VII Ka 898/24 - wyrok Sąd Okręgowy w Olsztynie z 2024-12-19

Sygn. akt VII Ka 898/24

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 listopada 2024 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie w VII Wydziale Karnym Odwoławczym

w składzie:

Przewodniczący: SSO Dariusz Firkowski

Protokolant: pomoc sekretarza Jakub Rymuza

przy udziale prokuratora Prokuratury Okręgowej w Olsztynie Mirosława Zelenta

po rozpoznaniu w dniu 27 listopada 2024 r.

sprawy: K. N. ( N.), ur. (...) w O., syna T. i M. z domu G.

oskarżonego z art. 284 § 2 kk

na skutek apelacji wniesionej przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego D. K.

od wyroku Sądu Rejonowego w Mrągowie z dnia 28 sierpnia 2024 r., sygn. akt II K 60/24

I utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok,

II zwalnia oskarżyciela posiłkowego D. K. od kosztów sądowych za II instancję.

FORMULARZ UZASADNIENIA WYROKU SĄDU ODWOŁAWCZEGO (UK 2)

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VII Ka 898/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Mrągowie II Wydział Karny z dnia 28 sierpnia 2024r. w sprawie sygn. II K 60/24

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy D. K.

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca oskarżonego

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego D. K. zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła:

1/ obrazę przepisów prawa materialnego, a mianowicie:

a) art. 300 § 2 k.k. poprzez jego niezastosowanie, pomimo uprzedzenia stron na rozprawie o możliwości zakwalifikowania czynu według innego przepisu, podczas gdy oskarżyciel posiłkowy jest rolnikiem i w związku z cechami wykonywanej przez niego działalności winien zostać uznany za przedsiębiorcę, a ponadto w ocenie oskarżyciela posiłkowego materiał dowodowy zebrany w postępowaniu w szczególności wyjaśnienia oskarżonego i zeznania świadków wskazują, że doszło do wyczerpania znamion przedmiotowego przepisu;

b) art. 302 § 1 k.k. poprzez jego niezastosowanie pomimo uprzedzenia stron na rozprawie o możliwości zakwalifikowania czynu według innego przepisu, podczas gdy oskarżyciel posiłkowy jest rolnikiem i w związku z cechami wykonywanej przez niego działalności winien zostać uznany za przedsiębiorcę, a ponadto w ocenie oskarżyciela posiłkowego materiał dowodowy zebrany w postępowaniu w szczególności wyjaśnienia oskarżonego i zeznania świadków wskazują, że doszło do wyczerpania znamion przedmiotowego przepisu;

2/ obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść wyroku, tj.:

a/ art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny dowodów i w konsekwencji:

- pominięcie, że oskarżyciel posiłkowy jest rolnikiem i w związku z cechami

wykonywanej przez niego działalności winien zostać uznany za przedsiębiorcę - zbagatelizowanie przy wydawaniu rozstrzygnięcia wyjaśnień oskarżonego,

który w istocie sam wskazał, że zbył koparkę cyt. „na części";

- całkowite zbagatelizowanie zeznań świadka I. S. wskazującej, że oskarżony płaci alimenty, co tym samym oznacza, że spłaca swoich wierzycieli z pominięciem innych wierzyciel;

- bezpodstawne uznanie, że przedmiotowa sprawa dotyczy prywatnej umowy cywilnej I w takiej sytuacji powinny wystarczyć środki ochrony cywilnoprawnej

i w konsekwencji wydanie wyroku uniewinniającego podczas gdy z uwagi na fakt, iż Sąd nie jest związany kwalifikacją prawną czynu przedstawioną w akcie oskarżenia, na rozprawie z dnia 19.08.2024r. Sąd uprzedził obecne na rozprawie strony o możliwości zakwalifikowania czynu według innych przepisów prawnych, a ponadto prowadzone postępowanie dowodowe, w tym w trakcie postępowania przygotowawczego umożliwiało przejście na przepisy wskazywane przez oskarżyciela posiłkowego w zawiadomieniu o możliwości popełnienia przestępstwa z dnia 30.04.2023r.

b/ art. 4 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów, nieuwzględniającej okoliczności przemawiających na niekorzyść oskarżonego ujawnionych w toku rozprawy, prowadzącej do uznania, że w przedmiotowej sprawie powinny wystarczyć środki ochrony cywilnoprawnej I w konsekwencji do uniewinnienia oskarżonego, podczas gdy postępowanie Sądu wskazuje na:

- pominięcie, że oskarżyciel posiłkowy jest rolnikiem i w związku z cechami wykonywanej przez niego działalności winien zostać uznany za przedsiębiorcę, - pominięcie zasadniczych wyjaśnień oskarżonego i świadka I. S. wskazujących na fakt, iż oskarżony posiadał wiedzę o wydanym nakazie zapłaty i wszczęciu postępowania egzekucyjnego a pomimo tego nawet gdy posiadał środki pieniężne nie dążył do uregulowania zadłużenia, zbył jedyny wartościowy przedmiot wchodzący w skład jego majątku, a ponadto nie spłacał innych wierzycieli jak chociażby wierzyciela alimentacyjnego i operatora telefonicznego;

c) art. 399 § 1 k.p.k poprzez brak zakwalifikowania czynu oskarżonego z art. 300 § 2 k.k. i art. 302 § 1 k.k. pomimo, że oskarżyciel posiłkowy - rolnik w rzeczywistości winien być uznany za przedsiębiorcę, Sąd nie jest związany kwalifikacją prawną czynu przedstawioną w akcie oskarżenia, na rozprawie z dnia 19.08.2024r. Sąd uprzedził obecne na rozprawie strony o możliwości zakwalifikowania czynu według innych przepisów prawnych, a ponadto prowadzone postępowanie dowodowe, w tym w trakcie postępowania przygotowawczego umożliwiało przejście na przepisy wskazywane przez oskarżyciela posiłkowego w zawiadomieniu o możliwości popełnienia przestępstwa z dnia 30.04.2023r.

3/ błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wydania orzeczenia mający istotny wpływ na jego treść poprzez przyjęcie przez sąd I instancji w zakresie sprawstwa, iż oskarżony jest niewinny, oraz że w przedmiotowa sprawa dotyczy prywatnej umowy cywilnej i w takiej sytuacji powinny wystarczyć środki ochrony cywilnoprawnej podczas gdy w świetle okoliczności faktycznych nie sposób wyprowadzić w sposób logiczny i zgodnie z zasadami doświadczenia życiowego wniosków dających podstawy do takiego ustalenia, w szczególności wobec wyjaśnień oskarżonego oraz zeznań oskarżyciela posiłkowego i świadka wskazujących, iż:

- oskarżyciel posiłkowy jest rolnikiem i w związku z cechami wykonywanej przez niego działalności winien zostać uznany za przedsiębiorcę

- oskarżony posiadał wiedzę o wydanym nakazie zapłaty i wszczęciu postępowania egzekucyjnego, a pomimo tego nawet gdy posiadał środki pieniężne nie dążył do uregulowania zadłużenia, zbył jedyny wartościowy przedmiot wchodzący w skład jego majątku, a ponadto spłacał innych wierzycieli jak chociażby wierzyciela alimentacyjnego i operatora telefonicznego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja pełnomocnika pomimo wielości i obszerności zarzutów jest chybiona i jako taka nie zasługiwała na uwzględnienie.

Na wstępie należy zauważyć, iż w ocenie Sądu Okręgowego wydane przez Sąd I instancji rozstrzygnięcie zapadło na podstawie prawidłowo poczynionych ustaleń natury faktycznej, jak też i prawnej. Sąd Rejonowy dokonał szczegółowej i prawidłowej analizy materiału dowodowego. Także wnioski powzięte przez Sąd na podstawie przeprowadzonych w sprawie dowodów, zdaniem Sądu Okręgowego, są logiczne, spójne i konsekwentne, dokonane w oparciu o zasady doświadczenia życiowego. Wnioski te są przekonująco uzasadnione. Apelacja nie wskazuje w istocie na takie okoliczności, które nie byłyby przedmiotem uwagi Sądu i nie zawiera też takiej argumentacji, która rozważania tego Sądu mogłaby skutecznie podważyć i sprowadza się w rezultacie do polemiki z ustaleniami Sądu i wyciągniętymi z tych ustaleń wnioskami.

Formułując zarzuty przeciwko zapadłemu rozstrzygnięciu skarżąca podporządkowała ich treść linii prezentowanej przez oskarżyciela posiłkowego, nie znajdującej jednak swego odzwierciedlenia w przeprowadzonych dowodach. Analiza sprawy nie pozwala na uznanie, że Sąd Rejonowy naruszył reguły oceny dowodów określone w art. 7 k.p.k., czy też zasadę obiektywizmu (art. 4 k.p.k.), w rezultacie dokonane przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne są prawidłowe.

Przede wszystkim nie może budzić wątpliwości, że w przedmiotowej sprawie doszło pomiędzy oskarżonym a oskarżycielem posiłkowym do zawarcia umowy sprzedaży rzeczy na raty. Ta czynność prawna regulowana jest treścią art. 583 i następne kodeksu cywilnego, przy czym z uwagi na treść art. 155 kc w tym wypadku przeniesienie własności rzeczy nastąpiło w dniu zawarcia umowy tj. 4 maja 2020 r. – k. 5. Wskazać także należy, że faktu przeniesienia własności koparko-ładowarki na rzecz K. N. w żaden sposób nie neguje treść §5 przedmiotowej umowy albowiem w tym wypadku nie nastąpiło zastrzeżenie własności rzeczy przez D. K. do czasu uiszczenia umówionej ceny.

W konsekwencji ocena zachowania oskarżonego wyznaczonego treścią aktu oskarżenia może dotyczyć jedynie jego postępowania w dniu 4 maja 2020 r.

Sąd I instancji tym samym prawidłowo przyjął i ustalił, że oskarżony nie przywłaszczył koparko-ładowarki albowiem skutecznie ją nabył i stał się jej właścicielem. Natomiast kwestia braku pełnej zapłaty mogła być i była oceniana na gruncie postępowania cywilnego - porównaj nakaz zapłaty jak na k. 6, przy czym dla odpowiedzialności K. N. na gruncie prawa karnego nie ma znaczenia tak status oskarżyciela posiłkowego (rolnika) jak i regulowanie przez oskarżonego innych ciążących na nim zobowiązań.

Także chybione są zarzutu związane z rzekomą obrazą prawa materialnego i brakiem przyjęcia dyspozycji z art. 300§2 kk albowiem zastosowanie takiej kwalifikacji w ramach niniejszej sprawy wykraczałoby poza granice zarzutu wyznaczonego treścią aktu oskarżenia. Wprawdzie bowiem nadal miałaby miejsce tożsamość stron, to jednakże zachowanie K. N. w takim zakresie wykraczałoby poza datę 4 maja 2020 r. i odnosiłoby się do innych czynności oskarżonego związanych z dysponowaniem koparko-ładowarką, przy czym zwrócić uwagę należy, że to następcze zachowania oskarżonego jako właściciela rzeczy należałoby oceniać przez pryzmat innego rodzaju przedmiotu ochrony w ramach kodeksu karnego a to w bardzo istotny sposób naruszałoby gwarancje procesowe K. N. jako oskarżonego.

Wobec powyższego, w okolicznościach przedstawionych w niniejszym uzasadnieniu brak było podstaw do zakwestionowania tak ustaleń faktycznych poczynionych przez Sąd Rejonowy, jak i dokonanej oceny prawnej czynu oskarżonego.

Wniosek

o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy w całości Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania i pozostawienie temu sądowi orzeczenie co do kosztów postępowania odwoławczego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

W orzeczeniu Sądu I instancji nie stwierdzono obrazy przepisów prawa materialnego oraz przepisów postepowania a także błędu w ustaleniach faktycznych.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego w Mrągowie z dnia 28 sierpnia 2024 r., sygn. akt II K 60/24

utrzymano w mocy.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wyrok uznano za prawidłowy z uwagi na niepodzielenie z przyczyn wskazanych wcześniej zarzutów apelacji.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolniono oskarżyciela posiłkowego D. K. od kosztów sądowych za II instancję.

7.  PODPIS

ZAŁĄCZNIK DO FORMULARZA UZASADNIENIA WYROKU SĄDU ODWOŁAWCZEGO

Załącznik do formularza UK 2

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego D. K.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Mrągowie II Wydział Karny z dnia 28 sierpnia 2024r. w sprawie sygn. II K 60/24

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Marzena Smyk
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Olsztynie
Osoba, która wytworzyła informację:  Dariusz Firkowski
Data wytworzenia informacji: