. O. (1) z pełną świadomością, w celu użycia za autentyczną, używała sfałszowanej dokumentacji związanej z realizowanym projektem. To z kolei sprawia, iż w celu oddania całości bezprawności kryminalnej zachowania wymienionej, należało przyjąć kumulatywnie kwalifikację z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

Bezprawne działania M. O. (1) polegały na zobowiązaniu się do wywiązania się z warunków zawartej umowy i postanowień zawartych we wniosku o dofinansowanie, w tym w szczególności do organizacji szkoleń w ramach projektu unijnego - pomimo, iż faktycznie nie miała ona zamiaru podjąć się rzetelnie jego realizacji. O powyższym świadczyło m.in. zachowanie oskarżonej, która nie prowadziła szkoleń zgodnie z zakresem projektu. Z zeznań wskazanych wyżej świadków wynikało, że podpisywali jedynie dokumenty, a szkolenia widniejące na nich nigdy nie miały miejsca, inne osoby ujęto zaś jako uczestników projektu, choć w ogóle nie brali w nim udziału a ich podpisy fałszowano. Kolejno, oskarżona przedkładając sfałszowaną dokumentację związaną z realizacją projektu, wprowadziła w błąd pokrzywdzonego, reprezentowanego przez Zarząd Województwa (...) co do faktu realizacji założonego przedsięwzięcia. Odzwierciedleniem wywołanego błędu w świadomości osoby uprawnionej z ramienia ww. organu, było sporządzenie sprawozdania pokontrolnego, w którym wskazane zostało, iż wizytowana forma wsparcia jest zgodna z celem projektu oraz wpisuje się w cele szczegółowe (...) (...). Jak wynika ze sporządzonego dokumentu, powyższy wniosek został wyprowadzony m.in. w oparciu o przedkładane przez oskarżoną listy obecności uczestników. Nadmienić należy, że ogólnej oceny nierzetelności wywiązania się z projektu nie podważają wnioski z czynności kontrolnych podjętych w toku jego realizacji, albowiem nie stwierdzono wówczas okoliczności ujawnionych dopiero w późniejszym okresie, a podważających wiarygodność przedkładanej dokumentacji projektu.

☐

3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☐

3.3. Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

☐

3.4. Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

☐

3.5. Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

1.KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i
środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

M. O.

I

Wymierzając karę sąd miał na uwadze stopień społecznej szkodliwości czynu, w tym wyrażający się istotnością kwoty wyrządzonej skody, jak również stopień umyślnej winy oskarżonej. W ocenie sądu, mając na uwadze czas popełnienia przypisanego czynu koniecznym było zastosowanie art. 4 § 1 k.k., albowiem ustawa poprzednio obowiązująca w tym zakresie miała charakter względniejszy dla oskarżonej. Sąd uznał za zasadne wymierzyć oskarżonej za popełnienie przypisanego jej czynu karę 1 roku pozbawienia wolności, którą uznał za adekwatną do jego ustalonych okoliczności i właściwości osobistych oskarżonej. Sąd miał przy tym na uwadze uprzednią niekaralność oskarżonej i ustabilizowany, zasadniczo poprawny, sposób jej życia. Powyższe pozwalało stwierdzić, że zachodzi co do niej pozytywna prognoza kryminologiczna, uzasadniająca warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności na okres próby lat 3, przy jednoczesnym zobowiązaniu do informowania kuratora o przebiegu okresu próby co 6 miesięcy (art. 69 § 1 i 2 k.k., art., 70 § 1 k.k., art. 72 § 1 pkt 1 k.k.). Mając na uwadze popełnienie czynu w celu osiągnięcia korzyści majątkowej właściwym było orzeczenie kary grzywny w wysokości 100 stawek dziennych po 200 zł., która w ocenie sądu jest współmierna do osiągniętej korzyści i sytuacji materialnej oskarżonej.

Uwzględniając złożony wniosek sąd orzekł ponadto o środku kompensacyjnym na podstawie art. 46 § 1 k.k. zobowiązując oskarżoną do naprawienia wyrządzonej przestępstwem szkody - poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego Województwa (...) kwoty 387.015 zł. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

1.Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

Na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary grzywny zaliczyć należało oskarżonej okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 16 września 2020 r. (g. 12.35) do dnia 12 października 2020 (g. 16.00) w ten sposób, że uznaje za wykonane 56 stawek dziennych grzywny.

1.inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

1.KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

V

Na podstawie art. 627 k.p.k. zasądzono od oskarżonej na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe, nadto należało obciążyć ją opłatą w sprawach karnych w wysokości 2.180 zł. oraz zasądzić na rzecz pokrzywdzonego Województwa (...) kwotę 3.240 zł. tytułem zwrotu wydatków związanych z ustanowieniem pełnomocnika.

1.Podpis