Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Olsztynie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 października 2025 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie VI Wydział Cywilny Rodzinny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 9 października 2025 r. w Olsztynie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa P. S.

przeciwko A. M.

o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego

na skutek apelacji powoda P. S.

od wyroku Sądu Rejonowego w Giżycku

z dnia 9 czerwca 2025 roku, sygn. akt III RC 213/24

Oddala apelację.

Sędzia (del.) Grzegorz Olejarczyk

Sygn. akt VI Ca 198/25

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Giżycku wyrokiem z dnia 9 czerwca 2025 r. wydanym w sprawie III RC 213/24 z powództwa P. S. przeciwko A. M. o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego – oddalił powództwo.

W uzasadnieniu Sąd Rejonowy powołał się na art. 60 § 1 k.r.o., z którego wynika, że małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i który znajduje się w niedostatku, może żądać od drugiego małżonka rozwiedzionego dostarczania środków utrzymania w zakresie odpowiadającym usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego. Sąd Rejonowy wskazał zatem, że kluczową przesłanką obowiązku alimentacyjnego wobec byłego małżonka jest pozostawanie osoby uprawnionej w stanie niedostatku, który należy rozumieć, jako brak możliwości zaspokojenia przez osobę uprawnioną swoich usprawiedliwionych potrzeb, co w konsekwencji uniemożliwia uprawnionemu prowadzenie godziwej egzystencji. Sąd Rejonowy wskazał również na treść art. 60 § 3 k.r.o., z którego wynika, że obowiązek dostarczania środków utrzymania małżonkowi rozwiedzionemu wygasa w razie zawarcia przez tego małżonka nowego małżeństwa. Jednakże gdy zobowiązanym jest małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia, obowiązek ten wygasa także z upływem pięciu lat od orzeczenia rozwodu. Sąd Rejonowy doszedł do przekonania, że powództwo w niniejszej sprawie nie zasługiwało na uwzględnienie, ponieważ nie zaszły przesłanki do ustalenia wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego, gdyż pozwana jest bez wątpienia osobą pozostającą w niedostatku. Sąd Rejonowy wskazał, że pozwana utrzymuje się jedynie ze skromnych świadczeń socjalnych i prowadzi życie na poziomie minimum socjalnego, a dodatkowo jest niezdolna do pracy z uwagi na swoje problemy ze zdrowiem (...) Sąd Rejonowy porównał sytuację materialną stron i uznał, że sytuacja powoda jest znacznie korzystniejsza. Wskazał, że jego partnerka pracuje jako (...) i w związku z tym osiąga pewne i stabilne dochody. Dobrowolnie zapewnia powodowi godziwe warunki życia, mogą pozwolić sobie nawet na skromne wakacje z dziećmi. Sąd Rejonowy wskazał przede wszystkim, że powód posiada majątek w postaci (...) samochodów, a zapewne również w postaci sprzętu, którego używał do pracy w (...) Sąd Rejonowy podkreślił, że uregulowania dotyczące dostarczenia środków utrzymania małżonkowi rozwiedzionemu uzależnione są od możliwości majątkowych zobowiązanego. Sąd ten zwrócił również uwagę na argumentację Sądu Okręgowego, który w uzasadnieniu wyroku rozwodowego wskazał, że pozwana była znacznie zaangażowana w organizację spraw rodziny i opiekę nad dzieckiem w czasie trwania małżeństwa i nie ma możliwości samodzielnego wyrównania standardu życia do poziomu tożsamego z tym, z jakiego korzystałaby, gdyby nie doszło do rozstania stron, a także, iż to dzięki zaangażowaniu pozwanej w prowadzenie domu i opiekę nad dzieckiem, pozwany mógł skupić się na rozwoju swojego warsztatu (...) Sąd Rejonowy zwrócił również uwagę, że alimenty w wysokości 300 zł miesięcznie nie są kwotą wygórowaną i pozwolą pozwanej na zachowanie warunków życia na poziomie minimum socjalnego. Sąd Rejonowy wskazał także, iż kwestie związane z wyraźnym uprzykrzaniem życia powodowi przez pozwaną miały źródło w (...) występujących u pozwanej i tym bardziej niezgodne z zasadami współżycia społecznego byłoby pozbawienie osoby chorej skromnego dochodu w postaci alimentów oraz pozostawienie jej bez finansowej pomocy. Sąd Rejonowy zauważył, że pozwana regularnie uczęszcza do lekarza (...) i przyjmuje leki, a jej niewłaściwe zachowania wobec powoda miały miejsce wiele lat temu. W końcu, Sąd Rejonowy wskazał także, iż w sprawie na zachodzą przesłanki wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego określone w art. 60 § 3 k.r.o., ponieważ pozwana nie zawarła nowego związku małżeńskiego, pozostaje w niedostatku, zaś powód został uznany za współwinnego rozpadu pożycia małżeńskiego.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł powód, zaskarżając go w całości oraz zarzucając mu sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, polegającą na przyjęciu, że pozwana znajduje się w niedostatku oraz, że jest osoba niezdolną do pracy, a jej sytuacja jest znacznie gorsza, niż sytuacja powoda, w sytuacji gdy powód aktualnie ze względu na swoją sytuację zdrowotną i życiową również pozostaje bez pracy (a to w dużej mierze z winy pozwanej), a nadto cierpi na poważną (...) oraz jest diagnozowany w kierunku (...) jak też jego sytuacja życiowa od czasu zapadnięcia wyroku rozwodowego znacznie się pogorszyła, pozwana natomiast nie robi nic w kierunku znalezienia pracy oraz polepszenia swojej sytuacji życiowej.

W konsekwencji, powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego oraz zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

Zdaniem Sądu Okręgowego, zarzut apelacji stanowi jedynie nieuprawnioną polemikę z prawidłowymi ustaleniami faktycznymi poczynionymi przez Sąd I instancji, który w oparciu o nie podjął prawidłową decyzję procesową. Sąd ten przeprowadził właściwą analizę zebranego w postępowaniu materiału dowodowego i na tej podstawie wyprowadził logiczne wnioski. Sąd Rejonowy ponadto w sposób logiczny przedstawił powody swojej decyzji w uzasadnieniu postanowienia. Sąd Okręgowy w całej rozciągłości podziela i przyjmuje za własne dokonane przez Sąd I instancji ustalenia w zakresie faktycznej podstawy rozstrzygnięcia.

Wskazać należy, że obowiązek alimentacyjny powoda względem pozwanej jest konsekwencją rozstrzygnięcia zawartego w wyroku rozwiązującym małżeństwo stron. Obie strony zostały uznane za winne rozpadu małżeństwa. Na podstawie art. 60 § 1 k.r.o. powód został zobowiązany do łożenia alimentów na rzecz pozwanej w kwocie po 300 zł miesięcznie. W ocenie Sądu Okręgowego, aktualne są przesłanki, którymi kierował się Sąd przy ustalaniu obowiązku alimentacyjnego powoda, a zatem pozostawanie pozwanej w stanie niedostatku. Pozwana nigdy nie pracowała na etacie, w trakcie małżeństwa stron zajmowała się domem i dzieckiem. Obecnie mieszka w domu, który stanowi własność jej matki. Jest zarejestrowana w (...) jako (...). Z uwagi na stwierdzoną przez lekarza niezdolność do pracy ze względu na swój stan zdrowia i przyjmowane leki, nie mogła skorzystać z ostatniej oferty pracy otrzymanej z (...). Pozwana cierpi na (...). Pozostaje pod opieką lekarza (...). Jej jedynym źródłem utrzymania są niewielkie świadczenia socjalne. Pozwana nie posiada żadnego majątku. Mimo iż aktualna sytuacja powoda również nie jest wyjątkowo korzystna, należało ją ocenić na znacznie lepszą od sytuacji pozwanej. Sąd Okręgowy nie kwestionuje problemów zdrowotnych powoda, jednak podkreślić trzeba, że mimo zgłaszanych różnych dolegliwości, nie legitymuje się on żadnym dokumentem, z którego wynikałaby trwała przeszkoda do podjęcia zatrudnienia. Nie podjął on nawet żadnych działań w celu uzyskania stosownych orzeczeń lekarskich i nie był w stanie wyjaśnić przyczyn takiego stanu rzeczy. Jego partnerka zeznała natomiast, że powód raczej nie dostałby orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. Powód twierdzi, że pozostaje na wyłącznym utrzymaniu swojej partnerki. Sposób funkcjonowania jego rodziny jest jednak tego typu, że uzasadnia stwierdzenie, iż powód prawdopodobnie osiąga dochód, który jest jednak nieewidencjonowany. Partnerka powoda osiąga dochód w wysokości ok. (...) a przy tym jest obciążona zobowiązaniami kredytowymi, których łączna rata wynosi ok. (...) miesięcznie. Gdyby zatem to na jej wyłącznym utrzymaniu pozostawała (...) rodzina, nie byłoby ich stać nawet na skromne wyjazdy wakacyjne, a powoda na utrzymywanie aż (...)samochodów osobowych, które ubezpiecza. Jak powód sam przyznał, w miarę możliwości dorabia sobie u znajomego. Przede wszystkim podkreślić jednak należało, że powód posiada majątek w postaci (...) samochodów. Podkreślić trzeba, że gdyby powód pozostawał w tak złej sytuacji finansowej, jak próbował to wykazać w niniejszym postępowaniu, w pierwszej kolejności starałby się spieniężyć posiadany majątek, który w jego przypadku mógłby stanowić znaczne przysporzenie finansowe, a tym samym poprawić jego kondycję finansową. Okoliczność, że tego nie czyni i nie jest w stanie logicznie wytłumaczyć ich posiadania, ponieważ na rozprawie przed Sądem Rejonowym w dniu 5 czerwca 2025 r. zeznał, iż „Ja nie wiem po co je trzymam”, uzasadnia stwierdzenie, że sytuacja finansowa powoda nie jest zła, a w każdym razie pozwala mu na dalsze uiszczanie alimentów na rzecz byłej żony w kwocie po (...) zł miesięcznie. Wskazać trzeba, że nie jest to kwota wygórowana, a pozwoli chociażby pokryć pozwanej zobowiązania z tytułu podatku od nieruchomości za garaż wybudowany przez powoda na posesji, na której obecnie mieszka pozwana.

Z art. 60 § 3 zd. 1 k.r.o., który ma zastosowanie w niniejszej sprawie wynika, że obowiązek dostarczania środków utrzymania małżonkowi rozwiedzionemu wygasa w razie zawarcia przez tego małżonka nowego małżeństwa. Jak podkreślił Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 10 lipca 1998 r. w sprawie I CKN 788/97, z przepisu art. 60 § 3 zd. 1 k.r.o. „jednoznacznie wynika, że przesłanką wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego rozwiedzionego małżonka zobowiązanego do alimentacji jest zawarcie nowego małżeństwa przez byłego małżonka uznanego za uprawnionego do alimentacji. Ustawodawca wyraźnie więc związał skutek w postaci wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego między rozwiedzionymi małżonkami z zawarciem przez uprawnionego małżonka nowego małżeństwa" (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 lipca 1998 r., I CKN 788/97, LEX nr 34443). Zawarcie nowego związku małżeńskiego przez małżonka uprawnionego do alimentów jest zatem jedyną przesłanką umożliwiającą stwierdzenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego w przypadku, gdy zobowiązanym jest małżonek, który został uznany za winnego lub współwinnego rozkładu pożycia małżeńskiego. W niniejszej sprawie przesłanka ta nie wystąpiła, co nie pozwoliło na uwzględnienie powództwa.

W konsekwencji, po analizie postępowania przeprowadzonego przez Sąd Rejonowy dokonanej przez pryzmat zarzutu apelacyjnego Sąd Okręgowy uznał, że wyrok Sądu I instancji jest słuszny i prawidłowy, zaś argumenty apelacji nie zdołały go zdyskredytować, wobec czego na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację.