Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Olsztynie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 września 2016 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie w VII Wydziale Karnym Odwoławczym

w składzie:

Przewodniczący: SSO Dariusz Firkowski

Protokolant: st. sekr. sąd. Jolanta Jankowska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej Joanny Starkiewicz

po rozpoznaniu w dniu 14 września 2016 r.

sprawy B. G. ur. (...) w W., syna J. i K. z domu Ł.

oskarżonego z art. 173§2 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Mrągowie z dnia 21 grudnia 2015 r., sygn. akt II K 456/14

I utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok,

II zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie odwoławcze, w tym kwotę 380 ( trzysta osiemdziesiąt ) zł tytułem opłaty za II instancję oraz na rzecz oskarżycielki posiłkowej H. R.kwotę 1400 ( jeden tysiąc czterysta ) zł tytułem poniesionych wydatków na zastępstwo procesowe w postępowaniu odwoławczym.

Sygn. akt VII ka 265/16

UZASADNIENIE

B. G. został oskarżony o to, że W dniu 31 sierpnia 2014 roku w miejscowości N., gm. M. na trasie M. - S., drodze krajowej nr (...), kierując samochodem bus marki V. (...) o nr rej. (...) i przewożąc pasażerów, nieumyślnie spowodował katastrofę w ruchu lądowym w komunikacji zagrażającą życiu i zdrowiu wielu osób, w ten sposób, że jadąc z nadmierną prędkością około 100 km/h przy dopuszczalnym na danym odcinku drogi do 70 km/h podjął spóźniony manewr hamowania po spostrzeżeniu stojącego przed nim w kolumnie samochodu osobowego marki F. (...) o nr rej. (...) kierowanego przez M. T., a także innych pojazdów stojących na wysokości wjazdu na stację paliw, naruszając tym nieumyślnie zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, na skutek czego uderzył w tylną prawą połowę tego pojazdu, stojącego około 0,5 metra za osią jezdni po częściowym zarzuceniu jego tyłu na lewy pas ruchu, na skutek wcześniejszego uderzenia przez niego w tył stojącego przed nim prawidłowo samochodu osobowego marki P. o nr rej. (...) kierowanego przez A. L., która podjęła prawidłowy manewr oczekiwania na możliwość skrętu w lewo do znajdującej się tam stacji paliw, w wyniku czego doszło do obrotu pojazdu marki F. w lewo, a następnie busem zjechał na lewy pas jezdni tracąc panowanie nad pojazdem i przemieścił się w lewo na wjazd stacji paliw uderzając przy tym przednim prawym narożnikiem w przód tj. prawą połowę szerokości samochodu marki V. (...) o nr rej. (...) kierowanego przez A. S. wjeżdżającego w tym czasie od strony O. na stację paliw, dalej po uderzeniu w ogrodzenie i jego przełamanie przemieścił się na wprost na murawę nadjeżdżając przodem pojazdu na kamień, na skutek czego doszło do przewrócenia się kierowanego przez niego busa, w wyniku czego obrażeń ciała doznali pasażerowie pojazdu bus, tj. Z. S. w postaci złamania obojczyka prawego, utraty siekaczy górnych prawych, uszkodzenia zęba jedynki górnej lewej, stłuczenia wargi górnej naruszających czynności narządów jej ciała na okres powyżej 7 dni, G. M. w postaci rany tłuczonej głowy oraz krwiaka okularowego, H. R. w postaci stłuczenia głowy, J. T. w postaci skręcenia kręgosłupa szyjnego, stłuczenia śródstopia prawego, W. Z. w postaci stłuczenia głowy i klatki piersiowej oraz podbiegnięć krwawych kończyny górnej lewej, ponadto pasażerowie pojazdu marki P. B. L. w postaci skręcenia kręgosłupa szyjnego, K. L. w postaci stłuczenia klatki piersiowej i kręgosłupa piersiowego po stronie lewej, M. O. w postaci stłuczenia brzucha naruszających czynności narządów ich ciała na okres poniżej 7 dni, zaś pozostali pasażerowie pojazdów tj. A. L., A. S., K. B., M. Z., P. K. oraz B. A. nie doznały żadnych obrażeń ciała, będąc jednak w sytuacji zagrażającej ich życiu i zdrowiu,

tj. o przestępstwo z art. 173 § 2 k.k.

Sąd Rejonowy w Mrągowie wyrokiem z dnia 212 grudnia 2015 r. w sprawie II K 456/14

I oskarżonego B. G. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu z tym odmiennym ustaleniem, że wyeliminował z kręgu pokrzywdzonych jego działaniem B. L., A. L., K. L. oraz M. O., i przy zastosowaniu art. 4 § 1 k.k. i na podstawie art. 173 § 2 k.k. skazuje go na karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności, zaś na podstawie art. 46 § 2 k.k. orzekł od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonej H. R.nawiązkę w wysokości 1000 zł(jeden tysiąc złotych);

II na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k., art. 70 § 1 pkt. 1 k.k., art. 71 § 1 k.k. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres próby lat 3 (trzech), wymierza mu nadto grzywnę w rozmiarze 80 (osiemdziesięciu) stawek dziennych

Powyższy wyrok w całości na korzyść oskarżonego zaskarżył jego obrońca i zarzucił mu:

1/ naruszenie przepisów postępowania, to jest: art. 7 kpk w zw. z art. 201 kpk przez brak rzetelnej i wszechstronnej oceny dowodu w postaci opinii biegłego sądowego z punktu widzenia zasad logicznego wnioskowania i rozumowania oraz wskazań wiedzy, co skutkowało niejednoznacznymi ustaleniami w zaskarżonym wyroku, co do przyczyn uderzenia przez pojazd oskarżonego w samochód F. i V. (...) i następnie niesłusznym przypisaniu oskarżonemu naruszenia zasady bezpiecznej prędkości skutkującej katastrofą komunikacyjną z art. 173 § 2 kk.;

2/ naruszenie art. 201 kpk poprzez oddalenie wniosku dowodowego obrońcy oskarżonego o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego (połączonego z oględzinami i badaniem podzespołów układu hamulcowego będącego w posiadaniu świadka R. T.) z zakresu badań technicznych w sytuacji gdy zebrany w sprawie materiał dowodowy nie wyjaśniał okoliczności na które ten wniosek został złożony;

3/ błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść, to jest dowolne ustalenie jakoby deklarowana przez oskarżonego awaria hamulców nie miała miejsca, a w konsekwencji tego ustalenia uznanie, że przyczyną wypadku była nadmierna prędkość z jaką poruszał się oskarżony.

Podnosząc powyższe zarzuty skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Mrągowie do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie zauważyć należy, że zgromadzone w sprawie dowody Sąd meriti poddał wszechstronnej analizie i ocenie, zgodnie z dyrektywami określonymi w art. 4 k.p.k. Także przeprowadzone w oparciu o tę analizę wnioskowanie jest logiczne, zgodne z przesłankami wynikającymi z art. 7 kpk i przekonująco uzasadnione w pisemnych motywach skarżonego wyroku. Analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że Sąd I instancji trafnie zweryfikował tezy aktu oskarżenia w granicach niezbędnych dla ustalenia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia winy i kwalifikacji prawnej zarzucanego oskarżonemu czynu. Stąd też odnosząc się do podnoszonych przez skarżącego zarzutów należy stwierdzić, że są one co do zasady chybione. Zauważyć trzeba, że podnosząc tego rodzaju zarzuty skarżący jedynie polemizuje z ustaleniami Sądu I instancji. Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynikają powody rozstrzygnięcia o winie oskarżonego, a Sąd Okręgowy w pełni podziela przedstawione stanowisko . W tej sytuacji nie ma potrzeby ponownego przytaczania całości zawartej w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, którą Sąd Okręgowy podziela i należy jedynie zaakcentować niektóre elementy, które przemawiają za odmową podzielania stanowiska skarżącego.

Omawiając w pierwszej kolejności zarzut skarżącej dotyczący dokonania dowolnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, stwierdzić należy, iż ustalony stan faktyczny w niniejszej sprawie nie budzi żadnych wątpliwości. Sąd I instancji prawidłowo, w oparciu o zebrany materiał dowodowy odtworzył przebieg zdarzenia, oceniając dowody w sposób zgodny z zasadami prawa procesowego. Zatem wbrew zarzutom skarżącego ustalenia faktyczne w zakresie ustalonego zachowania B. G. nie wykraczały poza ramy swobodnej oceny dowodów albowiem poczynione zostały na podstawie wszechstronnej analizy przeprowadzonych dowodów, których ocena nie wykazuje błędów natury faktycznej czy logicznej, zgodna jest ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego oraz sędziowskim przekonaniem. Tym samym nie może być uznany za trafny zarzut obrazy art. 7 k.p.k. albowiem jest on tylko wtedy skuteczny gdy skarżący wykaże, że sąd orzekający - oceniając dowody - naruszył wskazane zasady.

Przede wszystkim podnieść należy, że również i Sąd Okręgowy podziela opinie wydane w sprawie przez biegłego H. H.. Wbrew stanowisku zawartemu w apelacji opinie te ( pisemna i ustna ) są pełne i jasne, nie zawierają luk i sprzeczności, odpowiadają na postawione pytania i były pomocne dla dokonania ustaleń w sprawie. Z opinii tych wynika sposób wyprowadzania przez biegłego wniosków i w konsekwencji zaakceptować należy przedstawione tam rozumowanie.

Podkreślić zatem należy, że w świetle opinii biegłego nie mogą budzić żadnych wątpliwości ustalone w sprawie prędkości kierowanego przez oskarżonego pojazdu albowiem wynikają one zapisów tachografu, który jest najbardziej miarodajnym dowodem w tym przedmiocie. Jak natomiast wynika ze stanowczego stwierdzenia biegłego, tachograf nie nosi żadnych śladów wskazujących na jego uszkodzenie czy tez manipulacje świadczące o zmianie treści zapisów- k.525. Tym samym nie może budzić żadnych wątpliwości, że prędkość busa prowadzonego przez B. G. tuż przed wypadkiem wynosiła około 100 km/h a zatem była o 30 km/h wyższa niż dopuszczalna na tym odcinku drogi. Kolejne odczytane przez biegłego zapisy z tachografu wskazują, że w momencie kolizji z samochodem marki F. prędkość busa wynosiła około 70 km/h a w czasie uderzenia w pojazd marki V. (...) było to około 62 km/h – porównaj k.219 i k.221.

Biegły w opiniach prawidłowo wskazał na konieczną drogę hamowania oraz wyjaśnił związane z tym wątpliwości, na które w apelacji zwrócił uwagę także i skarżący – k.467. Zatem w ślad za jasnym i logicznym wywodem biegłego podkreślić należy, że przy prędkości rzędu 100 km/h droga hamowania wynosiłaby około 50 metrów ale pod warunkiem, że na tym odcinku bus byłby cały czas hamowany. Tymczasem ujawnione ślady na drodze wskazują na to, że tak nie było to znaczy, że oskarżony hamował na ujawnionym poprzez ślady odcinku drogi a potem zwolnił pedał hamulca- k.525. W konsekwencji nie może budzić wątpliwości fakt kontynowania jazdy przez bus z prędkościami odpowiednio 70 km/h i 62 km/h w czasie następujących po sobie kolizji.

W pełni podzielić należy również stwierdzenia biegłego z rozprawy z dnia 14 września 2016 r. w zakresie tego, że brak jest podstaw do przyjęcia awarii układu hamulcowego. Tym samym nie mogą być podzielone twierdzenia z rozprawy świadka R. T., który jest pracodawcą oskarżonego i właścicielem przedmiotowego busa i który sugerował, że pompa z układu hamulcowego była niesprawna- k.524 odw. Biegły trafnie stwierdził, że właśnie ujawnione ślady hamowania świadczą o tym, że układ hamulcowy przed kolizją był sprawny a ewentualna jego niesprawność przed wypadkiem musiałaby być zauważona przez oskarżonego- k.525.

Biegły przyznał, że nie dokonywał oględzin pojazdów, w tym busa i oparł się na materiałach zgromadzonych w aktach sprawy. Jednakże analiza opinii biegłego wskazuje, że brak takich własnych oględzin dokonanych przez biegłego w żadnym wypadku nie może prowadzić do zakwestionowania jej rzetelności i zupełności. Zauważyć przy tym należy, obecnie nie jest możliwe dokonanie badań elementów układu hamulcowego z uwagi na ich utylizację- k.524 odw. W konsekwencji bezprzedmiotowy jest zarzut z pkt. 2 apelacji co do wydania innej opinii połączonej z oględzinami- k.466.

Biegły H. H. był obecny w czasie składania zeznań przez R. T. i faktycznie wykluczył sugerowaną przez świadka przyczynę wypadku związaną z niedostrzeżoną przez oskarżonego awarią układu hamulcowego. Zgodzić się zatem należy z biegłym, że okoliczności zdarzenia nie wskazują na to aby doszło do uszkodzenia pompy w układzie hamulcowym na skutek gwałtownego hamowania. Biegły praktycznie z takim zdarzeniem w swojej długoletniej praktyce się nie spotkał a ponadto przekonująco wskazał, że „zabezpieczone ślady są koronnym dowodem na skuteczność hamowania”- k.525.

W konsekwencji odrzucić należy argumentacje zawartą w apelacji wskazującą na to, że to nie zachowanie oskarżonego było przyczyną zaistnienia przedmiotowego zdarzenia. Tym samym w pełni prawidłowo Sąd I instancji ustalił, że B. G. kierując samochodem bus marki V. (...) o nr rej. (...) i przewożąc pasażerów, nieumyślnie spowodował katastrofę w ruchu lądowym w komunikacji zagrażającą życiu i zdrowiu wielu osób, w ten sposób, że jadąc z nadmierną prędkością około 100 km/h przy dopuszczalnym na danym odcinku drogi do 70 km/h podjął spóźniony manewr hamowania po spostrzeżeniu stojącego przed nim w kolumnie samochodu osobowego marki F. (...) o nr rej. (...) kierowanego przez M. T., a także innych pojazdów stojących na wysokości wjazdu na stację paliw, naruszając tym nieumyślnie zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, na skutek czego uderzył w tylną prawą połowę tego pojazdu, stojącego około 0,5 metra za osią jezdni po częściowym zarzuceniu jego tyłu na lewy pas ruchu, na skutek wcześniejszego uderzenia przez niego w tył stojącego przed nim prawidłowo samochodu osobowego marki P. o nr rej. (...) kierowanego przez A. L., która podjęła prawidłowy manewr oczekiwania na możliwość skrętu w lewo do znajdującej się tam stacji paliw, w wyniku czego doszło do obrotu pojazdu marki F. w lewo, a następnie busem zjechał na lewy pas jezdni tracąc panowanie nad pojazdem i przemieścił się w lewo na wjazd stacji paliw uderzając przy tym przednim prawym narożnikiem w przód tj. prawą połowę szerokości samochodu marki V. (...) o nr rej. (...) kierowanego przez A. S. wjeżdżającego w tym czasie od strony O. na stację paliw, dalej po uderzeniu w ogrodzenie i jego przełamanie przemieścił się na wprost na murawę nadjeżdżając przodem pojazdu na kamień, na skutek czego doszło do przewrócenia się kierowanego przez niego busa, w wyniku czego obrażeń ciała doznali pasażerowie pojazdu bus, tj. Z. S. w postaci złamania obojczyka prawego, utraty siekaczy górnych prawych, uszkodzenia zęba jedynki górnej lewej, stłuczenia wargi górnej naruszających czynności narządów jej ciała na okres powyżej 7 dni, G. M. w postaci rany tłuczonej głowy oraz krwiaka okularowego, H. R. w postaci stłuczenia głowy, J. T. w postaci skręcenia kręgosłupa szyjnego, stłuczenia śródstopia prawego, W. Z. w postaci stłuczenia głowy i klatki piersiowej oraz podbiegnięć krwawych kończyny górnej lewej, ponadto pasażerowie pojazdu marki P. B. L. w postaci skręcenia kręgosłupa szyjnego, K. L. w postaci stłuczenia klatki piersiowej i kręgosłupa piersiowego po stronie lewej, M. O. w postaci stłuczenia brzucha naruszających czynności narządów ich ciała na okres poniżej 7 dni, zaś pozostali pasażerowie pojazdów tj. A. L., A. S., K. B., M. Z., P. K. oraz B. A. nie doznały żadnych obrażeń ciała, będąc jednak w sytuacji zagrażającej ich życiu i zdrowiu i tym samym popełnił przestępstwo z art. 173 § 2 k.k.

Mając na powyższe na uwadze Sąd Okręgowy zaskarżony wyrok jako słuszny utrzymał w mocy- art. 437§1 k.p.k., art.438pkt.2-3 kpk.

Sąd Okręgowy na podstawie art.636§1 kpk zasądził oskarżonego kosztów sądowe za postępowanie odwoławcze, w tym opłatę oraz wydatki poniesione przez oskarżycielkę posiłkową uznając, że przemawia za tym jego sytuacja materialna i rodzinna.