VII Ka 877/19 - wyrok Sąd Okręgowy w Olsztynie z 2020-03-17
Sygn. akt VII Ka 877/19
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 28 lutego 2020 r.
Sąd Okręgowy w Olsztynie w VII Wydziale Karnym Odwoławczym
w składzie:
Przewodniczący: SSO Dariusz Firkowski
Protokolant: st. sekr. sądowy Jolanta Jankowska
przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej (...) w O. Agnieszki Dobies
po rozpoznaniu w dniach: 15 października i 4 grudnia 2019 r. oraz 26 lutego 2020 r.
sprawy M. P. (1), ur. (...) w O., syna K. i U. z domu J.
oskarżonego z art. 288§1 kk, art. 190§1 kk
na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego
od wyroku Sądu Rejonowego w O. z dnia 28 czerwca 2019 r., sygn. akt (...)
I zmienia zaskarżony wyrok i uniewinnia oskarżonego M. P. (1) od popełnienia zarzucanych mu czynów,
II koszty procesu w sprawie ponosi Skarb Państwa.
FORMULARZ UZASADNIENIA WYROKU SĄDU ODWOŁAWCZEGO (UK 2)
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
(...) |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
Wyrok Sądu Rejonowego w O. z dnia 28 czerwca 2019 r. w sprawie (...) |
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☐ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
1.3. Granice zaskarżenia |
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
1.4. Wnioski |
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
2.1. Ustalenie faktów |
2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
1 |
M. P. (1) |
1/Kwestie związane ze stanem technicznym pojazdu S. (...) oraz jego wartością, 2/ mechanizm powstania uszkodzeń w pojeździe |
Dokumenty: decyzje, zawiadomienie, karta informacyjna i pojazdu wnioski, umowa sprzedaży, faktura VAT, gwarancja, badania techniczne Opinia |
k.288, 294. k. 326-328 |
|
2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
2.2. Ocena dowodów |
2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
1 |
Dowody w postaci dokumentów: decyzji, zawiadomień, kart: informacyjnej i pojazdu wniosków, umowy sprzedaży, faktury VAT, gwarancji, badań techniczne oraz opinii (...) w O. |
Wskazane dokumenty oraz opinia kryminalistyczna nie były kwestionowane przez strony; sąd z urzędu nie znalazł podstaw do ich podważenia. |
2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
Obrońca oskarżonego zaskarżył wyrok co do winy i zarzucił mu obrazę przepisów postępowania, która miała istotny wpływ na treść wyroku, a mianowicie: - art. 7 i 410 kpk poprzez oparcie rozstrzygnięcia wyłącznie na tej części materiału dowodowego, która zawiera tezy oskarżenia, bez wszechstronnego rozważenia wszystkich istotnych okoliczności sprawy, przy zastosowaniu reguł oceny wynikających z treści art. 7 kpk, a nadto dowolną ocenę dowodów skutkującą przypisaniem oskarżonemu czynów opisanych w formule wyroku, - art. 5 par. 2 kpk poprzez rozstrzygnięcie nie dających się usunąć wątpliwości na niekorzyść oskarżonego M. P. (1), - art. 424 par. 1 pkt 2 kpk poprzez brak wyjaśnienia podstawy prawnej wyroku. - w szczególności zarzucił, iż Sąd I instancji potraktował jako wiarygodne zeznania M. oraz J. O. (1), na podstawie których stwierdził, iż oskarżony groził śmiercią i zniszczył pojazd marki S. (...), podczas gdy okoliczności te nie zostały potwierdzone przez inne osoby będące bezpośrednimi obserwatorami przedmiotowego zdarzenia, jak również przez dowody z dokumentów i nagrań zgromadzonych w czasie trwania postępowania; - błędnie oraz sprzecznie z zasadami doświadczeniem życiowym określił istnienie uzasadnionej obawy, że zagrożenie i rzekome groźby wobec pokrzywdzonych są realne do spełnienia, podczas gdy to sami pokrzywdzeni prowokowali oskarżonego, co świadczy przynajmniej o braku obaw z ich strony; - nie uwzględnił faktu wieloletniego konfliktu między oskarżonym, a pokrzywdzonymi, który to mógł doprowadzić do zamierzonych działań na szkodę oskarżonego. |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Apelacja obrońcy oskarżonego jest zasadna. Zarzuty podniesione we wniesionym środku odwoławczym oraz wyniki postępowania dowodowego przeprowadzonego w instancji odwoławczej wskazują na to, że brak jest podstaw do uznania winy oskarżonego w zakresie obu zarzucanych mu czynów. Zgodzić się zatem należało ze skarżącym co do tego, że wyjaśnienia oskarżonego M. P. (1) były pełnowartościowym dowodem w sprawie i w powiązaniu z innymi dowodami pozwoliły na poczynienie prawidłowych ustaleń faktycznych. W ocenie Sądu Okręgowego bezsporne jest, że pomiędzy stronami istnieje wieloletni konflikt. Wynika to także z zeznań A. S. i M. P. (2) oraz twierdzeń funkcjonariusza Policji P. B.. Odnośnie czynu z pkt II aktu oskarżenia, to oskarżony faktycznie nie zaprzeczył, że kierował w kierunku braci O. podkaszarkę ale zarazem logicznie wyjaśnił, że zrobił to jedynie w celu ich odstraszenia albowiem sam się ich obawiał. M. P. jednocześnie stwierdził, że nie chciał pokrzywdzonym zrobić krzywdy. Wskazać przy tym należy, że aby możliwe było przypisania sprawcy ( tu oskarżonemu M. P. ) przestępstwa groźby karalnej z art. 190 kk konieczne jest wykazanie, iż konkretne zachowanie w pokrzywdzonym (tu w oskarżycielach M. i J. O. (2)) wzbudziło uzasadnioną obawę, że groźba może zostać zrealizowana. Obawa ta zatem musi być realna i obiektywna; nie jest wystarczające w tej mierze subiektywne odczucie pokrzywdzonych. Tymczasem z „obiektywnego” dowodu w postaci nagrania wykonanego przez jednego z oskarżycieli posiłkowych wynika, że ze strony pokrzywdzonych w kierunku oskarżonego padły słowa „dawaj, dawaj, chodź!” – porównaj k. 21-23. Powyższe w ocenie Sądu Okręgowego ewidentnie świadczy o tym, że pokrzywdzeni faktycznie nie obawiali się M. P. albowiem kierowanie w ich strony podkaszarki lub nawet słów jak na k.13 i k. 17 nie wzbudziło w nich uzasadnionej obawy ich spełnienia. Znamienne jest, że sami pokrzywdzeni przyznali, że odrzucili – k.188 albo rzucili – k.189 w stronę oskarżonego kamień. Zauważyć jednocześnie należy, że „przewaga” osobowa była właśnie po stronie ponad dwudziestoletnich pokrzywdzonych, którzy mimo rzekomej obawy nie odjechali z miejsca zdarzenia i pozostali przy pojeździe do czasu przyjazdu Policji. Natomiast oskarżony nie był w stanie od razu wejść na teren swojej posesji albowiem furtka w jego ogrodzeniu była zamknięta celem uniemożliwienia wyjścia na ulicę jego psów i dopiero po pewnym czasie M. P. wszedł na teren swojej nieruchomości skąd także zawiadomił Policję. Powyższe dowodzi, że w sprawie nie zostały spełnione konieczne znamiona występku z art.190§1 kk i w konsekwencji należało uniewinnić M. P. od popełnienia czynu z pkt II aktu oskarżenia. Także co do czynu zarzuconego oskarżonemu w pkt I aktu oskarżenia brak jest wystarczających dowodów jego winy. Bezsporne jest, że w toku postępowania przygotowawczego nie zabezpieczono podstawowego dowodu w postaci podkaszarki-kosiarki spalinowej ani nie dokonano jego oględzin a przecież ten przedmiot miał spowodować uszkodzenia pojazdu marki S. (...). Co istotne M. i J. O. (1) wskazywali, że oskarżony dokonał uszkodzeń na pojeździe właśnie przy użyciu podkaszarki. Jednakże nawet z zeznań ich ojca- S. O., wynika, że wiele z uszkodzeń znajdujących się na karoserii pojazdu istniało jeszcze przed dniem przedmiotowego zdarzenia – k.62. Także i sami oskarżyciele posiłkowi podawali o uszkodzeniach pojazdu powstałych przed zdarzeniem – porównaj k.188 odw. i k. 189. W toku postępowania przygotowawczego oraz przed Sądem I instancji nie przeprowadzono oprócz oględzin pojazdu, których wartość dowodową skutecznie kwestionuje opinia biegłego, dowodu, który bezpośrednio świadczyłby, iż ślady-uszkodzenia na samochodzie zostały spowodowane przy użyciu przedmiotowej podkaszarki; także zabezpieczone nagranie na to wprost nie wskazuje. Sąd Okręgowy z urzędu przeprowadził dowód jak na k.319 odw. Z uzyskanej opinii jak na k.326-3228 wynika, że: „Ubytek powłoki lakierniczej na prawych, przednich drzwiach pojazdu mógł powstać w wyniku kontaktu z głowicą w której umieszczona jest żyłka kosy spalinowej (Fot. nr 13). Natomiast otarcie w kształcie trójkąta mogło powstać w wyniku oparcia o powierzchnię drzwi krawędzi osłony głowicy kosy spalinowej (Fot. nr 13). W przypadku zabezpieczenia kosy spalinowej można byłoby stwierdzić czy na powierzchni głowicy kosy nie występują pozostałości powłoki lakierniczej. Możliwe byłoby wówczas wykonanie badań powłoki lakierniczej z zakresu chemii. Jednocześnie można byłoby wykonać badania przynależności grupowej śladu otarcia w kształcie trójkąta do krawędzi osłony głowicy kosy spalinowej oraz dokonać oceny uszkodzeń jej krawędzi. Widoczne na fotografiach ślady uszkodzeń są śladami powstałymi w sposób dynamiczny, nie mają odwzorowanych cech indywidualnych narzędzia (narzędzi) od którego pochodzą. Nadają się jedynie do badań w zakresie identyfikacji grupowej. Na podstawie wyglądu i układu uszkodzeń w postaci zarysowań karoserii pojazdu widocznych na fotografiach nie można wykluczyć, że powstały one w wyniku kontaktu z żyłką tnącą kosy spalinowej. W celu wykonania badań w zakresie przynależności grupowej stwierdzonych uszkodzeń pojazdu do żyłki tnącej używanej w kosach spalinowych, należało w dniu zdarzenia (bądź w dniu oględzin pojazdu - dwa dni po zdarzeniu) zabezpieczyć przedmiotowy pojazd oraz kosę spalinową. Z uwagi na niewystarczający materiał zabezpieczony do badań (nie zabezpieczono pojazdu, kosy spalinowej, nieprawidłowo wykonano dokumentację z oględzin pojazdu), opinie można wydać jedynie na podstawie wyglądu i układu uszkodzeń w/w elementów karoserii widocznych na zdjęciach dołączonych do akt sprawy. Biorąc pod uwagę wyniki przeprowadzonych badań należy stwierdzić, że do powstania uszkodzeń na poszczególnych elementach nadwozia pojazdu przedstawionych na fotografiach nr 1 (lewe przednie drzwi kierowcy), nr 3 (lewa tylna lampa i zderzak), nr 4 (prawe przednie drzwi), nr 5 (lewy, przedni narożnik dachu) mogła być użyta kosa spalinowa”. W konkluzji biegły zaopiniował, że: „Przeprowadzone badania dają podstawę do stwierdzenia, że do powstania uszkodzeń na poszczególnych elementach nadwozia pojazdu przedstawionych na fotografiach nr 1 (lewe przednie drzwi kierowcy), nr 3 (lewa tylna lampa i zderzak), nr 4 (prawe przednie drzwi), nr 5 (lewy, przedni narożnik dachu) mogła być użyta kosa spalinowa. Z uwagi na niewystarczający materiał dowodowy zabezpieczony do badań (nie zabezpieczono pojazdu, kosy spalinowej, nieprawidłowo wykonano dokumentację z oględzin pojazdu), opinie wydano jedynie na podstawie wyglądu i układu uszkodzeń poszczególnych elementów karoserii przedmiotowego pojazdu, widocznych na załączonej do akt dokumentacji fotograficznej”. Powyższa opinia nie została przez strony zakwestionowana- k. 353 a Sąd Okręgowy w pełni podzielił płynące z niej wnioski. Przedmiotowa opinia, jak wynika z jej treści, nie jest kategoryczna i jedynie wskazuje, że uszkodzenia w pojeździe mogły zostać spowodowane przy użyciu narzędzia, którym posługiwał się oskarżony. Podkreślenia wymaga także i to, że nawet hipotetycznie zakładając, że doszło do uszkodzeń przy użyciu podkaszarki, to nie sposób jest ustalić rzeczywistej wartości szkody, która przecież miał polegać „jedynie” na uszkodzeniu powłok karoserii i jednej lampy a nie „całego” samochodu . W żadnym wypadku za miarodajną nie może być wskazywana jak na k. 9-10 kwota 4500 zł. Zwrócić bowiem uwagę należy, że w sierpniu 2017 r. dowód rejestracyjny samochodu S. (...) był zatrzymany między innymi z powodu braku badań technicznych, ( cały ) pojazd został zbyty w dniu 25 maja 2018 r. za kwotę 950 zł a w dniu 30 lipca 2018 r. został on przyjęty do demontażu – porównaj k.294. Wskazane okoliczności ( uszkodzenia pojazdu przed dniem 12 września 2017 r., obiektywny brak możliwości wydania kategorycznej opinii co do mechanizmu powstania uszkodzeń samochodu oraz nieusuwalne wątpliwości co do wysokości szkody ) powodują, że w sprawie zachodzą okoliczności z art.5§2 kpk. Obecnie nie jest możliwe przeprowadzenie innych czynności procesowych. Natomiast dowody w postaci twierdzeń pokrzywdzonej i jej synów czy też spostrzeżeń policjantów co do stanu pojazdu S. (...) w dniu zdarzenia, między innymi w świetle opinii z dnia 24 stycznia 2020 r. nie mogą stanowić podstawy dla czynienia pewnych i jednoznacznych ustaleń w sprawie a przecież jedynie w takim wypadku możliwe byłoby uznanie winy M. P. w zakresie czynu z art.288§1 kk. Mając powyższe na uwadze zaskarżony wyrok zmieniono i uniewinniono M. P. (1) od popełnienia obu zarzucanych mu czynów. |
||
Wniosek |
||
O zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanych mu czynów. |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Wobec przedstawionych wyżej okoliczności zarzuty obrońcy oskarżonego uznać należy za uzasadnione. |
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
1. |
|
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
Zwi ęź le o powodach utrzymania w mocy |
|
5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
wyroku Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 28 czerwca 2019 r., sygn. akt (...) zmieniono i uniewinniono oskarżonego M. P. (1) od popełnienia zarzucanych mu czynów, |
|
Zwi ęź le o powodach zmiany |
|
Powody zmiany wskazano wyżej i są to w zakresie czynu z pkt II aktu oskarżenia brak znamion czynu z aart.190§1 kk a co do czynu z pkt I aktu oskarżenia okoliczności z art.5§2 kpk. |
5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
1.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
4.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
6. Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
II |
koszty procesu w sprawie wobec uniewinnienia M. P. (1) na podstawie art.632pkt 2 kpk ponosi Skarb Państwa. |
7. PODPIS |
ZAŁĄCZNIK DO FORMULARZA UZASADNIENIA WYROKU SĄDU ODWOŁAWCZEGO
Załącznik do formularza UK 2
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
Obrońca oskarżonego M. P. (1) |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
Wyrok Sądu Rejonowego w O. z dnia 28 czerwca 2019 r. w sprawie (...) |
|||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||
☐ |
co do kary |
|||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
1.4. Wnioski |
||||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Olsztynie
Osoba, która wytworzyła informację: Dariusz Firkowski
Data wytworzenia informacji: