Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Olsztynie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 września 2014 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie w VII Wydziale Karnym Odwoławczym

w składzie:

Przewodniczący: SSO Remigiusz Chmielewski

Sędziowie SSO Małgorzata Tomkiewicz (spr.)

SSO Dariusz Firkowski

Protokolant st.sekr.sądowy Marta Borowska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej Marii Kuleszy-Chaleckiej

po rozpoznaniu w dniu 3 września 2014r.

sprawy W. W.

oskarżonego o przestępstwo z art. 177§2 kk w zw z art. 178§1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę i prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Olsztynie

z dnia 31 marca 2014r. sygn. akt VII K 30/14

I.zaskarżony wyrok zmienia w ten sposób, że w miejsce orzeczonej w pkt. II nawiązki, na podstawie art. 46 & 1 kk zobowiązuje oskarżonego do zapłacenia na rzecz oskarżycielki posiłkowej R. P. kwoty 40.000 (czterdzieści tysięcy) zł. tytułem zadośćuczynienia;

II.w pozostałym zakresie wyrok ten utrzymuje w mocy;

III.zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

UZASADNIENIE

W. W. oskarżony został o to, że w dniu 26 października 2013r. około godz.21:00 na trasie O.-B. (droga nr (...)) umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że w ruchu lądowym kierując pojazdem mechanicznym marki B. (...) o numerze rejestracyjnym (...) będąc w stanie nietrzeźwości z wynikami badań (godz. 22:45-2,20 %, godz. 00;38,00:41-0,96 i 0,99 mg/l) alkoholu w wydychanym powietrzu zjechał na lewy pas drogi dla przeciwnego kierunku jazdy i doprowadził do potrącenia prawidłowo poruszającej się osoby pieszej J. K. idącego lewym poboczem w kierunku miejscowości B., wskutek czego pieszy doznał obrażeń ciała w postaci rany tłuczonej i otarć naskórka w okolicy potylicznej lewej, masywnego podbiegnięcia krwawego w tkance podskórnej głowy w okolicy potylicznej, wieloodłamowego złamania pokrywy i podstawy czaszki z wgłobieniem kości w rzucie rany tłuczonej, krwiaka podpajęczynówkowego, rozerwania tkanki mózgowej w obrębie płata skroniowego lewego, złamania żeber po obu stronach, dwumiejscowego złamania mostka, otarć naskórka na tylnej powierzchni lewego barku, sińców i otarć naskórka na tylnej powierzchni uda i podudzia prawego, dwumiejscowego złamania kości strzałkowej prawej, rozerwania prawego więzozrostu krzyżowo-biodrowego i spojenia łonowego, złamania prawej kości łonowej, podbiegnięcia krwawego w mięśniach prawej kończyny dolnej i w następstwie rozległych obrażeń czaszkowo-mózgowych poniósł śmierć na miejscu zdarzenia

-tj. o czyn z art. 177 & 2 kk w zw. z art. 178 & 1 kk.

Sąd Rejonowy w Olsztynie wyrokiem z dnia 31 marca 2014r. w sprawie VIIK 30/14 orzekł :

I.oskarżonego W. W. w ramach popełnienia zarzuconego mu czynu uznaje za winnego tego, że w dniu 26 października 2013r. około godz.21 :00 na trasie O.-B. (droga nr (...)) umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że w ruchu lądowym kierując pojazdem mechanicznym marki B. (...) o numerze rejestracyjnym (...) C będąc w stanie nietrzeźwości ( z wynikami badań o godz. 22.45-2,20 %, o godz. 00:38- 0,96 mg/l, o godz. 00:41-0,99 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu) zjechał na lewy pas drogi dla przeciwnego kierunku jazdy i doprowadził do potrącenia poprawnie poruszającej się osoby pieszej- J. K. idącego lewą połową jezdni przy jej lewej krawędzi w kierunku miejscowości B., wskutek czego pieszy doznał obrażeń ciała w postaci rany tłuczonej i otarć naskórka w okolicy potylicznej lewej, masywnego podbiegnięcia krwawego w tkance podskórnej głowy w okolicy potylicznej, wieloodłamowego złamania pokrywy i odstawy czaszki z wgłobieniem kości w rzucie rany tłuczonej, krwiaka podpajęczynówkowego, rozerwania tkanki mózgowej w obrębie płata skroniowego lewego, złamania żeber po obu stronach, dwumiejscowego złamania mostka, otarć naskórka na tylnej powierzchni lewego barku, sińców i otarć naskórka na tylnej powierzchni uda i podudzia prawego, dwumiejscowego złamania kości strzałkowej prawej, rozerwania prawego więzozrostu krzyżowo-biodrowego i spojenia łonowego, złamania prawej kości łonowej, podbiegnięcia krwawego w mięśniach prawej kończyny dolnej i w następstwie rozległych obrażeń czaszkowo-mózgowych poniósł śmierć na miejscu zdarzenia tj. czynu z art. 177 & 2 kk w zw. z art. 178 & 1 kk i za to, na podstawie art.177 &2 kk w zw.z art. 178 & 1 kk skazał go na karę 5 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności;

II.na podstawie art. 46 &2 kk orzekł wobec oskarżónego nawiązkę w kwocie 40.00zł. na rzecz pokrzywdzonej R. P.;

III.na podstawie art. 42 &3 kk orzekł wobec oskarżonego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na zawsze;

IV.na podstawie art. 230 & 2 kpk dowody rzeczowe w postaci wkładu lusterka samochodowego, obudowy lusterka, maty samochodowej i zagłówka, zapisane pod poz. 21/4 Księgi Przechowywanych Przedmiotów Sądu Rejonowego w Olsztynie, nakazał zwrócić oskarżonemu W. W.;

V.na podstawie art. 63 71 kk na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczył oskarżonemu okres zatrzymania i tymczasowego aresztowania od dnia 26 października 2013r.;

VI.na podstawie art. 43 & 3 kk zobowiązał oskarżonego do zwrotu dokumentu uprawniającego do prowadzenia pojazdów;

VII.na podstawie art. 624 & 1 kpk zwolnił oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych w całości.

Apelacje od powyższego wyroku wniósł obrońca obwinionego i prokurator.

Obrońca zaskarżył przedmiotowy wyrok w całości, zarzucając temu orzeczeniu:

1.obrazę przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 11 ust.1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U 2012.1137 j.t) przez uznanie, że oskarżony doprowadził do potrącenia poprawnie poruszającej się osoby pieszej-J. K., idącego lewą połową jezdni przy jej lewej krawędzi, podczas gdy pieszy obowiązany był korzystać z przylegającego do jezdni pobocza;

2.obrazę przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 46 & 2 kk poprzez jego błędną wykładnię i uznanie , że konkubina J. K. (...) P. jest pokrzywdzoną w rozumieniu tego artykułu;

3.rażącą niewspółmierność kary poprzez orzeczenie wobec oskarżonego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na zawsze oraz nawiązki w wysokości 40.000zł.

Stawiając ten zarzut skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wyeliminowanie z opisu czynu przypisanego W. W. ustalenia dotyczącego poprawnego poruszania się pieszego bezpośrednio przed potrąceniem przez oskarżonego oraz o wymierzenie W. W. kary pozbawienia wolności i środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w niższym wymiarze, a także wymierzenie, w miejsce nawiązki, na podstawie art. 46 & 1 kk środka karnego zadośćuczynienia za doznaną krzywdę na rzecz R. P. w wysokości 20.000zł.

Prokurator zaskarżył ten wyrok w części dotyczącej orzeczenia o karze na korzyść oskarżonego. Wyrokowi temu skarżący zarzucił obrazę przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 46 & 2 kk poprzez wskazanie powyższego przepisu jako podstawy prawnej orzeczenia nawiązki w kwocie 40.000zł. na rzecz pokrzywdzonej R. P. , podczas gdy rzeczony artykuł może być jedynie podstawą orzeczenia nawiązki na rzecz pokrzywdzonego, a nie osób wykonujących prawa zmarłego.

Stawiając ten zarzut prokurator wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie na podstawie art. 46 & 1 k tytułem zadośćuczynienia na rzecz pokrzywdzonej R. P. kwoty 40.000zł.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Obie apelacje zasługują na uwzględnienie w zakresie zarzutu obrazy prawa materialnego – art. 46 & 2 kk, w pozostałym zakresie apelacja obrońcy oskarżonego nie jest trafna.

Na wstępie stwierdzić należy, iż Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń zarówno w aspekcie okoliczności stanu faktycznego, winy oskarżonego i kwalifikacji prawnej przypisanego mu czynu, jak również w aspekcie wymierzonej mu kary zasadniczej i środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych. Dokonana w tym zakresie analiza materiału dowodowego jest wnikliwa i jasna, w pełni odpowiada dyrektywom określonym w art. 4 kpk a przeprowadzone w oparciu o tę analizę wnioskowanie jest logiczne, zgodne z przesłankami wynikającym z art. 7 kpk i przekonująco uzasadnione.

Apelacja obrońcy w zakresie zarzutu zawartego w pkt.1i 3 nie wskazuje na żadne okoliczności, które nie byłby przedmiotem uwagi Sądu Rejonowego i nie zawiera też takiej, merytorycznej argumentacji, która wnioskowanie tego Sądu mogłaby skutecznie podważyć.

Odnosząc się do zawartych w apelacji obrońcy twierdzeń, jakoby Sąd I –szej instancji błędnie przyjął, iż pokrzywdzony J. K. idąc lewą połową jezdni przy jej lewej krawędzi poruszał się prawidłowo, stwierdzić należy, iż powyższe ustalenie Sądu Rejonowego jest słuszne i nie pozostaje w sprzeczności z regułą zawartą w art. 11 ust.1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997r. Prawo o ruchu drogowym. W niniejszej sprawie nie ulega wątpliwości, że jezdnia po której poruszał się pieszy posiadała pobocze o szerokości 0,8m. jednakże fakt istnienia przy drodze pobocza nie oznacza jeszcze, że pieszy, który wejdzie na jezdnię i porusza się lewym pasem, przy jego lewej krawędzi, porusza się w sposób nieprawidłowy. Sam przepis art. 11ust.1 pr.dr. przewiduje możliwość korzystania przez pieszego z jezdni nawet jeśli przy jezdni tej znajduje się pobocze, jeżeli z pobocza nie można czasowo korzystać. Tego rodzaju sytuacja zachodziła w przedmiotowej sprawie. Jeśli bowiem weźmie się pod uwagę fakt, iż pobocze o którym tu mowa miało stosunkowo niewielką szerokość 0,8 m. przy czym było poboczem zarośniętym, po którym poruszanie się z uwagi na znajdujące się tam przeszkody jest utrudnione, zwłaszcza po zmroku, w porze nocnej, to stwierdzić należy, iż było to pobocze, które w tych konkretnych warunkach uprawniało pieszego do korzystania z jezdni.

Z tych więc względów zawarte w treści wyroku stwierdzenie, iż J. K. poruszał się po drodze w sposób poprawny jest w pełni zasadne. Na marginesie odnotować należy, iż zawarta w motywach apelacji obrońcy teza, jakoby pokrzywdzony poruszając się po jezdni w stanie nietrzeźwości przyczynił się do zaistnienia wypadku jest tezą nie tylko gołosłowną ale wręcz oderwaną od faktów występujących w tej sprawie. Nie negując bowiem tego, że osoba znajdująca się pod znacznym działaniem alkoholu ma zaburzone zdolności psychomotoryczne, w tym zdolność postrzegania i uczuciowość wyższą podkreślić należy- gdyż okoliczność tę wyraźnie pomija obrońca- iż w niniejszej sprawie nie ma żadnych dowodów , które świadczyłyby o tym, że do wypadku doszło dlatego, że J. K. miał zaburzoną percepcję lub że zachowanie J. K. na drodze w jakikolwiek sposób przyczyniło się do zaistnienia wypadku. Skoro pokrzywdzony, pomimo znajdowania się pod wpływem alkoholu, szedł właściwą stroną jezdni (i to z zachowaniem reguł ostrożności o czym świadczy fakt zajmowania lewej krawędzi), to okoliczność ta sama w sobie wymownie dowodzi, iż orientacja pokrzywdzonego w terenie i jego zdolności postrzegania nie były tak zaburzone, jak sugeruje to skarżący. Niezależnie jednakże od powyższego, wskazana teza jest wręcz paradoksalna jeśli weźmie się pod uwagę to, że pieszy potrącony został na swoim pasie ruchu i do potrącenia tego doszło dlatego, że oskarżony na pas ten gwałtownie zjechał. Nietrzeźwość pokrzywdzonego ani nie pozostawała w żadnym związku przyczynowo-skutkowym z zaistnieniem wypadku ani też nie miała wpływu na rozmiar jego skutków.

Nie zasługuje na podzielenie również zawarty w apelacji obrońcy zarzut, iż wymierzony oskarżonemu środek kary w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na zawsze jest środkiem nadmiernie surowym. Z treści art. 42 & 3 kk jednoznacznie wynika bowiem, że jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa z art. 177 & 2 kk był w stanie nietrzeźwości orzeczenie zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na zawsze jest obligatoryjne , chyba że zachodzi wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami. W odniesieniu do W. W. żadne takie okoliczności nie zachodzą. Za tego rodzaju okoliczność trudno bowiem uznać fakt, iż oskarżony jest osobą niekaraną a przed wypadkiem pracował w charakterze mechanika samochodowego.

Również wysokość zasądzonego świadczenia na rzecz konkubiny pokrzywdzonego nie może być uznana za rażąco nadmierną. Zważywszy bowiem na fakt, iż pokrzywdzony pozostawał z R. P. w wieloletnim związku, był żywicielem rodziny, osierocił dziecko, które obecnie będzie na wyłącznym utrzymaniu konkubiny zmarłego, zasądzona kwota 40.000zł. jest adekwatna do krzywdy spowodowanej tym przestępstwem.

Zgodzić natomiast należy się z zarzutami zawartymi w obu apelacjach, iż zasądzenie owej należności jako nawiązki określonej w art. 46 & 2 kk nie jest prawidłowe gdyż tego rodzaju nawiązka może być orzeczona wyłącznie na rzecz osoby bezpośrednio pokrzywdzonej. Do tej kategorii podmiotów nie należą natomiast – jak wskazał to wprost SN w wyroku z 30.01.2014r., IIIK 349/13- bliscy tej osoby. Z tych zatem względów, wymienioną kwotę należało zasądzić na rzecz R. P. na podstawie art. 46 & 1 kk tj. tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Mając powyższe na uwadze, zaskarżony wyrok zmieniono jak w części dyspozytywnej orzeczenia, w pozostałym zakresie orzeczenie to jako prawidłowe i słuszne utrzymując w mocy (art. 437 & 2 kpk).

Zważywszy na charakter przedmiotowego rozstrzygnięcia, w tym fakt, iż oskarżony poza niewielkim mieszkaniem (25m) nie posiada żadnego istotnego majątku, aktualnie przebywa w warunkach izolacyjnych gdzie nie osiąga żadnych dochodów, Sąd Okręgowy uznał za uzasadnione zwolnić go od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze (art. 636 & 1 kpk w zw. z art. 634 kpk i art. 624 & 1 kpk).