VI RCa 240/17 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Olsztynie z 2018-01-16
Sygn. akt VI RCa 240/17
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 16 stycznia 2018 r.
Sąd Okręgowy w Olsztynie VI Wydział Cywilny - Rodzinny
w składzie:
Przewodniczący: |
SSO Waldemar Pałka |
Sędziowie: |
SO Jolanta Biernat-Kalinowska/spr/ SO Jolanta Piórkowska |
Protokolant: |
sekr. sądowy Joanna Niedzielska |
po rozpoznaniu w dniu 3 stycznia 2018 roku w Olsztynie
na rozprawie
sprawy z powództwa I. J.
przeciwko
T. J.
o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności
na skutek apelacji pozwanego T. J.
od wyroku Sądu Rejonowego w Olsztynie
z dnia 22 maja 2017 III RC 904/16
1- zmienia zaskarżony wyrok w punkcie I w ten sposób, że pozbawia wykonalności tytuł wykonawczy – wyrok Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 22 kwietnia 2010 roku w sprawie IIIRC 75/10 w punkcie II
2- w pozostałym zakresie apelację pozwanego oddala
3- koszty postepowania za instancję odwoławczą między stronami wzajemnie znosi
Sygn. akt VI RCa 240/17
UZASADNIENIE
Powódka I. J. wniosła o pozbawienie w całości wykonalności tytułu wykonawczego – wyroku Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 22 kwietnia 2010 r., sygn. akt III RC 75/10.
W uzasadnieniu podała, że objęte wskazanym tytułem zobowiązanie wygasło, bowiem zostało przez nią spełnione w całości. Zwróciła uwagę, że wyrokiem z dnia 22 kwietnia 2010 r. została zobowiązana do łożenia do rąk pozwanego kwoty po 450 zł miesięcznie na rzecz małoletniej corki stron. Następnie wyrokiem z dnia 20 lutego 2014 r. to pozwany został zobowiązany do łożenia alimentów na córkę w tej samej wysokości. Do momentu orzeczenia rozwodu to ona dbała o utrzymanie całej rodziny, w tym małoletniej córki – regulowała opłaty za żłobek dziecka, a następnie za przedszkole.
Pozwany T. J. w odpowiedzi wniósł o oddalenie powództwa.
W uzasadnieniu zaprzeczył twierdzeniom powódki, że to ona łożyła na utrzymanie rodziny. Podał, że przekazywał małżonce gotówkę, z której ta winna była dokonywać opłat związanych z utrzymaniem mieszkania oraz utrzymaniem całej rodziny.
Sąd Rejonowy w Olsztynie wyrokiem z dnia 22 maja 2017 r., sygn. akt III RC 904/16 pozbawia wykonalności tytuł wykonawczy – wyrok Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 22 kwietnia 2010 r. w sprawie III RC 75/10 w całości, zasądził od pozwanego T. J. na rzecz powódki kwotę 3 617 zł tytułem zwrotu kosztów procesu tj. kosztów zastępstwa procesowego oraz odstąpił od obciążenia pozwanego kosztami sądowymi, od których powódka została zwolniona.
Sąd ten ustalił, że wyrokiem z dnia 22 kwietnia 2010 r. powódka została do łożenia na rzecz małoletniego wówczas B. J. kwoty po 350 zł miesięcznie oraz na rzecz małoletniej O. J. kwotę 450 zł miesięcznie tytułem alimentów. W tym czasie strony mieszkały razem, obie pracowały. Powódka regulowała opłaty za mieszkanie, przedszkole córki. Finansowała również gospodarstwo domowe i zaspokajała bieżące potrzeby dzieci. W tym celu zaciągała pożyczki u osób prywatnych, bądź też osoby trzecie zaciągały pożyczki dla niej. Powódka w 2013 r. wyprowadziła się z domu stron. Po opuszczeniu przez nią mieszkania pozostały zaległości z tytułu opłat za energię elektryczną w wysokości 1 394,75 zł i z tytułu czynszu w wysokości 2 305 zł.
Sąd Okręgowy w Olsztynie wyrokiem z dnia 20 lutego 2014 r. rozwiązał małżeństwo stron przez rozwód, ustalił miejsce zamieszkania małoletniej córki stron przy matce oraz zobowiązał pozwanego do łożenia do rąk powódki kwoty po 500 zł miesięcznie tytułem alimentów na rzecz małoletniej w miejsce alimentów w kwocie po 450 zł miesięcznie ustalonych wyrokiem Sądu Rejonowego w Olsztynie, sygn. akt III RC 75/10.
Dalej Sąd I instancji ustalił, że w dniu 05 sierpnia 2015 r. na skutek wniosku pozwanego T. J. komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Olsztynie K. Ś. wszczął egzekucję alimentów zasądzonych od powódki na rzecz małoletniej O. J.. W chwili wszczęcia postępowania egzekucyjnego komornik ustalił zaległość z tego tytułu na kwotę 9 000 zł.
Na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego Sąd Rejonowy powołując się na treść art. 840 § 1 pkt. 2 k.p.c. uznał, że roszczenie powódki zasługiwało na uwzględnienie. Podniósł, że bezspornym jest, że zarówno przed jak i po wydaniu wyroku w sprawie III RC 75/10 strony mieszkały razem i to powódka przede wszystkim regulowała opłaty związane z zaspokajaniem potrzeb mieszkaniowych rodziny i zaspokajaniem potrzeb małoletnich dzieci. Tym samym spełniła swój obowiązek alimentacyjny, a jej zobowiązanie wygasło.
Apelację od powyższego wyroku wniósł pozwany zarzucając mu naruszenie art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. przez uznanie, że powódka występując z orzeczeniem o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego wykazała, że pozwany jest wskazany w tym tytule, jako uprawniony do świadczeń alimentacyjnych, co było niezbędne dla stwierdzenia posiadania przez niego legitymacji procesowej biernej.
W konsekwencji wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku przez oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki kosztów procesu za obie instancje według norm prawem przepisanych.
W uzasadnieniu podniósł, że powódka nie wykazała, aby to on był wskazany w tytule wykonawczym, którego pozbawienia wykonalności się domagała, jako uprawniony do świadczeń, co było niezbędne dla stwierdzenia posiadania przez niego legitymacji procesowej biernej.
Powódka w odpowiedzi na apelację wniosła o jej oddalanie w całości oraz o zasądzenie kosztów postepowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych.
Uzasadniając swoje stanowisko wskazała, że w przedmiotowej sprawie nie można mówić o braku materialnoprawnej strony roszczenia, gdyż pozwany w tym postępowaniu jest stroną zobowiązaną wobec powódki z uwagi na fakt, iż to on reprezentował małoletnią w okresie obejmującym tytuł wykonawczy. Tym samym strony łączył stosunek prawny, z którego wynika roszczenie powódki.
Sąd Okręgowy zważył co następuje:
Apelacja pozwanego zasługiwała na częściowe uwzględnienie.
Wbrew zarzutom apelującego pozwanego Sąd Rejonowy w sposób jasny, przekonujący oraz wszechstronny dokonał analizy stanu prawnego, a także jego subsumcji do normy prawnej art. 840 k.p.c.
Należy zauważyć, iż stan faktyczny ustalony przez Sąd nie był przez apelującego kwestionowany, zaś sednem apelacji był zarzut braku legitymacji biernej pozwanego.
Nie można zgodzić się ze stanowiskiem skarżącego, jakoby po jego stronie brak było legitymacji procesowej biernej. O braku legitymacji można bowiem mówić wówczas, gdy podmiot spełnia przymiot bycia stroną. Legitymacja procesowa bierna lub czynna zawsze wiąże się z materialnoprawną stroną roszczenia będącego przedmiotem postępowania. Brak legitymacji biernej oznacza, że roszczenie skierowane zostało przeciwko podmiotowi niezobowiązanemu wobec powoda, podmiotowi, którego nie łączy z powodem żaden stosunek prawny, z którego wynika dochodzone roszczenie. Zatem czy innym jest brak legitymacji, a czym innym nie posiadanie w ogóle przymiotu strony postępowania. Brak legitymacji biernej oznacza oddalenie powództwa wobec osoby nielegitymowanej.
Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, że w przedmiotowej sprawie nie można mówić o braku materialnoprawnej strony roszczenia. Pozwany bowiem w tym postępowaniu jest stroną zobowiązaną wobec powódki z uwagi na fakt, iż to on reprezentował małoletnią w okresie obejmującym tytuł wykonawczy, którego pozbawienia się ona domaga. Tym samym nie można uznać, że stron nie łączył stosunek prawny, który jest podstawą roszczenia powódki.
Mając na uwadze powyższe uznać należało, zgodzić się należało, ze stanowiskiem Sądu Rejonowego, że powódka I. J. mieszkając z rodziną i łożąc na bieżąco na jej utrzymanie spełniła swój obowiązek alimentacyjny, a jej zobowiązanie w tym zakresie wygasło. Jednocześnie Sąd miał na uwadze, że wyrok Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 22 kwietnia 2010 r. sygn. akt III RC 75/10 , którego pozbawienia wykonalności powódka się domaga dotyczył jej obowiązku alimentacyjnego nie tylko względem małoletniej O. J. ale i B. J.. B. J. osiągnął zaś pełnoletność, a co za tym idzie pozwany T. J. utracił status jego przedstawiciela ustawowego (art. 92 i 98 kro). Tym samym w niniejszym postępowaniu niemożliwie było, pozbawienia wykonalności przedmiotowego tytułu wykonawczego w odniesieniu do jego punktu I tj. punktu wskazującego obowiązek alimentacyjny powódki względem syna B. J..
Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. Sad Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok w punkcie I w ten sposób, ze pozbawił wykonalności tytuł wykonawczy – wyrok Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 22 kwietnia 2010 r., sygn. akt III RC 75/10 w punkcie II, a w pozostałej części apelację pozwanego oddalił na podstawie art. 385 k.p.c. jako niezasadną.
O kosztach postępowania za instancję odwoławczą orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Olsztynie
Osoba, która wytworzyła informację: Waldemar Pałka, Jolanta Piórkowska
Data wytworzenia informacji: