Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Olsztynie

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VII Ka 700/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Szczytnie z dnia 29 maja 2024 r. w sprawie II K 563/22

1.1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy M. P.

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca oskarżonego

☐ oskarżony

☐ inny

1.1.3. Granice zaskarżenia

1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.2.1. Ustalenie faktów

1.2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.2.2. Ocena dowodów

1.2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

I Prokurator Rejonowego w Szczytnie zaskarżył powyższy wyrok w całości na niekorzyść A. D. (1) i zarzucił mu:

błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mający wpływ na jego treść, a polegający na przyjęciu, iż oskarżony A. D. (1) nie dopuścił się czynu zarzuconego mu aktem oskarżenia, co skutkowało jego uniewinnieniem, podczas gdy przy uwzględnieniu w należytym stopniu całokształtu okoliczności ujawnionych w toku rozprawy, w tym: treści wyjaśnień oskarżonego, w zakresie spożywanego przez niego alkoholu wspólnie z pokrzywdzonym, podjętej przez niego decyzji o kierowaniu ciągnikiem rolniczym w celu zastawienia samochodu A. P. i uniemożliwieniu mu wyjazdu z posesji oskarżonego, stanu nietrzeźwości A. P., opinii biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych w zakresie tego, że: kierujący ciągnikiem rolniczym z przyczepką musi uwzględniać okoliczności w jakich się porusza i ciążą na nim obiektywnie wyższe standardy jako kierowcy takiego pojazdu, winien skupiać się na wykonywanych manewrach, używać podczas jazdy rozłożonych i sprawnych lusterek, są wystarczające dla obiektywnego przypisania skutku przestępnego oskarżonemu, z uwagi na fakt, że A. D. (2) decydując się na kierowanie ciągnikiem rolniczym (nie do kqńca sprawnym w zakresie elementów bezpieczeństwa jak brak lusterka wstecznego i złożone prawe lusterko ) w stanie nietrzeźwości na swojej posesji lekkomyślnie założył, że nie stwarza zagrożenia nikomu, podjął ryzyko w sytuacji w której w ogóle nie powinien siadać za kierownicę pojazdu mechanicznego, gdzie powinien i mógł przewidzieć, że na posesji może znajdować się nietrzeźwy A. P., którego zachowania, mimo złożonej wcześniej deklaracji, że opuszcza posesję, mogły mieć charakter nieracjonalnych i niezgodnych z oczekiwaniami oskarżonego, z czym A. D. (1) się liczył, gdyż powodem przestawiania przez niego ciągnika był zamiar zastawienia samochodu pokrzywdzonego, aby do niego nie wsiadł i nie odjechał będąc w stanie nietrzeźwości, a tym samym A. D. (1) nie zachował wymaganej w takiej sytuacji ostrożności lekkomyślnie sądząc, że uniknie ujemnych skutków swojego zachowania co ostatecznie prowadzi do wniosku, że A. D. (1) dopuścił się popełnienia zarzucanego mu czynu:

II Pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej M. P.

1/ obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na treść wyroku,polegającą na dowolnej ocenie wyjaśnień oskarżonego jako wiarygodnych, w których oskarżony wskazał, iż nie widział pokrzywdzonego, podczas gdy pozbawione zasad logiki było zachowanie oskarżonego, polegające na kierowaniu przez niego zestawem pojazdów w kierunku zaparkowanego pojazdu pokrzywdzonego, w celu jego zastawienia aby uniemożliwić pokrzywdzonemu wyjazd tym samochodem, w sytuacji, jak wyjaśnił oskarżony, pokrzywdzony miał wracać do swojego domu taksówką i nie miał zamiaru wsiadania do swojego samochodu, a nadto, iż musiał on widzieć pokrzywdzonego lub co najmniej liczyć się z jego obecnością na szlaku jazdy oskarżonego w kierunku do bramy wyjazdowej, gdzie znajdował się pojazd pokrzywdzonego;

2/ obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na treść wyroku, tj. art. 170 5 1 pkt 3 15 kpk poprzez oddalenie przez sąd I instancji wniosku pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej o dopuszczenie dowodu z opinii Instytutu Ekspertyz Sądowych w K. z zakresu rekonstrukcji zdarzeń drogowych, podczas gdy z uwagi na brak zgromadzenia w aktach sprawy sprzecznych ze sobą opinii dwóch innych biegłych, niemożliwe było poczynienie konsekwentnego i logicznego przebiegu zdarzenia, wniosek pełnomocnika o dopuszczenie dowodu z kolejnej opinii innego biegłego był w pełni uzasadniony, zwłaszcza, że oskarżony kierował pojazdem w stanie nietrzeźwości 1 podczas jazdy zmieniał kierunki jazdy, z którym to zachowaniem dotychczasowi biegli nie korelowali możliwości najechania na pokrzywdzonego przez oskarżonego;

3/ obrazę przepisów postępowania, mających wpływ na treść wyroku, tj. art. 92 kpk, art. 7 kpk oraz art. 410 kpk polegającą na zaniechaniu dokonania przez sąd J instancji oceny wszystkich dowodów zgromadzonych w aktach sprawy, z których wynikają okoliczności wskazujące na winę oskarżonego, a co najmniej poterdzające okoliczność, iż oskarżony widział pokrzywdzonego i musiał liczyć się z obecnością innych osób na terenie posesji;

4/ błąd w ustaleniach faktycznych, który mógł mieć wpływ na treść wyroku, polegający na nieuwzględnieniu całości materiału dowodowego i analizie go zgodnie z zasadami logicznego rozumowania oraz wiedzy i doświadczenia życiowego, w następstwie czego sąd I instancji nie przyjął, że oskarżony wypełnił znamiona czynu zabronionego;

5/ błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę orzeczenia i mający wpływ na jego treść, polegający na ustaleniu, że oskarżony, nie wypełnił znamion czynu zabronionego, podczas gdy obaj biegli wykluczyli, aby poi2ywdzony (będąc w stanie nietrzeźwości) był w, stanie dobiec do oskarżonego kierującego zestawem pojazdów i dogonić go, co powinno było prowadzić do ustalenia, że to w wyniku zachowania oskarżonego i jego techniki jazdy doszło do potrącenia pokrzywdzonego, co powinno było prowadzić do zakwalifikowania zachowania oskarżonego jako wypełniającego znamiona czynu zabronionego, czego sąd I instancji nie uczynił

6/ błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę orzeczenia imający wpływ, na jego treść, polegający na ustaleniu, że pomiędzy zachowaniem oskarżonego a skutkiem w postaci wystąpienia obrażeń u pokrzywdzonego, prowadzących do jego śmierci brak jest związku przyczynowego, podczas gdy to wyłącznie wyniku zachowania oskarżonego, polegającego na kierowaniu zestawem pojazdów w stanie nietrzeźwości doszło do opisywanego wyżej skutku, co powinno było prowadzić do zakwalifikowania zachowania oskarżonego jako wypełniejącego znamiona czynu zabronionego, czego sąd I instancji nie uczynił.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacje prokuratora i pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej zasługiwały na uwzględnienie.

Na wstępie wskazać należy, że z uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynika miedzy innymi to, że Sąd I instancji za wysoce prawdopodobny uznał przedstawiony przez biegłego wariant zdarzenia, z którego miałoby wynikać, iż „całą drogę do miejsca zdarzenia oskarżony przejechał sam, na dyszlu nie było pokrzywdzonego, natomiast znalazł się on w pobliżu miejsca zdarzenia (przejechania) i wszedł na tor ruchu beczkowozu (do zdarzenia w postaci przejechania pokrzywdzonego) doszło w momencie skrętu ciągnika w lewo, to najbardziej prawdopodobnym wariantem jest to, że sam pokrzywdzony zbliżył się tam niebezpiecznie do zestawu, co zdaniem Sądu wskazuje na to, że to A. P. swoim zachowaniem spowodował zdarzenie, bezkrytycznie zbliżając się do skręcającego ciągnika kierowanego przez oskarżonego” – k. 475.

W ślad za zarzutami zawartymi w apelacjach z przedstawionym stanowiskiem Sądu I instancji nie sposób się zgodzić. Trafnie prokurator zauważył, że Sąd Rejonowy z jednej strony zdaje się przyjmować, że „A. D. (1) nie mógł w ogóle zakładać, że pokrzywdzony będzie w obrębie ciągnika, gdyż wcześniej się z nim żegnał i widział jak A. P. oddala się z posesji, a z drugiej strony Sąd wskazuje, że A. D. (1) wsiadł za kierownice ciągnika rolniczego, aby podjechać i zastawić samochód A. P. w obawie, że ten wsiądzie do samochodu i odjedzie w stanie nietrzeźwości”. Analiza tych twierdzeń zdaniem Sądu Okręgowego wskazuje, że faktycznie pozostający pod znacznym wpływem alkoholu pokrzywdzony nie byłby w stanie, między innymi z powodu braku czasu, „powrócić” w pobliże poruszającego się traktora ciągnącego przyczepę skoro przecież oskarżony miał widzieć jak A. P. opuszcza teren jego posesji.

Prawidłowo także pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej zarzucił, że wyjaśnienia oskarżonego w części, w której opisywał przyczyny kierowania przez niego ciągnikiem rolniczym uznać należało za stanowiące jedynie linię obrony jako w istocie pozbawione zasad logiki i racjonalności; po skończeniu spożywania alkoholu przez oskarżonego i pokrzywdzonego, pokrzywdzony rzekomo oznajmił oskarżonemu, że zamówi taksówkę, którą wróci do swojego miejsca zamieszkania a pomimo tego, nietrzeźwy oskarżony wsiadł za kierownicę ciągnika rolniczego i pojechał w kierunku samochodu pokrzywdzonego, by, jak wyjaśnił, zablokować pokrzywdzonemu ewentualną możliwość wyjazdu swoim samochodem. Odrzucić tym samym należało wersję, iż oskarżony miał zablokować możliwość potencjalnego wyjazdu pokrzywdzonemu swoim samochodem marki T., skoro sam podał, że nie widział pokrzywdzonego na terenie swojej posesji.

Zdaniem Sądu Okręgowego za odrzuceniem tych twierdzeń A. D., w których nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i w konsekwencji jego wersji, że to sam pokrzywdzony w niemożliwy dla niego do spostrzeżenia sposób zbliżył się do kierowanego przez niego zespołu pojazdów świadczą korespondujące ze sobą wnioski płynące z treści rozmów z operatorem nr 112, z zeznań świadka A. M., protokołu oględzin miejsca zdarzenia oraz treść opinii biegłych; wobec zarzutów pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej wskazać należy, że żona oskarżonego odmówiła składania zeznań - k. 263.

Co do rozmowy z dyspozytorem numeru alarmowego 112 jak na k. 21-23, to z jej treści faktycznie wynika, że także pokrzywdzony znajdował się na będącym w ruchu zespole pojazdów („myśmy myśmy ruszyli ciągnikiem”). Dopełnieniem powyższego są zeznania funkcjonariusza policji jak na k. 30 odw., z których wynika, że w trakcie spożywania alkoholu przez oskarżonego i pokrzywdzonego A. D. postanowił napoić konie i w tym celu uruchomił traktor, który ciągnął przyczepę z cysterną z wodą.

Wreszcie opinie biegłych w powiązaniu z protokołem oględzin i zdjęciami jak na k.89-96 (zwłaszcza jak na. 90-91) wskazują na to, że do przejechania A. P. doszło w trakcie jazdy traktora do przodu albowiem za tym przemawiają zabezpieczone ślady toczenia prawego koła przyczepy i ślady krwi - porównaj k. 412-418.

W tej sytuacji w ocenie Sądu Okręgowego pokrzywdzony w trakcie jazdy zespołu pojazdów znajdował się na dyszlu przyczepy i tracąc równowagę zsunął się na podłoże z prawej strony przyczepy i leżąc w pozycji jak w symulacji na k.412 został przejechany przez prawe koło przyczepy z cysterną.

Przeprowadzone dowody natomiast w ocenie Sądu Okręgowego wykluczają możliwość aby pokrzywdzony miał wkroczyć pod prawe koło przyczepy już po ruszeniu traktora. Wprawdzie także A. P. znajdował się pod znacznym wpływem alkoholu ale nie było ono na tyle wysokie - k. 149 aby miało ono wskazywać aż na tak ryzykowne zachowanie związane ze zbliżaniem się do będącego w ruchy pojazdu; natomiast właśnie taki stan nietrzeźwości jest właśnie wytłumaczeniem decyzji A. P. o wejściu na dyszel przyczepy i chęci pojechania z oskarżonym na pojenie koni.

Takie zachowanie oskarżonego, który po spożywaniu alkoholu zdecydował się na kierowanie niesprawnym zestawem pojazdów o bardzo dużych gabarytach i faktycznie dopuścił do wejścia na dyszel pokrzywdzonego było lekkomyślne i tym samym powinien on ponosić odpowiedzialność za zdarzenie w ramach art. 155 kk.

Odrzucić natomiast należy argumentację pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej co do ewentualnego przyjęcia dyspozycji art. 177§2 kk albowiem w istocie w miejscu zdarzenia nie odbywał się ruch pojazdów w rozumieniu wskazanego przepisu.

Wniosek

Prokurator i pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej wnieśli o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☒ zasadne wnioski

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny wniosek

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec podanych okoliczności wnioski prokuratora oraz pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej o uchylenie wyroku okazały się zasadne albowiem właściwa analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, przeprowadzona z uwzględnieniem zasad doświadczenia życiowego i reguł logicznego rozumowania wskazują, że oskarżony dopuścił się popełnienia zarzucanego mu czynu.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

1.5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.1.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

Wnioski o uchylenie wyroku Sądu Rejonowego w Szczytnie II Wydziału Karnego z dnia 29 maja 2024 r., sygn. akt II K 563/22 oraz o przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania okazały się zasadne.

☒ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Podniesione w apelacji zarzuty oraz wnioski płynące z przeprowadzonych akt wskazują na potrzebę przeprowadzenia na nowo przewodu w całości celem określenia kwestii odpowiedzialności oskarżonego pod kątem popełnienia zarzucanego mu czynu, przy czym Sąd I instancji uwzględniając stanowisko stron oceni w jakim zakresie będzie konieczne przeprowadzanie dowodu z kolejnej opinii biegłych.

Konieczne jest także przesłuchanie funkcjonariusza J. C. na okoliczność treści zawartych w notatce jak na k. 1 odw. zwłaszcza w zakresie podawnia o uzyskaniu informacji o utracie równowagi przez pokrzywdzonego.

1.5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz adwokat K. B. kwotę 840 (osiemset czterdzieści) zł tytułem opłaty za pełnioną z urzędu obronę oskarżonego R. B. wykonywaną w postępowaniu odwoławczym oraz kwotę 193,20 (sto dziewięćdziesiąt trzy złote i dwadzieścia groszy) zł tytułem podatku od towarów i usług od tej opłaty.

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

7.  PODPIS

1.1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Szczytnie z dnia 29 maja 2024 r. w sprawie II K 563/22

1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

1.1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik oskarżycielki M. P.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Szczytnie z dnia 29 maja 2024 r. w sprawie II K 563/22

1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana